Dagblaðið Vísir - DV - 24.05.1997, Qupperneq 21

LAUGARDAGUR 24. MAI1997
1)$enning
Vigdís með norrænu-
fræðingum í Ameríku
Vestur i Ameríku, þar sem allt er
stærra og meira en við eigum að
venjast, eru norræn fræði að fornu
og nýju víða kennd undir einum
hatti. Þeir sem velja sér þau að kjör-
sviði þurfa því að sækja námskeið í
svo óskyldum greinum sem Ara
fróða, kvikmyndum Ingmars Berg-
mans og sögu barnaskóla á Suður-
Jótlandi til að teljast fullmenntaðir
í sinni grein. Dagana 24.-27. apríl sl.
hittust á þriðja hundrað manns í há-
skóla Ulinoisríkis í Bandaríkjunum
á 87. ársfundi Félags um framgang
norrænna fræða þar í landi, SASS,
báru saman bækur sínar og fluttu
liðlega 130 erindi undir styrkri
stjórn Marianne Kalinke. Marianne
er ábyrg fyrir kennslu í forníslensk-
um bókmenntum í IUinoisháskóla
sem státar af þriðja stærsta bóka-
safni landsins - næst á eftir
Harvard og Yale. Hún er mörgum
íslendingum að góðu kunn, hefur
dvalið hér langdvölum á sumrum og
einkum rannsakað helgisögur frá
miðöldum.
Stúdentum snarfjölgar
hjá Max
Segja má að félagar i SASS séu
framvarðasveit í landkynningu
Norðurlanda í Vesturheimi. Þeir út-
breiða þekkingu á menningu þeirra,
tungu og sögu og vekja þannig
áhuga fólks á því sem norrænt er.
Slíkur áhugi er oft undanfari ferða-
laga og innkaupa eins og kunnugt
er. Mesta stjaman á þessu sviði var
á allra vörum fyrir frábæra frammi-
stöðu sína: nýráðinn lektor við há-
skólann í Colorado, Max Olmstead,
sem fór beint frá námi og rannsókn-
um sínum á Ólafs sögu Odds munks
hér heima í fyrravetur til Colorado
og hefur nú á einu ári fjölgað stúd-
entum í sinni grein úr 14 í 170.
rakti sögu kvennabaráttunnar og
hvaða aðferðir hefðu dugað til að ná
árangri. Meðal annars upplýsti hún
um ýmis innhússleyndarmál úr her-
búðum norrænna kvenna, eins og
um það hvemig sænskum þingkon-
um hefði tekist með hótunum um
samstöðu kvenna á þinginu að fá
eðlilegt hlutfaU ráðherra í ríkis-
stjórn Ingvars Carlssonar. Eftir
ræðuna og næstu daga var greini-
legt að áhrif Vigdísar ná langt út
fyrir raðir áhugamanna um norræn
fræði í Bandaríkjunum því hún var
í stöðugum viðtölum og á fundum
með framáfólki í borginni þann
tíma sem ráðstefnan stóð.
Giffarður riddari fundinn
Af fornfræðasviðinu er sjaldan
hægt að segja jafnafgerandi tíðindi
og þegar læknar finna lyf gegn
eyðni en þó var ein sérlega
skemmtHeg tilgáta sett fram á fund-
inum af Kari EUen Gade við Indi-
anaháskóla. Hún hefur nú um ára-
bU unnið að enskri útgáfu á Mork-
inskinnu í félagi við Theodore M.
Andersson sem varð frægur á 7. ára-
tugnum fyrir að umbylta viðhorfum
tU uppruna íslenskra fornsagna.
Hún leiddi líkur að því að Giffarður
riddari af VaUandi, sem kemur tU
hirðar Magnúsar berfætts 1100/01
og fær af því hina mestu skömm í
sögunni, eins og Eldjám Húsvíking-
ur yrkir um, hafi sennUega verið að
bera fé á Magnús svo hann kæmi
vestur um haf að taka þátt í upp-
reisn gegn Hinriki I. Englandskon-
ungi. Og Kari benti m.a.s. á Giffard
nokkurn sem er að höggva lík Har-
alds Guðinasonar eftir að hann fékk
ör í augað á hinum fræga Bayeux-
refli sem lýsir innrás Normanna í
England árið 1066, og stakk upp á að
sá níðingur væri sami Giffarður og
sagan segði frá.
Af samstöðu sænskra Islenskar nútímabók-
þingkvenna menntir útundan
ísland og íslenskar fornbók-
menntir voru mjög áberandi á árs-
fundinum að þessu sinni, þökk sé
Vigdísi Finnbogadóttur sem var sér-
stakur heiðursgestur flmdarins, og
Flugleiðum sem vora svo rausnar-
legar að bjóða íslendingum þrjá
flugmiða vestur, að beiðni
Mariönnu. Vigdís flutti hátíðarfyr-
irlestur fyrsta kvöldið í stærsta
samkomusal háskólans sem dró að
fjölda manns úr borginni og vakti
mikla athygli fjölmiðla. í lestri sín-
um lýsti Vigdís stöðu kvenna
á Norðurlöndum og ís-
landi sérstaklega,
Þeir íslendingar sem fluttu erindi
á fundinum voru Gísli Sigurðsson,
Guðrún Nordal og Torfi Tulinius og
töluðu þau öU um sín sérsvið:
munnlegan bakgrunn fornsagna,
dróttkvæðalist og fræðaiðkun og
túlkun EgUs sögu. Athygli vakti að
íslenskar nútímabókmenntir voru
ekkert á dagskrá enda þótt 19. og 20.
aldar höfundar frá Norðurlöndun-
um fengju töluverða umfjöUun.
Ýmsum fannst þó sennilegt að HaU-
dór Laxness kæmist von bráðar í þá
hringiðu eftir frábærar viðtökur
s
■s
Frá háskólanum í lllinois. Styttan á myndinni gegnir sams konar hlutverki og
Sæmundur á selnum við Háskóla íslands.
nýrrar útgáfu á Sjálfstæðu fólki þar
vestra - en norskur miðaldafræð-
ingur hafði á orði að íslendingar
hlytu nóga frægð út á sín fomu
fræði og ættu því ekkert með að
troða sér inn í nútímann líka. Stað-
festist því enn að ekki er alveg kuln-
að í tilfinningaglæðum þjóðernis-
hyggju og þjóðarstolts þrátt fyrir
sjónvarpssamruna menningar-
heima og markaðssvæða.
-GS
Vigdís Finnbogadóttir með Marianne Kalinke (t.v.), skipuleggjanda ráöstefnunnar, og Jenny Jochens sem hefur
nýlega birt tvær bækur um sögu norrænna kvenna á miööldum og ímynd þeirra í bókmenntum.
Hér gefur á aö líta hluta af hinu 70 metra langa veggteppi sem kennt hefur veriö viö Bayeux. Teppiö var saumaö út
á 11. öld og þykir einstakt í sinni röö. Um er aö ræöa konungasögu í myndskreyttu formi.
Kraftur
Endiifb-
ðryggi
Þjónustumiðstöð í hjarta borgarinnar
— B R Æ Ð U R N I R
wmtmr
533 2800 • Fax: 533 2820
BOSCH verslunin aðkeyrsla frá Háaleitisbraut