Dagblaðið Vísir - DV - 13.05.1998, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 13. MAÍ 1998
11
dv__________________________________________________________________________________ Fréttir
|
w Islensk sjávarútvegsstefna bæði skelfir og heillar í Noregi:
Norðmenn munu fara
íslensku leiðina
>
l
I
>
9
>
>
k
;
>
í
í
>
>
>
>
- segir Rolf Domstein, annar ríkasti sægreifi Noregs á eftir Kjell Inge Rökke
Kreppa og verkefnaskortur í norskum skipasmíðum:
Rétti tíminn til að
panta togara
- segir Björn Lillelien, forstjóri skipasmíðastöðvar Kværner
DV, Kalvogi:
„Það er til fólk hér 1 Noregi sem
heldur að það sé hægt að auka.tekj-
ur af sjávarútvegi með því að setja
flóknar reglur um sölu á fiski, við-
skipti með báta og veiðiheimildir.
Þess vegna búum við við einokum á
sölu á ferskum fiski, bann við sölu
á kvótum og bara sjómenn mega
eiga fiskiskip,“ segir Rolf Domstein,
annar stærsti sæfgreifinn í Noregi á
eftir Kjell Inge Rökke, í samtali við
DV
í Noregi er talað um að fara ann-
að hvort „íslensku leiðina" í sjávar-
útvegsmálum eða halda fast við þá
norsku. Flestir sjómenn fyllast
skelfingu þegar þeir heyra minnst á
„íslensku leiðina" en útgerðarmenn
eins og Domstein segja að fyrr eða
síðar verði Norðmenn að reka sjáv-
arútveg sinn eins og hver önnur
viðskipti og losa sig við lögin sem
nú gilda um sjávarútveginn.
Öngulsson á móti
„Ekki meðan ég er ráðherra,"
sagði Peter Angelsen sjávarútvegs-
ráðherra þegar DV bar málið undir
hann. „Það er almennur vilji fyrir
þvi að halda fast við núverandi
stefnu og forðast þá gríðarlegu
byggðaröskum sem orðið hefur á ís-
landi vegna þess að kvótar ganga
kaupum og sölum.
Domstein hristir höfuðuð yfir
þessum rökum. „Við verðum að
vera samkeppnishæfir erlendis og
þá verður sjávarútvegurinn að skila
meiri hagnaði en nú er. Það gerist
ekki nema við losum okkur við allt
þetta lagabákn og gefum viðskipti
með fisk, kvóta og báta frjáls. Þá
munu best reknu fyrirtækin stækka
og þau illa reknu fara á hausinn,"
segir Domstein.
Hann viðurkennir um leið að „ís-
lenska leiðin muni leiða til byggð-
aröskunar og að mörg smáfyrirtæki
í Norður-Noregi muni tapa sínum
kvótum og skipum. Fyrirtæki Dom-
steins velti á síðasta ári 17 milljörð-
um íslenskra króna. Domstein sagði
að hann myndi tvöfalda veltuna á
tveimur árum ef viðskipti í sjávar-
útvegi væru gefin frjáls.
„Lögin standa sjávarútveginum
fyrir þrifum, ekki öfugt,“ sagði
Vilji menn nýja togara á niöursettu verði þá er rétti tíminn til að panta núna. Skipasmiðjur í Noregi eru í vandræðum
með verkefni vegna kreppunnar í Asíu og geta smíöað skip undir kostnaöarverði. Á myndinni er skuttogarinn
Guðbjörg sem smíðaður var í Noregi.
Domstein. Hann er í Noregi einn
helsti málsvari útgerðarmanna á
Norðvesturlandinu. Þar eru útgerð-
arfélögin stærst og krafan mest um
að „íslenska leiðin" verði farin.
Má ekki eiga fiskibát
Domstein rekur fiskverkanir á
mörgum stöðum á svæðinu um-
hverfis Álasund og hann á hluti í
nokkrum bátum. Lögin banna hon-
um hins vegar að eiga meira en
49% hlut og það er hann mjög
ósáttur við. Starfandi sjómenn
verða alltaf að eiga meirihlutann.
Peter Angelsen sjávarútvegsráð-
herra er fulltrúi minni útgerðar-
manna í Norður-Noregi og hann
berst gegn öllum breytingum. „ís-
lenska leiðin gæti leitt til óbætan-
legs skaða í norskum sjávarútvegi
og norsku þjóðlífi," sagði Angel-
sen.
„Lögxmum verður ekki breytt í
tíð þessarar ríkisstjómar en það
kemur ný stjóm á næsta kjörtíma-
bili og þá verða viðskipti í sjávar-
útvegi gefin frjáls. Nú þegar er
meirihluti á þingi fyrir þessmn
breytingum því Verkamannaflokk-
urinn, Hægriflokkurinn og Fram-
faraflokkurinn em fylgjandi upp-
stokkum. Við bíðum því bara róleg-
ir. Þetta kernur," sagði Domstein.
Veröum aö semja
um Smuguna
DV reyndi að semja um Smug-
una við Domstein og hann sagðist
eindregið þeirra skoðunar aö
Norðmenn og íslendingar yrðu að
semja fyrr eða síðar.
„Það kemur sér mjög illa fyrir
Norðmenn að geta ekki lokað
Smugunni. Meðan hún er opin er
alltaf hætta á að íslendingar og
aðrir komi og taki tugi þúsunda
tonna. Sjómenn í Norður-Noregi
mega ekki heyra samninga nefnda
en við verðum að sýna skynsemi í
málinu og láta nokkur þúsund
tonn af hendi og ná um leið fullri
stjórn á veiðunum," sagði Dom-
stein og bætti við að hann hefði
ekki minnstu trú á að samningar
tækjust um Smuguna á næstunni.
-GK
DV, Florö:
„Það er mjög harðnandi sam-
keppni i skipasmíðum og verð á nýj-
um skipum verður lágt næstu árin.
Þess vegna er sjálfsagt rétti tíminn
núna fyrir íslenskan útgerðarmann
að panta sér nýjan togara, segir
Bjöm Lillelien, forstjóri skipa-
smiöju Kræmer í Florö í Noregi, við
DV.
Bjöm tók vel í pöntun DV á nýj-
um 1500 tonna togara - fyrir blaðið.
Undanfama mánuði hefur efhahags-
kreppan í Asíu leitt til þess að eftir-
spum eftir nýjum skipum er minni
en áður og samkeppni skipasmiðj-
anna harðari. Kvæmer í Florö hefur
t.d. ekki verkefni nema fram til
haustsins 1999.
„Ef þú staðfestir pöntun núna fyr-
ir sumarfríin þá get ég afgreitt nýj-
an togara strax eftir aldamótin,"
sagði Björn. Mörg fiskiskip hafa ver-
ið smíðuð í Florö fyrir íslendinga en
undanfarin ár hefur stöðin einbeitt
sér að smiði lítilla tankskipa. Nú er
meira en nóg til að slíkum skipum í
heiminum.
Hann sagði jafnframt að vegna
ástandsins i skipasmíðunum gæti
hann neyðst til að smíða skip undir
kostnaðarverði. Jafnframt standa
vonir til að ríkið auki niðurgreiðsl-
ur á nýsmíðuðum skipum úr 7% í
9%.
„Undanfarinn áratug höfúm við
rekið skipasmiðjuna með hagnaði,
stundum mjög umtalsverðum hagn-
aði. Árið 1994 var hagnaðurinn 20%
af veltu. Við þolum því hallarekstur
í tvö til þrjú ár meðan kreppan líð-
ur hjá og getum þá smíðað skip und-
ir kostaðarverði," sagði Bjöm.
Og hvað kostar svo gripurinn?
Bjöm vildi ekki semja um verð áður
en hann fengi pöntunina. Vildi bara
segja að ef samið væri strax mætti
búast við hagstæðum kjömm.
-GK
BIFR EIÐASTILLINGAR
NICOLAI
AUGLÝSING
um frambo&slista viö sveitarstjórnarkosningar 23. maí n.k. f Snæfeílsbæ
B D S
listi Framsóknarélags listl Sjálfstæöisflokksins listi Bæjarmálafélags
Snæfellsbæjar Snæfellsbæjar
Pétur S. Jóhannsson Ásbjörn Óttarsson Sveinn Þór Elinbergsson
Magnús Eiríksson Jón Þór Lúðvíksson Jóhannes Ragnarsson
Guömundur Þóröarson Ólína Björk Kristinsdóttir Margrét Sigríður Ingimundardóttir
Kristín Vigfúsdóttir Ólafur Rögnvaldsson Guðbjörg Jónsdóttir
Ragna ívarsdóttir Pétur Péturson Jón Þorbergur Oliversson
Þorkell Cyrusson Jóhannes Ólafsson Aðalstelna Erla Laxdal Gísladóttir
Vigfús Örn Gíslason Margrét Björk Björnsdóttir Sigurður Arnfjörð Guðmundsson
Guðmunda Wiium Jóhann Rúnar Kristinsson Ævar Sveinsson
Katrín Ríkharðsdóttir Jónas Kristófersson Heiðar Elvan Friðriksson
Sigtryggur Þráinsson Unnur Óladóttir Arnljótur Arnarson
Guörún Gísladóttir Kolbrún ívarsdóttir Grímur Stefánsson
Ómar Lúövíksson Örn Arnarson Rikharður Jónsson
Margrét Þórðardóttir Björn Arnaldsson Metta Guömundsdóttir
Atli Alexandersson Sigurbjörg Kristjánsdóttir Kristján Helgason
Snæfellsbæ 11. maí 1998.
Yfirkjörstórn