Dagblaðið Vísir - DV - 04.07.1989, Síða 11

ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚLÍ 1989.
11
Takmorkun
fóstureyðinga
Gloria Allred lögfræðingur og Norma McCorvey. Mál McCorvey, Roe gegn
Wade, varð til þess að fóstureyðingar voru lögleiddar í Bandaríkjunum. Á
myndinni rifa þær álitsgerð dómsmálaráðuneytisins þar sem farið var fram
á að niðurstöðum hæstaréttar i málinu yrði breytt.
Simamynd Reuter
Birgir Þórissan, DV, New Yorlc
Hæstiréttur Bandaríkjanna tryggði
í gær að fóstureyðingar verða eitt
helsta deilumál tíunda áratugarins
þar í landi. Þótt rétturinn hafi ekki
gert fóstureyðingar ólöglegar fól úr-
skurður'hans í sér að einstök fylki
geta sett fóstureyðingum takmörk.
Hve mikil takmörk á rétturinn eftir
að skera úr um. Á það reynir strax
í haust þegar rétturinn tekur fleiri
fylkislög til úrskurðar.
Andstæðingar fóstureyðinga telja
úrskurðinn mikinn áfangasigur og
hyggjast beina kröftum sínum að því
að fá lögbundin takmörk á fóstureyð-
ingar í einstökum fylkjum. Stuðn-
ingsmenn fóstureyðinga segja þetta
hins vegar stórt skref aftur á bak.
Úrskurðurinn leyfði Missourifylki
að banna að fóstureyðingar væru
framkvæmdar innan opinberu heil-
brigðisþjónustunnar eða fólki ráð-
lagðar fóstureyðingar. Stuðnings-
menn fóstureyðinga segja þetta
koma harðast niöur á fátæku fólki
sem ekki hefur efni á annarri hjálp.
Læknum var einrng gert skylt að
athuga eftir tuttugu vikna meðgöngu
hvort fóstrið gæti lifað utan legs.
Hingað til hafa tuttugu og fimm vik-
ur verið taldar lágmark.
Fjórir dómarar eru taldir reiðu-
búnir til að stíga skrefið til fulls og
banna fóstureyðingar en fjórir eru
því andvígir. Einn dómari, eina kon-
an sem situr í hæstarétti, hefur ekki
viljað taka af skarið.
Andstæðingar og stuðningsmenn
frjálsra fóstureyðinga í Bandaríkjun-
um biðu með óþreyju um helgina
eftir úrskurði hæstaréttar. Búist
hafði verið við úrskurðinum á
fimmtudag, sem átti að vera síðasti
starfsdagur réttarins fyrir sumarhlé,
en rétturinn frestaði málinu til
mánudags. Fresturinn var talinn
merki um að skoðanir væru mjög
skiptar í níu manna réttinum.
Löggjöf um fóstureyðingar í
Bandaríkjunum byggist á úrskurði
hæstaréttar frá 1973 um að bann við
fóstureyöingum brjóti gegn ákvæð-
um um friðhelgi einkalífs sem ríkið
megi ekki skipta sér af. Síðan þá
hafa átök um máhð snúist um hvort
takmarkanir, sem sum fylkin hafa
lögleitt, stangist á við stjórnarskrár-
bundin réttindi. Eitt slíkt mál var
fyrir réttinum.
Fóstm-eyðingar eru eitthvert mesta
tilfmningamál í landinu þar sem
kvenréttindasamtök takast á við
samtök andstæðinga fóstureyðinga
sem mörg hver eiga rætur að rekja
til trúfélaga. Andstæðingar fóstur-
eyðinga hafa verið mjög herskáir og
virkir í kosningabaráttu þar sem
þeir beita sér af krafti gegn stuðn-
ingsmönnum fóstureyðinga. Þá hafa
hundruð þeirra verið handtekin und-
anfama mánuði fyrir mótmælaað-
gerðir fyrir framan heilsugæslu-
stöðvar þar sem fóstureyðingar fara
fram.
Samkvæmt síðustu skoðanakönn-
un vilja 44 af hundraði halda reglum
um fóstureyðingar óbreyttum. 40 af
hundraði vilja takmarka fóstureyð-
ingar við þau tilvik þar sem um er
að ræða nauðgun, sifjaspell eða þeg-
ar heilsa móðurinnar er í hættu. 13
prósent vilja banna fóstureyðingar í
öllum tilvikum. 4 af hundraði hafa
ekki skoðun á málinu. Andstaða við
fóstureyðingar hefur vaxið og fylgi
við óbreytt lög minnkað undanfama
mánuði.
Óttast öldu hryðjuverka
Bresk og írsk öryggisyflrvöld ótt-
ast að lát bresks hermanns í bíl-
sprengingu í V-Þýskalandi á suimu-
dag og árásir á Belfast-flugvöll í gær
gefi til kynna frekari sprengjutilræði
Irska lýöveldishersins, IRA, á megin-
landi Evrópu og á Bretlandi. Heim-
ildarmenn í Belfast hafa og sagt frá
því að leiðtogar IRA hafi komið sam-
an til „stríðsfundar" og hyggist
herða sóknina mjög utan Norður-
írlands.
Breskur hermaður lést og fjöl-
skylda hans særðist í Hanover í V-
Þýskalandi á sunnudag þegar
sprengja, sem komið hafði verið í
bíl, sprakk. i gær spmngu svo einnig
spengjur á Belfast-flugvelli.
Lát hermannsins á sunnudag er
fyrsta dauðsfallið í baráttu BRA og
yfirvalda í Evrópu síðan fyrir ári
þegar flórir létu líflð og fjörutíu
særðust í kjölfar öldu sprengjutil-
ræða í Hollandi, Belgíu og V-Þýska-
landi. í yflrlýsingu ERA segir að ef
Bretar flytji herlið sitt á brott frá
N-írlandi muni lát hermannsins
verða hið síðasta.
Lögregluyflrvöld telja að allt að
tuttugu IRA-menn séu reiðubúnir til
aðgerða í næsta mánuði þegar þess
verður minnst að 20 ár em hðin frá
því að breskir hermenn voru sendir
til N-írlands. Lögregla hefur hert
öryggisgæslu og eru vegatálmar á
flestum helstu vegum inn í Belfast.
Reuter
Útlönd
LATZ
ÍSWEO
Frank Físcher, sem hélt fjórtán manns í gíslingu i
upp og hentí trá sér vopninu. Simamynd Reuter
klukkustundir en maðurinn gafst upp án þess að hafa gripið til ofbeldis.
Ekki er Ijóst hvað vakti fynr manninum þegar hann tók niu manns í
gíslingu rétt fyrir fjögur í gærdag. Að sögn lögreglu fór hann fram á að
sér yrði útveguð bifreið en fór aldrei fram á peninga i skiptum fyrir lausn
gíslanna. Samkvæmt upplýsingura lögreglu gafst hann upp eftir að unn-
usta hans ræddi við hann.
Maðurinn, sem er rúmlega tvitugur aó aldri, kvaðst heita Frank Fisc-
her. Hann hélt uppi samræðura við gíslana en beitti þá ekki valdi. Hann
var vopnaður öflugri skammbyssu.
Ræninginn sleppti níu gíslanna fljótlega, Því næst pantaði hann pitsu
fyrir sjálfan sig og þá gísla sem eftir voru og gaf sig svo á vald lögreglu.
Þrjátíu og þrjár húsmæður vom í gær handteknar í Rosario í Argentinu
sakaðar um stuld úr matvömverslunum. Aðeins íjórar vikur em liðnar
síðan miklar óeirðir brutust út í Argentínu vegna hás verös á matvælum,
aukinnar verðbólgu og atvinnuleysis. Fimmtán létust í þessum róstum
og fjöldi særðist.
Norska geislavirknistofnunin tilkyimti i gær að orðið hefði vart örht-
ihar geislavirkni í sýnum er tekin vora úr sjónum noröur af Noregi þar
sem kjarnorkuknúinn sovéskur kafbátur lenti í hrakningum i síðustu
viku.
Kváöust embættismenn stofnunarinnar telja líklegt aö geislavirknin,
sem mælst hefði, væri íilkomin vegna hrakninga kafbátsins. Segja þeir
að htil geislavirkm hefði mælst og aö engin ástæða væri fyrir fólk að
haía áhyggjur.
Hættur við að hætta
Rithöfundurinn Mario Vargas
Llosa kvaðst i gær munu bjóða slg
fram til forseta á næsta óri þrótl
fyrir yTirlýsingar um að hann hefði
dregið sig i hlé.
Rithöfundurinn Mario Vargas
Llosa hefur tilkynnt að hann muni
bjóða sig fram til forseta í kosning-
unum sem fram fara í Perú í febrú-
ar á næsta ári. Llosa tilkynnti fyrir
um hálfum mánuði að hann myndi
ekki taka þátt í kosningunum
vegna deilna er hefðu komið upp
iiman Lýöræðisfylkingarinnar,
sem er bandalag mið- og hægri
flokka. Sagði þessi vinsælasti rit-
höfundur Perú aö þras og óeirúng
innan bandalagsins hefðu leitt til
þess að hann hygðist draga sig í
hlé frá sijómmálum.
Llosa var tilnefndur forsetafram-
bjóðandi bandalagsins 4. júní.
Hann haföi nokkra yfirburði í
skoðanakönnunum og bentu niö-
urstöður þeirra til þess að hann
myndi taka við af Alan Garcia for-
Reuter
Góðan daginn Montreal
Pú leggur afstað. frá Kefiavík að morgni. ÍAmsterdam skiptir þú yfir í breið-
þotu frá KLM. Hún lendir í Montreal kl. 15:00 að staðartíma. Kr. 59.620