Dagblaðið Vísir - DV - 19.11.1990, Qupperneq 10

10
MÁNUDAGUR 19. NÓVEMBER 1990.

Utlönd
Stórsigur jafnaðarmanna 1 færeysku kosningunum:
Úrslitin eru persónu-
legur sigur fyrir mig
- sagði Atli Dam, leiðtogi j afnaðarmanna, í viðtali við D V
Atli Dam bauð sig nú í fyrsta sinn fram í Þórhöfn og fékk betri kosningu
en dæmi eru um í færeyskum stjórnmálum. Hann ætlar að koma nýrri land-
stjórn á laggirnar fyrir miðjan desember.
Ótakmarkaðir
möguleikar
HOLZ-HER 2356 -
handfræsarans með
stiglausa rofanum
Straumnotkun 850 W
Hulsustærð 8 mm
Lausagangssnúningur
8000-24000 /mln
Þyngd 2,7 kg
Fræsidýpt - flnstilHng 0,5 mm
Strokksnúningur
4 metra gúmmíleiðsla
Land með fínstillingu
Fjölbreyttir fylgihlutir
S. 77560 vestan
Bjóöum 3 valmögulelka:
• 1. Umboðssala.
• 2. Vöruskipli.
• 3. Kaupum vöru og staðgrelðum.
Gerum tilboð I búslóðir og vörulag-
era. Komum á staðinn og verðmetum.
Meðat annara ar lil attlu I varalun okkar:
Solasott Iri kr. 15.000.
Kojur fré kr. 5.000.
.......... Hljómflutnlnfl*samstæöa frá kr. 15.000.
Ísaképar fré kr. 10.000.
PC-tölvur fré 65.000, alnnifl lelk|atölvur.
Skrlfboró frá kr. 5.000.
Þvottavélar fré kr. 24.000.
Stofuorgei frá kr. 10.000.
Opið virka daga kl. 9-18,
laugardaga kl. 10-16
HÚSGAGNAMIÐLUN HF.
SMIÐJUVEGI 6C 200 KÖPAV0GUR
Gudlaugur Laufdal
verslunarstjóri.
„Það er öðru fremur óstöðugleik-
inn í stjórnarfarinu undanfarin ár
sem veldur því að við jafnaðarmenn
vinnum stórsigur. Kjósendur vilja
styrka stjóm og treysta margir
hverjir okkur til að taka forystuna,"
sagði Atli Dam, formaður færeyska
Jafnaðarmannaílokksins, í viðtali
viö DV.
DV ræddi við Atla eftir að ljóst var
að flokkur hans var ótvíræður sigur-
vegari í kosningunum á laugardag-
inn. „Ég lít á þetta sem persónulegan
sigur fyrir mig,“ sagöi Atli. „Ég get
þó ekki sagt aö niöurstaöan hafi
komið mér á óvart því fyrir kosning-
arnar þentu skoðanakannanir til
þess að við fengjum góða kosningu.
Ég átti von á að lögþingsmenn okkar
yrðu 9 til 11 og við fengum 10.“
Atli Dam var lögmaður í Færeyjum
fram að kosningunum 1988 þegar
jafnaðármenn þiöu ósigur og Jogvan
Sundstein tók við embættinu eftir
tafsamar viðræður um myndun
stjónar. Jafnaðarmenn fóru þá í
stjórnarandstöðu sem að öllum lík-
indum er á enda nú því fastlega er
búist við að Atli Dam verði lögmaður
á ný áður en langt um líður.
Yfirgaf gamla kjördæmið
í kosningunum tók Atli Dam
áhættu með því að hætta við að bjóöa
sig fram á Suðurey og leiða flokkinn
þess í stað í Þórshöfn, stærsta kjör-
dæminu. Allt frá því Atli hóf feril
sinn hefur hann verið þingmaður
fyrir Suðurey.
„Þetta var svona leikflétta sem við
töldum að gæti gefið góða raun,“
sagði Ath í samtalinu viö DV. „Þetta
tókst fullkomlega og ég fékk bestu
kosningu í Þórhöfn sem nokkur mað-
ur hefur fengið frá því lögþingið var
sett á fót. Jafnframt fengum við þrjá
menn kjörna á Suðurey."
Atli Dam fær fyrstur umboð til
stjórnarmyndunar að þessu sinni.
Hann segir að um miðjan desember
verði lokið við að mynda nýja land-
stjórn. „Þetta tekur í mesta lagi flór-
ar vikur,“ sagði Atli. „Það er að
mörgu leyti hagstæðara að mynda
stjórn nú en oft áður. Stjórnmála-
menn hér vita að almenningur vill
að sterk stjórn taki við völdum sem
allra fyrst. Það er líka minna sem
skilur flokkana nú en áður.
Markmiðin í efnahagsmálum eru
svipuð hjá öllum flokkunum þannig
að ég á ekki von á öðru en greiðlega
gangi að mynda stjórn hvaða flokkar
sem það verða sem á endanum taka
saman höndum. Við göngum líka til
þessara viðræöna með það í huga að
mynda stjórn sem situr út kjörtíma-
bilið.“
Bjartsýnn á myndum nýrrar
landstjórnar
Atli Dam vildi ekkert segja um
hvaða flokk eða flokka hann vildi fá
með jafnaðarmönnum í stjórn. Hann
sagðist mundu ræða við alla flokk-
ana og svo yrði að sjá til hverjir
gætu náð saman um myndum nýrrar
landstjórnar.
Staðan á Landsþinginu er nú þann-
ig að jafnaðarmenn og Fólkaflokkur-
inn geta myndað tveggja flokka
stjórn en ef það gengur ekki þá verða
þrír af sex flokkum á þingi aö sitja í
stjórninni.
„Verkefni nýrrar stjórnar verður
að koma efnahagslífinu á skrið á
ný,“ sagði Atli. „Við veröum að mínu
mati að hækka skattana og finna
leiðir til að draga eins mikið og kost-
ur er úr styrkjum til sjávarútvegs-
ins. Ég hef trú á að samstaða náist
um þetta.
Fólk er farið að flytja frá Færeyj-
um. Það eykur enn þrýstinginn á
flokkana að ná samtöðu um úrbætur
í efnahagsmálunum. Ástandið er
orðið mjög slæmt og síðasta stjórn
gekk alltof hart fram í niðurskurðin-
um. Við verðum að taka góðan tíma
í að vinna okkur út úr vandanum.
Skuldirnar við útlönd eru líka
orönar gífurlegar. Þær mega ekki
aukast frá því sem orðið er. Þetta eru
allt erfið verkefni sem við verðum
að ráða fram úr en ég hef þá trú að
okkur takist það.“
Þarf að semja við Helenu,
dóttur sína
Við komandi stjómarmyndum þarf
Ath Dam m.a. að ræða við Helenu,
dóttur sína sem nú var kosin á þing
fyrir Sjálfstæðisflokkinn. „Við He-
lena tölum oft saman þannig að ég
kvíöi ekki viðræðunum við sjálf-
stæðismenn," sagði Atli. „Það er svo
annað mál hvort Helena á eftir að
gera mér verkið léttara.“
Ath sagði að það væri ekki vegna
deilna í fjölskyldunni að þau feðgin
eru andstæðingar í færeyskum
stjórnmálum. „Það er margt sem
ræður því hvaða flokk fólk velur sér.
Ég veit ekki hvað hún er að gera í
Sjálfstæðisflokkunum. Þú verður að
spyrja hana að því,“ sagði Atli Dam.
GK
Jaf naðarmenn unnu þrjú þingsæti
- stjórnarflokkarnir töpuðu flórum sætum en halda þó meirihluta
menn veldisfl. bandsfl. stæðisfl. þjóöarfl.
STEREO
LITSJÓNVARPSTÆKI
28 FLATUR FERKANTAÐUR SKJÁR. FÍN UPP-
1AUSN. SKIPANIR BIRTAST Á SKJÁ. ÞRÁÐLAUS
FJARS1ÝR1NG. BEIN TENGING FYRIR MYND-
BANDSTÆKl, TENGING FYRIR HEYRNARTÓL/
AUKA HÁTALARA, SVEFNROFI.
SÉRTILBOÐ KR. 69.950 stgr.
RÉTT VERÐ KR. 84.350 stgr.
20” MONO M/FJARST. TILB. 35.950.- stgr.
RÉTTVERÐ 42.750.- slgr.
14” MONO M/FJARST. TILB. 25.950.- itgr.
RÉTTVERÐ 30.500,- slgr.
10” 12 VOLT OG 220 VOLT
í SUMARBÚSTAÐINN EÐA ELDHÚSIÐ
- T1LBOD 33.950,- stgr.
RÉTTVERÐ 38.000.- slRr.
5 ÁRA ÁRBYRCÐ
Á MYNDLAMPA
33 Aíborgunarskilmálar |£)
VÖNDUÐ VERSLUN
MJÖMCO
FÁKAFEN 11 — SÍMI 688005 I
Jafnaðarmenn eru sigurvegarar
færeysku lögþingskosninganna. All-
ar líkur eru nú á að Atli Dam, for-
maöur flokksins, verði næsti lög-
maöur enda hafa jafnaðarmenn nú
10 þingmenn í stað 7 áður og eru
stærsti flokkurinn á þingi.
Flokkarnir þrir sem sátu í síðustu
stjórn töpuðu allir eins og búist var
viö. Landstjórnin hafði 21 af 32 þing-
mönnum aö baki sér en nú hafa
stjónarflokkarnir samtals 17 menn á
þingi.
Jafnaðarmenn fegnu 27,4% at-
kvæða og bættu vð sig 5,8% og þrem-
ur þingmönnum. Þegar kosiö var
árið 1988 tapaöi flokkurinn 1,7% og
tapaði einum manni. Þá féll land-
stjórn Atla Dam og hafa jafnaðar-
menn verið í stjórnarandstöðu síð-
ustu tvö ár.
Þjóðveldisflokkurinn tapaði mestu
fylgi nú. Flokkurinn fékk 14,7% at-
kvæðana sem er 4,5% minna en í
kosningunum 1988. Þjóðveldismenn
á þingi eru nú 4 en voru 6 áöur.
Osigur flokksins er rakinn til þess
að hann hafl gefið eftir í flestum
málum viö myndun síöstu stjórnar.
Þá gekk hann til samstarfs viö höfuð-
fjendurna í Sambandsflokknum.
Þjóðveldismenn hafa stefnt að sam-
bandsslitum við Dani en Sambands-
flokkurinn hefur viljað halda sam-
bandinu óbreyttu. í þessu máli uröu
þjóðveldismenn að gefa eftir og
gjalda þess við kosningarnar nú.
Stuðningsmenn Þjóöveldisflokks-
ins hafa einnig verið óánægðir með
stefnuna í efnahagsmálum. Þeir
segja að þar hafi Sambandsflokkur-
inn einnig ráðið ferðinni og staðið
fyrir of harkalegum niðurskurði á
útgjöldum landssjóösins. í kjölfarið
hefur fylgt atvinnuleysi og landflótti.
Sambandsflokkurinn fékk nú
18,9% atkvæðanna og tapaði 2,3%.
Flokkurinn missti eitt þingsæti og
hefur nú 6.
Fólkaflokkurinn undir forystu Jog-
vans Sundstein lögmanns hélt sínum
hlut betur en hinir stjónarflokkarn-
ir. Fólkaflokkurinn tapaði 1,3% at-
kvæða frá síðustu kosningum og
jafnframt einum lögþingsmanni.
Flokkurinn er nú næststærstur á
þingi.
Sjálfstæöisflokkurinn vann nokk-
uö á og fékk 1,7% fleir atkvæði en
síðast. Þetta þýðir að flokkurinn
bætir við sig einum þingmanni og
hefur nú þrjá í staö tveggja áöur.
Flokkurinn var í stjónarandstöðu.
Fyrir kosningarnar bentu skoð-
anakannanir til að Kristilegi þjóðar-
flokkurinn myndi tapa báöum þing-
sætum sínum. Reyndin varö þó önn-
ur og náði flokkurinn aö auka fylgið
um 0,4% og halda sínum hlut á þingi.
Sósíalíski sjálfstæðisflokkurinn,
sem stofnaður var skömmu fyrir
kosningarnar, fékk aöeins 2,3% fylgi
og engan mann kjörinn. Flokkurinn
varð til eftir klofning í Þjóðveldis-
flokknum og á mikinn þátt í ósigri
þjóðveldismanna.
Almennt er talið að mun auöveld-
ara verði aö mynda landsstjórn nú
en verið hefur undanfarið. Fráfar-
andi stjórn varð til eftir mikinn barn-
ing og var aldrei sterk. Þótt stjórnin
hafi enn meirihluta á landsþinginu
þá verður hún leyst upp eftir ósigur-
inn í kosningunum.
Nú er í fyrsta sinn í hálfa öld mögu-
leiki á myndun tveggja flokka stjórn-
ar. Samanlagt hafa jafnaðarmenn og
Fólkaflokkurinn 17 þingmenn. Sam-
komulagið milli þessara tveggja
flokka hefur þó verið mjög slæmt
síðustu ár og hallast menn heldur
að því að þeir nái ekki að mynda
stjórn.
Fari svo eru ýmsir möguleikar á
að mynda þriggja flokka stjórn. Fjár-
lög fyrir næsta ár hafa enn ekki litið
dagsins ljós og verða ekki til fyrr en
ný stjórn hefur verið mynduð. Við-
ræðurnar um myndun nýrrar stjórn-
ar munu því blandast inn í fjárlaga-
gerðina.
Ritzau