Dagblaðið Vísir - DV - 27.02.1993, Síða 22
22
LAUG ARDAGUR 27. FEBRÚAR1993
Sérstæð sakamál
Bernd Bunse.
sér fallöxi
Þaö má í raun segia að sorgar-
leikurinn haföi byrjað þann dag
sem Bemd Bunse fæddist, en hann
kom í heiminn þann 16. september
1966. Fæðingin reyndist móöur
hans um of og hún lést fáum
klukkustundum eftir hana, en hún
haföi gengið með þríbura. Þeir
héldu allir lífi. Bunse-hjónin höfðu
átt tvö böm fyrir svo að faðirinn
sat nú einn uppi með fimm böm.
Þríburarnir, tveir piltar og ein
stúlka, vom skírö Bemd, Dirk og
Heike. Bömin tvö, sem fyrir höfðu
verið, vom tvíburar sem fæðst
höfðu fjórum ámm áður og hétu
þau Klavs og Dagmar.
Næstu tvö árin sá faðirinn,
Bunse, um bömin auk þess sem
hann sinnti störfum sínum og gekk
það nokkuð vel, þótt óneitanlega
væri mikið að gera á heimilinu. En
það er vart við því að búast að
ungur maður uni einlífí um langa
hríð og þar kom því að Bunse fór
að svipast um eftir konuefni.
Annað hjónaband
Bunse hafði ekki bara erfiði held-
ur erindi og brátt komst hann í
kynni við konu sem honum leist
vel á. Þau fóm að fara út saman
og þar kom að þau ákváðu aö ganga
í hjónaband. Nýja konan gerði sér
auövitað ljóst að hennar biðu mikil
og erfið heimiiisstörf en hún lét þaö
ekki á sig fá.
Stjúpmóðirin fór nú að sjá um
börnin fimm. Hún fór sínar eigin
leiðir í uppeldinu og mótaði afstöðu
sína til bamanna sem einstaklinga
en ekki sem systkinahóps. Og brátt
fór að koma í ljós að hún var mis-
jafnlega hrifin af börnunum. Sum-
um þeirra sýndi hún meiri ástúð
og umhyggju en öðmm. Og hún
gerði einnig misjafnlega harðar
kröfur til þeirra um góða fram-
komu.
Heike, einn þríburanna, varð
brátt augasteinn hennar. Það var
fátt sem stjúpmóöirin vildi ekki
gera fyrir hana. Hún naut mikils
kærleiks og stööugt var hún að fá
gjafir. Þá var þess gætt að hlífa
henni við flestum óþægindum dag-
legs lífs og er ljóst að í raun var
Heike vemduð um of, allt frá
morgni til kvölds.
Vandi Bernds
Bemd, einn þríburanna, var hins
vegar ekki jafn heppinn og Heike.
Hann var ekki í náöinni hjá stjúp-
móður sinni. Hún sinnti honum
vart umfram það allra nauðsynleg-
asta og hann naut lítils sem einskis
kærleiks.
Er frá leið þróaðist þetta ástand
til hins verra og samband Bemds
við stjúpmóðurina fór að einkenn-
ast af afskiptaleysi og hatri. Hann
íékk aldrei að heyra vingjamlegt
orð og fékk aldrei klapp á kinn.
Hins vegar fór að bera á því að
stjúpmóðirin sparkaði í hann og
þar kom að segja mátti að hann
þyrfti lítils annars að vænta á
heimilinu.
Bernd átti nú í raun við svipaðan
vanda aö ræða og börnin í ævintýr-
unum sem urðu að sætta sig við
að eiga vonda stjúpmöður. Munur-
inn á Bernd og bömunum í ævin-
týrunum var aftur sá að í þeim
endar allt vel.
Faðir Bernds gerði sér í fyrstu
litla grein fyrir því sem var aö
gerast á heimilinu meðan hann var
í vinnunni. Þegar ástandið fór að
verða svo slæmt að það fór ekki
lengur fram hjá honum lét hann
svo sem hann sæi ekki hvað var
að gerast.
Fylgdi fordæminu
Það leið svo ekki á löngu þar til
faðir Bernds tók að umgangast
hann á sama hátt og stjúpmóðirin.
Það leiddi aftur til þess aö hin böm-
in fjögur fóru smám saman að líta
svo á að bróðir þeirra ætti skilið
þá meðferð sem hann fékk hjá föð-
umum og stjúpmóðurinni og því
ættu þau líka að taka hana upp.
Bemd varð því sá sem ailir gátu
farið með eins og þeir vildu.
Hann reyndi hins vegar stöðugt
að fá eitthvað af þeim kærleik og
umhyggju sem systkini hans fengu.
En þaö tókst honum ekki. Honum
varð því tíðlitið til systur siimar,
Heike, sem var í svo miklu uppá-
haldi. Hún fékk allt sem hún bað
um og var hlíft við öllu sem erfitt
var eða mjög óþægilegt en hann
varð að taka skömmum og niður-
lægingu dag eftir dag. Og þar kom
að hann var sem plága á heimilinu
og þá ákváðu stjúpmóðirin og faðir-
inn að senda hann á barnaheimili.
Það gerðist áður en hann var orð-
inn tíu ára. Þaö með átti vandamál-
ið að vera leyst.
Heim aftur
Bemd var ekki lengi á bama-
heimilinu sem hann var sendur á.
Þaðan var hann sendur á annað
og þannig gekk það nokkrum sinn-
um. Loks var hann sendur á heim-
ili fyrir böm sem þörfnuðust með-
ferðar sálfræðinga og geðlækna.
Það var í Hamborg. Þar tókst sér-
fræðingunum aldrei að komast að
því hvað bjó að baki þeim vanda
sem þjáði Bernd.
Starfsfólk þessa heimilis minnist
Bemds sem afar tilfinninganæms
drengs með mjög góðar gáfur.
„Hann var næstum því undrabam
í stærðfræði," var haft eftir einum
kennara hans þar. „Það var vart
til það dæmi sem hann gat ekki
leyst.“
Þegar Bemd var orðinn tólf ára
var hann sendur heim aftur og þá
tók ekki betra við en fyrr. Að stað-
aldri var hann sleginn og í hann
sparkað og andlegar pyntingar
varð hann að þola daglega. Stjúp-
móöir hans og faðir hættu þannig
að tala við hann þegar hann varð
fjórtán ára og fóm nú öll tjáskipti
þannig fram að skipst var á bréfum.
Ömurlegt heimilislíf
Bemd var með öllu orðinn utan-
gátta en í þessari eymd sinni lét
hann sig engu að síður dreyma um
að fá að njóta þess kærleiks sem
systir hans, Heike, var sýndur. En
þegar allt hélt áfram að snúast á
verri veg fyrir hann varð mikil
breyting á tilfinningalífi hans. Það
fór nú að einkennast af hatri, eink-
um á stjúpmóðurinni og Heike. Og
hatrið varð stöðugt meira og meira,
enda varð honum æ Ijósara að hon-
um yrði aldrei sýndur neinn kær-
leikur af hans nánustu.
Þannig gekk lífið hjá Bernd í tíu
ár. Þá var hann orðinn mjög beygð-
ur og bældur. Og árið 1988 sagði
hann við sjálfan sig að nú væri öll
von um betri daga úti. Þá barst
honum bréf frá lögfræðingi þess
efnis að faðir hans og stjúpmóðir
vildu losna við hami af heimilinu.
Þann 31. ágúst það ár skyldi hann
vera farinn og yrði hann ekki við
þeim tilmælum yrði lögreglan
kvödd til og látin íjarlægja hann.
Viðbrögðin
Líf Bernds var nú í rústum. Hann
hafði reynt að koma sér fyrir í þjóð-
félagnu og gerst lærlingur hjá garð-
yrkjumanni, en nú var honum ljóst
að hann yrði einn síns liðs og hefði
hvergi höföi sínu að að halla.
Loks komst Bemd að þeirri nið-
urstöðu að hann gæti ekki þolað
við lengur. Og hann tók ákvörðun.
Hann ætlaði að hlýða skipuninni
um að hverfa af heimilinu en hann
ætlaði að gera það á annan hátt en
stjúpmóðir hans og faðir ætluðust
til. Hann ætiaði að svipta sig lífi.
En fyrst skyldi systir hans, Heike,
deyja. Annars næði réttlætið ekki
fram að ganga.
Síðasta daginn, sem Bernd var
heima, gekk hann inn í herbergi
Heike, brá nælonreipi um háls
hennar og herti að. Síðan lét hann
hamarshögg dynja á höföi hennar.
Hamrinum stakk hann síðan undir
sófa.
Nú var kominn tími til að fremja
sjálfsvígið. Bemd tók nú fram fall-
öxi sem hann hafði smíðað með það
í huga. En þegar hann ætlaði að
leggja höfuðið á stokkinn bilaði
kjarkurinn.
í réttarsalnum
í stað þess að svipta sig lífi gekk
Bemd út úr húsinu, tók fram hjól-
hestinn sinn og hélt heim til eldri
bróður síns til að segja honum hvað
gerst haföi. Þaðan hélt hann svo á
næstu lögreglustöð og játaði á sig
verknaðinn.
Við málaferlin, sem hófust
nokkru síðar, þurfti Bemd að svara
til saka fyrir morðið á systur sinni.
Þá var loks flett ofan af því hvem-
ig farið haföi verið með hann í nær
tvo áratugi. Þegar lýsingin á með-
ferðinni lá fyrir tóku viðstaddir að
skipta um skoðun á sakbomingn-
um. Þeirri skoðun var nú haldið á
lofti að í raun ætti annað fólk en
Bemd að sitja á sakamannabekkn-
um, stjúpmóðirin og faðirinn.
Við venjulegar aðstæður heföi
Bemd líklega fengið ævilangan
fangelsisdóm, en dómarinn tók til-
lit til aðstæðna og dæmdi hann í
átta ára fangelsi. Á þeim tíma
skyldi hann vera í höndum sál-
fræðinga og geðlækna.
Málið vakti mikla athygli í Þýska-
landi, enda óvenjulegt. Og þeir sem
um það hafa fjallað eftir dómsuppk-
vaðninguna segja að í raun hafi það
veriö faðiiinn og stjúpmóðirinn sem
gengu út úr réttarsalnum sem dæmt
fólk. Þau hafi orðið að taka dómi
almennings fyrir það siðferðilega
brot sem þau frömdu með áralangri
illri meðferð á Bemd og þyrftu nú
að horfast í augu við afleiðingar
gerða sinna, enda geti ekkert fært
þeim Heike aftur.
Þannig lauk sögunni af systkin-
unum sem vom lengi undir sama
þaki en bjuggu samt við svo ólíkar
aðstæður að segja mátti að þau
liföu í ólíkum heimum.