Þjóðviljinn - 27.02.1982, Blaðsíða 27
tt Helgin 27.-2». fébrúar 1982 .ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 27
Stjórnmál
á sunnudegi
Framhald af bls. 5
andi skipulagsnefnd, siöan fer
þaö til bæjarstjórnar og þaöan til
skipulagsstjdrnar rikisins, sem
gerir siöan athugasemdir sínar
og þá fer máliö aftur heim i héraö
þar sem uppdráttur af fyrir-
hugaöri breytingu á skipulagi er
hengdur upp og þar á hann aö
vera til sýnis ibúum heraösins I 6
vikur, þannig aö þeim gefist
kostur á þvi' aö gera athuga-
semdir. Aö þeim ferli loknum fer
máliö siöan fyrir skipulagsstjórn
og bæjaryfirvöld i viökomandi
byggöarlagi og þegar þessum
ferli er lokiö þá fer máliö til staö-
festingar félagsmálarátiierra.
Jafnvel þó að land hafi ekki veriö
skipulagt og af þvi sé ekki til
aöalskipulag þá er þaö engu aö
siöur svo, þaö er alveg ótvirætt
samkvæmt skipulagslögum eins
og þau voru samþykkt vorið 1978,
aö allt land á tslandi er skipulags-
skylt. Það hlýtur einnig ab vera
ljóst að þaö er Utilokað aö utan-
rikisráöherra hafi einnheimild til
þess aö ákveða hvaöa land er
tekiö undir starfsemi hersins.
Slfkt fyrirkomulag stenst ekki
samkvæmt venjulegum stjórn-
skipunarreglum né heldur
lýöræðislegum sjónarmiöum.
Þess vegna hlýtur aö verða að
koma hér til samráö fleiri aöila
um málið áöur en þviyrðiráðið til
lykta.
Beðið um höfn
Eftir aö utanrikisráðherra
skrifaði bréf tilbandariska sendi-
herrans gerðust þau tiðind i
bæjarstjórn Keflavikur aö þar
var gerö samþykkt, sem Þjóö-
viljinn kallaöi „aronska kú-
vendingu.” Þar sagöi orörétt á
þessa leiö: „1 framhaldi af fyrri
samþykkt bæjarstjórnar Kefla-
vikur og viöræðum, sem fram
hafa farið viö varnarmáladeild
um lausn á þeim vandamálum
sem núverandi stabsetning oliu-
tanka flugvallarins hefur I för
meö sér þá samþykkir bæjar-
stjórnin að fela bæjarráöi frekari
samningaviðræður um þetta mál
og m.a. að leigja varnar-
máladeild ákveðnar landspildur
noröan Helguvikur meöfram
bjargbrún, cirka 13 hektara,
samkvæmt afmörkun varnar-
máladeildar enda veröi hafnar-
gerö framkvæmd í Helguvik
þannig aö höfnin verði til alhliöa
nota svo sem allra annarra að-
fanga vegna flugvallarins, hvort
sem er á vegum varnarliðsins eöa
annarra svo og sem almain Ut- og
innflutningshöfn. Bæjarstjórn
leggur áherslu á ab varnarliðiö
kosti aö öllu leyti gerö hafnar-
mannvirkja en hafnarsvæöi og
hafnarmannvirki veröi ávallt i
umsjá og eigu heimamanna. Um
leiguafnot og hafnargjöld skal
samiö nánar”.
Hérer ósköp einfaldlega veriö
aö fara fram á þaö aö Banda-
rfkjamenn gefi Keflavik höfn og
þaö erveriö aö fara fram á það aö
menn gleymi mengunarvand-
anum í Njarövik en leysi í þess
staö hafnarvandamálin í Kefla-
vík. Hér hefur máliö tekiö algjör-
lega nýja vendingu og ég hef enga
trú á þvi að þaö sé til i dæminu
lausn á þessu máli eftir þeim
nótum sem bæjarstjóm Kefla-
vikur gerir kröfu um á næstu
mánuöum eða árum. Hér er um
að ræða stórkostlegt fyrirtæki
sem kostar gifurlega fjármuni
þannig aö þaö er meö öllu úti-
lokaö aö lausn fáist á þvi alveg á
næstunni. Þaö ber þvi' allt aö
samabrunni: Efmenn vilja leysa
mengunarvandann I Njarövfkum
þá veröur aö fara þá leiö sem
Ollufclagið hefur lagt til.
Ef menn vilja leysa þcnnan
mengunarvanda fljott þá vcrður
aö fara þá leib.
Ef menn viljaleysa mengunar-
vandann án þess aö þaö komi
niöur á þeim byggingarsvæöum,
sem ætluð em fyrir Keflavlk og
Njarövik á næstu árum þá verður
aö fara leið Oliufélagsins.
Öll rök á einn veg
Ég tel þvl aö öll rök séu. með
þvl aö leið Oliufélagsins veröi
rakin I þessu máli. Eg hef hér tint
saman nokkur meginatriöi I þeim
efnum og ætla1 aö ljilka þessari
yfirferð yfir Helguvikurmálið
meö þvi aö nefna helstu rökin
meö Oliufélagslausninni:
I fyrsta lagi opnast meö henni
nýtt byggingarsvæði fyrir Kefla-
vlk og Njarövfk á milli bæjanna
þar sem núverandi oliugeymar
eru staösettir.
i ööruiagi væri mengunarhætt-
unni bægt frá á stysta hugsan-
legum tima, þ.e.a.s. á einu til
tveimur árum.
í þriðja lagi fengi Helguvikur-
svæðiö að vera I friöi og þar með
framtiðarbyggingarland Kefl-
víkinga.
t fjóröa lagi er staðsetning
geymanna innan giröingar á þvl
svæði sem hefur veriö talið heppi-
legt m.a. af þeirri nefnd sem
geröi tillögur um Helguvlkur-
lausnina á sinum tima. Að sjálf-
sögðu yröi aö búa sem best um
geymana,m.a. meö þviað steypa
undir þá öryggisþró sem gæti
tekiö fjóröung til helming af þvl
magni sem er I hverjum geymi.
Meö slikum útbúnaöi ætti að vera
unntaökoma geymunum þannig
fyrir aö mengunarhætta sé litil
sem engin.
t fimmta lagi liggur það fyrir
samkvæmt könnun sem Oliu-
verslun tslands lét gera og ég
vitnaði til i' upphafi, svo og sam-
kvæmt könnun sem Verkfræði-
stofa Siguröar Thoroddsen stóö
að fyrir allmörgum árum, aö þaö
erm jög erfitt og hættulegt að láta
stór olíuskip athafna sig á
svæöinu utan viö og I Helguvlk.
Það er þvi alveg sama hvernig
þetta mál er skoðað, Oliufélags-
lausnin er sú hentugasta og skyn-
samlegasta.
Ál, höfn og herstöð
ÉghefnU fariö nokkuö ýtarlega
yfir svokallaö Helguvikurmál.
Þetta máler þannig vaxiö aö það
leibir hugann aö þvi hvert þjóðin
er komin og hvar hún er á vegi
stödd þegar hUn er farin að biðja
Amerikumenn um aö gefa sér
höfn. Þetta málerþess vegna likt
flugstöðvarmálinu, þar sem
menn krefjast þess aö Banda-
rikjamenn gefi Islendingum flug-
stöö. Þetta mál likist einnig af-
stööu ýmissa aðila hér á landi i
svokölluöu álmáli, þar sem þeir
viröast tilbúnir til þess aö ganga
erinda erlends auðhrings fremur
en islenskra hagsmuna. Þetta er
hollt aö rifja uppá 100 ára afmæli
Samvinnuhreyfingarinnar, sem i
öndverðu var stofnuð til aö
berjast gegn erlendu kaup-
mannavaldi. í fari þeirrar hreyf-
ingarvar iöndveröu þjóöleg reisn
og virðing fyrir menningararfi
þjóðarinnar, sjálfstæöi hennar og
sögu. 1 fari hennar var sjálf-
stæöisglóö og hún varð einn
þátturinn af mörgum i þvi aö
reisa sjálfstæðisvitund þjóðar-
innar svo aö unnt var að færa
sjálfstæöisbaráttuna fram til
sigursmeð ötulu atfylgi róttækari
hluta verkalýöshreyfingarinnar
undir miðja tuttugustu öldina.
En nil er spurt: Hvar eru þær
hugsjónir, sem i öndveröu birtust
I athöfnum fátækrar alþýöu seint
á siðustu öld? Getur þaö veriö aö
meölæti 20. aldar hafi fariö verr
meö þjóðarsálina en mótlæti 19.
aldarinnar? Getur þaö verið aö
þjóöleg viöhorf, aö ekki sé minnst
á þjóöarstolt sé á undanhaldi,
kannski falt fyrir dollara hvér
sem býöur þá fram og fyrir hvaö'
sem er?
Vonandi éru svörin viö þessum
spurningum á þá leið, aö enn eigi
þjóöin rika samkennd þegar
kemur að þvi að varðveita hags-
muni hennar sjálfrar I bráö og
lengd.
Vonandi finnst enn með þjóö
okkar sá baráttuandi, lifsvilji og
sá þróttur sem kom fram I land-
helgisstrlðunum viö Breta og V-
Þjóöverja og ofurefli herskipa
. Atlantshafsbandalagsins á sinum
tlma.
Vonandi eru Islendingar enn
reiöubúnir til að leggja nokkuö i
sölurnar f yrir þaö aö byggja þetta
land sem sjálfstæö þjóð.
Vonandi spyrja menn ekki um
þaö hvaöþeir fái I aðra hönd fyrir
aö tala tungu þjóöar sinnar, bera
sögu hennar I æðum sér og halda
viröingu fyrir framtfö hennar i
heiöri. Vonandi..
—S.