Dagblaðið Vísir - DV - 03.09.1992, Page 4

FIMMTUDAGUR .3. SEPTEMBER 1992.
4 =
/
Fréttir
Ólafur Ragnar Grímsson, fyrrverandi Qármálaráöherra, um skýrslu Ríkisendurskoðunar:
Halli ríkissjóðs ekki
9 milljarðar heldur 12
- Ríkisendurskoðun breytti um reikningsaðferð frá í fyrra
„Þegar skýrsla Ríkisendurskoðun-
ar um stöðu ríkissjóðs í ár er skoðuö
kemur í Ijós að Ríkisendurskoðun
hefur breytt um reikningsaðferð frá
því í fyrra þegar hún mat afkomu-
horfur ríkissjóðs fyrir árið 1991 að
beiðni nýrrar ríkisstjómar. Þess
vegna er hallinn á ríkissjóði í ár ekki
9,0 til 9,5 milljaröar króna heldur
rúmir 12 milljarðar króaa sé sömu
reikningsaöferð beitt nú og í fyrra,“
sagði Ólafur Ragnar Grímsson, fyrr-
verandi fjármálaráðherra, í viðtali
við DV í gær.
Ólafur segir að í fyrra, þegar Davíð
Oddsson forsætisráðherra óskaði eft-
ir aö Ríkisendurskoðun mæti horfur
um afkomu ríkissjóðs viö stjómar-
skiptin, hefði Ríkisendurskoðun
metið þær svo aö hallinn á ríkissjóði
árið 1991 yrði 12,2 milljarðar króna.
Þá hafi fjárskuldbindingar vegna
búvörasamnings, sem íéllu á þessu
ári aö upphæð 2 milljarðar króna,
verið taldar með.
„Við lestur skýrslu Ríkisendur-
skoðunar nú fyrir árið 1992 kemur í
ljós að hún sleppir að taka inn yfir-
töku fiárskuldbindinga en það var
gert í fyrra. í ár yfirtók ríkissjóður
lán Framkvæmdasjóðs upp á 1,7
mfiljarða. Því er sleppt í skýrslunni
nú. Þá er einnig sleppt að taka inn
942 milljónir króna vegna búvöm-
samnings ríkis og bænda. Þegar
þessum tveimur tölum er bætt við
9,0 til 9,5 milljarða króna hallaspá
Ríkisendurskoðunar, eins og gert var
í fyrra, verður hallaspá Ríkisendur-
skoðunar fyrir árið 1992 11,6 til 12,1
milljarður,“ sagöi Ólafur Ragnar.
Ólafur segir að Sigurður Þórðarson
ríkisendurskoðandi hafi viðurkennt
í samtali við sig að þessi skilningur
á nýrri skýrslu væri réttur. Hann
viðurkenni einnig að réttara hefði
verið að taka þessa 2,6 milljarða með
í hallaspána.
Ekki náðist í Siguröur Þórðarson
ríkisendurskoðanda í gær þar sem
hann er í fríi fram á mánudag.
-S.dór
Jóhann Pétur Sveinsson lögmaður, sem er fatlaður, lenti í talsverðum vand-
ræðum f gær er hann mætti í dómsal í Héraðsdómf Reykjavíkur i dómhús-
inu við Lækjartorg. Húsið, sem nýlega var endurbætt, hentar fötluðum ekki
sérlega vel en til stendur að kippa þvf i lag. Á myndinni er Jóhann Pétur
„kominn á pláss" og honum á hægri hönd stendur Guðjón St. Marteinsson
héraðsdómari. DV-mynd GVA
Kröfur Akureyrar í þrotabú Striksins:
Látum reyna á lög-
mæti veðkröf unnar
- segirforsetibæjarstjómar
Gyifi Kristjánsaon, DV, Akureyri:
„Ég vil taka skýrt fram að við höf-
um ekki fengið tilkynningu um þetta
mál frá skiptasfióranum. Hann hefur
látið vita um þetta óformlega en það
em ekki allir sammála um að þetta
sé réttur úrskurður af hans hálfu og
á það verður auðvitað látið reyna,“
segir Sigríður Stefánsdóttir, forseti
bæjarsfiómar Akureyrar, um þaö
mál sem komið er upp vegna veðs
bæjarins í þrotabúi Skóverksmiðj-
unnar Striksins.
Eins og fram kom í DV í gær hefur
komið í ljós að veði bæjarins var
ekki þinglýst og tilgreiningarskyldu,
sem kveður nákvæmlega á um það í
hvaða hlutum verksmiðjunnar veðið
er, var ekki fullnægt. Skiptasfióri
þrotabúsins hefur sagt að veðin séu
ófullnægjandi og hann sjái ekki að
þau verði tekin til greina.
Sigríður Stefánsdóttir segir að
spumingunni um hvað valdið hafi
þessum mistökum sé ekki gott að
svara en veðkrafa bæjarins er frá
árinu 1988. „Við erum búin að biðja
um skýrslu um gang málsins. Það
er ljóst að á sínum tíma var veitt ein-
fóld ábyrgð fyrir láni gegn veðum
sem talin voru fullnægjandi og emb-
ættismenn gengu frá því máli. Því
miður hefur þar orðið misbrestur
á,“ sagði Sigríður.
Varðandi þrotabú Striksins segir
Sigríður að önnur bréf komi á síðari
veðrétti á eftir veði bæjarins, sé tekið
fram að þau lán séu með veðrétti sem
era á eftír veðrétti bæjarins. „Þama
kemur auðvitað til lögfræðileg túlk-
un og ég vil taka skýrt fram að þetta
mál er ekki búið,“ segir Sigríður.
Ferðaþjónustan hf. í Reykjavík
hefur verið gerð upp en fyrirtæk-
ið var tekið til gjaldþrotaskipta í
júli 1990. Skiptameðferð er nýlok-
ið. Kröfur í búið vora rétt um 95
milljónir. Eignimar vora rétt um
fiórar milljónir.
Helstu eigendur Feröaþjón-
ustunnar voru Sigurður Öm Sig-
urðarson og Sigurður Garðars-
son - en þeir hafa löngum verið
kenndir við annað fyrirtæki sem
þeir eiga, Hagskipti hf. Ferða-
þjónustan rak ferðaskrifstofu en
þeir félagar seldu Svavari Egils-
syni rekstur hennar - það er
ferðaskrifstöfúná Veröld. :
Forgangskröfur í Ferðaþjónst-
una vora 4.870 þúsund krónur.
Af þeim greiddust rámar fiórar
milljónir. Almennar kröfur voru
tæpar 89 milljónir. Ekkert greídd-
istuppíþær. -sme
PyrirkÖll í Héraðsdóm:
Með nýjum lögum um meöferð
opinberra mála, sem tóku gildi
1. júlí í sumar, ber lögreglustjóra,
fyrir hönd héraðsdómara, að
birta ákærðu fyrírkall þar sem
þeir era kvaddir til að koma fyrir
héraðsdóm og hlýða á ákæru,
halda uþpi vörnum og sæta dómi.
Efákærði er staddur erlendis, eða
finnst ekki, er fyrirkallið birt í
Lögbirtingablaðinu en í blaðinu
frá 28. ágúst síðastliðnum má sjá
tvö slík fyrirköll. Þar hafa
ákærðu tveggja mánaöa fyrir-
vara til að mæta fyrir dómara.
Lögbirtingablaðið er því þrauta-
lendingin fyrir héraösdómara.
Fyrir 1. júlí sá sakadómur um
að birta ákærur, án þess að
ákærðu væru kvaddir fyrir dóm,
en núna er það í verkahring lög-
reglustjóra á hverjura stað að
kalla menn til.
Hjörtur 0. Aðalsteinsson, hér-
aösdómari í Reykjavík, sagði í
samtali við DV að tiltölulega góð
reynsla væri af nýju fyrirkomu-
lagi á birtingu ákæra. -bjb
IdagmælirDagfari
Hver hef ur vit á hverju?
Dagfara finnst óþjákvæmilegt að
víkja enn einu sinni að umræðu-
efni dagsins um Evrópska efna-
hagssvæðið. Það sem Dagfara
finnst merkilegast við þá umræðu
er sú staðreynd að almenningur í
landinu hefur tekið þá afstöðu að
taka ekki afstöðu til þessa evrópska
efnahagssvæðis fyrr en hann veit,
eitthvað um þetta evrópska efna-
hagssvæði. Almenningur er að því
leyti skynsamari heldur en alþing-
ismenn sem virðast flestir hveijir
vera búnir að taka þá afstöðu að
taka afstöðu með eða móti án þess
þó að vita mikið meira um samn-
inginn en almenningur. Að
minnsta kosti er ekki að merkja af
umræðunni á þingi að menn viti
hvað þeir era að tala um.
Samkvæmt nýlegri skoðana-
könnun á vegum Gallups kemur í
]jós að einungis 1,2% íslendinga
hafa kynnt sér samninginn ræki-
lega. Nær 80% hafa kynnt sér hann
mjög illa eða alls ekki neitt. Nær
helmingur þjóðarinnar treystir sér
ekki til að taka afstööu til EES enda
hefur utanríkisráðherra látiö þá
skoðun í fiós að þjóðinni sé ekki
treystandi til að greiöa atkvæði um
þennan EES- samning, af því hún
hafi enga þekkingu á honum.
Raunar mætti utanríkisráðherra
velta því fyrir sér hvort þinginu sé
treystandi til að greiöa atkvæði um
samninginn.
Fram hefur komið í skoðana-
könnunum að þjóðin virðist lítinn
greinarmun gera á EES, EB eða
EFTA og er engan veginn öragg
um það hvar við erum aöilar eða
um hvar við eram að sækja um
aðild. Þetta er fimdið þjóðinni til
lasts en Dagfari segir að þetta sé
þroskamerki, vegna þess að því er
haldið fram að EB, EES og EFTA
sé nánast eitt og hiö sama og sfióm-
málamenn halda því jafnvel fram
að með því að ganga í EES jafngildi
þaö inngöngu í EB. Þannig að þjóð-
in hefur rétt fyrir sér í því að gera
engan greinarmun á því sem er
sami grautur í sömu skál.
Og hvað er svo verið að vandlæt-
ast yfir fákunnáttu almennings?
Lítum á umræðuna í þinginu. Þar
eru þingmenn að rífast um það
hvaða áhrif EES-samningurinn
hafi. Hver skoðunin rekur sig á
aðra. Sumir segja að við græðum á
honum, aðrir að við töpum. Sumir
segja að við séum að afsala okkur
fullveldinu, aðrir segja að samn-
ingurinn tryggi framtíð okkar.
Sumir segja aö útlendingar geti
keypt hér eignir og fyrirtæki, aðrir
ftdlyrða að svo verði ekki. Hverjum
á trúa, hver hefur vit á því sem
hann er fialla um, hvaö er rétt og
hvað er rangt?
Menn vita ekki einu sinni hvort
samningurinn sé lögmætur eða
ekki. Vepjulega verður ekki deilt
um það aö þegar Alþingi samþykk-
ir frumvörp eða alþjóðasamninga
þá tekur þaö gildi og lög era lög.
En að þvi er samninginn um Evr-
ópska efnahagssvæðiö varðar rek-
ur sig hvað á annars hom. Lög-
fræðingar era ekki á eitt sáttir.
Fjórir lögfræðingar á vegum utan-
ríkisráðuneytisins hafa lýst því
álití sínu að samningurinn brjótí
ekki í bága viö sfiórnarskrána.
Aðrir tveir eða þrír lögfræðingar
segja að hann sé sfiórnarskrárbrot.
Ríkissfiómin segir að samningur-
inn standist sfiómarskrá, sfiómar-
andstæðingar era því algjörlega
andvígir.
Vinnuveitendiu- segjast styðja
samninginn af því hann sé góður
fyrir atvinnureksturinn. Bændur
era á mótí EES-samningnum af því
að hann sé slæmur fyrir atvinnu-
reksturinn. Ungir framsóknar-
menn vita ekki hvort hann er
slæmur eða góður, ekki frekar en
þjóöin og felldu þess vegna að vera
á móti samningnum án þess aö
vera með honum.
Eins og sjá má af þessari upptaln-
ingu er þessi EES-samningur al-
gjörlega óþekkt stærð sem enginn
getur sagt til um hvað áhrif hafi
ef og þegar hann verður samþykkt-
ur. Sannleikurinn er líka sá að rík-
issfiómin treystir þjóðinni ekki til
að greiða atkvæði mn samninginn
í þjóðaratkvæðagreiöslu og þjóðin
treystir ekki þinginu til að greiða
atkvæði um EES og er þá ekki rétt
aö láta þetta eina prósent lands-
manna, sem hafa kynnt sér samn-
inginn, greiða atkvæði um þennan
samning sem aðrir hafa ekki vit á?
Dagfari kemur með þá tillögu að
fram fari þjóöaratkvæðagreiðsla
um það hveijir megi taka þátt í
atkvæðagreiðslu um það hveijir
megi taka þátt í atkvæðagreiðslu
um þetta mál sem enginn hefur vit
á.
Dagfari