Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.1991, Blaðsíða 9

.iee'í l.rji. es Huo/.ajratíi
FðeTUDAGUR-26. • JÚLl-19&1,

Utlönd
Miðstjómarfundur Kommúnistaílokks Sovétrikjanna:
Tillögur Gorbatsj-
ovs hljóta stuðning
Leiðtogar sovéska Kommúnista-
flokksins munu í dag kjósa um nýja
stefnuskrá sem Gorbatsjov, Sovét-
forseti og aðalritari flokksins, hefur
lagt fyrir miðstjórnarfundinn.
Svo virðist sem- Gorbatsjov hafl
tekist að tryggja sér fylgi miðstjóm-
armanna fyrir hinni nýju stefnuskrá
sem felur í sér róttækar breytingar
á Kommúnistaflokknum.
Allir þeir 27 ræðumenn, sem tóku
til máls á fundinum í gær, studdu
tillögu Gorbatsjov um að flokkurinn
eigi að breytast úr kommúnistaflokki
í nokkurs konar miðjuflokk sósícd-
demókrata og falla frá sjálfsskipuðu
hlutverki sínu sem flokkur allra
verkamanna.
Félögum í Kommúnistaflokknum
hefur fækkað úr 19 milljónum í 15
milijónir á síðustu 18 mánuðum. Ef
nýja stefnuskráin verður samþykkt
mun verða fjallað um hana af flokks-
nefnd og félagar flokksins munu taka
nánari afstöðu til hennar áður en
henni verður vísaö til endanlegrar
afgreiðslu á flokksfundi í nóvember
eða desember.
Staða Mikhail Gorbatsjov virðist
vera nokkuð sterk og hann varð ekki
fyrir neinum harkalegum árásum
fundarmanna ólíkt því sem gerðist á
síðasta miðstjórnarfundi í apríl.
Staöa hans, sem aðalritara flokksins,
Bilastæði við Kremlarmúrana í Moskvu voru full af svörtum Volgum i eigu
leiðtoga Kommúnistaflokksins en þeir sitja nú miðstjórnarfund flokksins.
Simamynd Reuter
hefur heldur ekki verið gagnrýnd og
virðist hann hafa nokkuð góð tök á
fundarmönnum sem eru 412 talsins.
Harðlínumenn innan flokksins eru
þó mjög óánægðir með þessa stefnu-
skrártillögu Gorbatsjov. „Þetta er
ekki stefnuskrá kommúnistaflokks
því hún hefur engin slík einkenni.
Nú þegar búið er að fjarlægja allt
slíkt þá líkist flokkurinn ekki flokki *
sósíaldemókrata heldur fremur
frjálslyndum flokki," sagði einn
fundarfulltrúinn.
Gorbatsjov neitaði því í ræðu sinni
í gær að nýja stefnuskráin fæli í sér
fráhvarf frá sósíalisma og hvatti
flokksmenn til að sýna stillingu þrátt
fyrir að völd flokksins yrðu mjög
takmÖrkUÖ. Reuter
Dómstóll Evrópubandalagsins:
ÓgiHi bresk f iskveiðilög
Dómstóll Evrópubandalagsins óg-
ilti í gær bresk lög sem miða að því
koma í veg fyrir að erlend fiskiskip
geti veitt fisk sem EB hefur úthlutað
Bretum. Dómurinn úrskurðaði að
lögin brytu í bága viö lög Evrópu-
bandalagsins. Bresku lögin gera ráð
fyrir að skip, sem skráð eru í Bret-
landi, verði að vera eign Breta að
þremur fjórðu og að minnsta kosti
þrír af hveijum íjórum í áhöfn verði
að vera búsettir í Bretlandi. Réttur
Breta til að krefjast þess að skipum,
sem skráð væru í landinu, yrði
stjórnað frá Bretlandi var þó viður-
kenndur.
Heimildir innan Evrópubandalags-
ins sögðu að dómurinn græfi undan
kvótakerfmu sem bandalagið hefur
komið á fót til að úthluta takmörkuð-
um fiskistofnum sínum til aðildar-
þjóöanna. Fiskveiðistefna banda-
lagsins verður tekin til endurskoð-
unar á næsta ári.
Breska sjávarútvegsráðuneytið
vildi ekkert tjá sig um dóminn en
nokkrir þingmenn íhaldsflokksins
réðust harkalega gegn honum.
„Þetta eru slæmar fréttir fyrir fisk-
iðnaðinn en þetta sýnir einnig hvern-
ig lýðræðisvaldi Bretlands og frelsi
hefur verið varpað fyrir borð,“ sagði
Teddy Taylor, einn þeirra þing-
manna íhaldsflokksins sem eru tor-
tryggnir út í einingu bandalagsríkj-
anna.
Annar þingmaður íhaldsflokksins,
Anthony Beaumont-Dark, sagði að
úrskurður dómstólsins ætti ekki að
vega þyngra en ákvörðun breska
þingsins sem var ætlað að vernda
mikilvæga þjóöarhagsmuni.
Reuter
Frestur íraka til samvinnu rann út í gær:
Litlar líkur á árás
Bandarískir embættismenn sögðu
í gær að hverfandi líkur væru á árás
á kjarnorkustöðvar íraka þar sem
svo virtist sem yfirvöld í Baghdad
brygðust við þrýstingi og væru smátt
og smátt að láta upplýsingar af hendi.
Hinir fimm fastafulltrúar öryggis-
ráðs Sameinuðu þjóðanna höfðu
krafist ítarlegra upplýsinga um
kjarnorkuáætlun íraka fyrir gær-
daginn.
Talsmenn Hvíta hússins í Banda-
ríkjunum sögðu í gær að írak hefði
ekki orðið við þessari ósk SÞ og
leyndu ennþá einhveijum upplýsing-
um. Þrátt fyrir það mætti ekki búast
við fyrirvaralausri árás á hemaðar-
skotmörk íraka til að þvinga þá frek-
ar til aö láta upplýsingar af hendi.
Þrátt fyrir að Saddam sé enn að eltast við kjarnorkuvopnaframleiðslu ætla
Bandaríkin að sitja á sér enn um stund og hyggja ekki á árás. Teikning Lurie
Bandarískir embættismenn sögðu
að ef írakar sýndu fulla samvinnu
við kjamorkueftirlitsnefndirnar og
reyndu ekki að hindra störf þeirra
væri ekki þörf á neinum aðgerðum.
„Svo lengi sem einhveijar upplýs-
ingar berast, þrátt fyrir að það gangi
hægt, er engin þörf á því að hefja
hernaðarárás sem svo. kannski
myndi ekki eyðileggja alla aðstöðu
til kjarnorkuframleiðslu. Við lærð-
um það í Persaflóastríðinu að írakar
eru snilhngar í dulbúningum alls
konar,“ sagði Bandarískur embætt-
ismaður í gær.
Sendimaður Bretlands hjá Samein-
uðu þjóðunum, David Hannay, sagði
fréttamönnum í gær að Saddam
Hussein væri að blekkja sjálfan sig
ef hann héldi að hann gæti komist
hjá því að gefa upplýsingar í sam-
ræmi við vopnahléssáttmálann og
jafnframt komist hjá hernaðarárás.
Reuter
Algjörir jólasveinar í svitakófi
Á annað hundrað jólasveinar víðs vegar að úr heiminum vora að stikna
úr hita í Kaupmannahöfn á miövikudag þegar þeir voru búnir að klæö-
ast rauðu búningunum sínum og settust að jólaboröinu til að gæða sér á
svínasteik, rauðkáli og möndlugraut. Það var nefhilega 25 stiga hiti i
borginni viö sundið þar sem bestu vinir barnanna sátu alþjóðlegt jóla-
sveinaþing.
Ekki fengu þó allir viðstaddir jólasveínar að setjast að kræsingunum
því jólasveinninn frá Finnlandi var gerður brottrækur af samkomunni á
miðvikudag vegna deilu um hvaða land sé hið eina og sanna heimaland
sona Grýlu gömlu.
Finnskir Lappar, Norðmenn, íslendingar og Grænlendingar segja allir
sveinka búa hjá sér en Finnunum hefur oröið best ágengt í að selja jóla-
sveininn feröamönnum.
Ekki rikti þó algjör óeining meðal jólasveina á þinginu því þeir komu
sér saman um nýtt „evrópskt jólalag" sem í eru bútar úr hefðbundnum
jólalögum sex landa.
Kúrdar í hungurverkfalli
Þessi hópur Kúrda hefur verið í hungurverklalli í neðanjarðarstöð i Vin-
arborg undanfarna daga til að mótmæla rikisstjórnum Tyrklands og ír-
aks. Ríkisstjómir þessar hafa lengl haft horn f siðu Kúrda. Skemmst er
að minnast meðferðar Saddams Husseíns á Kúrdum eftir Persaflóastrið-
ið og fyrir stuttu kom til átaka milli tyrkneskra hersveita og Kúrda.
Símamynd Reuter
Ráðuneytið tef ur ekki rannsðkn
Helsti saksóknari bandaríska dómsmálaráðuneytisins í glæpamálum
vísaði í gær á bug staðhæfingum um að bandaríska leyniþjónustan heföi
reynt að tefja rannsókn á Alþjóðlega lána- og viðskiptabankanum (BCCI)
sem var lokað víða um heim í byrjun mánaðarins vegna fjársvikastarf-
semi.
Robert Mueller sagði í víðtali við bandarísku sjónvarpsstöðina ABC að
rannsóknin héldi áfram og að ráðuneytið væri að kanna vísbendingar
um að BCCI hefði verið tengdur bandarískum bönkum í nokkram borgum.
Þegar Mueller var gagnrýndur fyrir seinagang í rannsókninni benti
hann á mál í Tampa á Flórída áriö 1988 þar sem fimm stjórnendur bank-
ans voru sakfelldir fyrir að koma illa fengnu fé i umferð.
Robert Morgenthau, saksóknari á Manhattan, sem hefur verið að rann-
saka tengsl BCCI við bandarískan banka, hefur sakað dómsmálaráöuneyt-
ið um aö tefia fyrir rannsókn á hugsanlegu glæpsamlegu atferli.
Bandarísk þingnefnd tilkynnti á miðvikudag að hún ætlaði að hafa yfir-
heyrslur um mál bankans.
Walesa reiðubúinn að beita valdi
Leeh Walesa, forseti Póllands,
sagði í viðtali, sem birtist i gær, aö
hann væri reiöubúinn að beita
valdi eða lýsa yfir neyðarástandi
ef þörf krefði.
„Ég mundi grípa til valdbeitingar
til að bjarga landinu ef við stæðum
frammi fyrir stjórnleysi eða víö-
tækum verkföllum eða ef ástandið
yrði mjög alvarlegt," haföi dagblað-
ið Sztandar Mlodych eftir forsetan-
um.
„Hvað varðar möguleikana á að
lýsa yfir neyðarástandi get ég sagt
að ég er fær um aö gera það. Eg
vona bara að þess gerist ekki þörf,“
sagði Walesa.
Walesa viðhafði þessi orð í síma-
viötali eftir að hann hringdi í blað- Lech Walesa, forseti Póllands,
ið til aö kvarta yfir grein sem birt- segist vera vis til alls ti! að bjarga
ist í því. Þar var spurt hvað Walesa landi slnu. Teikning Lurie
heföi vitað um fund Maciej Zalewski ráðherra með bandarískum embætt-
ismönnum þar sem ráöherrann á aö hafa rætt möguleikana á að lýsa
yfir neyöarástandi ef stjórnin félli. Zalewski hefur neitaö þessum staðhæf-
mgum.
Ríkissfjórn Samstööu er aö reyna að koma á umbótum í anda frjáls
markaðshagkerfis á sama tíma og mikil kreppa rikir í landinu og almenn-
ingur er mjög óánægður með versnandi lífskjör.
Fríðarumleitanir í Angóla hafa lent í fyrstu alvarlegu klípunni vegna
þess hvað fyrrum skæruliöar UNITA-hreyfingarínnar hafa tafið að leysa
fanga sina úr haldi.
Fundur nefndar, sem á að hafa eftirlit meö vopnahléinu sem gert var
31. mai og undirbúa kosningar, fór út um þúfur á miðvikudagskvöld þar
sem UNiTA sleppti föngum sínum ekki á sunnudag eins og áætlaö var.
Fangadeilan blossaði upp þegar flugi frá höfuðborginni Luanda til aðal-
bækistöðva UNITA í Jamba raeð embættismenn og blaðamenn iiman-
borðs var frestað. Þessir menn áttu að fylgjast með þegar fyrsti hópur
stríðsfanga skæruhða væri látinn laus. Ríkisstjómin leysti 107 skæraliða
úrhaldiálaugardag. Reuter