Þjóðviljinn - 09.05.1981, Blaðsíða 17

Helgin 9—10. mai 1981 ÞJÓÐVILJINN — SIÐÁ 17
Mirming
Guðmundur Þórðarson læknir
Fæddur 25. okt. 1923 —dáinn 3. maí 1981
Guðmundur var fæddur 25. okt.,
1923 að Efri-úlfsstaðahjáleigu í
Austur-Landeyjum i Rangár-
vallasýslu. Hann var elsta barn
Þórðar Þorsteinssonar bónda að
Efri-tJlfsstaðahjáleigu og konu
hans ólafar Guðmundsdóttur.
Hin börnin eru Sesselja, Val-
gerður, Þorsteinn og Guðlaug.
Guðmundur ólst upp i föður-
húsum við þau störf, sem þá tiðk-
aðist að börn og unglingar ynnu. 1
barnaskóla bar strax á þvi að þar
fór skarpgreindur unglingur.
Stefndi hugur hans á frekari
skólagöngu, en erfitt var um vik.
Það var ekki auðhlaupið að þvi á
þessum árum fyrir sveitaungling
að komast i Menntaskólann i
Reykjavik. Þá var ekki komið
svokallað landspróf, hvað þá
samræmd próf, en eins og allir
vita var landsprófið réttarbót
fyrir fólk utan Reykjavikur og
rauf þá einokun, sem áður rikti
um inngöngu i hinn lærða skóla.
Þessi mál ræddi Guðmundur oft
og var auðheyrt, að þarna fann
hann óréttlæti.
Guðmundi tókst að komast á
Gagnfræðanámskeiö i Mennta-
skólanum i Reykjavik árið 1941 og
lauk gagnfræðaprófi utanskóla
það vor. I lærdómsdeild M.R.
situr hann 1942—1945 og lýkur
stúdentsprófi úr stærðfræðideild
voriö 1945. A þessum árum var
ekkert færibandakerfi I námi og
ekkert styrkjakerfi. Guðmundur
bregður á það ráð að afla sér
tekna og starfaði einkum við
akstur vöru- og leigubila bæði i
Reykjavik og annarsstaðar.
Minntist hann oft þessa tima-
bils með ánægju — þarna sá hann
ýmsar hliðar mannlifsins, sem
hann hefði ekki séð elía. A
þessum árum stóð hugur hans
helst til náms i dýralæknisfræði,
en efnahagur og annað stuðlaði að
þvi að hann hóf nám I læknisfræði
við Háskóla íslands haustiö 1950
og lauk læknaprófi voriö 1958.
fékk ótakmarkað lækningaleyfi i
október 1960. Fyrstu árin, að
loknu læknaprófi vann
Guðmundur ýmis læknisstörf á
sjúkrahúsum og utan. Af þessum
störfum minntist hann oftast á
starf sitt sem héraöslæknir i
Djúpavikurhéraði á Ströndum.
Ég hygg, að þar hafi verið gott
samkomulag meö sveita-
manninum Guðmundi Þórðarsyni
og lækninum Guömundi Þórðar-
syni; þar var hann i friði fyrir
hraða þéttbýlisins.
Vorið 1963 réðist hann til rann-
sóknastarfa hjá Krabbameins-
félagi Islands og um haustið að
Rannsóknastofu Háskólans, og
þar vann hann siðan við rann-
sóknastörf, fyrst i meina- og
réttarlæknisfræði, en siðustu árin
eingöngu iréttarerfðafræði. Hann
var settur forstöðumaður Blóð-
bankans 1969—1972. 1 sinni sér-
grein sótti Guðmundur ýmis
námskeið og ráðstefnur, hann átti
lika hluta að allmörgum rit-
gerðum i þessum fræðum.
Guömundur var félagslyndur og
félagslega sinnaður. A þvi byggð-
ist þátttaka hans i félags- og
stjórnmálum. Hann var formaöur
Fjölnis, Félags ungra sjálfstæðis-
manna I Rangárvallasýslu 1947, i
stjórn S.U.S. 1947—1948.
Guömundur sagöi mér, að hann
hefði sagt skiliö við þennan
félagsskap, vegna andstöðu
sinnar við aðild Islands að NATO.
Og sú var afstaöa hans i þvi máli
æ siðan.
Erlendur her I landinu var
honum hugraun. Onnur félög sem
Guðmundur sat i stjórn eða nærri
stjórnartaumum voru m.a.,
Öháði söfnuðurinn, M.S. félagið,
Kattavinafélagiö og Rangæinga-
félagið I Reykjavik. Persónulega
þekkti ég starf hans í Rangæinga-
félaginu, og vó hans pund þar
þungt, enda var hann
Rangæingur i húð Og hár. Vil ég,
sem formaður þess félags, tjá
þakkir okkar.
Vinur minn og félagi,
Guðmundur Þórðarson, er nú
allur. Ég hitti hann fyrst vorið
1970, þegar ég var að hugsa um
starf á vegum Erföafræðinefndar
Háskólans. Sýndi Guðmundur
mér tæki, sem viö hugöumst nota
i sameiningu við rannsóknir,
fannst mér maðurinn gera óþarf-
lega litið úr verkum sinum á sviöi
erfðamarka. En þannig var Guð-
mundur, hann gerði sinn hlut
alltaf minni en efni stóðu til. Um
haustiö hóf ég svo starf i Blóð-
bankakjallaranum i næsta her-
bergi við Guðmund. Varð mér
strax ljóst, hversu fróður hann
var um menn og málefni, hann
vissi deili á ættum manna, sögu
og atferli, mikið hvað einn maöur
gat vitað.
Siðar þegar kynni okkar uröu
nánari, þá skynjaði ég hina eðlis-
lægu fróðleiksþörf, sem svalað
var á gamlan sveitamanna máta,
að spyrja frétta, ekki af hnýsni og
illgirni, heldur hvötinni að vita
hið rétta — þannig haföi hann
aflað þekkingar til viðbótar við
það sem hann las og hann las
mikið, gott minni hélt öllu til
haga. Þvl varö samband okkar
brátt eins og meistara og læri-
sveins — hann fræddi og ég reyndi
að nema.
Sá þáttur er einkenndi
Guðmund Þórðarson mest, var
hin endalausa hjálpsemi við aðra
og skipti þar ekki máli hvorir áttu
i hlut rónar eða ráöherrar,
dræsur eða dómarar. Það var
eins og hann væri á höttunum
eftir að fórna sér fyrir aðra. Kom
þetta gleggst i ljós I starfi hans
við lausn viðkvæmra mála —
hann veitti ókeypis ráðgjöf,
erföalega og lögfræðilega, var
alltaf til viðtals. 011 mál reyndi
hann að leysa — og þannig varð
upphafið að samvinnu okkar á
sviði réttarerfðafræði. Þessi
samvinna gerði Guömund að
okkar besta heimilisvini, ráð-
gjafa og lækni, og sem fyrr þá gaf
hann en við þáöum — og sú gjöf
verður ekki endurgoldin, aðeins
þökkuð.
Þó að Guðmundur fórnaði sér
fyrir sina tvlfættu meðbræöur, þá
þótti honum ekki siður vænt um
ferfættu „strákana” — kettina.
„Strákar” voru gæluyrði hans á
köttum. Þeir voru ekki fáir
„strákarnir”, sem þáðu rjóma i
heimsóknum slnum til
Guðmundar. Hann hélt ekki kött,
til þess var hann of mikill dýra-
vinur. Ég held aö þaö hafi verið
sjálfstæöi kattarins, sem heillaöi
Guðmund, kötturinn athugar
umhverfið og treystir engu að
órannsökuöu máli.
En margir vegir eru órann-
sakaöir og einn þeirra er upphaf
og framgangur þess sjúkddms er
svipti okkur nærveru þessa fórn-
fúsa manns. Við Guömundur
höfðum ráögert svo margt til
framfara, er við vorum að nema
og njóta llfsins I kóngsins Kaup-
mannahöfn siöastliöiö vor. Margt
fer öðruvisi en ætlað er.
Guömundur Þórðarson er allur.
Skjólstæðingum og aðstand-
endum votta ég samúð.
Alfreð Arnason
•
Guðmundur Þórðarson er lát-
inn. Hann lést eftir skamma, en
erfiða sjúkdómslegu á Land-
spitalanum h. 3. mai s.l.
Guðmundur var fæddur i Efri
Úlfstaðahjáleigu I Landeyjum,
sonur hjónanna Þórðar Þor-
steinssonar bónda þar og konu
hans Ölafar Guðmundsdóttur.
Guðmundur ólst upp i foreldra-
húsum með fjórum systkinum
sinum, þrem systrum og einum
bróður. Var Guðmundur elstur
þeirra systkina.
Hugur Guðmundar stóö fljótt til
mennta, enda kom rik eðlisgreind
og frábærar námsgáfur hans I
ljós þegar á unga aldri. A upp-
vaxtarárum hans var meiri vand-
kvæðum bundið að afla sér f jár til
menntunar en nú er. Efni voru
viöa litil i þá daga og þeir, sem
leita vildu sér frekari þekkingar
urðu að kosta framfæri sitt af
þeim tekjum, sem þeir öfluöu.
Þetta varð hlutskipti Guðmund-
ar.
Hann tókst á hendur hvert það
starf sem bauðst. Með miklu
haröfylgi tókst Guðmundi að afla
sér fjár til langskólanáms, þó að-
eins með strangri vinnu, bæði á
sumrum og með náminu. Ekki er
vafi á þvi að allt tafði þetta nám
hans, þrátt fyrir óvenjulega
námshæfileika.
Leiðir okkar Guðmundar vinar
mins lágu fyrst saman er við vor-
um aö hefja nám I læknisfræði.
Mér var þegar ljóst að hér fór
góður drengur og mikill hæfi-
leikamaður. Stálminni hans og
næmur skilningur var hér samof-
ið. Guðmundur kunni slik firn
kvæða, aö meö ólikindum er.
Þeir, sem gerst þekktu vissu og
að Guðmundur var vel hagmælt-
ur og hafði næmt brageyra. Þess-
um eiginleikum flikaði Guðmund-
ur aldrei.
Hjálpsemi og drengskap Guð-
mundar er við brugðið. Ekkert
aumt mátti hann sjá, svo að hann
reyndi ekki að koma til hjálpar.
Ef honum fannst með ódrengskap
á einhvern hallað lét hann i ljós
álit sitt með festu og rökum. Eng-
an mann hef ég þekkt sem var svo
víösfjarri skapi að beita aðra
órétti. Hann reyndi ávallt að bæta
málstað þess, sem um var rætt og
aldrei heyrði ég hann halla oröi til
nokkurs manns.
Eftir að ég stofnaði heimili var
Guðmundur daglegur aufúsu-
gestur hjá okkur. Vinátta konu
minnar og barna til Guðmundar
var fölskvalaus, nánast fannst
okkur öllum hann vera einn af
fjölskyldunni. Þegar viö vorum
búsett á Vestfjörðum um skeið
var Guömundur þar hjá okkur um
stuttan tima. Veröur sá skammi
timi okkur ávallt minnisstæður,
enda fylgdi þessum góða dreng
ylur og birta.
En nú er hann horfinn, aðeins 57
ára gamall. Við söknum sárt
þessa góöa vinar og mikla hæfi-
leikamanns. Hann skildi eftir sig
hin fögru sporin, sem allir er
hann þekktu munu ávallt minn-
ast. Drengskapur og hjálpsemi
við litilmagnann voru þeir eigin-
leikar, sem rikastir voru hjá Guö-
mundi.
Sár harmur er nú kveðinn að
systkinum og öðrum nánum ætt-
ingjum Guömundar. Við vottum
þeim öllum okkar dýpstu samúð.
Við hjónin og börn okkar kveðj-
um þig nú um sinn, kæri vinur.
Við þökkum þér alla þina vináttu
og tryggð við okkur. Við biöjum
Guð að leiða þig og styðja á æðri
tilverustigum.
Sigriður og Björn önundarson.
MFÍK
heldur almennan fund i tilefni friðardags-
ins, að Hótel Heklu sunnudaginn 10. mai
kl. 20.30.
Dagskrá:
Guðrún Helgadóttir alþm. talar um kjarn-
orkuvopnalaus Norðurlönd.
Kristin Astgeirsdóttir blm. talar um
ástand heimsmála og baráttuna gegn vig-
búnaðarkapphlaupinu.
Fyrirspurnir og umræður.
öllum heimiil aðgangur.
Stjórn MFKÍ
Borgarverkfræðingurinn i Reykjavik
Í|í Lausar stöður
óskar eftir að ráða tvo starfsmenn til al-
mennra skrifstofustarfa.
Góð kunnátta i islensku og vélritun ásamt
hæfni til að starfa sjálfstætt áskilin.
Umsóknir ásamt upplýsingum um mennt-
un og starfsreynslu sendist skrifstofu-
stjóra borgarverkfræðings, fyrir 15. mai
n.k.
Skrifstofur borgarverkfræðings,
Skúlatúni 2,
Reykjavik. S. 18000.
AUGLÝSING
um aðalskoðun bifreiða
i lögsagnarumdæmi Keflavikur,
Njarðvikur, Grindavikur
og Gullbringusýslu fyrir árið 1981
AAiðvikudaginn 13. maí 0-1051 — 0-1125
fimmtudaginn 14. maí 0-1126 — 0-1200
föstudaginn 15. maí 0-1201 — 0-1275
mánudaginn 18. maí 0-1276 — 0-1350
þriðjudaginn 19. maí 0-1351 — 0-1425
miðvikudaginn 20. maí 0-1426 — 0-1500
f immtudaginn 21. maí 0-1501 — 0-1575
föstudaginn 22. maí 0-1576 — 0-1650
mánudaginn 25. maí 0-1651 — 0-1725
þriðjudaginn 26. maí 0-1726 — 0-1800
miðvikudaginn 27. maí 0-1801 — 0-1875
föstudaginn 29. maí 0-1876 — 0-1950
mánudaginn 1. júní 0-1951 — 0-2025
þriðjudaginn 2. júní 0-2026 — 0-2100
miðvikudaginn 3. júní 0-2101 — 0-2175
fimmtudaginn 4. júní 0-2176 — 0-2250
föstudaginn 5. júní 0-2251 — 0-2325
þriðjudaginn 9. júní 0-2326 — 0-2400
miðvikudaginn 10. júní 0-2401 — 0-2475
fimmtudaginn 11. júní 0-2476 — 0-2550
föstudaginn 12. júní 0-2551 — 0-2625
Skoðunin fer fram að Iðavöllum 4, Kef lavík,
milli kl. 8—12 og 13—16.
Á sama stað og tíma fer fram aðalskoðun ann-
arra skráningarskyldra ökutækja s.s. bifhjóla og
á eftirfarandi einnig við um umráðamenn
þeirra.
Við skoðun skulu ökumenn bifreiðanna leggja
fram fullgild ökuskírteini. Framvísa skal og
kvittun fyrir greiðslu bifreiðagjalda og gildri
ábyrgðartryggingu.
Vanræki einhver að færa bifreiða sina til skoðun-
ar á auglýstum tíma, verður hann látinn sæta
ábyrgð að lögum og bifreiðin tekin úr umferð,
hvar sem til hennar næst.
4. maí 1981.
Lögreglustjórinn i Keflavik,
Njarðvik, Grindavik og
Gullbringusýslu.