Þjóðviljinn - 09.05.1981, Blaðsíða 28

ÞJÚÐVHJ/NN
Helgin 9—10. maí 1981
nafn
vrikunnar
Rögnvaldur
Þorleifsson
læknir
Fátt hefur vakið meiri at-
hygli nú i vikunni en
ágræðsla handar sem ung
stúlka, Ragnhildur Guð-
mundsdóttir, missti i haus-
ingarvél á mánudag. Það
var Rögnvaldur Þorleifsson
skurðlæknir á Borgarspital-
anum sem framkvæmdi að-
gerðina og hann er nafn vik-
unnar aö þessu sinni.
Þjóðviljinn gerði itrekaðar
tilraunir til að ná tali af
Rögnvaldi siðdegis i gær en
hann hafði verið kallaður i að-
gerð og um kl. 8 i gærkvöldi
var henni ekki lokið svo
gripa verður til þess ráðs að
byggja þennan greinarstúf á
fyrriviðtölum og fréttum um
þennan einstaka atburð.
Reyndar minnir þetta á hvi-
liku þreki læknar og annað
hjúkrunarfólk þarf að vera
búið til að standa i einni að-
gerö samfleytt i 12 tima eins
og ágræðsla handarinnar
tók.
I viötalivið Þjóðviljann s.l.
miðvikudag sagði Rögn-
valdur að þvi færi fjarri að
svona aðgerð væri einstök i
heiminum og bættiþvi við að
Kinverjar væru liklega
frumherjar á þessu sviði.
Fyrir nokkrum árum fór
Rögnvaldur einmitt til Kina
og fékk þá að kynnast kin-
verskum læknisaðgerðum.
Annars lauk Rögnvaldur
læknisprófi frá Háskóla Is-
lands árið 1956 og stundaði
siðan framhaldsnám og störf
á sjúkrahúsum i Danmörku
og Sviþjóð 1957—59 og
1960—65. Hann var um skeið
sjúkrahúslæknir i Neskaup-
staö, en starfar nú við
Borgarspitaiann i Reykjavik
eins og fyrr sagði.
Rögnvaldur sagði i viðtal-
inu við Þjóðviljann á mið-
vikudag að hann hefði ekki
gert aðgerð i likingu við
þetta áður, enda gæfust sem
betur fer fá tilefni. Hann
hefði þó gert tilraunir til að
græða fingur sem viðkom-
andi hefðu misst, og heföi ár-
angurinn verið upp og ofan.
Ragnhildur Guðmunds-
dóttir sem er 16 ára Keflvik-
ingur var eftir þvi sem
blaðafregnir i gær hermdu
við góða liöan og gat hún þá
hreyft fingur sina svo að útlit
var fyrir að aðgeröin heföi
heppnast allvel. Hins vegar
má búast viö að langur timi
liði þar til sár hennar gróa og
hún verður að þjálfa höndina
alveg upp á nýtt.
Rögnvaldur sjálfur hefur
verið hógværðin uppmáluð i
blaöaviötölum og viljaö sem
minnstu spá um það hvernig
hendinni reiddi af,en þó verið
bjartsýnn.
— GFr
Aöalsimi Þjóöviljans er 81333 kl. 9-20 mánudag til föstudags. Utan þess tima er hægt aö ná I blaðamenn og aðra starfsmenn blaðsins í þessum simum: Ritstjórn 81382,81482 og 81527, umbrot 81285, ljósmyndir 81257. Laugardaga kl. 9-12 er hægt að ná i af- greiöslu blaðsins i sima 81663. Blaðaprent hefur sima 81348 og eru blaðamenn þar á vakt öll kvöld. Aðalsímí 81333 Kvöldsími 81348 Helgarsími afgreiðslu 81663
Leiklist býður upp á margs konar möguleika. Það
er hægt að komast af án orða, án leiktjalda, og bún-
inga, mannslikaminn einn getur sagt svo margt,
með hreyfingum, svip og látbragði. í látbragðslist
eru uppi ýmsar stefnur, hún er ævagömul og hún
hefur þann kost að hvar sem er i heiminum skilja
menn mál likamans.
Þessa dagana er stödd hér á
landi bandarisk kona, Maria
Lexa, sem lagt hefur fyrir sig lát-
bragðsleik. Hún fór til náms i
Frakklandi hjá Decraux, þar sem
margir bestu látbragðsleikarar
heimsins hafa alið sinn aldur.
Menn eins og Marcel Marcau sem
hingað kom fyrir nokkrum árum,
Jean-Louis Barrault o.fl. Maria
hefur haldið námskeið hér fyrir
leikara, ieiklistarnema og aðra
áhugamenn og á fimmtudag hélt
hún sýningu fyrir börn af dag-
heimilum. I kvöld, laugardag, og
á morgun kl. 20.30 sýnir hún i
Félagsstofnun stúdenta, en þar
koma einnig fram skáld og Nýja
kompániið leikur djass.
Ég spuröi Mariu hvernig sýn-
ingar hennar væru og hvaða
möguleika hún sæi i látbragðinu.
Maria sagði að hún sýndi
tvenns konar prógrömm gaman-
þætti i ætt við trúðleik, sem eink-
um ættu upp á pallborðið hjá
börnum og alvarlega þætti. Það
væri hægtað nota látbragðsleik á
ýmsan máta bæði til að segja
stööu og til að sýna tilfinningar.
Hún sagöist stundum fjalla um
eitthvað ákveöið þema, kannski
draum, þátturinn þyrfti ekki að
vera i rökrænu samhengi. Lát-
bragöið væri vel til þess fallið að
sýna átök, þar sem tilfinningar
takast á. Hún notaði alls konar
takta og hraða i leiknum, stund-
um væri tónlist með, stundum
leikið á hugmyndarflugið.
Maria hefur verið á ferð og
flugi undan farin ár. Hún hefur
dvalið langdvölum I Sviþjóð og
Danmörku, unnið ein og sér og
verið með i hópstarfi. Einn
hópurinn kallaði sig Studio 2 og
þau voru um skeið við Odinleik-
húsiö i Holsterbro i Danmörku,
sem er einkar frægt fyrir sér-
kennilegar sýningar þar sem lát-
bragði er mikið beitt.
Maria tók undir það að lát-
bragðsleikur væri þess eðlis aö
fólk gæti skilið hvað við væri átt,
nánast hver sem er i heiminum.
Samt væru áhorfendur mjög mis-
munandi. Það væri erfitt að
skemmta Svium, langt i hlátur-
inn, en þeir kynnu þvi betur aö
meta alvarlegan leik. Danir væru
léttari og þegar kæmi sunnar i
álfuna væri styttra og styttra i
hláturinn. 1 Bandarikjunum gild-
ir hraðinn, að mikið sé um að
vera, annarsbyrja áhorfendur að
verða órólegir, enda aldir upp viö
ólætin I sjónvarpinu.
Maria semur sjálf þættina sem
hún sýnir, og hún sagði aö sýn-
ingarnar gætu breyst frá kvöldi
til kvölds, stundum væri spunniö
(improviserað), viðbrögð
áhorfenda hefðu sitt að segja.
Hún hefði t.d. verið i upptöku i
sjónvarpinu hér og leikið á sama
hraða og á venjulegum sýningum
fyrir börn. Þegar hún svo horföi á
upptökuna á eftir, gekk allt hægt
og silalega, af þvi að engir áhorf-
endur voru til staðar og það varð
að taka allt upp aftur.
Héöan fer Maria heim til San
Francisko til að hvilast eftir
langaútivist og mikla vinnu, en i
sumarleggst hún aftur i ferðalög,
þá tekur hún þátt i hátið fiflanna
(Festival of F’ools) i
Kauðmannahöfn.
Maria hafði sýningu fyrir börn
af dagheimilum i fyrradag i saln-
um i Félagsstofnun stúdenta.
Húnbyrjaði á þvi að skýra fyrir
krökkunum hvað látbragðslist
væri. Hvernig hægt væri að nota
hana til að sýna tilfinningar, sorg,
gleði, reiði, undrun o.s.frv. Svo
Likaminn getur tekiö upp á ýmsu,
þarna er höndin oröin föst og neit-
ar aö hlýba.
byrjaði sýningin. Hún settist á
stól, en allti einu fór önnur höndin
að haga sér undarlega. Hún var
föst og var alltaf að festast aftur
og aftur, hvernig sem Maria
reyndi aö losa hana. Eftir mikla
mæðu (lifið er alltaf á móti
trúöum) varð höndin laus og
Maria fór að leika sér með blöðru,
krökkunum til mikillar ánægju.
Það fór þó svo sorglega að blaðr-
an sprakk og trúðurinn var ægi-
lega svekktur. Hvað haldið þið að
þá hafi gerst? Fer ekki flugkvik-
indi aö hrella trúðinn, meö suði og
með þvi að setjast óboðinn á
ýmsa hluta likamans þar á meðal
nefið og eins og allir vita er það
ekkert þægilegt. Ekki nóg með
það heldur gerðist flugan svo
djörf að segjast á hausinn á
krökkunum, þvilikur dóni! Enda
týndi hún engu öðru en lifinu eftir
þessar árásir.
Maria sýndi leik með þrjá hluti,
tösku sjal og hatt, hún var að
reyna að setja á sig hattinn,
sveipa um sig sjalið og taka upp
töskuna, en allt kom fyrir ekki,
þegar sjalið var komið á sinn stað
og hún beygði sig niður til að taka
upp töskuna datt hatturinn og
þannig áfram með miklum hraða
þar til trúðurinn loks fann bragð
sem dugði. Fleiri atriði komu við
sögu, eins og hnerri, en undir lok-
in hófst smá kennslustund þar
sem Maria fékk krakkana til að
vera með og leika að þau væru að
ná flugunni og eins að þau væru
alveg að fara að hnerra. Krakk-
arnir hlógu mikið og tóku þátt i
sýningunni eins og börnum er
lagiö, en nú á Maria Lexa eftir að
sýna á sé hina hliðina, hvernig
leikið er á látbragðið eins og
hljóöfæri likamans til aö sýna
okkur allar dýpstu tilfinningar
mannsins, aðrar en gleðina og
gáskann.
— ká