Þjóðviljinn - 09.05.1981, Blaðsíða 6

6 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 9—1«. mai 1981
ÞJOÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjódfrelsis
(Jtgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann.
Ritstjórar: Arni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Þorgeir Ólafsson.
, Umsjónarmaður sunnudagsbiaðs: Guðjón Friðriksson.
Afgreiðslustjóri: Valþór Hlööversson
Blaöamenn: Álfheiður Ingadóttir, Ingibjörg Haraldsdóttir,
Kristin Ástgeirsdóttir, Magnús H. Gislason, Sigurdór Sigurdórs-
son.
Iþróttafréttamaður: Ingólfur Hannesson.
(Jtlit og hönnun: Guöjón Sveinbjörnsson, Sævar Guðbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Gunnar Eliasson.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Svanhildur Bjarnadóttir.
Skrifstofa: Guðrún Guðvaröardóttir, Jóhannes Haröarson.
Afgreiðsla: Kristin Pétursdóttir, Bára Sigurðardóttir.
Simavarsla: Ólöf Halldórsdóttir, Sigriður Kristjánsdóttir.
Bflstjóri: Sigrún Bárðardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Otkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar: Sfðumúla 6,
Reykjavfk, sfmi 8 13 33.
Prentun: Blaðaprent hf..
r Hst jor nar g r ei n
Vill nokkur skipta?
• í forystugrein Morgunblaðsins í gær er því haldið
fram að kaupmáttur launa haf i minnkað stórlega f rá
því ríkisstjórn Geirs Hallgrímssonar hrökklaðist frá
völdum sumarið 1978.
• Hér er að sjálfsögðu um örgustu blekkingar að
ræða. Sannleikurinn er sá, að enda þótt viðskiptakjör
okkar út á við hafi versnað um 15—17% frá árunum
1977 og 1978, þá telur Þjóðhagsstofnun að kaupmáttur
ráðstöf unartekna á mann haf i aukist um 1,6% á árinu
1979, minnkað um 3% á árinu 1980 og muni í ár verða
sá sami og í fyrra. — AAeð öðrum orðum sáralitlar
breytingar.
• Ef ritstjórar AAorgunblaðsins halda að þetta séu
einhverjar heimatiIbúnar tölur hér á Þjóðviljanum,
þá bendum viðþeimá að fletta upp á blaðsíðu 18 í nýj-
asta riti Þjóðhagsstofnunar: ,,úr þjóðarbúskapnum''
númerl2. *-
• Að sjálfsögðu er það kaupmáttur ráðstöfunar-
teknanna sem skiptir mestu máli, því það eru þær
tekjur sem fólk heldur eftir þegar allir skattar hafa
veriðgreiddir.
• Áárunum 1975 til 1976 voru viðskiptakjör okkar út
á við nokkru hagstæðari að jafnaði en þau eru nú og
hafa veriðaðundanförnu.
O En hvernig litu lífskjörin út? — Hvernig var kaup-
mátturinn á þeim árum?
• Samkvæmt upplýsingum Kjararannsóknar-
nefndar er kaupmáttur ráðstöfunartekna á mann
talinn hafa verið 113,8% stig árið 1975 (miðað við 100
árið 1971) og 116,1 stig árið 1976. Samkvæmt sömu
heimild er kaupmáttur ráðstöf unartekna á mann hins
vegar talinn hafa verið 140,1 stig á árinu 1979 og sam-
kvæmt Þjóðhagsstof nun er reiknað með 135,9 stigum á
síðasta ári og einnig í ár.
O AAeð öðrum orðum: Kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna á þessu og síðasta ári er nær 20% hærri en hann
var á valdaárum Geirs Hallgrímssonar, áður en
verkalýðshreyfingin braut launamálastefnu hans á
bakaftur.
• Ogsamteru viðskiptakjörokkar út á við lakari nú
en þau voru á árunum 1975—1976. Það skiptir ekki
heldur litlu máll þegar dæma skal.
O Er það nýtt kauprán sem AAorgunblaðið og þeir
Sjálfstaeðismenn sem nú heimta hærra og hærra verð-
lag þrá heitast?
O Og ef við berum saman við árið 1977, þá eru við-
skiptakjör okkar i utanríkisviðskiptunum nú talin af
Þjóðhagsstofnun 15—17% lakari en þau voru þá (eftir
því hvort árið er talið með!). — En kaupmátt ráðstöf-
unartekna á síðasta ári og þessu telur Þ jóðhagsstofn-
un hi ns vegar vera (r—7% betri en þá var.
• Vilja menn svo panta stjórnina hans Geirs Hall-
grímssonar yfir landið á nýjan leik? — Kjósendur
gjöri svo vel að vel ja, þegar þar að kemur. — k.
777 herra Meyer
O Stjórnarformaður Alusuisse, álfurstinn AAeyer,
sendi okkur íslendingum kveðju á hluthafafundi
auðhringsins fyrir skömmu. Þessari kveðju ál-
furstans var komið á framfæri f AAorgunblaðinu í
fyrradag.
Herra AAeyer segir að kommúnistar í íslenska
stjórnarráðinu séu að ofsækja auðhringinn. Hann seg-
ist láta ókkur hafa súrálið— hráef nið sem unnið er úr
i Straumsvík — á of lágu verði!! Og herra AAeyer
tekur fram að ástæða sé til að spyrja ,,hvort við höf-
um veðjaðá rangan hest með f járfestingum okkar á
(slandi".
O AAegum við benda handlöngurum auðhringsins
hér á islandi á að koma ummælum Hjörleifs Gutt-
ormssonar, iðnaðarráðherra^hér í Þjóðviljanum í gær '
tryggilega á framfæri við húsbændur sfna hjá Alu-
suisse. Ráðherrann segir:
O ,,Við erum fullfærir að taka við fyrirtæki sem
þessu (álverinu) og reka það einir, eða í samvinnu við
aðra".
Þetta þarf herra AAeyer nauðsynlega að lesa. — k.
úr aimanak inu
Að sjá
mun á
íhaldi
1
og sósíalisma
Það hefur á stundum
verið kennisetning á með-
al vinstri manna að allt sé
betra en íhaldið. Okkur
var kennt í pólitískri
bernsku að leiðarljósið
ætti að vera forræði okk-
ar þessara hvítþvegnu; þá
væri gaman að lifa í
landi. En er þetta svona
einfalt? Hafa t.d. Reyk-
víkingar lifað betri tíð
með blóm í haga eftir að
Sigurjón og félagar tóku
við borginni? Eða tókst
okkur að öngla f leiri aura
upp úr umslaginu eftir að
Svavar og Co tóku við
landinu?
Nei, við sem höfum slitið okk-
ar pólitisku barnsskóm vitum
auðvitað að stjórnarháttum
verðurekki breyttá einni nóttu.
Ekki einu sinni þó góður vilji og
hollt vegarnesti sé með i maln-
um. Einhver sagði um daginn af
einhverju tilefni að vilji væri
allt sem þarf en auðvitað þarf
meira að koma til. Spurningin
er bara a hvern hátt verða
framlinumenn okkar að beita
brandinum svo sem bestur
árangur náíst. Og það læöist að
mér sá grunur að stjórnlistinni
sé á stundum afar áfátt enda
þótt góðan vilja til að breyta
samfélaginu skorti ekki.
Alþýðubandalagið hefur á
liðnum árum sótt fast á að eiga
aöild að rikisstjórn. Auðvitað á
svo að vera — hvers vegna væri
þá baristef ekki væri tilgangur-
inn aö hafa áhrif á stjórn lands-
ins. En flokkurinn hefur verið
illa undir það búinn að takast
stjórnunarstörf á hendur. Oit
hefur skort fastmótaða áætlun
um þá hluti sem skal taka fyrir
en glamuryrtar kosningaræður
látnar duga sem pólitlsk vinnu-
plögg. barna þarf flokkurinn
sem skipulagseining að koma til
af fullum þunga. Ekki bara sk.
„sérfræðingar” sem kallaðir
eru til næturfunda kringum
kosningar með forystu flokks-
ins, heldur að leitað sé álits
þeirra þdsunda I þessu landi
sem gengiö hafa i sóslaliskan
stjórnmáiaflokk með það fyrir
augum að hafa áhrif. tslenskir
sóslalistar af alþýðukyni kunna
margt fleira fyrir sér en að
sleikja frimerki og þeim er upp
til hópa treystandi til að inna
ábyrgðarmeiri störf af hendi en
að hlaupa með áróðursplögg i
hús. Um þetta get ég fullvissað
forystu Alþýðubandalagsins.
Valþór
Hlööversso
skrifar
Borgaratlokkarnir á Islandi
eru ólýðræðislegar stofnanir i
eðli sínu. Það kemur engum á
óvart. En það er nöturleg stað-
reynd að eini sósíaliski flokkur-
inn f landinu er ekki hótinu betri
hvað þetta efni varðar og orkar
raunar tvimælis að hann af
þeim sökum standi undir nafni.
Hér dettur mér ekki i hug að
gera forystu flokksins að alls
herjar blóraböggli. Þeirri skoð-
un er raunar oft kastað fram að
forysta flokksins beri á þessu
fulla ábyrgð, og raunar kjósi
þann kost einan að flokksfélag-
arnirlátisem minnstá sér bera.
Þá sé engin hætta á að farið sé
fram á „óæskilegar breyting-
£ir”. Sitthvað er auðvitað rétt i
þessum máífiutningi en kjarni
málsins er hins vegar allt ann-
ar. í stórum og vaxandi stjórn-
málaflokki eru margar skoðanir
uppiá öllum málum. Svo verður
að vera ef tala á um hreyfingu i
deiglu. En kór óánægju-
raddanna hefur ekki verið stillt-
ur sama og raunar er útsetn-
ingin oft með þeim ósköpum að
lagið sem I upphafi átti að leika
hefur hlaupið út af nótna-
blaðinu.
Hvað með hermálið? Auðvit-
að eru allir Alþýðubandalags-
menn hundóanægðir með þróun
mála þar. öllum f innst okkur að
knýja mættibetur á um brottför
hersins. En við vitum lika að
slikt er alls ekki á dagskrá; það
væri valdníðsla af versta tagi ef
fulltrúar sóslalista i rikisstjórn
heimtuðu brottför hersins með-
an innan við fjóröungur al-
þingismanna er þvi fylgjandi ef
á reynir. Hér er ágætt dæmi um
uppgjöf flokksmanna; þeir
leggja niður rófuna i þessu máli
um leið og ljóst er að forysta
flokksins ætlar sér að hneppa
öðrum hnöppum næstu misseri.
Hér hefði auðvitað flokkurinn
átt að skipuleggja sig sem einn
maður I Samtökum herstöðva-
andstæðinga, bretta upp erm-
arnar og reka harðan áróður á
meðal almennings fyrir þvi að
herinn komi sér I burt . Hvort
sem forystan væri þvi fylgjandi
eða ekki. A slðasta landsfundi
Alþýðubandalagsins gafst ágætt
tækifæri til að hrinda af stað öfl-
ugu starfi af þessu tagi. Tæki-
færið var látið ónotað. Það er
eins og menn hafi fyrir löngu
komist að þeirri óskynsamlegu
niðurstöðu aö öll barátta fyrir
hinum stóru markmiðum flokks
og hreyfingar sé rýtingsstunga i
bak fulltrda okkar I rikisstjórn,
þann stutta tima sem þeir hafa
tekið að sér að stjórna landinu.
Kjarni málsins er auðvitað sá
að stjórnmá laf lokkur sem vill
starfa sem fjöldahreyfing hefur
stærri og þýðingarmeiri mark-
mið en svo að láta staðnæmast i
öllu sínu starfi við tímabundna
þátttöku i rikisstjórn ellegar
sveitarstjórn. Flokksmenn hafa
axlað þá ábyrgð með inngöngu
sinni I flokkinn að láta ekki
deigan siga i starfinu og þeim
ber skylda til að feta sig braut-
ina I átt til sósialismans. Ef
menn eru hins vegar svo blá-
eygir að halda að nóg sé að
koma 3 mönnum i rikisstjórn
eða t.d. 5 i borgarstjórn — þá
vita þeir einfaldlega ekki hvað
sóslalismi er.
Það má endalaust deila um
árangur af starfi sósialista i
borgaralegu stjórnkerfi. Um
hitt þarf ekki að deila að jafn-
betri árangur næst ef mikið og
fjölþætt undirbúningsstarf ligg-
ur að baki þeim stefnumiðum
sem tekin eru. Sú vinnuregla
verður að skapast að hvort sem
við sendum ráðherra eða bæjar-
fulltrúa inn I stjórnkerfið, þá
hafi hann með i vegarnesti
vinnuplagg frá flokksfólki. Hér
eiga almennir flokksmenn verk
að vinna og þeim ber skylda til
þess, hvort sem forystu flokks-
ins likar það betur eða verr.
Skapist þessi vinnuregla fyrir
frumkvæði þeirra þúsunda sem
gengið hafai flokkinn er ég ekki
i nokkrum vafa um að alþýðu-
fólk finnur gleggri mun á ihaldi
og sósialisma þegar Alþýðu-
bandalagsmenn sitja i Stjórnar-
ráöinu.
Og þá fyrst — en fyrr ekki —
eygjum við teikn á lofti um
sósíaliskt tsland .