Þjóðviljinn - 23.09.1988, Page 9

• •
!7T"IQTT TfT A P CITO17 T^TTO
rUSllJLIAvjSrlvll/1 f iK
Þjóðarmorð á Kúrdum
Stendur öllum á sama?
Hvívilja ráðamenn í Vestur-Evrópu ekkistyggja kollega sinn íBagdað?
Iraskir ráðamenn kunna ekki að
skammast sín. Þegar hópur
frcttamanna gekk fyrir skemmstu
til fundar við Adnan Khairailah,
broshýran varnarmálaráðherra
íraks, þá gerði hann óspart að
gamni sínu og spurði: „Hvað er
þetta drengir mínir, eruð þið ekki
með gasgrímur á andlitinu?“
Árið 1925 sömdu þjóðir heims
um að banna notkun eiturgass í
hernaði og hefur það varðað við
alþjóðalög allar götur síðan að
beita því gegn herjum óvina, hvað
þá vopnlausri alþýðu.
En nú er því beitt á ný, írakar
riðu á vaðið og er óttast að aðrir
feti í fótspor þeirra.
í fyrstu þvertók Khairallah
fyrir eiturhernað íraka á hendur
Kúrdum. Gæti það verið að aK
þýða manna á Vesturlöndum
gerði sér ekki grein fyrir því að
það væri „tæknilega óframkvæm-
anlegt" að brúka eiturgufur í
hernaðarskyni upp til fjalla?
Einkum og sér í lagi í þeim Kúr-
daþorpum sem efst hafa verið á
baugi í heimsfréttum?
En fréttamenn þjörmuðu að
Khairallah og þar eð hann er
slíku óvanur (íraska pressan er
honum leiðitöm) brustu varnir
hans brátt. Sannanirnar voru
yfirþyrmandi. Að lokum slokkn-
aði brosið á vörum varnar-
málaráðherrans og hann tuggði
frenjulega að, hvað sem hver
segði, væri útrýmingarstyrjöld
stjórnvalda á hendur Kúrdum
innanríkismál og kæmi frökum
einum við.
Innanríkismál? Þorri valds-
manna þessa heims virðist á sama
máli! Það er hálft ár liðið frá því
fyrstu óyggjandi sannanirnar
fengust fyrir því að íraksher
eitraði þorp Kúrda og dræpu þar
hvert mannsbarn. En það er ekki
fyrr en nú að ríkisstjórn Banda-
ríkjanna brýnir raustina. Japanir
og fyrirmenn í Vestur-Evrópu
hafa með hálfum huga tekið
undir þá kröfu hennar að Sam-
einuðu þjóðirnar sendi sérfræð-
Ung stúlka frá Halabja. Ein örfárra sem komust lífs af úr eitu'rárás íraka. A.m.k. 5 þúsund létust.
inga á vettvang. Sovétmenn hafa
og tekið undir þá kröfu.
írakar vilja hvorki sjá né heyra
að sérfæðingar verði sendir á
eiturslóðir þeirra í norðri. Hins-
vegar hafa þeir boðið blaðamenn
velkomna. Er ónefndum bresk-
um sendimanni í Bagdað barst til
eyrna boð gestgjafa sinna sagði
hann háðslega: „Það vita náttúr-
lega allir að sérfræðingar hafa
Tyrkland
Enginn viN hjáípa Kúrdum
Tyrkneskir ráðamenn kvörtuðu undan því í fyrradag að engin ríkis-
stjórn hefði orðið við beiðnum þeirra um aðstoð til handa þúsund-
um kúrdískra flóttamanna.
„Okkur hafa ekki borist nein svör sem mark er á takandi...aðeins
Hollendingar hafa gefið svar, boðist til að taka við 60 flóttamönnum,“
sagði málsvari utanríkisráðuneytisins, Inal nokkur Batu.
Turgut Ozal hét fyrir skemmstu á þjóðir heims að láta 300 miljónir af
hendi rakna til þess að bæta hag 50 þúsund Kúrda sem flúið hafa yfir
'andamærin undan eiturefnahernaði írakshers. Reuter/-ks.
írak
„Kúrdar halda heim“
Stjórnvöld í Bagdað lýstu því
næmt auga fyrir mörgu því sem
fer gersamlega fyrir ofan garð og
neðan hjá blaðamönnum.“
Bandaríkjamenn eru þeir einu
sem hafa hótað írökum refsiað-
gerðum. Öldungadeild þingsins
hefur þegar samþykkt að hætta
fjáraustri til íraks. En Bretar,
Frakkar, ítalir og Vestur-
Þjóðverjar hika og hiksta.
Hví? Breskir ráðamenn segjast
óttast um hag þeirra landa sinna
sem eru gíslar múslíma í Líban-
on. Frakkar hafa að sönnu for-
dæmt eiturhernað en ekki fram-
ferði íraka sérstaklega. Það er al-
kunna að Saddam Hussein
skuldar Mitterrand 5 miljarða
dollara fyrir vopn sem komu að
góðu haldi í stríðinu við írana.
En kjarni málsins er vitaskuld
sá að auðvald þessara ríkja hugs-
ar sér gott til glóðarinnar því írak
er í rúst eftir styrjöld í 8 ár og frak
þarf að endurreisa. Og írak getur
greitt fyrir hvaðeina með „svarta
gullinu“ sínu, olíu sem ekki er
fyrirsjáanlegt að gangi til þurrðar
á næstu árum.
Gífurlegir hagsmunir eru í húfi
og hvað eru fáeinir Kúrdar á milli
vina? Arabaríkin styðja íraka
heilshugar og láta sér örlög
Kúrda í léttu rúmi liggja. Ráða-
menn í Sádí-Arabíu, Egyptalandi
og Jórdaníu gera sér fyllilega
grein fyrir því að írakar eiga öflu-
gasta her í arabalöndum. Jassír
Arafat, leiðtogi PLO sem sumir
segja að sé umfram annað eining-
artákn araba, er tíður gestur í
Bagdað og er ekki margmáll um
eiturhernað Husseins vinar síns í
norðri né herleiðingu Kúrda
suður í harðbýl héruð.
En hví gerist þá Bandaríkja-
stjórn einskonar hrópandi í
eyðimörkinni? Orsökin er sú að
þeim hrýs hugur við því að eitur-
vopnum verði beitt í styrjöldum
framtíðarinnar eða að þau verði
fælingarvopn litla mannsins, þess
sem skortir fé eða þekkingu til
smíði kjarnorkusprengju.
Stemmi ríki heims ekki þegar í
stað stigu fyrir útbreiðslu slíkra
vopna verði þeim framvegis beitt
í sérhverjum hreppakryt og land-
amæraskærum.
Time/Reuter/-ks.
1 yfir í fyrradag að 40 þúsund
Kúrdar hefðu snúið heim til íraks
frá því að þau hétu þcim uppgjöf
saka fyrir hálfum mánuði.
Það var hin opinbera frétta-
stofa íraka, INA, sem skýrði frá
þessum tíðindum. Hún sagði að
40.713 Kúrdar væru komnir til
átthaganna á ný, 20.228 börn,
9.719 konur, 9.699 karlar og 967
öldungar.
Ef þetta er satt þá hefur þorri
Kúrdanna sem flúðu land undan
eiturefnaárásum írakshers haldið
heim á ný. Áætlað er að 50.000
Kúrdar hafi flúið til Tyrklands og
a.m.k. 17.000 til frans.Reuter/-ks.
París
30 Kúnlar handteknir
Oeirðalögregla tók 30 Kúrda
höndum í París í gærmorgun
eftir að skorist hafði í odda fyrir
utan íraska sendiráðið í París.
Nokkrir tugir Kúrda höfðu í
fyrrakvöld safnast saman undir
veggjum sendiráðsbyggingarinn-
ar og eitthvað sá lögreglan
athugavert við framkomu þeirra
því hún sendi slagsmálalið á vett-
vang. Hinir handteknu voru látn-
ir lausir um nónbil í gær.
NÝTT HELGARBLAÐ - ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9
Eiturhernaður Iraka
Þannig vinnur
sinnepsgas sitt verk
I
írakar eiga ýms efnavopn ífórum sínum, Þau helstu eru sinnepsgas,
blásýra og taugagas
fyrstu greina fórnarlömbin
undarlega lykt, daufa, gæti
verið af hvítlauk. Skyndilega
hefst bruninn. Fólk svíður í
augun, klæjar óskaplega og
hreistir þau aftur. Það fær hósta-
kast sem ekkert lát verður á og
hnerrar í síbylju. Þvínæst leggst
ógleðin yfir fórnarlömbin og þau
kasta upp. Hægt og bítandi hækk-
ar Irkamshitinn.
Klukkustundir líða. Þegar
eitrunin nær til öndunarfæranna
bólgnar innra borð þeirra, andar-
drátturinn styttist og brjóstið
herpist saman. Húðin dökknar
og fær á sig sjúklegan lit, rauð-
fjólubláan. Olnboga- og hnés-
bætur verða nær svartar.
Stórar blöðrur vaxa á hálsi,
andliti og mjöðmum, húð flagnar
af. Kynfæri verða sár og vefjar-
skemmdir orsaka litbrigði á
svæðinu í kringum þau.
Sumir eru það heppnir að þeim
„batnar“, sótthitinn hverfur,
blöðrur springa og sár gróa,
skelfingin líður hjá. Engu að
síður er afar líklegt að meltingar-
og beinmergssjúkdómar herji á
þetta fólk til æviloka. Margir
andast eftir langt dauðastríð en
allur þorrinn deyr skjótt, hljóð
fómarlömb hljóðláts bana.
Time/-ks.