Dagblaðið Vísir - DV - 06.11.1993, Síða 29

LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 1993
41
Hún sér um Gufuneskirkjugaróinn:
„Þakklátt en
mjög erfltt starf"
- segir Kristbjörg Traustadóttir sem er stöðugt í nálægð dauðans
„Ég byrjaði hér árið 1985 en tók við
starfi umsjónarmanns árið 1990.
Kirkjugarðurinn sjálfur hefur þó
verið starfræktur frá árinu 1980,“
segir Kristbjörg Traustadóttir, for-
stöðumaður kirkjugarðsins í Gufu-
nesi, sem hefur heldur óvenjulegt
starf með höndum. Það eru raunar
ekki margir sem hafa slíkt starf enda
stórir kirkjugarðar á landinu fáir.
Kristbjörg er lærður skrúðgarð-
yrkjumeistari og hefur starfað við
garðyrkju undanfarin þrettán ár.
Hún starfaði hjá verktaka sem sá um
kirkjugarðana í Reykjavík.
„Við störfuðum við trjáklippingar
og aðra snyrtingu á görðunum og
unnum meðal annars við stækkun
Fossvogskirkjugarðs á sínum tíma.“
Kristbjörg hefur þó mun víðtækara
starf sem forstöðumaöur þar sem
hún þarf auk þess að sjá um útlit
garðsins, að taka á móti syrgjendum
og líkfylgdum. „Það er náttúrlega
enn verið að búa til garðinn. Kirkju-
garðurinn á svæði sem er þrjátíu
hektarar en aðeins sjö hektarar hafa
verið teknir í notkun. Hins vegar
klárast svæðið mjög hratt þar sem
fólksfjölgun á þessu svæði er svo
mikil. Garðurinn mun því ekki end-
ast nema í sextán ár í viðbót,“ segir
Kristbjörg. „En það er annar garður
í bígerð hér ekki langt frá enda verð-
ur að vera til fimmtíu ára landáætlun
fram í tímann."
Fjörutíu
jarðarfarir á mánuði
Kristbjörg segir að margir telji að
hún sé í starfi hjá Reykjavíkurborg
en svo er ekki. „Þessi garður er einn-
ig fyrir Kópavogs- og Seltjamames-
prófastsdæmi. Arkitekt skipuleggur
svæðið en síðan er það í mínu valdi
að vinna það sem á eftir kemur. Ég
er með fjóra menn í vinnu og á sumr-
in fáum við hóp af krökkum til hjálp-
ar. Mitt starf fer að miklum hluta
einnig í venjuleg skrifstofustörf og
að sinna syrgjendum en öll greftran
fer nú fram í þessum garði þar sem
Fossvogsgarður er orðinn fullur.
Um íjörutíu jaröarfarir fara fram í
hverjum mánuöi. Að meðaltali tvær
á dag, stundum sex. Það er mjög al-
gengt að fólk komi hingað og velji
grafir þar sem það kýs aö hinn látni
ættingi hvíh. Ein'staka aðstandandi
velur gröf eftir happanúmeri hins
látna og aðrir í átt að heimili hans,
þar sem gróður er mestur eða jafnvel
sem næst einhveijum látnum ætt-
ingja. Það er því misjafnt eftir hverju
fólk fer. Hins vegar er sá siður við-
hafður á íslandi að grafir snúa allar
í austur og vestur, semsagt höfuðið
í vestur en fætur í austur. Þeir sem
eru trúleysingjar eða annarrar trúar,
t.d. múslímar, era jarðsettir í óvígð-
um reit í garðinum," segir Kristbjörg
en þess má geta að grafir múslíma
snúa allar í átt að Mekka.
Fordómar
gagnvart Gufunesi
„Mest er hægt að taka frá fjórar
grafir hlið við hliö en tvær er algeng-
ast, fyrir hjón. Sumir hafa aldrei
komið hingað áður og finnst garður-
inn vera langt uppi í sveit. Það kem-
ur fyrir að eldra fólk er með fordóma
gagnvart garðinum og finnst Gufu-
nesið alveg vonlaus staður. Fordóm-
amir hverfa þegar fólk kemur hing-
Kristbjörg Traustadóttir er forstöðumaður Gufuneskirkjugarðs. Starf hennar er bæði þakklátt og erfitt.
DV-mynd GVA
að,“ segir Kristbjörg. „Ég aðstoða
aðstandendur við að finna staö í
garðinum og fylgist síðan með að
gröfumenn taki gröfina á réttum stað
og gangi almennilega frá. Einnig
reyni ég að hafa tíma til að taka á
móti líkfylgdunum þegar þær koma.
Það getur þó verið erfitt þegar tvær
til þijár koma á sama tíma.“
Kristbjörg segir að þetta geti verið
ipjög erfitt starf. „Þetta starf venst
þó eins og öll önnur en það kemur
fyrir að maður tekur inn á sig sorg-
ina. Sérstaklega þegar böm falla frá
eöa ungt fólk.“
Kristbjörg hefur mikið orðið vör
við hræðslu fólks við dauðann.
„Margir verða hræddir við það eitt
að sjá líkbílinn. Oft er hringt hingaö
og rætt um dauðann við mig. Sumir
viðurkenna að þá hryllir við að tala
við manneskju sem starfar í nálægð-
inni við dauðann. Ég er líka oft ein-
hvers konar sálusorgari í þessu
starfi," segir Kristbjörg ennfremur.
Ákveðnar
reglur um leiði
Mjög misjafnt er hvemig fólk hugs-
ar um leiðin í garðinum. Sumir koma
á hveijum degi, oft tvisvar á dag,
aðrir aldrei. „Aöstandendur eiga að
sjá um leiðin en viö lítum eftir þeim
ef enginn kemur. Við setjum þó ekki
blóm á leiðin nema fólk biðji um það
sérstaklega. Það vita ekki alhr að
hægt er að fá slíka þjónustu," segir
hún. Ákveðnar reglur gilda um
hvernig skreyta má leiðin en bannað
er að setja niður girðingu þó ein-
hverjir hafi gert það. Það er vegna
þess hversu erfitt er að halda þeim
við.
Kristbjörg segir að fólk hafi
ákveðnar óskir varðandi jarðarfor-
ina, t.d. vilji ekki allir sjá niður í
gröfma né heldur að kistan verði lát-
in síga fyrr en allir eru farnir. Sjálf-
sagt þykir að fara eftir öllum slíkum
óskum. „Jarðarfarir eru auðvitað
mjög mismunandi, frá því að vera í
kyrrþey en þá era engin blóm og fáir
ættingjar, upp í að löng röð heiðurs-
varða fylgir líkfylgdinni."
Annasamasti dagur ársins í kirkju-
garðinum er aðfangadagur. „Það
gengur allt vel ef veðrið er gott. Ef
mikill snjór er getur verið erfitt fyrir
fólk að finna leiðin. Fólk virðist
stundum of stolt til að spyija og kem-
ur ekki fyrr en það er orðið ískalt
og blautt. Við leysum úr öllu sem upp
kemur og eram venjulega ekki kom-
in heim til okkar fyrr en eftir jóla-
steikina," segir Kristbjörg og hlær.
„En fólk er alltaf í góðu skapi á að-
fangadag og það er oft gaman að
vinna þann dag. Þetta er því mjög
þakklátt starf þó það sé vitaskuld
erfitt," sagði Kristbjörg Traustadótt-
ir. -ELA
Opið 10-19
alla daga
GARÐSHORN
við Fossvogskirkjugarð - sími 40500