Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.1996, Qupperneq 14

14
MIÐVIKUDAGUR 22. MAÍ 1996
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: JÓNAS KRISTJÁNSSON
Aðstoðarritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLT111,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14,105 RVÍK, SÍMI: 550 5000
FAX: Auglýsingar: 550 5727 - RITSTJÓRN: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
GRÆN númer: Auglýsingar: 800 6272. Áskrift: 800 6270
Stafræn útgáfa: Heimasíða: http://www.skyrr.is/dv/
Ritstjórn: dvritst@centrum.is - Auglýsingar: dvaugl@centrum.is. - Dreifing: dvdreif©centrum.is
AKUREYRI: Strandgata 25, sími: 462 5013, blaðam.: 462 6613, fax: 461 1605
Setning og umbrot: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Filmu- og plötugerð: ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. - Prentun: ÁRVAKUR HF.
Áskriftarverð á mánuði 1700 kr. i,i. vsk. Lausasöluverð 150 kr. m. vsk., helgarblað 200 kr. m. vsk.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
Hinn ósvífnasti allra
Paolo Berlusconi, bróðir Silvio Berlusconi, fyrrver-
andi forsætisráðherra Ítalíu, afplánar nú hálfs þriðja árs
dóm fyrir spillingu í þágu fyrirtækja bróður síns. Sjálfur
er Silvio Berlusconi oft í yfirheyrslum hjá rannsóknar-
dómurum og á yfir höfði sér ótal ákærur af slíku tagi.
Berlusconi eignaðist fyrst peninga í verktakabransan-
um, sem á Ítalíu hefur löngum byggzt á mútum. Síðan
lenti hann í vinfengi við Bettino Craxi, leiðtoga ítalskra
jafnaðarmanna og löngum forsætisráðherra. Af honum
þáði Berlusconi fyrsta sjónvarpsleyfið í landinu.
Craxi er nú í útlegð í Norður-Afríku á flótta undan
réttvísinni og getur ekki snúið til Ítalíu aftur, því að þar
bíður hans að afplána dóma fyrir margvíslega og geig-
vænlega spillingu, sem hann stóð fyrir sem forsætisráð-
herra á sínum tíma. Hann er orðinn ærulaus maður.
Pilsfaldakapítalistinn Berlusconi blómstraði hins veg-
ar. Hann notaði sjónvarpsleyfið frá Craxi til að byggja
upp fjármálaveldi, sem hefur haft greiðan aðgang að íjár-
magni hjá sumum bönkum og lánastofnunum og skuldar
nú sem svarar 170 milljörðum íslenzkra króna.
Á uppstigningardag handtók lögreglan fimm helztu
stjórnendur fjármálaveldis Berlusconis og gaf út hand-
tökuskipanir á tvo aðra, sem ekki fundust. Þeir eru sak-
aðir um skjalafalsanir og mútur. Þar með eru taldar
greiðslur til Craxis og til skattalögreglunnar á Ítalíu.
Rannsóknin á umsvifum Berlusconis nær til annarra
landa. í apríl gerði svonefnd stórsvikadeild brezku lög-
reglunnar húsleit í London og gerði upptæka fimmtán
skjalapakka á vegum fjármálaveldis Berlusconis. Á
Spáni er verið að rannsaka kaup á sjónvarpsstöð.
Berlusconi fór út í stjómmál á sínum tíma til að vernda
umsvif sín. Hann beitti fyrir sig öflugu fjölmiðlaveldi
sínu, fékk um flórðung þingsæta í kosningunum fyrir
rúmlega tveimur árum og varð forsætisráðherra. Hann
notaði völd sín til að hreiðra betur um fyrirtæki sín.
Meðal annars gaf hann út ólöglega tilskipun um, að
2000 fjárglæframönnum yrði sleppt úr gæzluvarðhaldi.
Ennfremur þrýsti hann sínum mönnum inn í helztu
áhrifastöður samkeppnisaðilans, ríkissjónvarpsins á ítal-
íu. Hann reyndi líka að skrúfa fyrir rannsóknardómara.
Sem betur fer varð Berlusconi skammlífur í embætti.
Við tóku hlutlausar embættismannastjórnir, sem létu
hann ekki vaða yfir sig. Síðan var kosið aftur í vor og þá
náðu aðrir samkomulagi um myndun ríkisstjórnar án
þátttöku Berlusconis og flokks hans, Áfram Ítalía.
Eigi að síður tókst Berlusconi að ná næstum því sama
fylgi í kosningunum og hann hafði náð tveimur árum
áður. í millitíðinni hafði þó það gerzt, að öllum ítölum
átti að vera orðið ljóst, að hann hefur allan tímann ver-
ið að reyna af alefli að skara eld að eigin köku.
Hér í blaðinu var fyrir tveimur árum lýst furðu á, að
ítalir skyldu styðja þennan gerspillta mann í stjórnmál-
um. Sú furða er enn meiri núna, þegar miklu meira er
vitað um feril hans, en hann endurnýjar samt fylgi sitt.
Sú staðreynd er áfellisdómur yfir ítölskum kjósendum.
Stundum er kvartað um, að íslendingar séu tæpast
með réttu ráði, þegar þeir velja sér stjórnmálaleiðtoga.
Fávísi okkar í stjórnmálum er þó hreinn barnaleikur við
dálæti ítala á pilsfaldakapítalista, sem hefur öðlast allt
sitt peningavald með söfnun skulda, mútum og fólsunum.
Þótt forstjórar hans og bróðir sitji inni og höfuðpaur-
inn sitji sjálfur á tímasprengju, heldur hinn ósvífni tæk-
ifærissinni áfram að faðma þjóðarhjartað í sjónvarpi
sínu.
Jónas Kristjánsson
Stefnan: fækka um 300 krókabáta, niður í um 800, og djúpveiðiskipin áfram á grunnslóðinni - þvert á hagsmuni
samfélagsins, segir greinarhöfundur.
Islendinga
vantar fleiri ski

Ráðleysið í fiskistjórnun lands-
ins er mesta vandamál íslendinga.
Skortur á yfirsýn og stjórnleysi
fiskiráðuneytisins verður stöðugt
vandræðalegra eftir því sem menn
kynnast þessu betur.
Viðskiptablaðið (Vbl.) vikuna
10.-16. aprU gerir þessu allgóð skil
og er fiskiráðuneytinu og alþingis-
mönnum sérstaklega bent á að
lesa vel upplýsingar á bls. 20-22,
þótt að hætti islenskra blaða-
manna séu ekki dregnar ályktanir
af þeim staðreyndum sem þar
koma fram. Staðreyndirnar tala þó
jafnan skýrustu máli, en íslenskir
stjórnmálamenn eru enn undir
dönskum áhrifum frá fyrri öld og
viðurkenna ekki staðreyndir.
„Hvis det er fakta, sá benægter jeg
fakta,“ gæti vel verið kjörorð
stjórnsýslunnar á íslandi nútím-
ans. Þar gUdir bara klíkuskapur-
inn.
Tapast veiðirétturinn?
Formaður úthafsveiðinefndar
LÍÚ kemst að þeirri niðurstöðu að
úthafsveiðiHoti landsins dugi ekki
til að ná þeim afla sem honum er
ætlaður á þessu fiskveiðiári sam-
kvæmt milliríkjasamningum, Vbl.
bls 20. Hann segir yfir 100 skip á
úthafsveiðum í ár og að sú hætta
sé fyrir hendi að veiðiréttur tapist
vegna of lítilla veiða á úthafinu.
Hann gerir eðlUega kröfu til að
lagður verði aukinn kraftur í út-
hafsveiðarnar, enda hefir lengi
verið bent á að eina leiðin til að
auka afköst heildarfiskveiða
landsins liggi í aukinni sókn á út-
hafið.
Það er.aðeins vegna ofveiði tog-
araflotans á þorski innan fiskUög-
sögunnar á undanförnum árum að
úthafsRota LÍÚ hefir verið beitt á
úthafið. Þar liggur engin hugar-
farsbreyting að baki, enda bíða
stórútgerðarmenn þess nú að beita
úthafsflotanum aftur meir í
þorskinn innan fiskUögsögunnar
og verður þá minna um út-
hafsveiðamar.
Kjallarinn
Engin fiskveiðistjórnun
Fiskveiðistjórnun er engin á ís-
landi, aðeins hagsmunapot nokk-
urra manna, sem hafa fiskiráðu-
neytið í hendi sinni. Fiskiráðu-
neytið hefir markvisst unnið að
niðurskurði á öUum veiðum innan
fiskilögsögunnar, þ.e. vannýtingu
flotans þar. Úthafsveiðiflotinn hef-
ir getað mætt þessum yfirgangi
með auknum veiðum á úthafinu,
einkum síðustu 3 árin, en aðrir
hafa orðið að una skertum hlut
ráðuneytisins.
Þannig hótaði fiskiráðuneytið
trillukörlum að skera róðrardaga
þeirra niður i 40 á næsta fiskveiði-
ári vegna oftekins afla á fyrra ári,
sem nam um 35.000 tonnum af
þorski, þótt úthlutað væri 21.500
tonna heUdarafla. Fiskiráðuneytið
er ekki að spyrja um nýtingu flot-
ans, hagræðingu í veiðum eða til-
kostnað við veiðar eftir veiðiað-
ferðum. Þeim nægir að elta skottið
á sjálfum sér. HeUdaryfirsýn um
hagsmuni landsins alls er ekki
viðurkennd í kvótakerfinu, aðeins
yfirráð „framseljanlegra eign-
arkvóta" einstakra manna eða út-
gerða, sem fiskiráðuneytið hefir
komið á fyrir skjólstæðinga sína.
Aðrir eru þar gerðir útlægir. Þar
komast engir nýir að.
Gegn hagsmunum þjóðfé-
lagsins
Ráðabrugg LÍÚ er enn fremur að
stofna tU sameiginlegs átaks um að
kaupa upp kvóta í fiskUögsögunni
og er nú fyrirhugað að frá og með
næsta fiskveiðiðári skuli leggja 1
kr/kg til slíks, sjá Vbl. bls 21. Þetta
gerir um 150-200 miUjónir á ári, en
þessu til viðbótar er ríkissjóði
heimUt að taka 500 m/kr. lán að
auki tU að flýta úreldingu króka-
báta. „Þessar 500 miUjónir eru
taldar geta dugað fyrir úreldingu
120 tU 130 báta af rúmlega 1100,
sem enn eru með krókaleyfi."
Það stendur ekkert um hver
skuli endurgreiða ríkissjóði þessi
lán. Svona eru upplýsingar úr
innsta kardínálahring LÍÚ, næst
páfanum sjálfum. Stefnan er sú að
fækka um 300 krókabáta, niður i
um 800, og nota djúpveiðiskipin
áfram á grunnslóðinni. Slíkt geng-
ur þvert á hagsmuni samfélagsins.
„En hvað varðar okkur um þjóðar-
hag?“ Spurningin er opin enn.
Önundur Ásgeirsson
„Heildaryfirsýn um hagsmuni landsins alls er
ekki viöurkennd í kvótakerfinu, aðeins yfirráð
„framseljanlegra eignarkvóta“ einstakra
manna eða útgerða, sem fiskiráðuneytið hefir
komið á fyrir skjólstæðinga sína.“
Skoðanir annarra
Þögul forsetaframboð
„Það er mikið umhugsunarefni að nær engin um-
ræða hefur farið fram um eðli forsetaembættisins:
Enginn frambjóðandi hefur lýst á skilmerkilegan
hátt hvemig hann ætlar að nota og móta embættið.
Hin hugmyndalega umræða er ekki hafin og ýmis-
legt bendir til að það sé sumum frambjóðendum
mjög að skapi að halda henni í algjöru lág-
marki...Þeir sem ætla að þegja sig gegnum kjör
æðsta embættsmanns þjóðarinnar eiga ekkert erindi
á Bessastaði."
Úr forystugrein Alþbl. 21. maí.
Umhugsunarefni
fyrir ASÍ-þing
„Verkalýðshreyfingin hefur að undanförnu barizt
hart gegn umbótum á vinnulöggjöf. Sú barátta er á
misskilningi byggð og sýnir að forystusveit þessarar
voldugu almannahreyfingar hefur ekki skynjað þær
víðtæku og djúpstæðu breytingar, sem orðið hafa á
viðhorfi fólks. í þeirri baráttu hafa ríkisstjórn og
meirihluti Alþingis stuðning almennings en ekki
verkalýðshreyfingin. Það út af fyrir sig er umhugs-
unarefni fyrir þingfulltrúa á ASÍ-þingi.“
Úr forystugrein Mbl. 21. maí.
Utanveltu ráðuneyti
„Ekki er hægt að skilja skilaboð skýrslu Ríkisendur-
skoðunar öðruvísi en að hún staðfesti það sem oft
hefur verið sagt um utanríkisráðuneytið, að það hafi
staðnað og orðið utanveltu í hinni nútímalegu
stjórnsýsluþróun. Því þurfi að kippa í liðinn með því
að taka á hinum ýmsu málum, eins og ráðningar-
málum, launamálum, risnu og húsnæðismálum.
Kannski mætti þýða þessi skilaboð á Júróvisjonmál
og segja að utanríkisráðuneytið sé sjúbbídú. Alltjend
er ljóst að á Spaugstofumáli fæst sú skynsamlega
niðurstaða að utanríkisnáðuneytið sé „út úr kú“!“
B.G. í Tímanum 21. maí.