Dagblaðið Vísir - DV - 23.10.1991, Blaðsíða 25

MIÐVIKUDAGUR 23. OKTÓBER 1991.
25
LífsstOl
Leyfilegur innflutn-
ingur ferðamanna
- nauðsynlegt að þekkja reglumar til að forðast sektir
Fæstir ferðalangar sem fara til útlanda vita hvað er leyfilegt að flytja tollfrjálst með sér til íslands.
DV-mynd BG
Hvaða ferðamaður hefur ekki lent
í því þegar hann er staddur í útlönd-
um að fara að velta fyrir sér hvað
hann megi flytja tollfrjálst með sér
heim. Flestir ferðamenn vita hvaða
magn má taka með sér af áfengi eða
tóbaki en siðan nær þekkingin ekki
lengra. Hér á eftir fylgir yfirlit yfir
það sem ferðamaður má flytja með
sér að utan af tollfrjálsum varningi.
Heimilt er að flytja inn tollfrjálst
almennar verslunarvörur sem
fengnar eru erlendis, um borð í flug-
vél eða skipi eða í tollfrjálsri verslun
hér á landi fyrir allt að 24 þúsund
krónur miðað við smásöluverð þar
sem vara er fengin hverju sinni.
Andvirði hvers hlutar má þó ekki
nema hærri upphæð en 12 þúsund
krónum og andvirði matvæla, þar
með talið sælgæti, má ekki vera
meira en 4 þúsund krónur. Magn
þeirra má að hámarki vera 3 kg að
þyngd. Börn yngri en 2 ára eiga rétt
á helmingi þeirra friðinda sem að
framan greinir.
Framsal toll-
fríðinda er óheimilt
Tollvörður getur óskað eftir að
ferðamaður sýni fram á innkaups-
verð einstakra hluta sem hann hefur
meðferðis, til dæmis með því að
framvísa reikningi. Ferðamenn
skyldu því halda upp á reikninga þar
til heim er komið. Ef verðmæti versl-
unarvara í farangri er umfram toll-
frjáls mörk er sá hluti sem umfram
er toOskyldur og ber að greiða af
honum aðflutningsgjöld.
Gæta skal að því að framsal toU-
fríðinda er óheimilt og geta ferða-
menn ekki framselt sinn rétt tO ann-
arra. TO dæmis geta hjón ekki lagt
saman réttindi sín tO að flytja inn
tollfijálst verðmætari hlut en að and-
virði 12 þúsund krónur.
Um áfengi og tóbak gOda eftirfar-
andi reglur: möguleikamir að há-
marki em 1 lítri af sterku áfengi, 1
lítri £if léttvíni og 200 sígarettur eða
250 grömm af öðru tóbaki. í stað létt-
víns er hægt að kaupa 6 lítra af er-
lendum bjór eða 8 lítra af íslenskum.
Einnig er mögulegt að flytja inn 1
lítra af léttvíni og fyrrgreint magn
af bjór og tóbaki. Eða 2 lítra af létt-
víni og framangreint tóbaksmagn.
Sex lítrar af bjór jafngilda 12 stk.
af /i 1 bjór eða 18 stk. af 33 cl bjór. 8
lítrar af bjór jafngilda 16 stk. af 'A 1
af bjór eða 24 stk. af 33 cl einingum.
Sterkt áfengi má ekki vera yfir 50%
að styrkleika og léttvín telst vera
áfengi undir 22% að styrkleika.
Einkasölugjald
fyrir meira magn
Lágmarksaldur tO að flytja inn
áfengi er sá sami og gildir hjá ÁTVR,
20 ár, en lágmarksaldur fyrir tóbak
er 16 ár. HeimOt er að flytja inn meira
Neytendur
magn af áfengi og tóbaki en þá þarf
að greiða einkasölugjald í ríkissjóð
samkvæmt gjaldskrá fjármálaráðu-
neytisins. Sú heimild er takmörkuð
við þrefalt það magn sem heimilt er
að flytja inn tollfrjálst.
Ef sú heimild er nýtt leggst einka-
sölugjald á sem hér segir; 650 krónur
á rauðvín, hvítvín, ljós rauðvín og
freyðivín. Á portvín, sérrí, madeira,
vermút, líkjöra og lystauka leggst 870
króna gjald en 1.120 krónur á ly-
stauka með meira en 22% styrkleika.
Krónur 2.050 leggjast á koníak,
brandí, viskí, vodka, gin, genever,
romm og sterkari líkjöra. Einkasölu-
gjald á 24 dósir umfram leyfilegt toU-
frjálst magn af bjór er 2.145 krónur.
Einkasölugjald á tóbak er 1.010 fyrir
hvert karton af sígarettum umfram
tollfrjálst magn, 110 krónur fyrir
hver 10 stykki af smávindlum, 470
krónur fyrir 25 stykki af meðalstór-
um vindlum og 605 krónur fyrir stóra
vindla.
Einkasölugjaldið virðist ansi hátt
og slagar í flestum tilfellum upp í
verð vörunnar hér á landi. Þó þarf
svo ekki að vera fyrir dýrari áfengis-
tegundir.
Lifandi dýr
fara í sóttkví
ToUívilnanir ferðamanna veita
ekki undanþágu frá innflutningstak-
mörkunum eða innflutningsbanni
sem ýmsar vörutegundir eru háðar
samkvæmt lögum. Vörutegundir
sem háðar eru innflutningstakmörk-
unum eru tU dæmis ýmiss konar
símar og fjarskiptatæki en innflutn-
ingur slíkra tækja er háður leyfi
Póst- og símamálastofnunar. Því
skyldu ferðamenn kynna sér slíkt
fyrirfram, ef ætlunin er að fjárfesta
í þannig tækjum, hvort leyfi fæst fyr-
ir þeim.
OheimUt er að flytja til landsins
veiðitæki og veiðibúnað nema fram-
vísað sé fullnægjandi vottorði frá
erlendum yfirvöldum um sótthreins-
un. Skotvopn, skotfæri og sprengi-
efni eru háð takmörkunum um inn-
flutning sem háður er leyfi frá lög-
reglustjóra.
Margir hafa hug á að flytja hingað
til lands lifandi dýr, svo sem hunda.
Þá þarf að fá tUskilin leyfi hjá land-
búnaðarráðuneytinu og skilyrði eru
þau að stranglega sé fylgt fyrirmæl-
um um einangrun. Ef uppvíst verður
um innflutning dýra í heimUdarleysi
ber að lóga þeim. Innflutningur
blóma og plantna er einnig háður
takmörkunum og leyfum frá Rann-
sóknastofnun landbúnaðarins og
þarf að auki heilbrigðisvottorð við-
komandi erlendra stjórnvalda ef leyfi
fæst.
Matvæli ýmiss konar er bannað að
flytja inn en það mun vera algengt
að ferðamenn viti ekki hvers kyns
matvæli er leyfilegt að flytja inn og
hver ekki. Meginreglumar eru þess-
ar; ósoðnar kjötvörur hvers konar,
til dæmis flesk, pylsur (salami,
spægipylsur og reyktar ósoðnar pyls-
ur) svínahryggi, læri, fuglakjöt og
fleira er óheimilt að flytja inn.
Það er skilyrði fyrir innflutningi
kjötvöru að hún sé soðin eða niður-
soðin, en reyking, söltun eða þurrk-
un án suðu er ófullnægjandi. Sömu-
leiðis má ekki flytja inn ósoðna mjólk
eða egg. Til viðbótar því sem að fram-
an greinir er óheimilt að flytja inn
bitvopn með lengra blaði en 12 cm,
fjaðrahnífa, kasthnífa, högg- og stuð-
vopn, svo sem hnúajárn, ýmiss kon-
ar kylfur, lásboga og handjárn.
Undirbúið garðinn fyrir veturinn
Það er mikUvægt fyrir garðeigend-
ur að ganga vel frá öUum gróðri og
undirbúa fyrir veturinn. Blaðamað-
ur Neytendasíðu leitaði leiðbeininga
hjá Jóhanni Pálssyni, garðyrkju-
stjóra Reykjavíkurborgar.
„Umfram aUt ber að taka inn alla
lausamuni tengda garðyrkjunni, sem
hætta er á að fjúki eða verði fyrir
skemmdum af snjó eða öðram orsök-
um. Fyrir haustið verður að vera
búið að koma niður haustlaukum
áður en frýs.
Sumar jurtir þarf að taka inn, þær
sem eru viðkvæmari, svo sem dalíu-
lauka, gladíólulaukar og fleiri teg-
undir sem þarf að kom í hús og
geyma á þurrum og hlýjum stað. Síð-
an er mjög gott að hirða aUt affaU
úr garðinum. TU dæmis kUppa ofan
af flestum fjölærum jurtum og leggja
þá annaðhvort í safnhaug eða gott
er að leggja það ofan á beð til hlífð-
ar. Breiða þá jafnvel netstubb,
akrýldúk eða eitthvaö yfir og halda
því vel fostu.
TijákUppingar tíðkast yfirleitt ekki
að haustinu. Það er oft heppUegra
að kUppa trén þegar vexti er alger-
lega lokið og jafnvel rótarvexti.
Plöntur geta verið að bæta við sig
töluvert fram eftir vetri en hafa ber
í huga að rótarvöxtur stendur oft
lengur yfir heldur en vöxtur ofan-
Nauðsynlegt að klippa greinar, sem
geta sligast undan snjóþyngslum.
jarðar.
Yfirleitt ér þetta ágætis vetrar-
vinna og það er óþarfi að eyða tíma
í það að haustinu. Ekki nema þar sem
hætt er við að greinar sláist saman
og skemmi hverjar aðra í roki. Þar
verður að kUppa til þess að koma í
veg fyrir það. Gæta verður að því að
kUppa þau tré þar sem hætta er á
að snjóþyngsli geti sUgað greinamar.
Þar sem ekki er hætta á því, til dæm-
is þegar laga þarf Umgerði, lætur
maður kUppinguna oftast nær bíða
fram undir vorkantinn. Það er oftast
nær skemmtilegra upp á útiit, að
hafa Umgerði eða tré í fullri stærð.
Viðkvæmur gróður eins og til
uæmis ágræddar rósir, þarf umönn-
un að vetri tU. Einnig viðkvæmur
fjölær gróður og runnar. Það þarf að
skýla þannig gróðri og gæta þess að
hann verði ekki fyrir snjóbroti eins
og oft kemur fyrir undir þakskeggj-
um. Þá þarf að setja kassa yfir, eða
einhvers konar stuðningsgrind.
Gott er að hlúa að rósum með mold,
laufi, mosa eða einhverju sem er
ekki of þungt og einangra þannig
fyrir verstu kuldum og kuldabreyt-
ingum. Það er einnig hægt að pakka
þeim inn í striga. Það er aldrei of vel
gert í þessu efni. Á síðasta vetri kom
mikið rok í febrúarmánuði á bera
jörð. Þá fuku skýh burtu hjá mér og
hafa eflaust gert það hjá fleirum.
Best er að leyfa grasflötum að vera
nokkuð loðnum því það veitir heil-
mikla einangrun og kemur í veg fyr-
ir kal. Grasflatir mega vera óslegnar
síðustu 5-6 vikumar á vaxtartíman-
um“ sagði Jóhann.
Þess ber að geta að affall, svo sem
lauf og alls kyns annar úrgangur,
getur verið töluvert. Samkvæmt
reglum er bannað að fleygja garðaúr-
gangi í ruslatunnur. Það ætti að vera
einfalt mál að fara eftir því, sérstak-
lega þar sem affall af þvi tagi getur
komið að góðum notum við einangr-
un eða sem næring fyrir jarðveginn.
-ÍS
íbúar á höfuðborgarsvæöisins og síma verðum að velja á miUi
bæklingffá Pósti og síma með leið- þess að senda þennan bækling út
beiningum um skil á jólapósti til mjög snemma og þá rayndu allar
útlanda. Aftan á þeim bæklingi er dagsetningar nægja til þess að hægt
sett upp tafla um skil á böggla- og sé að senda jólapóst til allra staöa
bréfpósti til heimshluta. Það vekur í heiminum í tíma og ltins aö senda
athygli að böggla- og bréfapóst með hann á þeim tima sem viö gerum
skipi til annarra landa en Evrópu nú.
og Bandaríkjanna þarf að póst- Ef við sendum bæklinginn út
Ieggja fyrir 15. október, bögglapóst- mjög snemma yrði hami í rauninni
inn reyndar fyrh-12. október. Það of snemma á ferðinni og misti
verður að teljast frekar stuttur marks. Fólk raundi týna honum
frestur til skila á pósti þar sem áður en að því kæmi að það sendi
hann var útrunninn þegar bækl- út jólapóstinn. Flestir senda póst
ingurinnkominnumbréfalúguna. til Evrópu eða Bandaríkjanna og
Blaðafulltrúi Pósts og síma er þær dagsetningar eru nægjanlega
Hrefna Ingólfsdóttir. „Það er mjög snemma á ferðinni, hvort som um
fátítt hér á landi að póstur sé send- er að ræða skipa- eða flugpóst. Það
ur meö skipi. íslendingar eru nú er heldur ekki ol' seinl að senda
yflrleitt þannig að þeir eru á síð- flugpóst til annarra heimshluta. í
ustu stundu og nota þá flugpóst sjálfu sér hefði bæklingurinn átt
frekar en skipapóst. að vera borinn út í síðustu viku en
En auðvitað er það alltaf miklu þá hefði þetta sloppið 'formsins
ódýrari möguleiM að senda með vegna. Ég held að bæklingurinn
skipi og sjálfsagt fyrir fólk að nota hafi tafist lítillega í prenti,“ sagði
þann möguleika ef menn eru Hrefna. -ÍS