Þjóðviljinn - 22.12.1972, Blaðsíða 27

Jólablaft 11)72 ÞJÓÐVILJINN — SIDA 27.
„Kristján er kominn að landi”
ukrlslján" komlnn framl
Hannbjörg varð en bátnrfnn fórst
Talsiód hefðí gefað homíð í veg fyrír hwfeníng bátsveria
. 1 Kœnnorgun sáu menn frá kí. .....
ff ' héltlu
.fcf6á-
brenndu ölllu lauslegu, svo sem
belgjum Og stömpum, einnig rifu
þeir við innan úr hásetaklefanum.
Balið urðu þeir að kynnda stöðugt
því eldspýtur þrutu fyrir nokkr-
u mdögum. I leiðara blaðsins i
dag er nánara vikið að þessum
malum.
skamm”v“ð"briU “T "" bá* ™,„m seg.um
haugabrim Haflrb™rK Ua " -vas" og
inu aðvart oe fór hi " ^eRar Vl* °s fier*u S|ysavarnafélag
húar i ; , ! :"5:;™ Elde> i "nfnum og „eiri Hafna
l>eim a floti. — Bjorgunarmenn hættu sér nú út
naðu til batverja og drógu þá að landi, en livo'
:nn nnnnsti dratur á björguna rstarfinu hefði
bani, og að björgunarmenn úr Hiifnum lögðu
hættu við björgunina. Þetta »ar - á hn
Kristján, sem vantað hefur •' . m 4h
og höldnu á land en • ' lagð,
Eins og ”—*•
höfnin
cf \ ©\**' ^ á"
v -utv „ *•; '«///»„. «
'*c -3&r ***- 4c//- ^
'éts'ns^
ti,fl r
höfð
dags.
Þcgar
|x*ir ek
•- .0

\v
Oo

:\aú;

f/d
\á*" . ^o, fd^'oun, ver.
Vo - i ÍVÍ*
ve/-
wéri. vv' Vv®^e rnl'istJtni
7 afi
4/iv

•Hr
V)í°'
I \Vð'"-'
N-aV
v"”'
óð'é''
cV' 6 .v e'-'
"\VV
SV^
V £°
I: W'"
\^0‘ ,
tV\e^°
,v c'>^ct ^
^S^>,bet iiii
—
.^sfc-
«ía,,
Í\Ö

■VpVV
VA"
Úrklippur frétta úr Pjóúviljanum, er Kristján týndist og fórst siðan i lendingunni.
Framhald af bls. 25
Lúðviks á það, að Kristján væri
ofansjávar og von hans um að
hann kæmi að landi. 1 samtalinu
þetta kvöld varð ég i fyrsta sinn
var þess, að hann efaðist um
afturkomu mannanna, að
minnsta kosti lifandi. Hann sagði
orðrétt: ,,Það er sárast að hugsa
til þess, að þeir verði allir
hungurmorða”. Þessi orð skrifaði
ég hjá mér að þeim töluðum. Þó
hefði þess ekki þurft til minnis
mér, svo fast greyptust þau i
huga minn, að enn eftir rúm þrjá-
tiu ár þegar ég festi þetta á blað,
finnst mér rödd Lúðviks hljóma
fyrir eyrum mér.
Þá sagði hann mér einnig, að
hann væri nú að reyna til að fá
leitarskip sem leitaði lengra frá
landi en hingað til hafði verið
gert. Svo örugg var vissa Lúð-‘
viks.
Ég gat raunverulega aldrei
komið mér til að trúa þvi, að
bátur og menn væru horfnir að
fullu og öllu. Þó var trú min á
afturkomu orðin máttvana. Það
var ekki hugboð eða dulvisindi
sem héldu við minni veiku von.
Þar skildi á milli okkar Lúðviks.
Ilans dultrú var til styrktar þvi
áliti okkar beggja, að vindstaða
og veðurhæð þann tima sem lið-
inn var frá þvi báturinn hvarf
hefði verið þannig, að ef hann var
á reki hjálparlaus, þá hlaut hann
að berast æ lengra og lengra frá
landi. Þá var einnig augljóst, að
báturinn var utan þess svæðis
sem leit náði til siðustu dagana,
en þá fyrst var hægt að segja, að
möguleiki hafi verið til leitar
vegna veðurs.
Þó illviðri væri flesta dagana
frá hvarfi Kristjáns fannst okkur
ekki ástæða til að ætla, að storm-
ur eða sjór hefði orðið honum að
grandi. Við töldum ennfremur að
skipverjar mundu ekki enn vera
þrotnir að kröftum, þó matar-
leysi, svefnleysi, þreyta og kuldi
mundu vera farin að leika þá
grátt. Við gerðum ráð fyrir að
vatnsbirgðir þeirra væru enn
nógar, þar sem við vissum ekki
betur en að þeir hefðu tekið vatn
áður en þeir fóru i róðurinn. Ef
svo hefði verið gert, hefði vatnið
enzt þeim með sparsemi til enda
hrakningsins.
Vitanlega var sá möguleiki
fyrir hendi, að hið bjargarlausa
rekald, sem við töldum bátinn
vera, hefði orðið fyrir ásiglingu
erlends togara. Þó ■ fannst okkur
sá möguleiki fjarlægur.
Ég var ekki i léttu skapi þegar
ég skildi við Lúðvik rétt um mið-
nættið. Leið min heim i braggann
lá framhjá glugganum þar sem
hauskúpurnar störðu tómum
augnatóftum fram á sjóinn. Ég
stanzaði við gluggann. Hauskúp-
urnar vöktu upp margskonar
myndir i huga mér.
Ég reyndi að gera mér i hugar-
lund hvernig þeim félögum min-
um sjómönnunum á Kristjáni
mundi liða, ef þeir væru á lifi. Og
þeir voru lifandi. Þarna þar sem
ég stóð við gluggann fannst mér
ég verða þess visari, að þeir væru
lifandi. Og þó voru likurnar svo
hverfandi litlar til Jþess, að þeir
kæmu lifandi að landi. Allri að-
stoð og leit var hætt, og þó Lúðvik
hefði hug á þvi að halda leit
áfram var útlitið langt frá þvi að
vera glæsilegt. Mestar likur voru
til þess, að ekkert skip fengist til
leitar.
Mér komu i hug orðin sem ég lét
falla við Lúövik Guðmundsson
þegar hann kom og sótti lærlegg-
inn i geymsluna til okkar. Var
eitthvert samband á milli þeirra
fyrirburða sem sögð voru i kring
um þennan lærlegg og hvarfs
Kristjáns?
Ég vék þeim möguleika frá mér
sem fjarstæðu. Ég hef aldrei
verið. og er ekki enn, trúaður á
samband við framliðnar sálir, og
þvi siður er ég trúaður á það, að
framliðnir leiti hefnda þó að ein-
hver mistök verði með bein
þeirra.
Þegar ég fór frá glugganum var
ég þess fullviss, að sjómennirnir
á Kristjáni væru á lifi. En þegar
ég lá vakandi i rúmi minu i
bragganum, löngu siðar um nótt-
ina, hvarf vissan mér aftur.
Svo rann upp morguninn 1.
marz. Við vorum öll vöknuð i
bragganum en lágum þó kyrr i
rúmunum. Það var eins og enginn
hefði sig i það framtak að fara i
fötin eða segja eitt orð.
011 höfum við áreiðanlega haft
hugann við það sama: Burtförina
úr bragganum og félagana
horfnu. Vertiðarlok hjá okkur á
miðri vertið.
Snögglega var þögnin rofin.
Siguröur Guðmundsson starfs-
maður á stððinni hjá Lúðvik
snaraðist inn i braggann. Honum
var svo mikið fyrir, að hann
gleymdi að drepa á dyr áður en
hann gekk inn. Hann sagði og bar
ótt á: „Kristján er kominn að
landi”. Ekkert okkar mælti orð.
Eftir dálitla stund segir Sigurður:
,,Trúið þið mér ekki? Þetta er
alveg satt. Kristján er kominn að
landi”. Vitanlega trúðum við hon-
um. En það er eins með góðar
fréttir og illar, að þær geta gert
mann orðlausan i svip, þegar þær
koma óvænt.
Ekki veit ég hvernig hugsanir
blönduðust hjá þeim hinum. En i
huga minum þyrluðust saman
hinar ólikustu hugarhræringar.
Gleði, gleði-þakklæti, og svo reiði
til landhelgisgæzlunnar fyrir slæ-
lega leit, til landssimans fyrir tal-
stöðvarleysi Kristjáns, og til þess
sem öllu ræður fyrir hans aðgerð-
ir. Þessar hugsanir ösluðu i gegn
um heilabú mitt svo ég mátti ekki
mæla um stund.
Fyrstu orðin sem frá okkur
komu voru þó frá mér. Ég sagði
nokkuð snöggt: „Auðvitað trúum
við þér, maður”. Þar með losnaði
fjöturinn af okkur öllum, nú gát-
um við gefið gleðinni útrás og
Ieitað nánari frétta.
Von bráðar kom Lúðvik Guð-
mundsson i braggann til okkar,
hann kom beint frá simaviðtali
við Hafnir, en þar bar Kristján að
landi. Hann sagði að Kristjáni
hefði hvolft rétt um leið og allir
menn voru komnir frá borði, og
nú lægi báturinn á hvolfi i Skipti-
vik i Höfnum, þar sem Guðmund-
ur hefði stýrt honum að landi.
Siðan sneri Lúðvik sér að mér
og sagði: „Það var rétt sem ég
sagði við þig i samtalinu i gær,
Þorvaldur, þeir voru lifandi. Það
hefði orðið hroðalegt til þess að
vita ef þeir hefðu allir dáið vegna
sleifarlags og trassaskapar”.
Fleiri og jafnvel þyngri orð voru
látin falla, orð sem ég hirti ekki
um að skrifa hjá mér, og eru þau
þvi fallin mér úr minni.
Innan tiðar fóru þeir Lúðvik og
Gissur suður i Hafnir að hitta sjó-
mennina að máli og gera viðeig-
andi ráðstafanir vegna strands-
ins.
Eftir að þeir fóru fengum við
engar frekari fréttir úr Höfnum,
nema þær að von væri á skip-
brotsmönnunum til Sandgerðis
siðla dags.
Fréttin um afturkomu
Kristjáns barst fljótt um Sand-
gerði. Þar eð fyrstu fréttir voru
óljósar komu margir að máli við
okkur landmennina til að leita
frétta og einnig að óska okkur til
hamingju með afturkomu félaga
okkar.
Eins og áður getur átti að fara
fram minningarathöfn um þá fé-
laga á Krist.jáni klukkan 11
þennan dag.
Athöfnin hófst i barnaskólanum
á tilsettum tima, ekki minningar-
athöfn, heldur þakkargjörð og
fagnaðarhátið.
Séra Eirikur Brynjólfsson á Út-
skálum flutti þakkarræðuna,
sálmar voru sungnir og bænir
fluttar. Athöfnin fór virðulega
fram og varð geðþekk hátiðar-
stund.
Rétt um það leyti sem fólk var
að búast til ferðar að samkom-
unni i barnaskólanum bar svo til,
að skektu hvolfdi á höfninni j.
Sandgerði, hún var á leið frá
bryggju H.F. Miðness að m.b.
Erling sem lá við festar á höfn-
inni. A skektunni voru fjórir
menn að flytja netasteina út i
Erling. Var skektan yfirhlaðin.
Þessir menn voru á henni: Svein-
björn Sigurðsson, Valgeir
Hannesson, Eggert Magnússon
og Magnús Sigurðsson.
Sveinb.jörn og Magnús voru
ósyndir, Eggert var vel syndur,
Valgeir var vel fyrir sig.
Magnús var i nýjum tvöföldum
oliustakk, loft komst á milli laga i
stakknum, sem varð til þess að
hann flaut eins og lóðabelgur með
fætur niður i sjó upp til mittis, en
efri búkur upp úr. Þannig rak
hann undan vindi þar til honum
var bjargað.
Sveinbjörn sökk til botns, en
skaut fljótlega upp aftur. Þegar
hann kom úr kafinu lók Eggert
við honum og hélt á floti við
skektuna þar til hjálp barst. Val-
geir hélt sig i nálægð þeirra við
bátinn.
Það sásl úr landi þegar skekt-
unni hvoll'di, og var brugðið skjótt
við til bjargar.
Mótorbáturinn Gunnar Há-
mundarson úr Garði var við
bryggju H.f. Garðs með vél i
gangi. Landlestar Gunnars voru
leystar af skyndingu, og hélt hann
af stað til hjálpar. Sömuleiðis var
farið á uppskipunarhát, sem lá
við sömu bryggju, undir forystu
Rikharðs Sumarliðasonar Irá
Meiðastöðum i Garði landmanns
á Gunnari Hámundarsyni. Báðir
bátarnir komu nær samtimis að
þeim l'élögum við skektuna. Egg-
ert og Sveinbjörn voru teknir i
uppskipunarbátinn, en Valgeir
fór i Gunnar, sem fór siðan og
sótti Magnús. Voru þrir menn-
irnir vel hressir, þó kaldir væru,
en Sveinbjörn var alldasaður og
var fluttur á sjúkraskýli Rauða-
krossins fyrst i stað.
Þetta slys á Höfninni hafði eng-
in eltirköst, en það varð þess
valdandi að færri fóru á samkom-
una i barnaskólanum en annars
hefði orðið. Meðal annars lenti ég
i þessum björgunarleiðangri með
uppskipunarbátnum og tapaði þvi
af samkomunni.
Skipbrotsmennirnir af Kristj-
áni komu til Sandgerðis siðla
sama dag. Þeir voru hressir i
máli og kátir, eins og áður en
þessi 11 daga hrakningaferð
þeirra byrjaði. En þó var mikil
breyting orðin á þeim. Það var
ekki nóg með, að þessir ellefu
dagar hefðu tálgað af þeim hold-
in. Það var eins og einhver
sársauki fylgdi kæti þeirra. Ein-
hver þungi, sem lagðist yfir þá;
þó þeir væru i fjörugum samræð-
um, gat fyrr en varði breiðst
skuggi yfir svip þeirra, hláturinn
hætti og andsvörin breyttu um
tón.
Illkynjuð umgangspest (blóð-
kreppusótt, að talið var) hafði
gengið i Sandgerði rétt áður en
hrakningslerð Kristjáns hófst;
einhverjir sjómannanna höfðu
tekið veikina og verið orðnir heil-
brigðir altur áður en róður hófst.
Viktor Finnbogason veiktist af
pest þessari á öðrum degi hrakn-
ings þeirra, harðræði þessara
daga kom þvi skiljanlega mjög
hart niður á honum. Þrátt fyrir
þessi veikindi mun ekki hafa
staðið upp á Viktor að leggja
fram sitt lið til þeirra verka sem
unnin voru um borð i Kristjáni.
Lúðvik Guðmundsson gerði
iljótlega ráðstafanir til þess, að l'á
l)át i slað Kristjáns, svo vertið
gæti haldið áfram hjá okkur.
Veiðarfærin sem Kristján var
með i róðrinum voru i hrúgu á
dekkinu (lóðabalarnir voru not-
aðir til eldiviðar, þvi kol voru til
þurrðar gengin) þegar báturinn
kom að landi. Þeim var bjargað
eftir að brimrótið i Skiptivik hafði
þvælt þeim i harðan hnút. Það
varð okkur landmönnunum ná-
lægt vikuverk að greiða þann
hnút og gera þau upp i notkunar-
fært ástand.
Bráðlega kom það I ljós, að
engan bát var hægt að fá sem til-
tækur var að koma i stað
Kristjáns.
Að rúmri viku liðinni frá aftur-
komu Kristjáns að landi, var fé-
lagsskapur okkar leystur upp.
Vertiðin var búin, ég varð einn
eftir á bragganum. Viktor Finn-
bogason fór sem sjómaður á m.b.
Hafþór i Sandgerði, Hallgrimur
Oddsson fór landmaður á m.b.
P'ramhald á bls. 60
íslenzkar og erlendar Ai* Bókaverzlun Snæbjarnar
i/Sl^icri^ifaKopLri ir Hafnarstræti 4.
JUIdgjd ldUdcl\ur \k3mlWJ yA Bókaverzlun
í mjög fjölbreyttu úrvali Snæbjarnar Hafnarstræti 9.