Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.1992, Blaðsíða 2

2
MIÐVIKUDAGUR 9. DESEMBER 1992.
Fréttir
Einstæðir foreldrar og aðgerðir ríkisstjómarinnar:
Eitt hundrað hagnast
en átta þúsund tapa
vondar aðgerðir gerðar af iIM nauðsyn, segir Sighvatur
Sighvatur Björgvinsson, heilbrigð-
is- og tryggingaráðherra, sagði á
blaðamannafundi í gær að þær efna-
hagsaðgerðir sem gripið yrði til í
hans málaflokkum væru vondar að-
gerðir sem gerðar væru af illri nauð-
syn. Hann sagði aðgeröimar bitna
mest á fólki 20 til 50 ára, dæmigerðu
bamafólki.
Hækkun meðlaga er meðal þess
sem mesta athygli hefur vakið, en
meðlög hækka úr rétt um 7.500 krón-
ur og í 11.300 krónur. Fyrir mann
sem greiðir með tveimur bömum er
hækkunin tæplega 100 þúsund krón-
ur á ári og fyrir mann sem greiðir
með þremur bömum er hækkunin
rúmar 130 þúsund krónur, en sá
þyrfti að auka tekjur sínar um rúmar
200 þúsund krónur á næsta ári til að
hafa sömu ráðstöfunartekjur. Mæö-
umar, eða það foreldri sem er með
bömin, fær hins vegar minna eftir
þessar aðgerðir en fyrir, þar sem
mæðra- og feðralaun verða skert, en
þessar ráðstafanir eiga að spara rík-
issjóði um 500 milljónir króna.
Einstæðir foreldrar, með fjögur
böm eða fleiri, en þeir em samtals
innan við 100 hér á landi, hagnast
lítillega við þessar aðgeröir en þeir
rúmlega átta þúsund einstæðir for-
eldrar, sem eiga þrjú böm eða færri,
tapa á þessum aðgerðum.
Þá á enn að auka hlut sjúklinga í
lyfjakostnaði og eins verða breyting-
ar í aðgangi fólks aö sérfræðingum,
en um áramót þarf, ef lögin verða
samþykkt á Alþingi, tilvisun frá
heimUislækni áður en farið verður
til sérfræðings aö því undanskildu
að sjúkhngurinn kjósi að greiða sér-
fræðingnum að fullu en það mun
kosta um 3.400 krónur. í dag greiða
sjúklingar 1.500 krónur fyrir heim-
sókn til sérfræðings.
Með þessari breytingu er ætlunin
að spara um 200 milljónir króna en
það má geta þess að þeir sérfræðing-
ar sem nú fá greitt frá Trygginga-
stofnun eru um 400, þannig að að
jafnaði gerir spamaðurinn um 500
þúsund króna tekjutap hjá hverjum
sérfræðingi. Þegar Sighvatur Björg-
vinsson var spurður hvort þessi
breyting yröi til þess aö það sem
hann og Friðrik Sophusson kalla
sjálftökukerfi sérfræðinga væri liðið
undir lok, sagði hann of fljótt að segja
tilumþað. -sme
Samningurinn handsalaður eftir undirskrift i gær. DV-mynd Brynjar Gauti
Sighvatur Björgvinsson:
Aðgerðirnar slöðva
ekki vöxt kerf isins
- segir Halldór Blöndal ekki vera gungu
„Vöxturinn í kerfinu er svo mikill
að við náum ekki að lækka útgjöldin
frá því sem er á yfirstandaijdi ári.
Sem dæmi má nefha að þaö fjölgar í
þeim hópi sem er 67 ára og eldri. Það
kallar á meira útgjaldastreymi. Eftir
því sem þjóðin eldist aukast útgjöld-
in. Við getum líka spurt okkur hvert
verður atvinnustigið. Atvinniileysi
kallar á aukin útgjöld. Viö getum
ekki stöðvað vöxtinn, við getum bara
hægt á honum,“ sagði Sighvatur
Björgvinsson heilbrigðis- og trygg-
ingaráöherra.
- Aðrir ráðherrar virðast ekki ná
settum niöurskurðarmarkmiðum.
„Ég vil ekkert vera að dæma um
þaö. Ég trúi því aö við veröum að
fara í erfiöar aðgerðir til þess að
veija atvinnustigiö í landinu. Ef halli
ríkissjóðs veröur svo mikill að hann
þurfi á öllum peningum þjóðarinnar
að halda til þess aö rétta sig af, þann-
ig að fólkið í landinu og atvinnulífið
mæti afgangi, þá verða hér miklir
erfiðleikar. Viö ætlum aö koma í veg
fyrir það. Þess vegna er ég aö þessu.
Eg ætla ekki að bera mig saman viö
aöra ráöherra."
- En dugar það eitt aö þú náir þínum
markmiðum en aðrir ráðherra ekki?
„Þetta eitt dugir ekki. Það þarf
meira til.
- Hvað myndir þú gera fyrst ef þú
værir félagsmálaráðherra?
„Ég veit það ekki. Ég myndi reyna
að finna einhver viðfangsefni. Fé-
lagsnjálaráðherra hefur gert það.
Hún hefur til dæmis lækkaö mjög
verulega framiög í húsbyggingasjóö-
ina.“
- En ef þú værir menntamálaráð-
herra?
„Þessum ráðuneytum er þaö öllum
sameiginlegt að ef á aö ganga lengra
í niðurskurði en þegar hefur veriö
gert þá er verið aö tala um aö skeröa
þjónustu. Það hef ég veriö að gera
og það hefur menntamálaráðherra
verið að gera, til dæmis varðandi
Lánasjóð námsmanna, eins í Háskól-
anum. Ef menn vilja meiri samdrátt
veröa menn að gera sér að góðu
minni þjónustu og þá er spumingin
sú hvort fólk sé reiðubúiö til þess."
- En ef þú værir landbúnaöarráð-
herra?
„Viö í Alþýðuflokknum höfum haft
riokkra sérstöðu í landbúnaðarmál-
um, ásamt DV, og ætli við vildum
ekki sjá meira að gert. Það má ekki
gera litiö úr því sem landbúnaöar-
ráðherra hefur þegar gert. Bændur
eru ekki of sælir af sínum hlut. Þeir
eiga margir í erfiðleikum.“
- Nú hefur formaður Alþýðuflokks-
ins, Jón Baldvin Hannibalsson, sagt
að þær 250 milljónir sem til stóö að
skera niður til viðbótar í landbúnað-
inum, væru smáaurar.
„Mér þykja 250 milljónir ekki smá-
aurar. Sú landbúnaöarstefna sem
fylgt hefur verið hefur komið illa við
tvo hópa manna, það erum við neyt-
endur og bændur. Hún hefur hins
vegar yljað ýmsum aðilum sem hafa
verið þama á milli. Það er hægt að
taka á miRiliðakerfinu og stofnlána-
kerfinu. Ég tel hins vegar aö var-
hugavert sé, og varla hægt, að ganga
lengra gegn bændunum sjálfum."
- Er þá ekki gunguháttur að ráðst
ekki gegn milliliðunum núna?
„Halldór Blöndal er engin gunga.“
-sme
Sjúkraliöar undirrituöu samning:
Friðrik gaf eftir varð-
andi hýrudráttinn
Samninganefnd Sjúkraliðafélags
íslands og viðsemjendur hennar
undirrituðu kjarasmning í gær. Sam-
kvæmt honum fá sjúkraliðar 1,7 pró-
senta launahækkun og 8000 króna
orlofsauka. Þá féll Friðrik Sophusson
frá þeirri ákvörðun að draga af
sjúkraliðum tvöfalda yfirvinnu fyrir
þann tíma sem þeir sátu á fundum
og mættu ekki til vinnu.
Það mál er nú fyrir félagsdómi.
Sjúkraliðafélagið mun leggja fram
greinargerð á morgun og hyggst
Kristín Guðmundsdóttir, formaður
félagsins, flytja það sjálf.
Fari svo aö aðgerðimar verði úr-
skurðaðar ólöglegar verða dregin
laun af sjúkraliðum samsvarandi
þeim sem þeir hefðu fengið hefðu
þeir verið í vinnu á umræddum tíma,
þ.e. króna á móti krónu. Þá geta þeir
valið um hvort þeir láta draga af
laununum sínum eða hvort þeir
greiöa fjarveruna með sumarfríi
sínu.
-JSS
Skoðanakönnun um efnahagsráöstafanimar:
— oi /o utyjdjtsjc „
Meirihluti þjóðarinnar, eða 56% sem styðja Kvennalistann.
þeirra sem afstööu tóku, telur að í sömu könnun var spurt hvort
nýlegar efriahagsráöstafanir ríkis- þaö væri eðlilegt eða óeðlilegt að
stjómarinnar muni ekki skila ár- almenningur tæki nú á sig nokkra
angri, samkvæmt nýrri skoðana- kjaraskerðingu til aö bæta stöðu
könnun sem Félagsvísindastofhun gjaldeyrisskapandi atvinnugreina.
Háskóla íslands gerði. Af þeim sem tóku afstöðu töldu
44% þeirra sem svömöu töldu að 57% það eðlilegt en 43% óeðiilegt
þær raundu skila árangri. 37% Verkafólk sagði skerðingu eðlilega
verkafólks taldi þær skila árangri, í 47% tilfella og sjómenn og bændur
32% bænda og sjómanna, 45% iön- í 46% tilfella. 77% fólks í stjómun-
aðarmanna, 42% skrifstofufólks og arstöðum taldi skeröingu eðlilega.
62% stjómenda. Könnunin var gerð dagana 25. til
63% alþýðuflokksmanna taldi aö 30. nóvember og stuðst var viö 1500
efnahagsaðgerðinar myndu skíla manna slembiúrtak úr þjóðskrá á
árangri, 26% framsóknarfólks, 80% aldrinum 18 tíl 75 ára af öllu land-
sjálfetæðismanna, 21% alþýðu- inu. Nettósvörun var 73%.
bandaiagsmanna og 24% þeirra -Ari
Sambýlingum
fjölgar ört
- segirSighvaturBjörgvmsson
Þaö kom fram á blaðamannafundi
með Sighvatí Björgvinssyni í gær að
tilkynningar um sambúðir nánast
streyni inn til Hagstofu íslands en
eins og kunnugt er hefur ráðherrann
gefiö fólki, sem hefur veriö í sambúð
en verið með lögheimili hvaö á sínum
staö, frest tíl áramóta til að tilkynna
rétt aösetur, annars eiga viðkomandi
á hættu að reynt verði að sækja til
þess þá fjármuni sem það hefur feng-
ið frá hinu opinbera vegna rangrar
tilkynningar um hjúskaparstöðu.
Sighvatur sagöist hafa óstaðfest frá
Hagstofunni að tilkynningar frá nýj-
um sambýlingum væru nú 60 til 120
í hverri viku.
-sme