Dagblaðið Vísir - DV - 09.03.1994, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 9. MARS 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EVJÖLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÚNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð I lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Steingrímur í Seðlabanka
Umræður um ráðningu bankastjóra 1 Seðlabankann
hafa að mestu fjallað um það hvort Steingrímur Her-
mannsson verði meðal umsækjenda og hvort hann verði
ráðinn. Tvær bankastjórastöður hafa verið auglýstar og
hefur farið minna fyrir því hver verði hinn bankastjór-
inn. Varla gegnir Steingrímur báðum stöðunum og varla
verður Steingrímur ráðinn af póhtískum ástæðum nema
hin staðan verði hka flokkslega eyrnamerkt.
Nú er upplýst að Steingrímur Hermannsson er einn
af umsækjendum um stöðu seðlabankastjóra. Umsókn
hans hggur fyrir og jafnframt hefur hann skýrt frá því
að hann hafi stuðning viðskiptaráðherra og forsætisráð-
herra. Steingrímur hyggst hætta sem formaður Fram-
sóknarflokksins um miðjan næsta mánuð ef hann fær
stöðuna.
Hér í blaðinu hefur það margsinnis verið gagnrýnt
þegar stjómmálaflokkarnir hafa verið að troða flokks-
mönnum sínum í hin ýmsu embætti þar sem flokksskír-
teinin hafa ráðið meiru heldur en hæfileikar eða hæfni
annarra umsækjenda. Stöðuveitingar af þeim toga hafa
verið skýrasta dæmið um samtryggingu flokkanna, mis-
notkun þeirra á völdum sínum og þeirri einkavinavæð-
ingu sem hefur riðið húsum í stjómsýslunni.
Að því er varðar Seðlabankann hafa stjómmálaflokk-
arnir gert með sér þegjandi samkomulag um bróðurlega
skiptingu bankastjóraembættanna og raunar á það einn-
ig við um bankastjóra ríkisbankanna.
Þrátt fyrir almenna andúð hjá öhum þorra fólks á
endurteknum póhtískum ráðningum í stjómsýslukerfinu
hefur htið þokast th réttrar áttar 1 þeim efnum. Það var
þess vegna dálítið skondið þegar formaður bankaráðs
Seðlabankans, Ágúst Einarsson, kosinn af Alþýðuflokkn-
um, lét hafa það eftir sér að hann mundi segja af sér ef
Steingrímur Hermannsson yrði ráðinn sem seðlabanka-
stjóri.
Alþýðuflokkurinn hefur verið flokka ófeimnastur við
að koma sínu fólki á jötuna og býsna einkennilegt þegar
kratinn í stjórn Seðlabankans ætlar nú að gerast heilag-
ur og þvo hendur sínar af væntanlegri ráðningu Stein-
gríms. Sama má segja um vandlætingu ýmissa flokks-
stofnana innan Alþýðuflokks og Sjálfstæðisflokks sem
senda frá sér mótmæli af því tilefni. Þar er verið að kasta
steinum úr glerhúsum.
Meðan stjórnmálaflokkarnir halda áfram þeirri iðju
sinni að skáskjóta skjólstæðingum sínum inn í opinberar
stöður er erfitt að sjá hvað er á móti því að Steingrímur
Hermannsson verði ráðinn í Seðlabankann. Að öhum
öðrum ólöstuðum hefur Steingrímur marga þá kosti sem
gera hann hæfan umsækjanda, að minnsta kosti ef miðað
er við fyrri ráðningar bankastjóra Seðlabankans. Maður
sem hefur gegnt ráðherradómi í hálfan annan áratug,
gjörþekkir atvinnuhætti og innviði flármálakerflsins, býr
að reynslu í stjómmálum og efnahagsmálum og hefur
yfirsýn yfir strauma í alþjóðlegum peningalegum sam-
skiptum á að vera fær um að sitja í Seðlabanka íslands
sem einn af stjómendunum.
Póhtísk andstaða gegn ráðningu Steingríms Her-
mannssonar er ekki málefnaleg, nema þá á þeirri for-
sendu að stjómvöld taki þá grundvaharafstöðu að fyrr-
verandi stjómmálamenn séu yfirleitt vanhæfir. Það væri
auðvitað fagnaðarefni ef sú afstaða væri fyrir hendi,
enda þjónar það ekki hagsmunum bankans að gera hann
að endastöð fyrir afdankaða stjómmálamenn. En það
ghdir þá um fleiri en formann Framsóknarflokksins.
Ellert B. Schram
íslensk sumargotssíld
-450
-400
-350 c
-300 I
-250 (/) ■í; 43»
=
-200 o 1
-150 a c
-100
-50 X
-0
•49 ‘52 ‘55 '58 '61 '64 '67 ‘70 '73 ‘76 '79 ‘82 '85 ‘88 ‘91
DV
Veiðar og stærð
fiskstofna
Síöustu daga hefur umræða um
stjórnun fiskveiöa verið algeng í
fjölmiðlum og sýnist sitt hverjum
eins og eðlilegt er þegar málefnið
er mikilvægt. Áberandi hefur verið
gagnrýni á starfsmenn Hafrann-
sóknastofnunar og rannsóknir
þeirra og tillögur gerðar tortryggi-
legar. í stuttu máh má segja að
gagnrýnin felist helst í því að
þorskstofninn þoh miklu meiri
veiði og viðkoma og stærð stofnsins
sé alfarið í höndum náttúrunnar.
íslenska vorgotssíldin
Sérfræðingum á Hafrannsókna-
stofnun er fulhjóst að umhverfis-
þættir sjávar vega þungt þegar um
er að ræða afkomu fiskstofna en
þeim er jafn ljóst að við ótakmark-
aðar veiðar er fiskstofnum ekki síð-
ur hætta búin.
Um þetta hvort tveggja eru th
skýr dæmi og það nærtækasta er
íslenska vorgotssíldin sem var út-
rýmt með veiðum á árunum eftir
1965. Á Hafrannsóknastofnun fara
fram umfangsmiklar umhverfis-
rannsóknir í hafinu umhverfis
landið og niðurstöður þeirra eru í
áuknum mæh tengdar „ öðrum
rannsóknum á stærð og viðkomu
fiskstofna.
Ég vh minna á það að sl. sumar
var haldin hér á landi, að frum-
kvæöi forstjóra Hafrannsókna
stofnunar, alþjóðleg ráðstefna um
þorskstofna og áhrif umhverfis-
þátta á þá. Meginniðurstaða þess-
arar ráðstefnu var að við aðstæður
þar sem áhrif umhverfisþátta eru
mikil, eins og við Nýfundnaland,
ísland og í Barentshafi, væri sér-
staklega mikilvægt að veiðar væru
stundaðar af varkámi.
íslenska sumargotssíldin
Of htið hefur verið fjallaö um ís-
lensku sumargotssíldina og veiðar
úr þeim stofni í umræðunni um
stjómun fiskveiða. Á áranum upp
úr 1960jukust veiðar úr þeim stofni
og náðu hámarki á árinum 1963-
1965. Árið 1965 breyttust umhverf-
Kjal]aiinn
Ólafur Halldórsson
fiskifræðingur, framkvstj.
Fiskeldis Eyjafjarðar
isskilyrði í hafinu við ísland mjög
til hins verra og nýliðunin versn-
aði. Á þessum árum var ekki dreg-
ið úr veiðinni eins og hefði átt að
gera heldur var sóknin aukin og
afleiðingin var algert hrun og í
kjölfarið fylgdi veiðibann á árun-
um 1972-1975.
Eftir að veiðar hófust að nýju
árið 1975 hefur í meginatriðum ver-
iö fylgt tihögum Hafrannsókna-
stofnunar og því gefst þar gott
tækifæri fyrir þá sem sannan
áhuga hafa á fiskveiðistjórnun að
skoða hvemig til hefur tekist.
Th samanburðar er rétt að nefna
að á undanfórnum 10 árum hefur
þorskafh hér við land fariö 100 þús.
tonnum fram úr því sem Hafrann-
sóknastofnun hefur lagt th.
Langsótt ákvörðun
Hvert er svo ástand þessara
tveggja mikhvægu fiskstofna? Frá
því að veiðar hófust að nýju hefur
shdarstofninn stækkað jafnt og
þétt og aflinn vaxið í um 100 þúsund
tonn á ári. Eftir að stofninn stækk-
aði hefur nýhðunin batnað og hver
metárgangurinn eftir annan bæst
í stofninn sl. 10 ár. Ástand þorsk-
stofnsins hér við land er öhum
ljóst. Stærð hrygningarstofnsins er
í sögulegu lágmarki, nýhöun hefur
brugðist, kostnaður við veiðar hef-
ur aukist og hlutdehd smáfisks í
afla eykst stöðugt. Ef stærð hrygn-
ingarstofns skiptir engu um af-
komu fiskstofna hefur ástand sjáv-
ar undanfarin 10 ár verið afar hag-
stætt fyrir síld á sama tíma og það
hefur verið mjög slæmt fyrir þorsk.
Sú ákvörðun er langsótt og miklu
nær að álykta aö mismunandi
ástand þessara fiskstofna ráöi
mestu um nýhðun á undanfórnum
árum. Vegna þessa vekur þaö furðu
þegar einstrengingslegum fuhyrð-
ingum er slegið fram þess efnis að
ekki sé hægt að byggja upp fisk-
stofna og náttúran sé ahsráðandi
um stærð og viðkomu þeirra.
Með ábyrgri fiskveiðistjórnun
veröur að hindra að sams konar
ástand og er við Nýfundnaland og
Færeyjar skapist hér við land og
að því hafa thlögur Hafrannsókna-
stofnunar miðað.
Ólafur Halldórsson
„ ... vekurþaðfurðuþegareinstreng-
ingslegum fullyrðingum er slegið fram
þess efnis að ekki sé hægt að byggja
upp fiskstofna og náttúran sé allsráð-
andi um stærð og viðkomu þeirra.“
Skoðaiúr annarra
Góðar tillögur
útvarpslaganefndar
„Thlögur útvarpslaganefndar eru góöar. Þær
miða að því að efla dagskrárgerð í landinu sem er
mikhvægasta vöm íslendinga gegn erlendu sjón-
varpsefni og þeim áhrifum sem það hefur á íslenska
tungu og íslenska menningu. í stað þess að stilla upp
Ríkisútvarpinu og einkastöðvunum sem óvinum,
hafa tillögur útvarpslaganefndar tekið mið af því að
sameina þessi tvö ljósmiðlaöfl sem samherja í auk-
inni fjölbreytni í innlendri dagskrárgerð."
Úr forystugrein Alþbl. 8. mars.
Takmarkanir á olíuviðskiptum
„Þær takmarkanir, sem nú era á olíuviöskiptum,
era síðustu leifarnar af gömlu hafta- og skömmtunar-
kerfi, sem hér var við lýöi fyrr á árum. ... Það er
fráleitt að viðhalda lengur kerfi, sem veldur því, að
erlend fiskiskip sigla til annarra landa eftir olíu, og
íslenzk skip, hvort sem um er að ræða fiskiskip eða
kaupskip, leggja áherzlu á að fylla sig af ohu í erlend-
um höfnum til þess að komast hjá þvi að kaupa dýra
ohu hér.“ Úr forystugrein Mbl. 6. mars.
Sértækar
aðgerðir höf uðtrompið
„Meðal hinna miklu svardaga sem gerðir vora í
Viðey fyrir tæpum þrem áram var sá mestur og
bestur að aldrei skyldi gripið th sértækra aðgerða
út kjörtímabihð hvað sem á kynni að dynja.... Kröf-
ur um sértækar aðgeröir munu streyma að úr öllum
áttum og verða eitt höfuðtrompið í bardaganum um
sæti í sveitarstjómum sem nú er aö hefjast. Ef skuld-
ugustu sveitarfélögin veröa látin ganga fyrir, geta
Reykvíkingar átt von á stórgóðri fyrirgréiðslu úr
sjóði ahra landsmanna." OÓ í Tímanum 8. mars.