Dagblaðið Vísir - DV - 04.07.1989, Blaðsíða 25
ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚLÍ 1989.
25
Lífstffl
Neytendasamtökin teija verðlagningu á íslensku grænmeti brjóta í bága
við lög þar sem um verösamráð sé að ræða.
Álit Neytendasamtakanna á strikamerkjum:
Krefjumst
verðmerk-
inga áfram
„Við fognum í sjálfu sér því að
verslunum með strikamerkjum skuli
íjölga. Þau eru mörgum kostum búin
sem geta leitt til lægra vöruverðs.
En við erum gallhörð á því að halda
í sams konar verðmerkingu og tíðk-
ast hefur,“ sagði Jóhannes Gunnars-
son, formaður Neytendasamta-
kanna, í samtali við DV.
Tvær verslanir í Reykjavík notast
nú þegar eingöngu við strikamerki
og búast má viö að þeim fari fjölg-
andi. Vitað er að fjöldi matvöruversl-
ana hefur áhuga á að taka upp shkt
kerfi. Þar sem strikamerki eru er
aðeins verðmerkt á hillu framan við
vöruna en ekki á pakkningum. Þetta
telja Neytendasamtökin að bjóði
ýmsum hættum heim og slævi verð-
skyn fólks.
„Ég bendi á rannsókn sem gerð var
við Michigan-háskóla í Bandaríkjun-
um sem leiddi í ljós að verðskyn fólks
minnkar þegar miðarnir hverfa af
vörunni. í Svíþjóð hefur komið í ljós
að í 10% tilfella stemmir ekki saman
verðmerkingum á hillum og þvi sem
greitt er við kassann.
Við erum langt á eftir nágranna-
þjóðum okkar að þessu leyti en þar
hafa strikamerki tíðkast um árabil,“
sagði Jóhannes. „Því tel ég mjög
brýnt að við lærum af reynslu þess-
ara þjóða og reynum að forðast slæm
áhrif strikamerkja. í okkar verð-
bólguþjóðfélagi megum við ekki við
því aö verðskyn fólks minnki neitt."
Áætlað er að venjuleg hverfisversl-
un, sem veltir 150-170 milljónum á
ári, þurfi að leggja 2 milljónir í tækja-
kaup til þess að geta innleitt strika-
merki í verslunina. Þá er ekki tekið
tillit til vinnulauna en mikil vinna
er fólgin í að taka upp strikamerki í
verslun sem er í fullum rekstri.
Erlendar rannsóknir sýna að hagn-
aður af veltu eykst um 3% fyrsta
árið eftir að strikamerki eru tekin
upp. Nú þegar er nægilega hátt hlut-
fall vara í matvöruverslunum strika-
merkt frá framleiðanda til þess að
auðvelt sé fyrir kaupmenn að taka
upp slíkt kerfi án þess að draga úr
vöruúrvali aö neinu ráði.
Þriðjungur sparnaðarins verður
vegna bætts birgðahalds, þriðjungur
vegna færri starfsmanna og þriðj-
ungur vegna annarra hða, s.s. minni
fjármagnskostnaðar, hraðari af-
greiðslu og bættrar þjónustu. Þess
utan er tahð að notkun strikamerkja
dragi verulega úr rýmun eða útrými
henni alveg.
-Pá
Verslunum, sem nota strikamerki, fer fjölgandi. Neytendasamtökin krefjast
óbreyttrar verðmerkingar áfram.
Uppboðsmarkaður lagður niður:
Ólöglegt
verðsamráð
- segia Neytendasamtökin
Áætlað er að leggja niður upp-
boðsmarkaö Sölufélags garðyrkju-
manna sem settur var á laggimar á
síðasta ári. Þá vom haldin nokkur
uppboð en í sumar hefur markaður-
inn verið rekinn með föstu verði.
„Menn vom almennt óánægðir
með starfrækslu markaðarins,"
sagði Reynir Pálsson, sölustjóri hjá
Sölufélagi garðyrkj umanna, í sam-
tah viö DV. „Mihihðakostnaður rauk
upp úr öhu valdi og er talað um
10-15% í því sambandi. Auk þess ber
Sölufélagiö talsverðan kostnað af
rekstri hans,“ sagði Reynir.
Grænmetisheildsölum, sem keppa
við Sölufélagið, er í raun hagur í því
að markaðurinn leggist af. Þeir sem
högnuðust á markaðnum vom neyt-
endur því aö stórmarkaðir keyptu
grænmeti beint á honum og fengu
vöruna á verði sem var talsvert und-
ir heildsöluverði. Þetta skhaði sér
síðasthðið sumar í miklu lægra verði
á tómötum og gúrkum th neytenda
þegar verðhrun varð á markaðinum
á einu af fyrstu uppboðunum.
Endanleg ákvörðun hefur ekki ver-
iö tekin en samkvæmt heimhdum
DV verður markaðurinn lagður nið-
ur þegar Sölufélagið flytur bæki-
stöðvar sínar úr Skógarhhð í Síðu-
múla um miöjan mánuðinn.
Neytendasamtökin íhuga að kæra
Sölufélag garðyrkjumanna fyrir
ólöglegt verðsamráð. Samtökin telja
að uppboðsmarkaðurinn hafi verið
misheppnaður eins og hann var
starfræktur þar sem Sölufélagið hafi
í raun setið báðum megin við borðið
og getað haldið uppi grænmetisverði.
„Uppboðsmarkaður á grænmeti
ætti að vera sjálfstætt fyrirtæki, án
hagsmunatengsla við hehdsöluað-
ha,“ sagöi Jóhannes Gunnarsson,
formaður samtakanna, í samtali við
DV.
-Pá
Foreldrasamtökin óttast blýmengun á barnaleikvöllum vegna útblásturs frá bifreiðum.
Blýmengun á bamaleikvöllum:
Heilbrigðiseftirlitið
kannar málið
Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur
ætlar á næstunni að 'taka jarðvegs-
sýni á nokkrum bamaleikvöhum við
fjölfamar umferðargötur í Reykjavík
og raimsaka með tihiti th blýmeng-
unar. Tryggvi Þórðarson hehbrigðis-
fuhtrúi sagði í samtali við DV aö
verið væri að undirbúa sýnatöku
sem fram færi næstu daga.
Þetta er gert að beiðni Foreldra-
samtakanna sem telja hklegt að
bömum sé hætta búin af slíkri meng-
un. Komiö hefur fram í fréttum að í
Danmörku er tahð nauðsynlegt að
skipta um yfirborðsjarðveg á leik-
vöhum yngri bama einu sinni á ári
vegna blýmengunar frá bifreiðum.
Vegna aukinnar umferðar í Reykja-
vík á undanfómum áium telja For-
eldrasamtökin nauðsynlegt að
hyggja að þessum málum hér.
„Ef þessi mengun er fyrir hendi þá
er hún minni en fyrir nokkrum
árum, því að blýinnihald í bensíni
Neytendur
hefur lækkað,“ sagði Tryggvi Þórð-
arson hehbrigðisfuhtrúi. „Leikvöh-
um er skylt að skipta um sand í sand-
kössum einu sinni á ári en þær regl-
ur voru settar vegna mengunar frá
köttum og öðram dýrum. Blýmeng-
unin kemur úr örfínu ryki sem skol-
ast burt í regni og ætti ekki að valda
teljandi mengun en þessi mál verða
rannsökuð."
-Pá
Nýtt á íslandi
Pústkerfi úr
ryöfríu gæöastáli
í flestokutæki
Framleiðsla er nú hafin á pústkerfum úr ryöfríu
gæöastáli í flestar geröir ökutækja og bifreiöa.
Komiö eöa hringiö og kynniö ykkur pústkerfin sem
endast og endast. GeriÖ góöan bíl enn betri setjiö
undir hann vandaö pústkerfi úr ryöfríu gæöastáli
5 ára ábyrgö á efni og vinnu.
Hljððdeyfikerti hf.
STAPAHRAUNI 3 HAFNARFIRÐI
SIMI 652 777