Dagur - 20.02.1993, Blaðsíða 18

18 - DAGUR - Laugardagur 20. febrúar 1993
i
Meyjaskemman 1954. Frá vinstrí: Jóhann Konráðsson (Schubert), Jóhann Ögmundsson, Halldór Helgason, Her-
mann Stefánsson og Guðmundur Gunnarsson.
Saga óperettusýninga hjá Leikfelagi Akureyrar:
Alvinsælustu og eftir-
miraiilegustu sýningamar
- Leðurblakan verður fíórða óperettan hjá félaginu
Nú er rúmlega mánuður í
frumsýningu Leikfélags Akur-
eyrar á óperettunni Leður-
blökunni eftir valsakónginn
Jóhann Strauss. Leðurblakan
hefur oftlega verið nefnd
„drottning óperettunnar“ og
er hún fræg fyrir gáska og fjör,
enda tónlist Strauss þrungin
léttlyndi og bjartsýni, alþýðleg
og tiginmannleg í senn. Þótt
Leðurblakan hafi ekki verið
sýnd áður hjá Leikfélagi Akur-
eyrar skipa óperettur sérstak-
an sess í hugum áhorfenda á
Akureyri því með alvinsælustu
sýningum LA voru óperetturn-
ar Meyjaskemman, Bláa káp-
an og Nitouche, sem margir
muna eflaust eftir. Mikil
stemmning skapaðist í kring-
um þessar sýningar og vonast
er til að hægt verði að endur-
vekja þá stemmningu.
Saga óperettunnar hjá Leikfélagi
Akureyrar hefst með gestasýn-
ingum frá Reykjavík fyrir og um
1940. Hljómsveit Reykjavíkur
kom norður með Bláu kápuna
1938 og um atburð þennan segir
Haraldur Sigurðsson í Sögu leik-
listar á Akureyri:
„En merkasti viðburður á leik-
sviðinu árið 1938 var án alls efa
sýningar á óperettunni Bláa
kápan, sem Hljómsveit Reykja-
víkur færði okkur dagana 7.-11.
júní. Leikstjóri var Haraldur
Björnsson, en Hans Stepanek
tók við músikstjórn af dr. Franz
Mixa, sem farinn var utan. Þess-
ari merku nýjung í listalífi bæjar-
ins, fyrstu óperettunni, var tekið
með fádæma fögnuði og telur
blaðið Dagur (9. júní) „...að
Bláa kápan sé glæsilegasta
leiksýning, sem fram hefir farið á
Akureyri." Sérstaklega voru
gagnrýnendur blaða hugfangnir
af Pétri Jónssyni óperusöngvara
og Sigrúnu Magnúsdóttur.
Gestasýningar frá
Reykjavík
Gerður er greinarmunur á söng-
leik og óperettu. Leikfélag Akur-
eyrar hefur sýnt marga söngleiki
á undanförnum árum við miklar
vinsældir og sló My Fair Lady
aðsóknarmet leikárið 1983-84.
En óperetturnar hafa ekki síður
verið vinsælar.
Önnur óperetta var flutt í Sam-
komuhúsinu í júlí 1941. Þetta var
gestasýning Leikfélags Reykja-
víkur og Hljómsveitar Reykja-
víkur á Nitouche. Leikstjóri var
Haraldur Björnsson og hljóm-
sveitarstjóri dr. Victor Urbantc-
hitch.
Um viðburð þennan segir í
Sögu leiklistar á Akureyri: „Þess-
um leik- og sönggestum var fagn-
að ákaflega og blaðið Dagur rit-
aði um „sólskinsstundir í leikhús-
lífi Akureyrar". Lárus Pálsson
lék Celestin, söngkennarann í
klaustrinu „af mikilli snilld... svo
að helzt vilja áhorfendur aldrei
missa hann út af senunni“
(Dagur). Sigrún Magnúsdóttir
vakti einnig mikinn fögnuð
„...með sínu ótæmandi lífsfjöri,
gáskafulla hlátri og björtu
söngrödd" (íslendingur). Gunn-
þórunn Halldórsdóttir og Brynj-
ólfur Jóhannesson fóru einnig á
kostum sem hin stranga abbadís
og drambsami major. Lárus Ing-
íóhann ögmundsson:
I>ykirvæiistum
Bláu kápuna
„Ég held að mér þyki nú vænst
um „Bláu kápuna'L Pó var
það enginn leikur. Hann
reyndi ekkert á mig og það
reyndi ekkert á sönginn, þó ég
þyrfti að syngja þar ein tóif
lög. Þarna bara saméinaðist
hvorutveggja, söngur og leik-
ur. Ég býst nú við því að þaö
muni einhverjir leikarar brosa
að því, að ég segi eftir svona
mörg hlutverk að þetta litla
hlutverk sé skemmtilegast. En
þetta var ákaflega elskulegt.
Manni ieið vel,“ sagði leikar-
inn, söngvarinn og Ieikstjórinn
Jóhann Ögmundsson, sem nú
er nýlátinn, í viðtali við Signýju
Pálsdóttur í Leikfélagsblaðinu
sem kom út í október 1983.
ólfsson málaði fögur leiktjöld og
lék drykkfeldan liðþjálfa, en
Alfreð Andrésson lék Pigeon og
„vekur það skoffín óstöðvandi
hlátur“ (Dagur). Aðgangseyrir
var hærri en þekkst hafði áður
hér norðanlands eða 6,50-12,50
hér á Akureyri en 5 kr. á smærri
stöðunum.“
Meyjaskemman með
Jóhanni Konráðssyni
í aðalhlutverki
Þannig kynntust margir Norð-
lendingar óperettunum, með
gestasýningum að sunnan. En
þar kom að því að Leikfélag
Akureyrar ákvað að ráðast í upp-
færslu á óperettu og varð Meyja-
skemman fyrir valinu.
Meyjaskemman var frumsýnd
18. nóvember 1954 og markar
tímamót í sögu leiklistar á Akur-
eyri enda fyrsta óperettan sem
Akureyringar settu á svið. Þetta
er hugljúfur og angurvær söng-
leikur sem fjallar um ástir og ævi
Schuberts og félaga hans. Sýning-
unum var tekið með óvenju
mikilli hrifningu og kepptust
blöðin við að hæla henni.
Leikstjóri var Ágúst Kvaran,
söngstjóri Árni Ingimundarson
og undirleikarar norski fiðlu-
leikarinn Ivan Knudsen og frú
Soffía Guðmundsdóttir píanó-
leikari. Hermann Stefánsson
samdi og æfði dansana.
„Leikstjóranum tókst með full-
um sóma að stýra óvenju stórum
leikhópi, um 20 manns, sem flutti
leikhúsgestum 15 ómþýða söngva
og haganlega var fléttað saman
tregablandinni rómantík, feimni
Schuberts, glaðværð og glasa-
glaum félaga hans og yndisþokka
systranna. Inn á milli komu svo
fram skringilegar aukapersónur
til að krydda þessa ljúfu Vínar-
stemmningu,“ segir Haraldur
Sigurðsson í Sögu leiklistar á
Akureyri.
Jóhann Konráðsson, tenór-
söngvari, var fenginn í aðalhlut-
verkið, hlutverk Schuberts. Þótti
mörgum djarft teflt enda hafði
Jóhann aldrei leikið á sviði áður.
En hann heillaði áhorfendur með
glæstum söng og góðum leik. í
öðrum hlutverkum voru m.a.
Jóhann Ögmundsson, Hermann
Stefánsson, Halldór Helgason,
Guðmundur Gunnarsson, Vignir
Guðmundsson, Árni Jónsson,
Sigríður P. Jónsdóttir, Björg
Baldvinsdóttir, Brynhildur
Steingrímsdóttir, Helga Alfreðs-
dóttir og Matthildur Sveinsdóttir.
Sýningar á Meyjaskemmunni
urðu 18 og var þeim ákaflega vel
tekið. Sýningin komst í hóp
þeirra allra vinsælustu hjá Leik-
félagi Akureyri, aðeins Skugga-
Sveinn hafði verið sýndur oftar
eða 19 sinnum.
Hvað væri Bláa kápan
án söngsins?
í lok leikársins 1960-61 réðist
Leikfélag Akureyrar aftur í það
stórvirki að setja upp óperettu,
að þessu sinni Bláu kápuna eftir
Feiner og Hardt-Warden. Þýð-
inguna gerði Jakob Jóh. Smári.
Leikstjóri var Ragnhildur Stein-
grímsdóttir og söngstjóri Guð-
mundur Kr. Jóhannsson, sem
jafnframt lék á píanó ásamt Sig-
urði Erni Steingrímssyni á fiðlu í
upphafi hvers þáttar. Aðalsteinn
Vestmann málaði leiktjöld.
„í þessum þýska söngleik er
haglega fléttað saman ástarunaði
og ljúfum tónum, titlatogi, kímni
og hégómaskap, en einnig örlar á
alvöru lífsins, andstreymi og
ástarsorgum. Margir þekktustu
söngvarar bæjarins tóku þátt í
sýningunni og héldu henni uppi
„og hvað væri Bláa kápan án
söngsins?" spyr eitt bæjarblaðið
(íslendingur)," segir í Sögu leik-
listar á Akureyri.
Leikendur í Bláu kápunni voru
Stefán Halldórsson, Björg Bald-
vinsdóttir, Júlíus Oddsson,
Jóhann Konráðsson, Jóhann
Ögmundsson, Haraldur Sigurðs-
son, Brynhildur Steingrímsdótt-
ir, Ragnhildur Steingrímsdóttir,
Halldór Helgason, Egill Jónas-
son, Sigtryggur Stefánsson,
Aðalsteinn Jónsson, Sigríður P.
Jónsdóttir, Árni V. Viggósson,
Inga Guðmundsdóttir og Kristjana
Jónsdóttir.
Sýningin fékk mjög góða dóma
„En mér þótti alltaf langmest
gaman ív söngleikjunum.
Vegna þess að það var svo
gaman að geta sungið og dans-
að og þá kom leikurinn af
sjálfu sér. Maður fékk að
hreyfa sig svo mikið, varð svo
léttur og þetta varð svo
skemmtilegt. Músikkin höfð-
aði alltaf til mín fyrst og
fremst. Ég hef verið söngelsk
alla tíð. Alltaf sungið í kór frá
því ég man eftir mér. Því má
segja að „Meyjarskemman"
og „Bláa kápan“ hafi verið
skemmtilegustu Ieikritin. En
þetta var alveg ægileg vinna.“
Svo mælti Björg Baldvinsdótt-
ir í Leikfélagsbláðinu 1983, en
Björg lék og söng sig inn í
hjörtu áhorfenda á árunum
1943-81 og hefur reyndar
komið fram síðan.
Björg Baldvinsdóttir og Jóhann Konráðsson fóru með aðalhlutverkin í
Meyjaskemmunni.
Úr Bláu kápunni leikárið 1960-61. Standandi eru Ragnhildur Steingríms-
dóttir, Jóhann Konráðsson og Brynhildur Steingrímsdóttir og sitjandi Björg
Baldvinsdóttir.