Dagblaðið Vísir - DV - 19.10.1989, Qupperneq 28

36
FIMMTUDAGUR 19. OKTÓBER 1989.
Andlát
Bárður Sigurðsson, Birtingakvísl 64,
Reykjavík, lést í Landakotsspítala
miðvikudaginn 18. október.
Jarðarfarir
Jarðarfór Andreu Kristjánsdóttur,
Risabjörgum, Hellissandi, fer fram
frá Ingjaldshólskirkju laugardaginn
21. október kl. 11.
Bjarne J. E. Elíassen, jámsmiður,
Ásgarði 135, er andaðist í Landspítal-
anum 13. október sl. verður jarð-
sunginn frá Fossvogskirkju fóstu-
daginn 20. október nk. kl. 15.
Útför Magnúsar Magnússonar sér-
kennslufulltrúa, Vesturbergi 74,
verður gerð frá Fossvogskirkju
mánudaginn 23. október kl. 15.
Haraldur Hannesson hagfræðingur
lést 9. október. Hann fæddist í
Reykjavík 24. ágúst 1912, sonur hjón-
anna Hannesar Magnússonar og
Helgu Snæbjarnardóttur. Hann varð
stúdent frá Menntaskólanum í
Reykjavík 1933, stundaði háskóla-
nám í Þýskalandi og Bretlandi og
lauk prófi í hagfræði frá Kölnar-
háskóla 1939. Haraldur starfaði
lengst af sem skjalavörður hjá
Landsbankanum og Seðlabankan-
um. Eftirlifandi eiginkoná hans er
Ragnheiður Hannesdóttir. Þau hjón-
in eignuðust einn son. Útfór Haralds
verður gerð frá Kristskirkju, Landa-
koti í dag kl. 13.30.
Guðmundur Ingvi Helgason lést 10.
október. Hann fæddist í Reykjavik
10. nóvember 1919. Föreldrar hans
voru Helgi Guðmundsson og Ólafla
Sigríður Hjartardóttir. Guðmundur
starfaði lengst af hjá tollstjóraskrif-
stofunni. Hann eignaðist einn son.
Eftirlifandi sambýliskona hans er
Ólöf Anna Sigurðardóttir. Útför Guð-
mundar verður gerð frá Fossvogs-
kirkju í dag kl. 13.30.
Jóhann Karl Birgisson lést 13. októb-
er sl. Hann fæddist 2. nóvember 1972
í Neskaupstað, sonur hjónanna Birg-
is Siguijónssonar og Sigrúnar S. Jó-
hannsdóttur. Útfór hans verður gerð
frá Norðfjarðarkirkju í dag kl. 14.
Margrét Friðriksdóttir lést 9. októb-
er. Hún fæddist 11. júní 1910 á Efri-
Hólum í Núpasveit, N-Þingeyjar-
sýslu. Foreldrar hennar vora hjónin
Friðrik Sæmundsson og Guðrún
Halldórsdóttir. Eftirlifandi eigin-
maður Margrétar er Þórhallur
Björnsson. Þau hjónin eignuðust níu
börn. Útfór hennar verður gerð frá
Kópavogskirkju í dag kl. 15.
Tilkyimingar
Húnvetningafélagið
Félagsvist á laugardag kl. 14 í Húnabúð,
Skeifunni 17. Munið vetrarfagnað félags-
ins um kvöldið í félagsheimili Seltjamar-
ness kl. 21.30.
Félag Snæfellinga og
Hnappdæla I Reykjavík
hefur starfað í 50 ár um þessar mundir
og verður þess minnst með ýmsum hætti
á komandi vetri. Vestrafagnaður verður
1. vetrardag, 21. okt. að Hótel Lind, Rauð-
arárstíg. Félagsvist hefst stundvíslega kl.
20.30. Trió 88 leikur fyrir dansi. Fimmtíu
ára afmælishóf félagsins verður í byijun
desember. Félagið hefur fest kaup á hús-
næði í Dugguvogi 15 og er ætlunin að
félagsmenn geti átt þar samastað fyrir
starfsemi sína. Árshátíð félagsins verður
haldin 10. febrúar 1990. Stjóm félagsins
skipa: Bogi Jóh. Bjamason formaður,
Kristján Jóhannsson varaformaður, Karl
Torfason gjaldkeri, Hjördís Þorsteins-
dóttir ritari og Ottó Ragnarsson með-
stjómandi.
Hjónaband
Hinn 16. september sl. vora gefin saman
í hjónaband í Bústaðakirkju af séra Sig-
urði Jónssyni Brynjólfur Einarsson og
Þórhildur Kjærnested. Heimih þeirra er
að Kríuhólmn 2, Reykjavík.
Sýning á umbrotskerfi
Tölvuríkið/Alefli og Tölvudeild. Magna
standa fyrir sýningu á umbrotskerfinu
Calamus að Odda, húsi Háskóla íslands,
helgina 21. og 22. október. Þama er um
að ræða sýningu á smærri kerfum fyrir
einstaklinga og félagasamtök, upp í
stærri kerfi fyrir prentsmiðjur og auglýs-
ingastofur. Frá kl. 11-12.30 verður hald-
inn fyrirlestur um Calamus kerfið og
áhrif þess á tölvusetningu. Þessi fyrirlest-
m- er ætlaður fólki sem starfar við setn-
ingu og auglýsingagerð. Fjallað verður
um þróun umbrotsforrita, Calamus í
heimi setjara og auglýsingateiknara,
mikilvægi fjölhæfni í leturvinnslu o.fl.
Að fyrirlestri loknum hefst hin eiginlega
sýning og stendur hún til kl. 18. Sýningin
er opin almenningi og em veitingar veitt-
ar meðan á sýningu stendur.
Félag eldri borgara
Opið hús í Goðheimum, Sigtúni 3, í dag,
fimmtudag, kl. 14 frjáls spilamennska,
kl. 19.30 félagsvist, heilt kort, kl. 21 dans-
að. Danskennslan hefst á laugardag 21.
október í nýja Danskólanum, Ármúla.
Upplýsingar á skrifstofu félagsins.
Göngu-Hrólfur hittist nk. laugardag kl.
11 að Nóatúni 17.
Ljóðaveisla I
Listamannahúsinu
í kvöld, fimmtudagskvöld, kl. 21 verður
enn á ný Ijóðaveisla í Listamamiahúsinu,
Hafnarstræti 4. Þar verða kynntar nýút-
komnar bækur og væntanlegar. Þeir sem
koma fram í kvöld em: Kristján Hreins-
mögur sem les úr nýútkominni bók sinni
Vogrek, Ferdinand Jónsson, Margrét Lóa
les úr væntanlegri ljóðabók sinni, Jón
Stefánsson les úr nýútkominni bók sinni,
Úr þotuhreyflum guða, Nína Björk Áma-
dóttir les úr nýútkominni ljóðabók Stef-
áns Harðar Grímssonar, Yfir heiðan
morgun, Þórður Helgason les úr væntan-
legri ljóðabók sinni, Þar var ég, Anna
Hers Bjömsdóttir les úr verkum sínum,
Kristján Hrafnsson les úr verkum sín-
um, Einar Öm Einarsson les úr væntan-
legri skáldsögu sinni, Stemunn Ás-
mundsdóttir les úr nýútkominni bók
sinni, Einleikur á regnboga, og Birgitta
Jónsdóttir les úr nýútkomirini Ijóðabók
sinni, Frostdinglar. Ljóðaveislan hefst kl.
21 og fólki bent á að mæta tímanlega.
Kynnir í veislunni verður Sæmundur
Norðijörð.
Fundir ITC-deilda
Þriðja ráði ITC á íslandi tilheyra 7 deild-
ir og em fundir í öllum deildum öllum
opnir. Fundartímar em: Annan og fjórða
mánudag hvers mánaöar, ITC Þöll,
Grundarfirði, kl. 20.30 í safnaðarheimili
Gmndafjarðarkirkju. Fyrsta og þriðja
þriðjudag hvers mánaðar, ITC Seljur,
Selfossi, kl. 20 í Ársölum á Selfossi.
Fyrsta og þriðja þriðjudag hvers mánað-
ar, ITC Osp, Akranesi, kl. 20.30 í Fram-
sóknarhúsi, Sunnubraut 21, Akranesi.
Fyrsta og þriðja miðvikudag hvers mán-
aðar, ITC Fífa, Kópavogi, kl. 20.15 að
Hamraborg 5, 3. hæð, Kópavogi. Annan
og fjórða miðvikudag hvers mánaðar,
ITC Embla, Stykkishólmi, kl. 20.15 að
hótel Stykkishólmi. Annan og fjórða mið-
vikudag hvers mánaðar, ITC Stjama,
Rangárþingi, kl. 20.30 til skiptis á Hellu
(verkalýðshúsi) og Hvolsvelli (hóteh).
Annan og fjórða miðvikudag hvers mán-
aðar, ITC Melkorka, Reykjavik, kl. 20 í
Menningarmiðstöðinni í Gerðubergi,
Breiðholti, Reykjavik. Blaðafulltrúi
Þriðja ráðs ITC er Kristín, sími 91-43976.
Mennmg
Attiaf nir og
aðrar hafnir
- um sýningu Stefáns Axels Valdimarssonar
í uppbyggingarofforsi eftirstríðsáranna beindist at-
hygli nokkurra málara að hinni skapandi athöfn sem
slíkri. Til varð hið karlmannlega athafnamálverk (ac-
tionpainting). Hinir meðvituðu athafnamenn kappko-
stuðu að gleyma sjálfum sér í þeirri hkamsrækt sem
listmálun vissulega getur verið. Afraksturinn varð
þegar best lét súrrealiskt tilviljanalandslag eða
gróskumikil áferðsem angaði af svita. Væntanlega var
tilgangurinn meðal annars sá að ná mélverkinu út úr
stássstofuandrúmslofti sýningarsalanna þar sem það
var alla jafna lokað inni í vítahring kokkteila og mar-
engstertubotna. Þessi hugsun, að taka málverkið og
lahba með það út á götú, hefur þróast margvíslega á
þessum 45 árum. Athöfnin blómstraði á sjöunda og
áttunda áratugnum í gemingum og uppákomum en
með endurmati málverksins í upphafi þessa áratugar
er komið visst hliðarspor frá því athafnamálverki sem
m.a. Jackson PoUock lagði stund á. Ekki er þó hægt
að segja að um framlenginu þess sé að ræða. Bæði er
að athafnamenn nútímans eru flestir Evrópumenn en
ekki Ameríkanar og eins að athafnir nútímans eru
Utaðar af konsepthamförum þeirra áratuga sem Uðnir
eru frá amerísku athöfnunum. Sumir athafnamann-
anna láta sér nægja að taka listrænt atferU sitt-upp á
myndband en aðrir halda sig við gamla góða strigann
og láta hann fá það óþvegið.
Háð og kapp
Einn þessara gamaldags athafnamanna er Stefán
Axel Valdimarsson sem nú sýnir verk sín í austursal
Kjarvalsstaða. Stefán Axel er HoUandssigldur en
myndtjáning af hans toga hefur þó á síðustu árum
sést meira í þýsku borgunum; BerUn í þaö minnsta.
Myndheimur Stefáns er f senn örvæntingarfuUur og
háðslegur - þegar vel tekst upp. En hann ber líka með
sér ofurkapp, stundum án forsjár, og að því er virðist
án sérstaks markmiðs. Þetta eru stórborgarmyndir,
Myndlist
Ólafur Engilbertsson
útsýni úr flughöfn, skipahöfn og að öllum líkindum
úr þungri og dökkri yflrhöfn í mannlausu skugga-
hverfi. Mynd númer 7 (nafnlaus) er þarna undantekn-
ing því hún Utur helst út fyrir að vera óður til sköpun-
arinnar - eða er þetta eiturgul sprenging? Víst er að
við skoðun verka Stefáns Axels fer örugglega gUmu-
skjálfti um margan sprengjusérfræðinginn. Hin níu
metra breiða „Otó 11“ minnir undirritaðan altént
meira á orrustuþotu en farþegaflugvél. Reyndar sá ég
ekkert vélarkyns þarna við fyrstu sýn - og eigi að
heldur í „Ótó 1“ sem ku vera mynd af skipi. Sú mynd
þykir mér hvað heUsteyptust á sýningunni bæði hvað
formhugsun og áferð snertir. Stórborgarbragur Stef-
áns Axels samræmist e.t.v. ekki svo illa íslenskum
vertíðaranda. Hafið býr yfir seiðandi afli sem seint
verður fulltjáð í málverki. Stefáni er greinUega í mun
að ná þessu óútskýranlega dularafli á léreft og er þar
á góðri leið í „Ótó“-myndunum. „It slipped through
my mind“ er síðan ágætt dæmi um það háð sem er
e.t.v. höfuðvopn Stefáns. Þar hefur listamaðurinn
væntanlega hárreytt sjálfan sig á miðju hugarflugi. í
myndinni „Decaying Painting" (nr. 1) virðist hugsunin
að baki hins vegar harla loðin og myndhugsunin verri
en engin. Sama má segja um risatjaldið númer 8; þar
er kapp að sönnu betra með forsjá. En Stefán Axel á
örugglega eftir að kíkja betur á ratsjána og lenda í
vænni hrotum en þessari.
Sýningunni í austursal Kjarvalsstaða lýkur 22. okt-
óber.
-ÓE
Fjölmiðlar
Vel áætlaður skjálfti
Fjölmiðlar fyiir 90 árum voru
öðruvisi en í dag. Dagblöð voru ekki
til i bænura og nútíma tækniundur
þaöan af síður. Þó var fólk alveg
jafnfréttaþyrst og það er i dag og
hefði vel þegiö að fá myndir frá jarð-
skjálftanum í San Fransisco hálfura
sólarhring eftir að hann gerðist, en
heimurinn var stærri árið 1906og
jarðskjálftmn reyndar líka.
TU að fá nýjustu fréttir safhaðist
fólk saman hvar sem hægt var, fyllti
samkomuhús þegar tími gafst til og
skiptist á fréttum og skoðunum.
Rakarastofurnar voru mikilvægur
fjölmiðill og einnig kirkjur og leik-
hús. Svo alvarlega tóku menn þetta
að þegar Dani nokkur opnaði rak-
arastofu í bænum um aldamótin
gengust nokkrir frammámenn i því
að íslenskur rakari, Ámi Nikulás-
son, opnaði stofu. Það gerði hann
árið 1901 og hún stendur enn á sama
stað í dag. I dag má sjá þar B.T. og
Alt for damerne og enginn amast
viðþvl
Aðalhlutverk hárskurðarstofa er
vegna lifa þær enn í dag. Ég efa aft-
ur á móti aö margar af nýju útvarps-
stöðvunum lifi eftir 90 ár. Flestar
hafa þær þó sér sinn farveg. Bylgjan
og Stjarnan segjast skipta með sér
tónhstarsmekk landsmanna og best
aðhafa sem fæstorð ura það. Stjara-
an kýs að keyra allan sólarhringinn
með trukki, kl. 8 að morgni getur
maður heyrt villta dansmúsík og
mestallan daginn er spiluð sama
músík sem fæstir íslendingar kunna
að dansa eftir. Stundum heyrir mað-
ur inni á milli forvitnileg lög.
Aöalstöðin sem ætlar í loftið í dag
segist róa á sömu mið og Bylgjan.
Barátta þessara stöðva minnir á
þvottaefnisauglýsingar, mismun-
andi umbúðir, en sama hmihald.
Þeir vita að ódýrasta auglýsingin er
aðrífast nóg í öðrum íjölmiðlum.
Útvarp Rót, sem þagnaöi í verk-
fallinu vegna flutnings, rær á önnur
mið en hinar smástöðvamar. Ég bið
spenntur eftir aö heyra í henni aft-
ur, t.d. voru draugasöguraar
skemmtilegar fyrir svefninn.
Við erumstór þjóð, íslendingar,
Jarðskjálfti skekur ftarlæga stór-
borg og eftir örlítinn tíma er ekki
annað að sjá en að borgin hafi verið
full af íslendingum. Sá hluti þjóðar-
innar sem ekki var vestur við
Kyrrahaf veit síðan allt um skjálf-
tann, meira að segja er hérna bú-
settur bandarískur sérfr asðingur í
þessumskjálfta.
Það er munur að eiga svona landa
sem vita allt um fjarlæga land-
skjálfta. Við ættum að senda þá út
til San Fransisco svo þeir viti betur
þegar Suðurlandsskjálftinn kemur.
Ég sjálfur fylltist samúð með íbúum
Santa Cruz og San Jose, en þegar
Will Perry sannfærði mig um þaö
að jarðskjálftinn hefði farið eins og
áætlað var, varð mér 9trax rórra.
Þaö er best aö áætla skaöann á
Suðurlandsskjálftanum strax s vo
ekkert bregöi út af þegar stóra
stundinkemur.
Gísli Friðrik Gislason