Dagblaðið Vísir - DV - 22.08.1992, Blaðsíða 15
LAUGARDAGUR 22. ÁGÚST 1992.
15
Klúbburinn: Af þessum vinsæla skemmtistað er ekkert eftir nema brotnir veggir og hrunin gólf - og minningarnar. DV-mynd GVA
Klúbburinn í minningunni
Fátt er forgengilegra í þessum
heimi en frægðin. Til að höndla
frægðardísina þurfa margir ein-
stakiingar, ekki síst þeir sem á eng-
an hátt skara fram úr flöldanum
að hæfileikum, gjaman að hafa
ódrepandi áhuga á eigin persónu,
það er að segja risavaxið egó, og
einstakan dugnað við að koma sér
á framfæri opinberlega. Rúm fjár-
ráð saka ekki.
Það er hins vegar ekki heiglum
hent að halda sér í sviðsljósinu
lengur en þær fimmtán mínútur
sem Andy Warhol taldi að allir
ættu að eiga rétt á. Þetta fá margir
að reyna sem komast eitt augnablik
í kastljós fjölmiðla en lifa síðan
langa ævi í skugganum.
Allir þekkja vafalítið dæmi um
stjómmálamenn sem hafa lifað
sjálfa sig svo rækilega að andlát
þeirra vekur fyrst og fremst við-
brögð undrunar þar sem flestir sem
á annað borð höfðu heyrt minnst á
viðkomandi héldu að þeir væm
löngu horfnir yfir móðuna miklu.
Hið sama á við um skemmtistað-
inn Klúbbinn sem framtakssamir
menn em að mölva mélinu smærra
þessa dagana svo rísa megi á lóð-
inni það sem okkur vantar einna
helst í íslensku þjóðfélagi um þess-
ar mundir - enn ein skrifstofubygg-
ingin.
Þessi samkomustaður hlaut
fimmtán mínútna frægð í íslands-
sögunni fyrir tæpum tveimur ára-
tugum í póhtísku fárviðri sem
gjaman er kennt við ungan mann
í Keflavík. Klúbburinn hefur hins
vegar tilheyrt fortíðinni í hugum
flestra um árabil svo það kemur
eiginlega á óvart að útforin skuli
fyrst eiga sér stað núna.
Framsóknarhús
Margt hefur breyst í borginni á
síðustu tveimur til þremur áratug-
um, þar á meðal skemmtanalífið.
Á sjöunda og fram á áttunda ára-
tuginn leitaði unga kynslóðin fyrst
og fremst til tveggja skemmtistaða
í Reykjavík: Glaumbæjar að sjálf-
sögðu — allt þar til þetta garnia
frystihús Framsóknarflokksins
brann, til þess eins að endumýjast
í æðra veldi mörgum árum síðar
sem Listasafn íslands. Og Klúbbs-
ins sem á velmektarámnum hafði
eitthvaö fyrir alla. Þegar best lét
var drukkið og dansað, duflað og
djammað samtímis í fiórum dans-
sölum í Klúbbnum, allt frá kjallara
til efstu hæðar, ýmist við svokall-
aða lifandi tónlist eða diskó.
Samt sem áður hefur Klúbburinn
allt aðra ímynd í hugum þeirra sem
sóttu hann og em nú á miðjum
aldri en Glaumbær sem margir
minnast af tregablandinni róman-
tík. Enda er hin eiginlega frægð
Klúbbsins af öðrum toga og tengist
hatrömmum póhtískum átökum í
landinu.
Klúbburinn átti það nefnilega
sameiginlegt með Glaumbæ að
vera nátengdur framsóknarmönn-
um í höfuöborginni þótt hann væri
ekki í eigu stofnana flokksins. Eftir
að gamla frystihúsið, sem samhliða
því að vera skemmtistaður unga
fólksins undir nafninu Glaumbær
var helsti fundarstaður framsókn-
armanna í höfuðborginni, brann
varð Klúbburinn oft fyrir valinu
er halda þurftí fundi eða samkom-
ur.
Hávaðafundur
í Klúbbnum
Á þessum árum var harður slag-
ur innan Framsóknarflokksins um
stefnu, starfshætti og foringja.
Ungt fólk var fremst í fylkingu
þeirra sem brunuðu upp vinstri
kantinn og heimtuðu breytingar á
stefnu og forystu. Síðar tók svoköll-
uð Möðruvallahreyfing við því
hlutverki innan flokksins. Allt end-
aöi þetta svo, eftir nokkurra ára
meira og minna opinber slagsmál,
með því að leiðir skildu.
Á þeim pólitíska fundi í Klúbbn-
um sem mér er minnisstæðastur
laust þessum andstæðu fylkingiun
hatrammlega saman. Það var eina
kvöldstund í byrjun vetrar 1973,
skömmu eftir að Möðruvallahreyf-
ingin sá dagsins ljós.
Þetta kvöld efndu ungir fram-
Laugardags-
pistill
Elías Snæland Jónsson
aðstoðarritstjórl
sóknarmenn í höfuðborginni til
aðalfundar í Klúbbnum. Nokkur
hundruð manns mættu til fundar-
ins og þar fór allt í bál og brand.
Varaformaður félagsins heimtaði
orðiö við upphaf fundarins. Hann
fullyrtí í ræðustóli að á fundinum
væru fjölmargir sem aldrei hefðu
gengið löglega í félagið og krafðist
þess að þeim yrði þegar í stað vikið
af fundhnun.
Við þessa kröfu varð slíkur há-
vaði í salnum að ræðumenn þurftu
að öskra í hátalarann til að láta
jafnvel næstu menn heyra í sér.
Þegar kröfunni var hafnaö af
fundarstjóra steig vaskur foringi
upp á stól, brýndi raustina svo vel
heyrðist mn salinn og hvattí alla
löghlýðna fundarmenn til að ganga
af fundinum og halda löglegan að-
alfund félagsins annars staðar í
borginni. Risu þá hátt á annað
hundrað manns úr sætum með til-
heyrandi stólaglamri og hrópum
og stormuðu út úr Klúbbnum.
Fundarmenn skiptust þannig í
tvær fylkingar sem hvor um sig
hélt aðalfund í félaginu þetta kvöld
og kaus því forystu.
Orrustan
um kassann
Á meðan hópamir tveir funduðu
hvor í sínu lagi var hart deilt í bak-
herbergi einu í Klúbbnum. Þar stóð
nefnilega „orrustan um kassann"
langt fram á nótt.
Þetta var lítill pappakassi. í hann
höfðu dyraverðir á aðalfundinum
sett afrit af félagsskírteinum þeirra
sem hleypt var inn í Klúbbinn.
Þessi kassi átti því að geyma nöfn
allra sem fengu að fara inn á fund-
inn og var þar af leiðandi talinn
mikilvægt sönnunargagn í þeim
deilumálmn sem öllum varð strax
fjóst að myndu fylgja í kjölfar fund-
arins.
Fulltrúar fylkinganna tveggja
höfðu vart augun af kassanum allt
kvöldið og deildu hart um hver
ættu að verða afdrif hans.
Útgöngumenn heimtuðu að kass-
inn yrði innsiglaður á staðnum. Því
var hafnað, jafiivel þótt hótað væri
að kalla lögreglu og bæjarfógeta á
staðinn.
Þegar líða tók á kvöldið birtust
nokkur stórmenni í flokknum í
bakherberginu í Klúbbnum þar
sem orrustan um kassann stóð 1
nokkrar klukkustímdir. Að lokum
náðist samkomulag um að innsigla
kassann í bak og fyrir.
Þá tók við deila mn hver skyldi
geyma gripinn. Um það náðist ekk-
ert samkomulag. Fór svo mn miðja
nóttina að vörpulegur foringi í
Reykjavíkurdeild flokksins, og
umtalaðm fjármálamaður, tók
kassann traustataki með yfirlýs-
ingum um að hann yrði ekki opn-
aðm nema í viðurvist fulltrúa
beggja aðila.
Þessi eftirminnilegi fundm í
Klúbbnum leiddi til ítrekaöra, stór-
yrtra yfirlýsinga forystumanna
beggja stjómanna sem kiömar
vom, kæmmála, nefndasldpana,
andstæðra úrskmða og jafnvel lög-
bannsaðgerða. Og innsiglið á kass-
anum umdeilda var ekki rofið fyrr
en fimm mánuðum eftir að fundm-
inn var haldinn.
Já, þá var svo sannarlega fiör í
amsókn.
Pólitískt
fárviðri
Næstu árin tengdist hins vegar
Klúbburinn opinberlega mun al-
varlegri og dapmlegri atbmðum:
Geirfinnsmálinu svokallaða. Þá
komu fram rangar ásakanir á
hendur tveggja forsvarsmanna
Klúbbsins. Þeir máttu dúsa sak-
lausir á bak við lás og slá mánuðum
saman og er sá atburður fjótur
blettm á íslensku réttarfari.
Á tímum Geirfinnsmálsins geis-
aði sannkallað pólitískt fárviðri í
landinu þar sem ótrúlegustu
kjaftasögum um glæpi og spillingu
var almennt trúað sem heilögum
sannleika. í samtölum manna á
milli, sem og í umræðum á opinber-
um vettvangi, var Klúbbsins oft
getið í þessu sambandi og aldrei að
góðu.
í miðju óveðursbálinu stóð dóms-
málaráðherrann, sem jafnframt
var formaðm Framsóknarflokks-
ins, og sumir nánustu félagar hans
í flokknum. Margir aðrir komu við
þá sögu, þeirra á meðal lögreglu-
menn sem töldu Klúbbinn eins
konar miðdepil umfangsmikillar
spillingar, án þess þó að geta sann-
að eitt eða neitt í þeim efnum. Og
pólitískir andstæðingar helltu að
sjálfsögðu olíu á eldinn.
Allt er þetta nú hðin tíð og fyrst
og fremst viðfangsefni grúskara og
sagnfræðinga framtíðarinnar.
En þeir mörgu sem eiga ánægju-
legar minningar frá þessari um-
brotatíð um glaum og gleði, ástir
og átök í Klúbbnum hafa ríka
ástæðu til aö rifia þær upp núna
þegar ekkert er eftir af þessum vin-
sæla skemmtistað nema brotnir
veggir og hrunin gólf.
Elias Snæland Jónsson