Þjóðviljinn - 06.06.1981, Blaðsíða 10
10 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 6. — 7. júni 1981
Meistarakerfið
úr sögunni
í prentiðnaði
Á miðvikudaginn voru
útskrifaðir með viðhöfn
tólf sveinar í bókagerðar-
greinum frá Iðnskólanum.
Það sem er í frásögur fær-
andi við þessa útskrift um-
f ram aðrar er að nemarnir
voru þeir fyrstu í þessum
iðngreinum sem stunduðu
nám sitt eftir nýrri iðn-
fræðslulöggjöf. Allt námið
fór fram innan Iðnskólans
Hinir nýbökuftu iönsveinar við útskriftina. Ljósm: Eik.
Tólf sveinar útskrifast eft-
ir nýjum iðnfræðslulögum
og gamla meistarakerfið
hefur þar með sungið sitt
síðasta vers hvað þessar
greinar snertir. ,,Þetta
hef ur verið erf ið barátta,"
sagði einn kennaranna er
hann ávarpaði nýsvein-
anna, ,,þið hafið verið til-
raunadýr að nokkru leyti
og oft ríkti mikil óvissa um
framvinduna í náminu.
Þess vegna er þessi áfangi
stærri en ella."
Iönnemar i öörum greinum
hafa útskrifast án þess aö hafa
Reykjalundur:
Tvelr sýna
i dagstofum Reykjalundar hefur
verið hengd upp málverkasýning
tveggja starfsmanna Reykja-
lundar, þeirra Sjafnar Eggerts-
dóttur og Herdisar Iljaltadóttur.
Sýningin stendur fram til 14. júni
n.k. en þær Sjöfn og Herdis eru
báðar nemendur Sverris Har-
aldssonar, listmálara og má
kenna nokkur áhrif frá honum i
myndunum.
Ljósm.-gel.
fariö i gegnum meistarakerfiö, en
i sumum greinum og sumum
stööum á landinu er það enn við
lýöi. Sveinarnir 12 stunduðu sam-
fellt tveggja ára nám viö iðnskól-
ana en unnu siöan i átján mánuði
við iðnina til aö heyja sér lög-
bundna starfsreynslu. Aö þvi
loknu þreyttu þeir lokapróf viö
skólann.
Eins og við er að búast voru at-
vinnumál og tæknimál i prentiðn-
aði og bókagerð ofarlega i huga
þeirra sem tóku til máls I hófinu
og lögðu menn áherslu á að svein-
arnir hösluðu sér þegar völl innan
stéttarfélags bókagerðarmanna
og tækju þannig þátt i þeirri
baráttu sem stéttin sem heild
stendur frammi fyrir. Þess skal
getið að allir sveinarnir hafa
fengið atvinnu i sinum greinum
og koma til starfa strax að námi
sinu loknu.
—í
Tíunda
ljóðabók
Matthíasar
Johannessen
Hjá Almenna bókafélaginu er
út komin ný ljóðabók eftir Matthi-
as Johannessen sem heitir
TVEGGJA BAKKA VEÐUR, all-
mikil bók, um 200 siður, tiunda
ljóðabók höfundar, sem gaf út
sina fyrstu bók árið 1958.
Mikið af ljóðum þessarar bókar
er tengt skáldum og listamönnum
— það er ort um Egil i Jórvik og
Wordsworth i Vatnasýslu, um Pi-
casso og Munch, um Léf Tolstoj
austur i Jasnaja Poljana og eru
sum þessara kvæða allbundin i
hefð, en önnur i frjálsu formi og
„opnu”. Lokakvæði bókarinnar
er ávarp til Johns bitils Lennons,
sem nýlega var myrtur og varð
aldrei sextiu og fjögurra ára eins
og til stóð i þekktu kvæði hans.
Tveir bálkar geyma „smá-
kvæði úr næsta nágrenni” og eru
sum sérlega knöpp — eitt þeirra
heitir I Vatnsskarði og er ekki
lengra en þetta:
Gamli vegurinn er gróinn upp
en sjálfur hefi ég misst hárið.
Matthías Johannessen
r itstJornargrei n
Á þjóðveginum
Hvítasunnuhelgin, sem nú er
að hefjast, er jafnan ein mesta
ferðahelgi ársins hjá okkur ts-
lendingum og búast má við að
svo verði enn.
ÞUsundum saman streyma
bflarnir Ut á þjóðvegina á
þessari fyrstu almennu ferða-
helgi sumarsins. Og þá verður
mörgum hugsað til ástandsins i
okkar vegamálum. Þar er enn
býsna margt og mikið ógert.
Það finna þeir best sem búa I
hinum dreifðu byggðum lands-
ins og gjalda bágborins ástands
I samgöngumálum árið um
kringt en lika hinir sem ein-
göngu fara um þjóðvegina sem
skemmtiferðamenn komast
ekki hjá þvi aö sjá, hversu mörg
og stör verkefni kalla að.
ViðbUum fámenn þjóð i stóru
landi og auðvitað verður af
þeim ástæðum nokkru dýrara
að byggja upp gott samgöngu-
kerfi hér heldur en i mörgum
löndum öörum. — Hér er þó sið-
ur en svo um neitt óviðráðanlegt
verkefni að ræða, og reyndar
talið af ýmsum visum mönnum
að fáar framkvæmdir séu arð-
bærari fyrir þjóöarbúið en ein-
mitt uppbygging vegakerfisins.
Meö sámþykkt vegaáætlunar
á Alþingi fyrir rösklega tveimur
árum var ákveðið fyrir for-
göngu Ragnars Amalds, þáver-
andi samgönguráöherra að
auka verulega framkvæmdir I
vegamálum. I reynd leiddi sú
samþykkt til þess, aö á siðasta
ári var varið 52% hærri upphæð
að raungildi til nýbygginga
vega og brúa heldur en verið
hafði árið áður.
Þetta va; vissulega gott spor I
áttina, en hetur má ef duga skal.
Nu fyrir fáum vikum var
samþykkt á Alþingi ný vega-
áætlun fyrir árin 1981-1984. Þar
er gert ráð fyrir að nýfram-
kvæmdir i vegamálum verði á
þessu ári álika og i 'fyrra, eða
um 50% meiri en fyrir tveimur
árum.
A þessu ári verður varið um
411 miljónum króna til vega-
mála. Þar af aga 183 miljónir
að fara til byggingar nýrra
þjóðvega, 17 miljónir til brúar-
gerða, 104 miljónir ganga til
Meðal þeirra verkefna i vega-
gerð.sem ætlunin erað vinna að
á þessu sumri samkvæmt vega-
áætlun eru hin svokölluðu „sér-
stöku verkefni”, sem yfirleitt
eru nokkuð dýrar framkvæmd-
ir. — Þar er um að ræða þessi
verkefni:
Við Vesturlandsveg i Borgar-
firði veröur unnið fyrir 10
sumarviöhalds vegakerfisins og
33 miljónir til vetrarviöhalds,
tæpar 30 miljónir fara til vega i
kaupstööum og kauptúnum og
rúmar 19 miljónir i margvis-
legan tæknilegan undirbúning
og skrifstofukostnað.
Það er líka fróðlegt að rifja
upp hvernig fjár er aflað til
vegaframkvæmda um þessar
mundir. Af þeim 411 miljónum
sem ætlunin er að kosta til i ár,
þá eru 140 miljónir, eöa rúmur
þriðjungur tekinn að láni.
Bensingjaldinu er ætlað að gefa
171,5 miljónir og þungaskatt-
inum 67 miljónir, — beint rikis-
framlag veröur tæpar 32 miljón-
ir króna.
miljónir, og þvi sérverkefni sem
tengist Borgarfjarðarbrúnni aö
mestu lokið á þessu ári. Á
Hdtavörðuheiöi verður unnið
fyrir tvær miljónir i ár, en þar
er gert ráð fyrir mun meiri
framkvæmdum á næsta ári.
Við Hafnarf jarðarveg er
ætlunin að vinna fyrir 8 miljónir
á þessu ári, en reyndar hafa
nokkrir ibúar Garðabæjar kraf-
ist lögbanns á þær framkvæmd-
ir!
A Suðurlandi er um tvö „sér-
stök verkefni” að ræða. Unnið
verður fyrir 2,8 miljónir á
Biskupstungnabraut og fyrir 2,5
miljónirá Þingvallavegi^ á báð-
Kj&rtan
um þessum stöðum verður
framkvæmdum siöan haldið
áfram 1982-1984 samkvæmt
vegaáæthin.
A Norðurlandi er ætlunin að
vinna í sumar fyrir 9,5 miljónir
að vegagerð við Héraðsvötn i
Skagafiröi og siðan fyrir smærri
upphæðir á næstu árum. Þá
verður unnið fyrir 3 miljónir að
vegagerð um Vikurskarð austan
Eyjafjarðar og siðan aukast
framkvæmdir þar á næsta ári.
A Vestfjörðum verður lokið
við vegagerð i tengslum við brú
yfir önundarfjirð og unnið að
þvi verki fyrir 2,3 miljónir. Þá
verður unnið fyrir rösklega 1
miljón að vegagerð yfir Stein-
grimsf jarðarheiði, en þar
verður samkvæmt vegaáætlun
unnið fyrir mun hærri upphæðir
á árunum 1982-1984.
A Austurlandiverður unnið að
vegagerö um Hvalnesskriður
fyrir 2,3 miljdnir, en sá vegur
kemur istaö vegarins yfir Lóns-
heiði, sem oft hefur verið farar-
tálmi. Þarna verður fram-
kvæmdum einnig haldið áfram
á næstu árum.
Það sem umferð er mest kom-
ast vegamálin ekki i lag fyrr en
bundið slitlag hefur verið lagt á
vegina. Samkvæmt vegaáætlun
verður bundið slitlag m.a. lagt á
þessa spotta i sumar: A Suöur-
landsvegi verður lokið við lagn-
ingu bundins slitlags milli
Hvolsvallar og Hellu á þessu og
næsta ári. Á Þrengslaveginn,
sem Þorlákshafnarbúar aka til
Reykjavikur verður I sumar
lagt bundið slitlag fyrir 3,8
miljónir. 1 Hvalfirði verður I ár
lagt bundið slitlag fyrir 2,9
miljónir á veginn frá Hvamms-
vík að Fossá. Þá fær Akranes-
vegur 2,9 miljónir i lagningu
bundins slitlags. Vestfjaröa-
vegur við Þingeyri fær 1,5
miljónir á þessum lið og spott-
Ólafsson
skrifar
inn milli Reyðarfjarðar og
Eskifjarðar sömu upphæð.
Helstu framkvæmdir við lagn-
ingu bundins slitlags á Norður-
landi verða i ár þessar: 1
Langadal verður unnið fyrir 3,5
miljónir og i Miðfirði fyrir 3
miljónir, hjá HUsavik fyrir 2,6
miljónir og frá Dalvik að
Hörgárbrú fyrir 2,1 miljón. A
Austurlandsvegi er stærsta
framkvæmdin i ár við lagningu
bundins slitlags á vegarkafl-
anum frá Friðsæld að Mána-
garði, þar sem unnið verður
fyrir 2 miljónir.
Hér hefur verið minnt á
nokkur stærri verkefni við
vegagerð, sem að verður unnið i
sumar og á næstu árum, og
taldirþeirvegaspottar, þar sem
ætlunin er aö vinna að lagningu
bundins slitlags i sumar fyrir
eina og hálfa miljón króna eða
meira.
Að sjálfsögðu verður unnið að
fjölmörgum fleiri vegafram-
kvæmdum en þeim sem hér
hafa verið nefndar, en hér skal
aðeins bætt við að ætlunin er að
vinna fyrir 4 miljónir að „hafís-
veginum” svonefnda i Norður-
Þingeyjarsýslu og Norður-
MUlasýslu og fyrir 2 miljónir að
vegagerð i Arneshrepp á
Ströndum.
Samkvæmt þeirri vegaáætl-
un, sem samþykkt var á Alþingi
í vor á að verja árlega um 2,1%
af þjóðarfram leiðslunni til
vegamála. SU upphæð má vafa-
laustekki lægri vera, enda þótt
vegamálin hafi oftast fengið
mun minna I sinn hlut á liðnum
árum.
Með sameiginlegu átaki allra
landsmanna getum við komið
vegakerfinu i viðunandi horf á
næstu 10 árum. Að þvi marki
þarf að keppa með raunhæfum
ráðstöfunum.
—k.