Dagblaðið Vísir - DV - 20.05.1992, Blaðsíða 17
MIÐVIKUDAGUR 20. MAÍ 1992.
17
LífsstOl
Matvælaneysla á íslandi og í Bandaríkjunum:
Lítil grænmetis -
neysla hér á landi
Ætla mætti að í vestrænum þjóðfé-
lögum sé neysla á matvælategundum
svipuð landa á milli og ekki skakki
miklu. Staöreyndin er hins vegar sú
að þar munar ótrúlega miklu í mörg-
um tilfellum. Iceland Seafood Cor-
poration birti í síðasta mánuði tölur
yfir matvælaneyslu Bandaríkja-
manna og kom þar margt á óvart.
Bandaríkjamenn eru helstu kaup-
endur fiskafurða íslendinga en samt
sem áður er fiskneysla þeirra ótrú-
lega lítU. Hún mæúst vera tæplega
1% af heildameyslu matvæla eða
aðeins 5,9 kg á mann að meðaltali á
ári. Til samanburðar er þessi tala um
26,6 kíló fyrir ísland. Það er í sam-
ræmi við að íslendingar neyta að
jafnaði prótínríkrar fæðu.
Fróðlegt er að bera sambærilegar
tölur á íslandi saman við tölumar frá
Bandaríkjunum. Manneldisráð gerði
viðamikla könnun á neysluvenjum
íslendinga árið 1990. Þar var mæld
meðalneysla hvers landsmanns í
grömmum á dag á hverja fæðuteg-
und. Til þess að fá samanburð við
Bandaríkin er einfalt mál að marg-
Hver íslendingur borðar að jafnaði 4 sinnum meira af fiski en Bandaríkja-
maður.
Matvælaneysla á Islandi og í Bandaríkjunum
— í kílógrömmum á íbúa —
200
100
E3 ísland
O) |co □ Bandaríkin
co r-.
05
CM
Mjólkurv. Grænmeti Ávextir Kornv.
Fiskur Sykur Kartöflur Fuglakjöt Egg
falda tölur Manneldisráðs með 365
(dögum í árinu) til að fá út meðaltals-
neyslu á ársgrundvelli. Matvæla-
neyslan í Bandaríkjunum er miðuð
við árið 1991 en það ætti ekki að
skipta höfuðmáh í samanburðinum
þó einu ári skakki. Neysluvenjur
þjóða taka venjulega ekki stórstígum
hreytingum á einu ári.
Bandaríkjamenn borða
meira af fuglakjöti
Samanburðinn má sjá á súluritinu
hér á síðunni. í einstaka tilfellum er
lítill munur. Báðar þjóöir borða áhka
mikið af ávöxtum og ekki munar
miklu á kartöfluneyslu þó að íslend-
ingar hafi vinninginn. En Banda-
ríkjamenn eru mun duglegri að
borða grænmeti. Það kemur heim og
saman við niðurstöður Manneldis-
ráðs að íslendingar borði almennt
ekki nægjanlega kolvetnaríka fæðu
en grænmeti er mjög ríkt af kolvetn-
um.
íslendingar slá Bandaríkjamönn-
um við í neyslu á mjólkurvörum og
það kemur einnig á óvart að sama
gildir um neyslu á kornvörum. Af
öðrum tölum, sem vekja athygli, sést
að Bandaríkjamenn borða mörgum
sinnum meira af fuglakjöti en íslend-
ingar og neyta mun meira af sykri
og sætindum. Það kemur hins vegar
ekki á óvart, enda er offituvandamál-
ið mun meira í Bandaríkjunum en
hér á landi. íslendingar eru hins veg-
ar rétt rúmlega hálfdrættingar í kjöt-
neysluáviðBandaríkjamenn. -ÍS
Kortasími fyrir gullkort-
hafa um allan heim
Eurocard á íslandi hefur nýlega Kortasíminn virkar þannig að
gert samning við bandaríska fyrir- korthafinn hringir i tollírítt númer
tækið Executive Telecard um sima- í þvi landi, sem hann er staddur í,
þjónustu fyrir guhkorthafa. Það og gefur uppíýsingar um kortnúm-
gerir korthöfum kleift að hringja er sitt og leyninúmer. Búnaöurinn
sjálfvirkt úr tónvalssíma frá yfir hringir sjálfvirkt í það númer sem
30 löndum til nánast ahra landa í korthafinn velur og símagjöldin
heiminum. Þar að auki er hka eru síðan skuldfærð á kortareikn-
hægt að nota þjónustuna fyrir öh ing hans.
símtöl innan þessara landa og th Korthafar geta hringt hvaðan
að senda símbréf. Öh tyrirmæii frá sem er, frá hótelherbergjum, flug-
kortasímanum tíl Eurocard kort- völlum, einkaheimilum, fynrtækj-
hafans eru á íslensku og þvi engir um eða úr símaklefum. Öll sí-
tungumálaörðugleikar að yfirstíga magjöd færast beínt á Eurocard
né erlend skiptiborð sem þarf að kreditkortið.
hafa samskipti viö.
Nýr heilsudrykkur
seldur í 200 ml mjónum eða eins htra
femum og er G-vara. Hann geymist
því mánuðum saman utan kælis.
Áhugi almennings á hkamsrækt og
hohum neysluvenjum hefur farið ört
vaxandi undanfarin ár. Heilsurækt í
einhverri mynd er ástunduð af.allf-
lestum, enda er bömum, strax í leik-
skóla, innprentað mikhvægi líkams-
æfinga og hollrar fæðu. Það er því í
samræmi við eftirspum fólks eftir
hohum drykkjum sem Garpur kem-
ur á markaðinn.
Drykkurinn er auðugur af vítamín-
um, næringar- og steinefnum og er
auk þess fitusnauður. í honum eru
trefjar, hreinn ávaxtasykur, C-víta-
mín, B1 og B2 vítamín, kalk, fosfór,
magníum og mjólkursykur. Uppi-
staðan í drykknum er mysa, appels-
ínu- og ananassafi.
Neytendur
Nýlega kom á markaðinn hehsu-
drykkur með ávaxtabragði sem ber
heitið Garpur. Hehsudrykkurinn er
Heilsudrykkurinn Garpur er seldur í
200 ml mjónum og einnig í eins litra
fernum. DV-mynd Hanna
Kvartað undan fyrirtækinu Ódýri markaðurinn:
Átta ferðir án greiðslu
Fjöldi kvartana hefur borist frá neytendum vegna viðskipta við verslunina
Ódýri markaðurinn sem verslar með notuð húsgögn í umboðssölu.
DV-mynd Brynjar Gauti
Undanfarnar vikur hefur verið tölu-
vert hringt á Neytendasíðu DV og
kvartað undan versluninni Ódýri
markaðurinn sem staðsettur er á
mótum Selmúla og Síðumúla. Þar
eru seld notuð húsgögn í umboðs-
sölu.
Einn af þeim aðhum sem hringt
hefur í DV setti sófa og sófaborð í
umboðssölu hjá fyrirtækinu. Fyrir-
tækið bauð 35 þúsund krónur og eig-
andinn frétti af því að sófinn hefði
nokkrum dögum síðar verið seldur á
46 þúsund en sófaborðið verið tekið
úr settinu. Eigandinn vildi að sjálf-
sögðu fá greiðslu vegna þess að búið
var að selja sófann en hefur nú gert
sér 8 ferðir á staðinn án þess að fá
greiðsluna. Honum hefur í hvert sinn
verið lofað því að fá greiðslu en alltaf
verið svikinn.
Blaðamaður Neytendasíðu hafði
samband við Neytendasamtökin og
fyrir svörum varð Sesselja Ásgeirs-
dóttir, starfsmaður kvörtunarþjón-
ustu samtakanna. Sesselja staðfesti
að mikið hefði verið um kvartanir
vegna þessa fyrirtækis.
Hún kannaðist við ofangreint thvik
og sagði frá því aö það væri ekki það
eina. Hún hefði reynt að greiða úr
málum fólks sem mihiliður en gengið
erfiðlega að eiga við forsvarsmenn
fyrirtækisins. Haft var samband við
eiganda fyrirtæksins Ódýri markað-
urinn og hann beðinn um skýringar.
„Það voru hérna erfiðleikar eftir
áramótin. Við lánuðum heldur mikið
vörur sem við vorum að selja fyrir
fólk af víxlum og öðru. Við lentum í
því að fá ekki greitt og vandræðum
vegna þess. Við höfum reynt að koma
okkar hlutum í lag og það hefur geng-
ið ágætlega núna og við erum að
nálgast það að ahir fái sitt,“ sagði
Guðmundur Jóhannsson, eigandi
verslunarinnar, í samtah við DV.
-Nú hefur fjöldi kvartana borist til
Neytendasamtakanna vegna versl-
unar þinnar og thvikin virðast vera
mörg og dreifast á langan tíma.
„Þetta var slæmt hjá okkur í febrú-
ar og í byijun mars. En það fólk sem
hefur átt inni peninga hjá okkur er
að fá greiðslur núna og viö erum að
vinna þessa hluti alla niöur. Við
þurfum bara meiri tíma. Það er eng-
inn að hlaupa frá neinu og ekki mein-
ingin að neinn tapi neinu,“ sagði
Guðmundur.
-ÍS
Hraðbankar opnaðir erlendum korthöfum
Hraðbankamir íslensku voru opn-
aðir th afnota fyrir erlenda korthafa
Visa frá og meö deginum í gær. Hér
eftir geta útlendir ferðamenn krækt
sér í íslenskar krónur ahan sólar-
hringinn, jafnt á kvöldin sem um
helgar, í hinum 25 hraðbönkum
bankanna og sparisjóðanna, sem
staðsettir eru víðs vegar á höfuð-
borgarsvæðinu og á Akureyri.
Það var Annika Hih Karlsson, full-
trúi Visa International í London, sem
opnaði hraðbankakerfið íslenska út-
lendingum með því að taka reiðufé í
hraðbanka Landsbankans við Há-
skólabíó, að viðstöddum starfsmönn-
um Reiknistofu bankanna og Visa
íslands sem unnið hafa að því ásamt
IBM að gera þetta tækniatriði mögu-
legt. Heimhdar fyrir úttektinni er
leitað um gervihnattarsamband th
lands korthafans, eftir að hann hefur
slegið inn persónulegt leyninúmer
sitt (PIN) th að fá aðgang.