Þjóðviljinn - 13.01.1989, Blaðsíða 9

FÖSTUDAGSFRÉTTIR
Hornafjörður
Vaxtahækkun er stríösyfirlýsing
Lækki stjórnvöld ekki vextina
með handafli eða með „sniðg-
límu á lofti“ lit ég svo á að
stríðshanskanum hafi verið kast-
að með ófyrirsjáanlegum afleið-
ingum fyrir komandi kjarasamn-
inga, sagði Björn Grétar Sveins-
son formaður verkalýðs- og sjóm-
annafélagsins Jökuls á Höfn í
Hornafirði.
Björn Grétar sagði að nú væri
tækifæri fyrir ríkisstjórnina að af-
nema það tak sem fjárm-
agnseigendur hafa haft á
stjórnvöldum í vaxtamálum í eitt.
skipti fyrir öll. Björn Grétar
sagði að verkafólk ræddi mikið
sín á milli um hvort vextirnir
muni lækka enn meir en orðið er
eða hvort þeir hækki eins og
skilja hefur mátt á einstökum
bankastjórum. - Þróun vaxta
hefur gríðarleg áhrif á afkomu
fólks og öll lækkun þeirra er
Inflúensa
Bráðsmitandi
vágestur úr
austurvegi
Guðjón Magnússon:
Tilgangslítið að bólusetja
fólk við þessari inflúensu
núna
- Það er til lítils að láta bólu-
setja sig núna við þessari in-
flúensu. En þeir sem þegar hafa
látið bólusetja sig við inflúensu
njóta góðs af því, sagði Guðjón
Magnússon aðstoðarlandlæknir,
þegar hann var spurður um hvort
ráðist yrði í bólusetningarherferð
vegna bráðsmitandi inflúensu
sem hér hefur stungið sér niður,
en talið er að smit hafi borist
hingað frá Svíþjóð.
Guðjón sagði að lítið annað
væri hægt að gera en að taka því
rólega ef menn sýktust, halda sig í
og við rúmið og halda sig heima
við í einn til tvo dag eftir að ein-
kennin hyrfu.
- Þessi inflúensa sem er af A-
stofni hefur leikið nágranna okk-
ar Norðmenn og Svía grátt, sér-
staklega í borgunum, sagði Guðj-
ón, og bætti við að helstu ein-
kenni væru hár hiti, barkakvef,
höfuðverkur og beinverkir.
Guðjón sagði að það eina lyf sem
gæti létt undir með þeim sem
veiktust væri magnyl eða önnur
verkjalyf sem drægju úr bein- og
höfuðverkjum. -sg
Björn Grétar Sveinsson: Nú er tækifœrið að afnema tak
fjármagnseigenda á stjórnvöldum íeittskipti fyrir öll og lœkka vextina
tekjumegin hjá því og öfugt ef
þeir hækka, sagði Björn Grétar.
Aðspurður um þá meirihluta-
samþykkt framkvæmdastjórnar
og formanna svæðasambanda
Verkamannasambandsins í vik-
unni að skora á lífeyrissjóði að-
ildarfélaga VMSÍ að taka við
skuldabréfum Atvinnutrygging-
arsjóðs sagðist Björn Grétar
fagna þessari áskorun. Hér væri
um lífsspursmál að ræða fyrir
framtíð atvinnumála á mörgum
stöðum úti á landsbyggðinni, eins
og nú væri í pottinn búið í rekstri
margra sjávarútvegsfyrirtækja.
Ennfremur mundu lífeyrissjóð-
irnir tryggja fé sitt með þessu
fremur en að eiga á hættu að tapa
því með að neita að taka á móti
skuldabréfunum.
Varðandi komandi samninga
sagði Björn Grétar að nú væru
verkalýðsfélögin að athuga sinn
gang en ljóst væri að Alþýðusam-
band Austurlands færi með
samningamál félaganna fyrir
austan. Hverjar körfurnar yrðu
væri enn óútkljáð mál en mundi
vafalaust skýrast um næstu mán-
aðamót. -grh
Ráðherrar ríkisstjórnarinnar hafa verið iðnir við það í vikunni að kynna stöðu gær var fundað með fulltrúum BSRB í Stjórnarráðinu og eins og vera ber koma
efnahagsmála fyrir stóru launþegasamtökunum og hlusta á sjónarmið þeirra. ( menn íbyggnir á svip af fundi þegar kjaramál eru annarsvegar. Mynd: ÞÓM.
BSRB
Sókn til bættra lífskjara
ÖgmundurJónasson: Gagnlegur ogfróðlegurfundur meðfulltrúum
ríkisstjórnarinnar ígær. Ákveðið að boða til könnunarviðrœðna milli aðila
ínœstu viku. Uggvœnlegt hvað talsmenn vaxtahœkkana eru slitnir úr tengslum við raunveruleikann
Við kynntum fyrir fulltrúum
ríkisstjórnarinnar stöðuna
eins og hún er að okkar mati og að
við munum ekki þola frekari
kjaraskerðingar né stöðnun held-
ur sækja fram til bættra lífskjara
í komandi samningum“ sagði Ög-
mundur Jónasson formaður
Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja.
f gær funduðu ráðherrarnir
Steingrímur Hermannsson, Jón
Sigurðsson og Ólafur Ragnar
með fulltrúum BSRB. Að sögn
Ögmundar var fundurinn gagn-
legur og fróðlegur og í framhaldi
af honum var ákveðið að boða til
könnunarviðræðna milli banda-
lagsins og ríkisvaldsins í næstu
viku. Á fundinum skiptust aðilar
á upplýsingum um stöðu mála hjá
hvorum aðila fyrir sig.
Ögmundur sagði að það væri
ófrávíkjanleg krafa bandalagsins
að kauptaxtar yrðu hækkaðir í
komandi samningum og brýnt að
menn áttuðu sig á þeirri staðr-
eynd. Ennfremur yrði nauðsyn-
legt að taka mið af öðrum stærð-
um í efnahagsmálum ss. hver yrði
þróunin í skatta- og vaxtamálum.
Varðandi þær raddir innan úr
bankakerfinu að nauðsynlegt
væri að hækka vextina sagði Ög-
mundur að það væri uggvænlegt
hvað þeir aðiiar væru í litlum
tengslum við raunveruleikann
sem vildu vaxtahækkun. Þessir
aðilar þyrftu að kynnast því sjálf-
ir hvernig það væri að kaupa sér
íbúð við slíkar kringumstæður og
svo virtust hinir sömu hafa
gleymt hverning fjármagns-
kostnaðurinn á síðasta ári lék
atvinnulífið.
- Launafólk mun fylgjast
grannt með framvindu þessara
mála á næstunni áður en kröfu-
gerðin verður endanlega mótuð.
En hinu er ekki að leyna að við
höfum verulegar áhyggjur af
stefnunni í vaxtamálunum" sagði
Ögmundur Jónasson.
-grh
Smásöluverslunin
Gjaldþrat hækka vöruverð
Árni Reynisson: Heildverslunin getur illa metið greiðslugetu kaupmanna.
Geta byrgtupp lagerinn ogfarið á hausinn ánþess að heildsöluverslunin eigi kröfu íhann
Arni Reynisson framkvæmda-
stjóri Félags íslenskra stór-
kaupmanna segir vanskil smá-
söluverslunarinnar við heildsöl-
una vera gríðarlegt vandamál og
vaxandi. Hcildsalan búi ekki yflr
upplýsingum eða ábyrgðum um
smásöluverslunina til að meta
getu hennar til að standa í skilum,
innheimta taki lengri tíma, kosti
meiri mannafla og komi
heildsölunni í vanskil, sem skili
sér síðan út í verðlagið. Vegna
aukinna gjaldþrota í verslun að
undanförnu hefur þetta vanda-
mál vaxið enn frekar.
„Verslunin þarf sjálf að laga
þetta til að lækka álagninguna,
sem er sjálfsagt markmið ef hún
ætlar að vera samkeppnishæf og
ná versluninni frá Glasgow,"
sagði Árni í gær. Ef heildsalan
hyggi yfir upplýsingum um
greiðslugetu kaupmanna, gætu
traustir kaupmenn fengið hag-
stæðari samninga en hinir.
Eins og kerfið er í dag þurfa
kaupmenn ekki að gera. grein
fyrir greiðslugetu sinni eða leggja
fram ábyrgðir þegar þeir versla
við heildverslunina, og þær úpp-
lýsingar liggja ekki á lausu. Þetta
sagði Árni að endaði oft með
hreinu tapi, þ.e. að verslunin færi
á hausinn og vöruúttekt fáist
aldrei greidd.
Árni sagðist ekki hafa tölur yfir
það hver áhrifin af erfiðari inn-
heimtu og gjaldþrotum væru á
verðlag. Hann giskaði á að yfir
heildina væru þetta 1-2%, en í
einstökum verslunum eða á ein-
stökum sviðum verslunar gæti
þetta verið hærri tala.
Því hefur verið haldið fram að
ákveðin verslun í Reykjavík hafi
byrjað rekstur nýlega með vöru-
lager sem samanstóð af minni
lagerum frá verslunum sem farn-
ar voru á hausinn. Árni sagðist
ekki vilja tjá sig um sögur sem
væru í gangi, þær sýndu bara að
það þyrfti að taka á þessum mál-
um, og koma á einhvers konar
kerfi sem gerði heildversluninni
kleift að meta vjðskiptavini sína.
En það væri allt of algengt að
heildsalan ætti ekki kröfu í lager
verslana sem yrðu gjaldþrota.
Vörurnar hefðu verið afgreiddar
á pappírum og teldust eign versl-
unarinnar
„Það er alveg óhætt að segja að
það sé allt of mikið andvaraleysi
varðandi gjaldþrot,“ sagði Árni.
Það þyrfti að endurskoða lögin í
þessum efnum og beita þeim
harðar. Hér á landi héldu menn
áfram að reka fyrirtæki þó allt
eigið fé væri uppurið. Víða er-
lendis þætti þetta glæpur, en hér
hugsuðu menn „þetta reddast".
Þetta hefði kannski gengið á tím-
um neikvæðra vaxta en nú væru
tímarnir aðrir.
Loðna
Ágætis
veiði
Óreglulegur sjór og
erfiðar vinnuaðstœður
Síðasta sólarhring tilkynntu 26
loðnuskip um afla samtals um
15,620 tonn sem gera um 600 tonn
að meðaltali á hvert skip. Sem
fyrr er aðalveiðisvæðið á Hér-
aðsflóadýpi.
Leiðindaveður hefur verið á
miðunum að undanförnu; miklir
umhleypingar og óreglulegur sjór
sem hefur gert veiðarnar mun
erfiðari fyrir skipverja en alla
jafna. Sérstaklega þegar skipin
hafa verið með stór köst á síðun-
um í veltingnum. Þá hafa nætur
rifnað og tjón orðið á gálgum og
fleiri tækjum og tólum um borð
vegna gífurlegs átaks sem kemur
á þau við þessar aðstæður.
-grh
-hmp
Föstudagur 13. janúar 1989 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 9