Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.1990, Blaðsíða 9

LAUGARDAGUR 15. SEPTEMBER 1990.
9
Hef stundum mán-
aðartekjur duglegs
íslendings í árslaun
„Leikritiö er um þann ægikraft
sem þrá mannsins er. Þaö er djúpt
og einlægt, bamslega einlægt,
kannski um þann hluta lífsins sem
viö tölum ekki um enda dugar ein
mannsævi ekki til að uppfylla allar
þrár manna. Þetta leikrit gerist
ekki á neinum ákveönum tíma
heldur hér og nú og reynir talsvert
á fattarann í áhorfendum. Viö er-
um stööugt minnt á að leikhúsið
er lífið og lífið er leikhús."
Þannig lýsir Guörún Kristín
Magnúsdóttir leikskáld verðlauna-
verki sínu, Ég er hættur, farinn.
Ég er ekki meö í svona asnalegu
leikriti. Leikrit þetta hlaut fyrstu
verðlaun í flokki leikrita fyrir full-
oröna í samkeppni Leikfélags
Reykjavíkur sem efnt var til í til-
efni opnunar Borgarleikhússins.
Þetta er fyrsta sviðsverk Guðrúnar
Kristínar en áður hefur eitt leikrit
eftir hana verið flutt í útvarp. Það
heitir í mjúku myrkri búa draum-
arnir. Það var skrifað úti á sjó þeg-
ar hún var einn veturinn messi á
varðskipinu Óðni. Hún hefur lengi
fengist við ritstörf og Fjölvi hefur
gefiö út bamabækur eftir hana með
eigin teikningum og til stendur aö
framhald verði á þeirri útgáfu.
„Þegar maður hefur verið hús-
móðir í 30 ár og notið þess fram í
fingurgóma að tala við börnin sín
og segja þeim sögur þá stendur
maður uppi með það að eiga ekkert
nema ánægjuna af því. Það skapar
engar tekjur. Ég titla mig hugverk-
taka í símaskránni og var reyndar
nokkuð ánægð með þá þýðingu
mína á enskunni „free-lancé“.
Lifi ekki eins
og íslendingur
„Það er leikur, ekki vinna að
skrifa og ég þarf sífellt að velja
milli þess að hafa tíma eða pen-
inga. Það er vel hægt að lifa af rit-
störfum með smáíhlaupavinnu en
maður lifir ekki eins og íslending-
ur. Stundum hef ég í árstekjur það
sem duglegur íslendingur hefur í
mánaðarlaun. En ég svelt ekki því
að ég nýt líðandi stundar og læt
mér nægja að vera hluti af al-
heimssköpunarverkinu,“ segir
Guðrún Kristín.
Guörún Kristín býr í þröngu
kjallaraeldhúsi þar sem öllu ægir
saman. Skrifborðið er hluti af eld-
húsinnréttingunni og inni í stofu
hangir slönguskinn í loftinu og sút-
aðir hamir fyrrum heimilishunda
og katta hggja á stólbökum. Hennar
aukavinna hefur meðal annars
verið fólgin í því að leika í kvik-
myndum en hún hefur farið með
smáhlutverk í flestum „norðrun-
um“.
„Þetta er spurning um að fá sér
einhvers konar vinnu þar sem
maður verður andlega sterill eða
vera skapandi. Ég kýs að ráða mér
sjálf og vinna að mínum eigin verk-
um. Það verður svo bara að ráöast
hver kaupir.“
Guðrún Kristín fæddist árið 1939
heima á Skarphéðinsgötunni þar
sem hún býr nú í kjallaranum.
Foreldar hennar eru Lilja Hjalta-
dóttir, dóttir Eldeyjar-Hjalta, og
Magnús Jónsson, ættaður frá
Stóru-Mörk undir Eyjafjöllum.
Guðrún var eina barn þeirra sem
upp komst. Hún lauk stúdentsprófi
frá Verslunarskólanum en síðar lá
leiðin í Myndlista- og handíðaskól-
ann þar sem hún lærði leirkera-
smíö. „Það var gaman að alast upp
hér í Norðurmýrinni sem þá var
við endimörk Reykjavíkur. Þegar
ég var lítil stelpa var öskuhauga-
svæðið, þar sem nú er Heilsuvernd-
arstöðin, vinsælt leiksvæði. Uppá-
haldið mitt var samt að fara út á
sjó með pabba en hann átti litla
trillu og við vitjuðum saman um
grásleppunetin og drógum fiska úr
sjó. „ÞarnakemurÞuríðurformað-
ur,“ sögðu karlarnir við höfnina
þegar við komum skálmandi sam-
an. Síðan hefur mig alltaf dreymt
um að eignast bát og geta siglt út
á ytri höfnina og setið þar og hugs-
að meðan ég hlusta á öldurnar
gjálfra við kinnunginn," segir Guð-
rún. „Enginn kvóti, enginn gróði,
þá gleðst ég yfir því að þurfa ekki
að lifa á því að drepa. Ég er nefni-
lega grænmetisæta og það er kallað
að maður borði ekki vini sína held-
ur frá þeim.“
Þrátt fyrir að Guðrún sé rótgróið
borgarbarn og innfæddur Reykvík-
ingur dvaldist hún mikið í sveit
sem barn og unglingur og á mjög
ljúfar minningar frá þeim tíma.
Eftir að hafa kynnst kyrrðinni í
sveitinni og lært að njóta augna-
bhksins þá get ég ekki varist þeirri
hugsun að sjónvarpið sé varasam-
ur miðill, sérstaklega eru börnin
varnarlaus. í sjónvarpinu er hraðri
atburðarás ýtt að áhorfandanum
og ekkert svigrúm verður eftir fyr-
ir ímyndunaraflið. Það er mikil
þörf fyrir fallegt efni handa böm-
um,“ segir Guðrún en margar af
sögunum hennar hafa verið fluttar
í Stundinni okkar í Sjónvarpinu
með hennar eigin teikningum að
vanda.
Ofbeldi gert
skemmtilegt
„Það er alltof mikið af því að of-
beldið sé gert skemmtilegt og þján-
ingin hlægileg í því efni sem ætlað
er börnum. Svona efni slævir rétt-
arvitund og samúð. Hinu réttsýna
viðkvæma barni er gert erfitt fyrir
þegar allir hlæja að ófórum ann-
arra en samviska þess skynjar
sársauka. En það er virðingarleysi
við þroska barna að bjóða þeim upp
á lélegt efni.“
Leikrit Guðrúnar, Ég er hættur,
farinn, verður frumsýnt í Borgar-
leikhúsinu 13. október. Leikstjóri
er Guðjón Pedersen, „dramatúrg"
Hafliði Arngrímsson og Grétar
Reynisson gerir leikmynd. Hvert
hefur verið hlutverk höfundar í því
ferli sem fram fer í leikhúsinu?
„Þessir þrír galdrakarlar leik-
hússins hafa verið með krógann
minn í fóstri undanfarna mánuði
og ég hef litið svona til með uppeld-
inu. Handrit er ekki sama og sýn-
ing; leikverk gefur lifandi tæki-
færi. Ég má koma á æflngar þegar
ég vil og þeir hóa í mig þegar þeim
finnst þurfa. Þetta er ákaflega
skemmtileg og fíngerð samvinna."
- Hverhafaveriðkynniþínafleik-
húsi fram til þessa?
„Ég fór í fyrsta sinn í leikhús
tæplega 10 ára gömul, 1950, og sá
Nýársnóttina eftir Indriða Einars-
son í Þjóðleikhúsinu. Ég man enn
eftir Lárusi Pálssyni í hlutverki
kölska sem mér fannst alveg
kynngimagnaður. Ég varð ástfang-
in af leikhúsinu og hef verið það æ
síðan og alltaf farið mjög mikið í
leikhús. Leikhúsið er svo áhuga-
vert vegna þess aö þar er hugsað
svo mikið og tilfinningin svo sterk.
Sýning er ekki bara það sem við
sjáum og heyrum heldur barmafull
af hugsun og geislun sem við finn-
um.
„Gott listaverk er - eins og lífið
- sífelld endurtekning á góðum
formum, eilíft spil hins fallega,
sterka sem hefur áhrif á huga og Guðrún Kristín Magnúsdóttir, leikskáld og hugverktaki.
tilfinningar,“ segir Guðrún að lok- DV-mynd GVA
um. -Pá
STJARNAN
HELSINGOR IF
SUNNUDAGINN 16. SEPT.
KL.20:00
í ÍÞRÓTTAMIÐSTÖÐINNIÁSGARÐI
GARÐABÆ
Forsala aðgöngumiða í Ásgarði
laugardag kl.14:00-18:00 og
sunnudag frá kl.14:00
Sttiman