Dagblaðið Vísir - DV - 05.07.1994, Side 24

24
ÞRIÐJUDAGUR 5. JÚLÍ1994
Utsalan
er
hafin
PLEXIGLAS
BORGARKRINGLUNNI, SÍMI887374
M,ir geta komiö og selt DV.
i^ceg vinna fyrir hressa og duglega
krakka. Komið og skráið ykkur
miiii kl. 9 og 11, virka daga, og
milli ki. 8 og 10 á laugárdögum
Merming
Árbók Ferðafélags íslands 1994:
Verkið lofar
meistarann
„Einhveiju sinni sem oftar þegar Kolbeinn reri
heiman að frá sér var hann uppi fyrir allar aldir og
hafði ýtt úr vör með skipveijum sínum, verður þá var
við að hann hafði gleymt sjóvettlingum sínum heima
í bæ. Skýst hann því heim eftir vetthngunum og mæt-
ir árrisulli vinnukonu sinni í göngunum fyrir framan
hjónaherbergið þar sem kona hans svaf enn; skiptir
engum togum að hann gerir vinnukonunni barn í
göngunum og fer síðan í róöur eins og ætlað var. Þeg-
ar bamsfaðemismálið kom fyrir sýslumann, Magnús
Torfason, og honum voru sagðar allar kringumstæð-
ur, verður sýslumanni að orði „kjarkmaður Kolbeinn
í Dal“. Þetta er síðan orðtak ef möimum þykir mikið
um.“ Þessa sögu og margar fleiri tínir Guðrún Ása
Grímsdóttir úr gjöfulum sjó vestfirskra munnmæla
þegar hún færir í letur sögur af Snæfjallaströnd í nýút-
kominni árbók Ferðafélags íslands. Bókin heitir Ystu
strandir norðan Djúps. Gripur þessi er ríflega 300
blaðsíður á góðum 115 gramma pappír með 226 ljós-
myndum, vegur 700 grömm og kostar tæplega 4.000
krónur til félaga í Ferðafélagi íslands. Venjulega eru
ekki birtir ritdómar um bækur sem þessa. Þær koma
þegjandi og hljóðalaust út og er dreift til viðtakenda.
Þessi klausa getur tæpast tahst ritdómur en e.t.v. th-
raun th þess. Árbók lýsir náttúrufari, byggðasögu,
ömefnum og segir til vegar á svæðinu frá Kaldalóni
í Trékylhsvík en allt þetta svæði má heita í eyði og
nýtur vaxandi vinsælda sem göngusvæði. Þessi árbók
er nokkuð frábrugðin mýmörgum fyrirrennurum sín-
um. Útht er nýtt, letur er nýtt og því stiht í tvo dálka
á síðu og myndir fleiri og fjölbreyttari en áður. Minni
áhersla er á vísindalega frásögn af jarðfræði og nátt-
úrufræði en oft áður en ríkulegar sagt frá fólki og fyrir-
burðum. Fyrir vikið verður bókin hehsteypt og að
mínu viti besta lýsing á héraöinu hingað til. Guðrún
Bókmenntir
Páll Ásgeir Ásgeirsson
Ása Grímsdóttir skrifar ein ahan megintexta bókar-
innar og ferst það ipjög vel
úr hendi. Ást hennar á landinu og náttúrú- þess logar
undir og víða ghttir í skoðanir höfundar sem hikar
ekki við að bregða fyrir sig sjaldséðu og htríku orð-
færi. Hún hefur viða leitað fanga og kann vel þá hst
að velja skemmthegar sögur og vísur úr þeirri gnótt
sem stendur th boða. Ekki verður séð að neitt skorti
á að bókin gegni hlutverki sínu sem ritstjóri hennar,
Hjalti Kristgeirsson, segir vera að efla trúnað nútím-
ans við ræturnar. Það verður því ekki annað séð en
að Ferðafélagið hafi stigið rétt skref í rétta átt með
því láta einn snjallan höfund færa í letur í stað þess að
í eldri bókum rita iðulega fleiri misgóðir. Nútímalegt
útht bókarinnar finnst mér sjálfsagt skref í rétta átt.
Myndir sem höfundur valdi úr stóru safni eru margar
mjög fahegar og virðist fagurfræðhegt mat oft hafa
ráðið fremur en upplýsingaghdi. Eigi ég að finna eitt-
hvað að bókinni sem shkri verður mér helst fyrir að
óska eftir nákvæmari leiðsögn svo að bókin nýtist
betur þeim sem ferðast einir. Slíkt er smáræði og
umdeilanlegt hvort það sé hlutverk hennar. Þetta er
ritað í þeim tilgangi helstum að vekja athygh þeirra
sem ekki eru félagar í Ferðafélaginu en hafa áhuga á
landafræði, byggðasögu, fahegum myndum og hprum
texta á því að hér er kominn út mikill kjörgripur. Það
þarf í rauninni ekki að eyða miklu púðri í að hrósa
svona bók. Verkið lofar meistarann.
, V'
Þverholti 14 - Sími 63 27 00
•

HÚS0GGARDAR
///////////////////////////////
Aukablað
HÚS OG GARÐAR
Miðvikudaginn 13. júlí nk. mun aukablað um
hús og garða fylgja DV.
Meðal efnis:
★ Sumarbústaðir (framleiðsla, stofnkostnaður, rafmagn,
vatn, rotþrær o.fl.).
★ Klæðning á húsum (nýjungar og eldri aðferðir).
★ Hæðarmunur í görðum.
★ Viðhald steinsteyptra húsa (sprunguviðgerðir,
háþrýstiþvottur, málning).
★ Fuglahús í görðum.
★ Litlir garðar.
★ Viðhald á timbri, hellum og grjóti
★ og margt fleira.
Þeir auglýsendur sem hafa áhuga á að auglýsa í þessu
aukablaði eru vinsamlega beðnir að hafa samband við
Fríðu Sjöfn Lúðvíksdóttur í síma 91 -632721 eða Jensínu
Böðvarsdóttur í síma 91 -632723 á auglýsingadeild DV.
Vinsamlegast athugið að síðasti skiladagur auglýsinga í
þetta aukablað er fimmtudagurinn 7. júlí.
ATH.I Bréfasími okkar er 632727.
Hlekkir vínguðsins brotnir
Út er komin saga AA-samtakanna á íslandi árin
1948-1964. í formála bókarinnar segir höfundur: „Er
hægt að segja sögu samtaka sem hafa enga yfirstjórn,
nánast engan fjárhag, enga félagaskrá og alhr félagar
njóta algjörrar nafnleyndar. Verður sú saga ekki þurr,
ópersónuleg og leiðinleg aflestrar? Er yfirleitt hægt
að skrifa sögu slíkra samtaka?“
Spurningu sinni svarar höfundur með bók sinni.
Svarið er ótvírætt. Bókin er athyghverð, áhugaverð
og skemmtileg aflestrar. Höfundur skiptir sögu sam-
takanna í tvö tímabil. Hið fyrra frá 1948, þegar fyrsta
tilraun til stofnunar AA-samtaka var gerð hér á landi,
th 1964 þegar raunhæf deildaskipting vérður innan
AA-samtakanna. „Síðara timabihð er frá 1964, þegar
samtökin verða lýðræðislegri og aðlagast betur erfða-
venjum og stjómskipulagi AA í Bandaríkjunum, th
hinna miklu uppgangstíma samtakanna upp úr miðj-
um áttunda áratugnum og fram th dagsins í dag.“
Höfundi tekst á hpran og lifandi hátt að rita um fyrra
tímabhið á þann hátt að fæstir munu leggja frá sér
bókina án þess að ljúka henni, hvort sem það er gert
í einni lotu eða fleirum. Boðuð er útkoma bókar um
síðara tímabihð sem höfundur kahar „þekkta tímabh-
ið“ í sögu AA-samtakanna og vinna hafin við hana.
Tímabihð sem fjahað er um í bókinni kallar hann
„gleymda tímabihð“, tímabh frumherjanna sem gerðu
hugmyndafræði AA að stórveldi á íslandi, bæði í starfi
AA-dehda og ekki síst með stofnun Bláa bandsins, sem
rak meðferðarstöðvar samkvæmt hugmyndafræði AA,
fyrst ahra á íslandi.
Eðh og orsakir drykkjusýki er meðal þess sem mik-
ið hefur verið deht um víöa um heim. Framan af var
sú skoðun almenn að ofdrykkja væri siðferðisbrestur,
aumingjaskapur en ekki sjúkdómur. Kenningar dr.
Wihiams D. Silkeworth læknis um að alkóhóhsmi
væri sjúkdómur höfðu mikh áhrif á skhning manna á
þessu vandamáh mannkynsins.
Fyrsti kafh bókarinnar fjallar um uppruna og thurð
hreyfingarinnar á Bandaríkjunum. A thtölulega ná-
kvæman hátt skhgreinir höfundur hvemig AA-sam-
tökin verða th. Og honum tekst að gera söguna áhuga-
verða. Tímamót verða þegar þeir Bob og Bih, Robert
Holbrook Smith læknir og Whham Griffith Whson
hittast og taka að vinna saman. Andleg lækning er
lykhorð. Baráttan er hörð og einlægni í frásögn mik-
h. „Hann sá sjálfan sig stelandi peningum úr buddu
Bókmermtir
Guðm. G. Þórarinsson
konu sinnar, dettandi niður stigann, hggjandi hreyf-
ingarlausan í ælu sinni, betlandi á götunum, áreitandi
vegfarendur í neðanjarðarlestum, gargandi um að trú-
arbrögð væru skítverk meinlætamanna."
Trúin, samtöl við aðra í svipuðum sporum, og það
að hjálpa öðrum verða máttarviðir enduruppbygging-
ar.
Höfundur segist hafa hhösjón af starfsaðferðum höf-
unda sem skráð hafa sögu AA-samtakanna í Banda-
ríkjunum um nafnleynd. í bókum sínum gefa þeir upp
nöfn stofnenda AA-samtakanna og ei-alkóhóhsta sem
sögunni tengjast.
Upphafið á íslandi verður þegar Guðrún Camp, ís-
lensk kona búsett í Bandaríkjunum, kynnti AA-sam-
tökin hér árið 1948. Þó ekki sprytti blómlegur gróður
upp af þeim fræjum sem hún sáði fyrst í stað var
hugmyndin komin og þörfin mikh. Aðrir tóku merkið
upp. I fremstu röð standa menn eins og Jónas Guö-
mundsson ráðuneytisstjóri, Guðni Þór Ásgeirsson og
Guðmundur Jóhannsson ásamt herskara annarra. A
þessum árum hefst rekstur Bláa bandsins og síðar
vistheimhisins að Víðinesi á Kjalamesi.
Að mörgu leyti er þessi bók th fyrirmyndar þegar
rita skal sögu félagasamtaka. Frágangur allur er vand-
aður, heimhda skhmerkhega getið og skrá birt um
atburðarás. Hér er sagt frá erfiðri baráttu, oft tví-
sýnni, á þeim akri mannlegrar thveru sem oft er hvað
erfiðast að eija. Bókin er vel skrifuð, vandlega unnin
og stílhnn lifandi og léttur. Frásögnin einkennist af
einlægni.
í þessari bók er lýst upphafi samtaka sem mikið
gagn hafa unnið í okkar þjóðlífi og það gert á þann
hátt að flestir munu hafa gagn og gaman af að kynna
sér.
Frumherjarnir. Saga AA-samtakanna á íslandi.
Höfundur Ingólfur Margeirsson.
AA-útgáfan 1994.
247 bls.