Dagblaðið Vísir - DV - 05.07.1994, Page 14

Dagblaðið Vísir - DV - 05.07.1994, Page 14
14 ÞRIÐJUDAGUR 5. JÚLÍ1994 Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JONSSON Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11, blaöaafgreiösla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00 FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99 GRÆN NUMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270 AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613. FAX: (96)11605 Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: PRENTSMIÐJA FRjALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11 Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk. Verð í lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk. Frábær sendiherra Aðeins ein íþróttagrein kallar ein sér á tíu þúsund áhorfendur, er Islandsmót er haldið. í aðeins einni grein sitja menn þúsundum og dögum saman í grasbrekku til að horfa á svo langvinna keppni, að í sumum tilvikum fást ekki tölur fyrr en að nokkrum dögum hðnum. Landsmót hestamanna að Hellu sýndi enn einu sinni, að hestamennska er í senn ein helzta þátttökuíþrótt landsmanna og langsamlega vinsælasta áhorfendaíþrótt- in. Hraðgengustu boltaíþróttir með miklum markaflölda ná ekki þvílíkum áhorfendaskara á helztu leiki íslands- móta. Landsmót hesta og hestamanna eru raunar tvö, því að í lok þessa mánaðar verður haldið árlegt íslandsmót í hestaíþróttum. Munurinn á þessu tvennu er einkum sá, að á landsmóti hestamanna keppa hestamir, en á íslands- móti í hestaíþróttum keppa knapamir. Áhorfendur á íslandsmóti í hestaíþróttum verða mun færri en vom á landsmóti hestamanna. Þar verða kepp- endur, frændur og vinir eins og á stórmótum í öðrum vinsælustu íþróttagreinum landsmanna. En keppni knapanna stenzt engan samjöfnuð við keppni hestanna. Enginn atburður á íslandi dregur útlendinga til lands- ins í þeim mæh, sem landsmót hestamanna gerir á reglu- bundinn hátt. Heimsmeistarakeppni í handbolta mun tæpast draga hingað 4000 útlendinga, hvað þá önnur keppni eða hátíð. En það gerði landsmótið að þessu sinni. íslenzki hesturinn er orðinn að þvílíkum draumi í hugarheimi fólks víðs vegar um Evrópu og Norður- Ameríku, að utan íslands em gefm út að minnsta kosti ijórtán tímarit um íslenzka hestinn eingöngu. Um 50.000 íslenzkir hestar em í Þýzkalandi einu saman. Eigendur íslenzkra hesta um ahan heim em að verða að eins konar þjóðflokki, sem heldur þjóðhátíð sína th skiptis á landsmóti hestamanna á íslandi og á heimsleik- um íslenzkra hesta, sem haldnir em í Evrópu. Allir þræð- ir þessarar sérvitringaþjóðar hggja til íslands. Hesturinn er það, sem aht snýst um í þessum hópi. Það er ekki aðeins hin einstæða geta á fimm gangtegund- um, sem höfðar th fólks, heldur einnig óvenjulega ljúft skaplyndi, hlaupagleði og mannelska íslenzka hestsins, sem hittir fólk um ahan heim beint í hjartastað. Þótt mestu áhugamennimir reyni ahs staðar að rækta sjálfir íslenzka hesta, er reynslan sú, að það bezta verða menn að sækja th íslands. Árlega em fluttir út milh 2000 og 3000 fuhtamdir reiðhestar og kynbótahryssur, svo og tugir stóðhesta. Þessi útflutningur vex með hverju ári. Umhverfis þetta áhugamál hefur myndazt fjölmenn stétt atvinnumanna. Þar em hrossabændur og ferða- bændur; tamningamenn og jámingamenn, sýning- arknapar og hestabraskarar, hestaleigjendur og leiðsögu- menn hestaferða, reiðkennarar og Ijölmiðlamenn. Hestamennska er orðin umfangsmikih þáttur í ferða- þjónustu, svo sem sést af landsmóti hestamanna. Hundr- uð erlendra gesta em hér vikum saman, margir kaupa hesta og hestavörur. Margir koma hingað á hverju ári th að hitta vini, stunda viðskipti eða th hestaferða. Samt em lagðir steinar í götu hestaferða, einkum af hálfu Vegagerðarinnar, sem spihir og eyðir gömlum reið- leiðum, og sumra landeigenda, sem girða fyrir gamlar reiðleiðir. Hvort tveggja er ólöglegt, en samt framkvæmt í stórum sth, af því að lögum er ekki framfýlgt. Öh byggist þessi velta á íslenzka hestinum, sem hvar- vetna verður miðpunktur fjölskyldulífs, þar sem hann kemur á vettvang, hinn fi*ábæri sendiherra íslands. Jónas Kristjánsson Þingmenn úti aðaka Þegar litið er yfir stjómmálasögu íslendinga á síðari tímum hlýtur það að vekja nokkra athygli hversu skeytingarlausir þeir hafa veriö um frelsi einstaklinganna. Þjóð- skáldin ortu margt og mikið um þjóðfrelsi, sjálfsákvörðunarrétt þjóðarinnar, flutning hins æðsta valds frá Kaupmannahöfn til Reykjavíkur. En þau létu sér fátt finnast um þegnfrelsi, rétt einstakl- inganna til að ráða lífl sínu sjálfir án opinberrar íhlutunar nema að því leyti sem verið var að vemda sama rétt annarra. Danir urðu nánast að neyða prentfrelsi, trú- frelsi og atvinnufrelsi og upp á ís- lendinga á nítjándu öld. Ekki eitt orð um frelsi Þetta skeytingarleysi íslendinga um þegnfrelsi birtist í smáu sem stóru. Ég rakst á skýrt dæmi um daginn þegar ég var að grúska í gömlum þingskjölum. í umræðum um frumvarp til umferðarlaga, sem rætt var á þingi veturinn 1986-1987, þar sem lögbinda skyldi öryggis- belti í bílum var ekki minnst einu einasta orði á rétt fólks til að af- þakka þessa forsjá ríkisins. En ekki er unnt að réttlæta bílbelti með því aö verið sé að vemda aðra: Með því að skylda menn til að bera ör- yggisbelti í bílum er aðeins verið að vemda þá fyrir sjálfum sér, taka af þeim frelsi til að velja. Þetta sjón- armið kom fram í blöðum um þetta leyti en alls ekki á sjálfu löggjafar- þingi þjóðarinnar. Góðar eða slæmar afleið- ingar bílbeita? Til em að vísu rök fyrir því að sú ákvörðun einstaklings, hvort hann setji á sig bílbelti eða ekki, varöi aðra en hann sjálfan. Þau em aö almenningur þurfi að bera kostnaðinn af læknismeðferð og aðhlynningu þeirra sem slasast vegna þess að þeir nota ekki bíl- belti. En þessi rök em ógild nema menn telji aö mistök manna eigi að bitna á öðrum en þeim sjálfum. Ríkið eigi að forða mönnum undan afleiðingum óskynsamlegrar hegð- unar þeirra og það megi þvi lög- binda skynsamlega hegðun. En sé sú almenna regla viðurkennd þá verður lítiö eftir af frelsinu á öðr- um sviðum. Raunar eru líka til rök fyrir því að lögbinding öryggisbelta í bílum sé ekki eins skynsamleg og kann að virðast. Bandaríski hagfræðing- urinn Sam Peltzmann hefur rann- sakað afleiðingar slíkrar lögbind- ingar og komist að þeirri niður- stöðu að við hana minnki vissulega líkur á því aö ökumenn og farþegar í bílum verði fyrir skaða í búslys- um en líkur aukist að sama skapi á því að fótgangendur verði fyrir skaða. Skýringin sé sú að ökumenn í beltum taki óafvitandi meiri áhættu. En eina deilan um bílbeltin Hannes Hólmsteinn Gissurarson, dósent i sjórnmálafræöi á Alþingi íslendinga var, hvort leggja ætti sektir við brotum á ákvæðinu um þau. Gengu þær Guðrún Agnarsdóttir og Guðrún Helgadóttir harðast fram fyrir refs- ingum. Pálmi og Ólafur með frelsinu Þó var ein ljósglæta í umræðun- um á þingi. Þeir Pálmi Jónsson og Ólafur Þórðarson beittu báðir frelsisrökum gegn því að sekta menn fyrir að nota ekki bílbeltin. Pálmi sagði: „Ég tel, að þetta eigi að vinnast með áróðri, heilbrigðri skynsemi og fijálsum vilja borgar- aima, en setja ekki sektir við.“ 01- afur sagði: „Það er meginregla í okkar lögum, að mönnum er refsað fyrir það, sem þeir gera á hlut ná- ungans ekki fyrir það, sem þeir gera sjálfum sér.“ Hannes Hólmsteinn Gissurarson „Til eru aö vísu rök fyrir því aö sú ákvörðun einstaklings, hvort hann setji á sig bílbelti eða ekki, varði aðra en hann sjálfan," segir Hannes Hólmsteinn. ,,Með því að skylda menn til að bera öryggisbelti í bílum er aðeins verið að vernda þá fyrir sjálfum sér, taka af þeim frelsi tii að velja.“ Skoðanir annarra Þríffa klósett! „Agi er ekki það sem þetta land hefur - og það á ekki bara við tónlistarlífið. Hér er agi undantekn- ing. Það er eins og þiö haldið að þið tapið hluta af sál ykkar eða sjálfstæði ef þið gangist undir aga. Það er ekki hægt að ná árangri í einu né neinu, ef agi er ekki fyrir hendi. Þið veröið aldrei samkeppnisfær við aðrar þjóðir, sem hafa skihð gildi þess að tileinka sér hann... þið getið bara ekki gengist undir þann aga sem fylgir herskyldu. Þið getið ekki hugsað ykk- ur að þrífa klósett, ganga í röð og vera í einkennis- búningum." Paul Zukofsky i Mbl. 3. júlí. Úthaf sveiðar okkar „Úthafsveiðar skipta okkur augljóslega miklu máli en þær skipta aðrar þjóðir líka máíi... Það skipt- ir okkur íslendinga miklu máli að ná samningum um veiðar á þessum svæðum um leiö og það skiptir okk- ur máli að halda uppi líflegum viðskiptum með fisk bæði við Rússa og aðra... íslenzkir útgerðarmenn og sjómenn hafa með afgerandi hætti gert tilkall til veiðiréttinda á fjarlægum miðum. Nú er komið að stjómmálamönnum og embættismönnum að fylgja því landnámi eftir með samningaviðræðum." Úr forystugrein Mbl. 3. júlí. Niðurskurður „Framundan er afgreiösla síðustu fjárlaga núver- andi ríkisstjórnar áður en gengið verður til kosn- inga. Þegar ríkisstjórnin tók við völdum vorið 1991 voru miklar vonir bundnar við, að hún gengist fyrir miklum uppskurði í ríkisfjármálum. Þar er auðvitað hægar um að tala en í að komast, ekki sízt á sam- dráttartímum. Ríkisstjómin hefur aö mati sérfræð- inga náð fram verulegum niðurskurði ríkisútgjalda á síðustu þremur árum en það hefur einfaldlega ekki dugaö til.“ Úr Reykjavíkurbréfi Mbl. 3. júlí.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.