Dagblaðið Vísir - DV - 17.10.1995, Blaðsíða 14
ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 1995
14
tilveran
Lagaval við útfarir:
Eitthvafl nýtt í hveni viku
- segir Jón Stefánsson organisti
„Ég er búinn að vera að spila við
útfarir í yfir þrjátíu ár og er nú með
þriðju kynslóð af tösku undir nót-
urnar. Eftir svona langan tíma hefði
maður haldið að flest af því sem ver-
ið er að leika ætti að vera til í tösk-
unni en það er öðru nær. í hverri
viku fæ ég eitthvað nýtt í hendur,
$sk
II j (, - M. 11
::
11 « m ii.l É ■ p 1 p % J:
1*11(! || 1
ífffi jím t * <fi
inn áftiil lj,I JL ! ii j
eitthvað sem ég hef ekki spilað
áður, og því fer því fjarri að þetta
séu alltaf sömu lögin,“ segir Jón
Stefánsson, organisti í Langholts-
kirkju, aðspurður hvort einhver
breyting hafi orðið á því sem fólk
biður um að leikið sé við útfarir.
Jón segir að í flestum tilvikum
séu það aðstandend-
ur sem velji lögin,
stundum hafi fólk,
sérstaklega það
eldra, sett fram ósk-
ir um lagaval áður en það féll frá en
yfirleitt sé þetta þó mál á milli
presta og aðstandenda. Hann segist
gefa fólki kost á því að ráðgast við
sig um lagaval.
Lögin ráða
„Oft á tíðum eru það einhverjir
sérstakir atburðir sem ráða því um
hvað er beðið og ég hugsa að í flest-
um tilvikum séu þaö einmitt lögin
en ekki textarnir sem ráða því hvað
Langholtskirkja
Jón Stefánsson:
Oftast beðinn að spila
Largo (orgel)
Pílagrímakórinn (orgel)
Ave Maria (Schubert) (einsöngur/orgel)
Allsherjar Drottinn (einsöngur)
Ave Maria (Kaldalóns) (einsöngur)
Það er svo margt (einsöngur)
Allt eins og blómstrið eina
Á hendur fel þú honum
• Hærra, minn Guð
Lýs milda ljós
Bústaðakirkja
Guðni Þ. Guðmundsson:
•■"■***'"k* '^^ ^p^aldi .
honum
a tekur degi
ð eiga Jesú
kertum mínum
„nilda ljós
Þú, Guð míns lífs
Friðarins Guð
Ich ruf zu dir (orgel Bach)
Fagna þú, sál mín
Litany (Schubert)
Söngur við útfarir:
Alltaf jafnerfitt
segir Sigrún Hjálmtýsdóttir
„Eg starfa ekki fast við jarðar-
farir eins og svo margir söngvarar
en syng ef sérstaklega er um mig
beðið. Þetta eru afskaplega við-
kvæmar stundir og mér finnst
þetta alltaf jafnerfitt. Maður sjóast
einhvern veginn ekki í þessum út-
fararsöng,“ segir söngkonan Sig-
rún Hjálmtýsdóttir, Diddú, í sam-
tali við DV. Diddú segir aðstand-
endur oft biðja um eitthvað sér-
stakt, eitthvað sem tengist hinum
látna, uppáhaldslag hans eða
hennar eða eitthvað slikt. Hún
segir að sér falli best að syngja
eitthvaö sem veiti fólki hugarró
og nefnir bænina Faðir vor sem
dæmi. Hún segir að það hafi kom-
ið fyrir að hún hafi verið beðin
um að syngja lag sem henni hafi
ekki fundist viðeigandi en segist
þá bara hafa reynt að syngja það
þannig að sér liði vel. Aðspurð
sagðist hún aldrei hafa neitað því
að syngja eitthvert umbeðið lag.
„Ég hugsa að ég sé búin að
syngja við jarðarfarir í 12-15 ár og
ef marka má einhverja breytingu
á athöfnunum er það kannski
helst að nú er fjölbreytnin meiri.
Kórarnir eru fleiri og sífellt eru að
koma inn nýir sálmar," segir
Diddú. -sv
er flutt hverju sinni," segir Jón. Aö-
spurður segir hann að eflaust komi
upp sú staða að benda þurfi fólki á
að eitthvað sé varla við hæfi en það
sé þó yfirleitt mál milli presta og að-
standenda. Hann minnist þess einu
sinni að við giftingu hafi hann bent
fólki á að lagið Please release me let
me go væri vart viðeigandi. í textan-
um er þess óskað að viðkomandi
verði sleppt og að hann fái að kom-
ast í burtu. Það hefur því líklega
verið lag frekar en texti sem réð því
að sóst var eftir því að það yrði
leikið. Parið féllst á röksemd
organistans.
„Fyrirkomulagið er það
sama og áður, kór, organisti
og oft einsöngvari eða
einleikari, en það hef-
ur orðið bylting í tón-
listarflutningnum
því kórarnir eru
miklu betri en
áður. Með til-
komu Ljóðakórs-
ins, sem var ein-
göngu skipaður
atvinnusöngv-
urum og var
nánast einráður
um tíma, varð
mikil breyting
til batnaðar. í
dag eru nokkr-
ir hópar sem
: standa í þessu
; og með stutt-
um fyrirvara
geta þeir sung-
ið hvað sem
um er beðið,“
sagði Jón
Stefánsson.
-sv
Þrjár útfararstofur
í Reykjavík eru þrjár starf-
andi útfararstofur. Stærst er sú
sem er í eigu Kirkjugarða
Reykjavíkur og er starfrækt i
Fossvogi. Líkkistuvinnustofa
Eyvindar Árnasonar er í Vest-
urhlíð 3 og Útfararþjónustan
Fjarðarási 25 er sú þriðja.
Davíð Ósvaldsson:
Fyrirtækið stofn-
að 1899
„Afi stofnaði fyrirtækið á
giftingardegi þeirra hjóna, 25.
nóvember 1899, og
það er því elsta
útfararstofan i
landinu. Við
erum þrír sem
vinnum hérna
og veitum alla
þjónustu sem
viökemur útför-
um,“ sagði Davíð
Ósvaldsson en
hann rekur Líkkistu-
vinnustofú Eyvindar Árnason-
ar. Hann sagði að tilfinning sín
væri sú að útfarir hefðu breyst
á síðustu árum í þá átt aö þær
væru nú vandaðri, léttari og
uppbyggilegri. Hann sagði að
algengasta verð fyrir jarðarför
væri í kringum 150 þúsund
krónur og að í mörgum tilvik-
um borguöu lífeyris- og styrkt-
arsjóðir a.m.k. hluta þess fjár.
Rúnar Geirmundsson:
Persónuleg
þjónusta
„Ég reyni að veita sem per-
sónulegasta þjónustu og tek
þátt í öllu ferlinu með aðstand-
endum. Ég tek á móti fólkinu og
tala við það, er við kistulagn-
inguna og er við jarðarförina.
Þá ráðlegg ég fólki um lagaval,"
sagði Rúnar Geirmundsson, hjá
Útfararstofunni. Hann sagðist
taka minna verð fyrir þjónust-
una en Kirkjugarðarnir væru
að gera. Rúnar sagðist eiga
aukakistur frá Hollandi en byði
að öðru leyti upp á hvítar kist-
ur frá Kirkjugörðunum og Dav-
íð Ósvaldssyni. Rúnar starfaði i
7 ár hjá Kirkjugörðunum en
hefur frá 1990 unnið sjálfstætt.
Hann sagði að útfararstofurnar
hefðu allar sama aðgang að lík-
húsi hjá Kirkjugörðunum í
Fossvoginum.
ísleifur Jónsson:
Leiðandi á
markaðnum
„Við erum leiðandi á þessum
markaði og sjáum um u.þ.b,
85% af útförum í Reykjavík. Að-
standendur ráða vitaskuld ferð-
inni en við
förum með
þeim í gegn-
um hlutina
og þeir velja
þá þjónustu
sem þeim
hentar," sagði ísleifur Jónsson,
útfararstjóri hjá Útfararstofu
Kirkjugarðanna, dótturfyrir-
tæki Kirkjugaröa Reykjavíkur.
ísleifur sagði að algengasta
verð á útförum væri 120 til 160
þúsund en ódýrustu athafnirn-
ar kostuðu um 100 þúsund
krónur. Hann sagði að í þessu
eins og öðru væri það á valdi
aðstandenda hvaða þjónustu
þeir fengju og hvernig henni
væri háttað. Hann sagði að að-
standendur gætu valið úr a.m.k.
átta kórum og orelleikararnir
væru sjálfsagt á milli 30 og 40.
Bálförum fjölgar
Á landinu voru á síðasta ári
um 1.700 útfarir og þar af eru
1.000 til 1.100 í Reykjavík. Reikn-
að er með aðfjöldinn verði svip-
aður á þessu ári. Miðað við um
130 bálfarir fyrir þremur árum
voru þær 170 á liðnu ári og
verða álíka margar í ár. -sv.