Dagblaðið Vísir - DV - 08.01.1994, Síða 30
Á næstunni mun Háskólabíó taka
til sýningar nýjustu mynd breska
leikstjórans Stephen Frears sem ber
heitið Króginn eöa The Snapper.
Myndin er byggð á samnefndri bók
Roddy Doyle sem einnig skrifaði
handritið. The Snapper er miðbókin
í þrenningu sem kaÚast The Barry-
town og fjallar um ævi og örlög Rab-
bitte lágstéttarfj ölskyldunnar sem
býr í úthverfi Dubhn. Hinar bækurn-
ar bera heitin The Van og The
Commitments.
Alan Parker gerði nýlega sam-
nefnda kvikmynd eftir The Commit-
ments sem varð mjög vinsæl, ekki
síst vegna tónlistarinnar. Það var lík-
lega vegna þess sem Stephen Frears
ákvað að kvikmynda The Snapper.
„Þegar ég heyrði fyrst að Aian Park-
er var að gera kvikmynd sem átti að
heita The Commitments í Dublin,
varð ég ákaflega öfundsjúkur, sagði
Frears í nýlegu viðtali. Ég vissi að
myndin yrði góð.“ Stephen Frears
var samningsbundinn að gera Acci-
dental Hero í Hollywood, svo hann
gat ekki lesið fyrstu handritaútgáf-
una af The Snapper fyrr en hann
kom aftur til Bretlands. Hann hreifst
mjög af handritinu og þar með var
boltinn farinn að rúlla.
Bammörg fjölskylda
í myndinni The Snapper heitir
þessi sérstæða fjölskylda Curley.
Kjölskyldufaðirinn, Dessie Curley, er
múrari sem þykir gott að fá sér í glas.
Eiginkona hans, Kay, er skörp og
dugleg kona, rúmlega fertug, sem
heldur heimilinu saman, þar á meðal
sex bömum þeirra hióna.
Það er von á elsta syninum, Craig,
frá Líbanon þar sem hann hefur
starfaö með friðargæslusveit Sam-
einuðu þjóðanna. Hann telur sig því
vera færan í flestan sjó. Systir hans,
Sharon, rúmlega tvítug, virðist eiga
í einhverjum erfiðleikum en hún
vinnur sem aðstoðarmaður í stór-
markaði. Sonny, sem er sextán ára,
strauk að heiman á sínum tíma en
er nú að róast. Lísa er í skólanámi
meðan yngstu fjölskyldumeðlimimir
virðast hafa mest gaman af reiðhjól-
um og kappakstri. Að lokum má
nefna heimilishundinn Famine og
Umsjón
Baldur Hjaltason
era þá upptaldir aliir fjölskyldumeð-
limir þessarar kjamafjölskyldu sem
myndin fjallar um.
Hver á bamið?
Dag einn tilkynnir Sharon fjöl-
skyldunni að hún sé ólétt. Til að kór-
óna ósómann neitar hún einnig að
gefa upp hver sé faðir barnsins. Hún
segir hins vegar vinum sínum að
hann sé spænskur sjómaður en eng-
inn er viss um hvort hún sé að segja
satt. En þegar George Burgess, faðir
vinkonu Sharon, ákveður skyndilega
að skilja við konu sína og láta sig
hverfa fara alls kyns sögusagnir af
stað. Þegar líður frekar á meðgöngu-
tímann, eykst pressan á Sharon að
gefa upp faðemið og skapar þessi
staða hálfgert neyðarástand hjá Cur-
ley fjölskyldunni og mörg oft á tíðum
bráðfyndin atvik sem kvikmynda-
húsagestir fá aö upplifa.
Það er óhjákvæmilegt að bera sam-
an The Snapper og svo The Commit-
ments þó sá samanburður sé kannski
ekki réttlátur. Sú fyrmefnda hefur
ekki til að bera stórmyndabrag
myndar Alans Parker enda tekin á
16 mm filmu og raunar hugsuð frek-
ar fyrir sjónvarp en kvikmyndahús.
Einnig lék tónlistin miklu stærra
hlutverk í The Commitments en í
myndinni hjá Stephen Frears. Báðar
fjalla þó á gamansaman máta um líf
lágstéttarfj ölskyldu í daglegu amstri
í Dublin. Því má segja með sanni að
The Snapper fjalli um lífsbaráttuna,
vonina og þann mannlega eiginieika
að bjarga sér sem best þegar illa
gengur.
Fjölhæfur listamaöur
Stephen Frears hefur alltaf verið
umdeildur sem leikstjóri og var ef til
valinn til að leikstýra The Snapper
vegna þess eiginleika að vera
óhræddur að takast á við eitthvað
nýtt. Fyrstu kvikmynd hans má
rekja aftur til 1971 þegar hann gerði
hina ágætu mynd Gumshoe sem gerð
var í anda bóka Raymonds Chandler.
Það var svo ekki fyrr en 1984 og 1985
að Stephen Frears lét eitthvað að
ráði að sér kveða aftur með myndun-
um The Hit og svo My Beautiful
Laundrette. Síðan komu myndir eins
og Sammie and Rosie Get Laid (1987)
og svo Dangerous Liaisons árið 1988,
sem margir telja enn bestu mynd
Frears. Það má segja að þá hafi
Hollywood uppgötvað Frears og árið
1992 gerði hann myndina The Accid-
ental Hero með Dustin Hoffman,
Geena Davis og Andy Garcia í aðal-
hluverkum, sem sýnd var á sínum
tíma í Stjömubíói. Hann viröist ekki
hafa haft áhuga að starfa á þeim vett-
vangi aftur, a.m.k. í bili, eins og The
Snapper sannar, en hún er framleidd
af BBC. Stephen Frears hefur raunar
verið afkastameiri sjónvarpsþátta-
leikstjóri en kvikmyndaleikstjóri en
þar að auki á hann að baki nokkur
handrit. Þetta er því fjölhæfur lista-
maður.
Allur leikur í myndinni er fyrsta
flokks þótt það vanti eitthvað af
frægum nöfnum. Sérstaklega skal þó
geta Fionnula Murphy í hlutverki
vinar yngsta fjölskyldumeðlimsins
og svo Ruth McCabe sem leikur móð-
urina, homstein fjölskyldunnar. The
Snapper er engin stórmynd en ætti að
geta gefið þeim sem sjá hana ágætis
skemmtun í eina kvöldstund eða svo.
Aðdáendur Clints Eastwood
iiafaiengi l)eðið eftir hans næstu
mynd sem leikstjóra eftir að
hann hlaut óskarsverðlaunin
fyrir kúrekamyndhia The Un-
forgiven. Þeir fengu að visu eitt-
hvað fyrir sinn snúð þegar þeir
gátu horft á hotjuna sína fara á
kostum í myndinni In Line of
Fire. En það sem gerh- {)essa
nýju mynd Clints Eastwood ekki
síður spennandi er að aðalhlut-
verkiö er i höndum Kevins
Costner ásamt því að gamla
brýnið leikur einnig í myndinni.
Þarna er verið aö leiöa saman
tvær kynslóðir leikara, gamla
hörkutólið úr dollara myndun-
um og svo hetjuna úr Dances
with Woives. Útkoman er dálítið
blendin enda erfitt að hugsa sér
hvemig persónuieikai' þessara
ágætu leikara blandast á hvíta
fjaidinu.
Mannleg mynd
A Perfect World tekur líka á
málum semlmfa ekkiátt upp á
pallborðið hjá Bandaríkjamönn-
um. Hún fjallar umupplausn
fjölskyldunnar, óhamingjusöm
börn og hvernig fólk býr í af-
skekktum hlutum Bandaríkj-
anna. Handrit John Lee
Hancocks fjallar um um Butch
Haynes(Costner), vandræða-
grip, semfinnursigekkií lifinu
oghefur setið afogtil ífangelsi
nær alla sína ævi. í atriði sera
minnir á eldri mynd Eastwoods,
Escape From Alcatraz, ákveður
Butch að brj ótast út úr fangelsí
i Texas þar sem hann situr inni,
ásamtfélaga sínumTerry{Keith
Szarabajka) nótt eina árið 1963.
Þeir stela bíl og eftir að hafa
rænt fjölskyldu eina, sem veröur
á þeirra vegi, leggja þeir á stað
út í óvissuna með 7 ára gamian
strákhnokka að nafni Phillip
Perry (T. J. Lowther) sem gfsl.
Faðirog sonur
Þeir eru varia farnir af staö
fyrr en Red Garner (Clint
Eastwood) frá lögreglunni í Tex-
as, færþað verkefni aðná þrjót-
unum og frelsa bamið. Garner
hefur kynnst mörgu í lífi sínu
og er því vel sjóaður. Hans
vandamál hggur þó ekki ein-
göngu í því að elta uppi glæpa-
mennina heldur að halda aftur
af skotglöðu liði sérfræðinga og
aðstoöarmanna sem allir vilja:'
ná þeim kumpánum og komast í
fjölmiðla. Meginþorri myndar-
innar fjallar þvi um leik kattar-
ins aö músinm í auðnum Texas-
fylkis.
Það sem flækir málið er að
smátt og smátt fer Terry litli aö
líta upptil Butch vegna þesshve
kaldur kall Iiann er. Hann sér
Butch fyrir sér sem þann mann
sem liann óskaði að væri faðir
sinn. Butchhaföi einnigátterf-
iða æsku svo milli þeirra félaga
þróast sérstakt samband vináttu
ogtrausts.
Frábær leikur
Costners
Það sem stendur upp úr í
myndinni að dómi gagnrýnenda
er frábær leikur Costners í frek-
ar erfiðu hlutverki. Sumir hafa
raunar talið hann aldrei betri en
í A Perfect World og er þá mikið
sagt. Þarna reynir einnig mikið
á Eastwood sem leikara enda er
hann ekki vanuraðverameð
svona stórstirni meö sér á tjald-
inu undir sinni eigin ieikstjórn.
Hann fer þó nærfæmislegum
höndum um samband þeirra fé-
laga og fær því rós i hnappagatið
fyrir leikstjórnsína. Eastwood
slær einnig á létta strengi í
myndinni þannig að hún verður
aldreivæmin.
A Perfect World er ekki dæmi-
gerð hasarmynd eins og sumar
eidri mynda Clints Eastwood.
Hins vegar ætti enginn að vera
svikinn að sjá A Perfect World,
hvort sem hann eraðdáandi Ke-
vins Costner eða Clints Eastwo-
od. Þeir hafa sýnt að hægt er aö
leiða saman með góðum árangri
tværkynslóðir frábærraleikara: ;
með ólíkan bakgrunn.