Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1998, Page 43

H>"V LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1998
Drnbílar
- segir Björn Sverrisson bílasmiður um vinnuna
Bílhræ af Studebaker var flutt til landsins frá Bandaríkjunum. Þegar Bjorn var
búinn að hirða það sem hann gat notað keypti Hinrik Thorarensen afganginn af
bílnum og hyggst gera hann upp.
Olafur Magnússon og fjölskyida við bílinn á leiðinni á Þingvallahátíðina 1930. Hér að ofan er Ólafur einn við bílinn
nýkominn til landsins. Myndirnar tvær svo og myndin hér til hliðar eru allar úr einkasafni Bjarna Einarssonar fráw.
Túni. ^
Undirvagninn
reyndist erfið-
ur þar sem
margsinnis
var búið að
breyta honum •—
frá uppruna-
legu horfi.
DV-mynd ÞÖK
Tómstundagaman Björns
Sverrissonar, eldvarnaeftir-
litsmanns á Sauðárkróki, er
aö gera upp gamla bíla. Nú
er hann að vinna í fjórða
bílnum sem hann hefur
skipulega tekið sér fyrir
hendur í seinni tíð en þar á
undan voru þeir ófáir bíl-
arnir sem hann hafði
,fiktaó“ í með einum eða
öðrum hætti.
BUlinn sem Bjöm vinnur núna að
er eftir því sem best er vitað sá eini
sinnar tegundar hér á landi, sportbíll
af gerðinni
Studebaker,
árgerð 1930,
oft kallaður
Eskin eða Six
að eftimafni.
Áður hafði
Bjöm gert
upp Willys-
jeppa,
Volkswagen
„rúgbrauð"
og Ford A ár-
gerð 30 sem
eftirsóttur er
í brúðkaup í
Skagaflrði.
Það
skemmtilega
við Stu-
debakerinn
er að hann er
kominn í
eigu sömu
fiölskyldu og
upphaflega
keypti hann.
Núverandi
eigandi er
Kristín Ólafs-
dóttir á Laug-
arvatni, kona
dr. Haralds Matthíassonar, fyrrum
menntaskólakennara. Faðir Kristín-
ar, Ólafur Magnússon í Fálkanum,
keypti bílinn glænýjan árið 1930 svo
að hægt yrði að aka honum á Alþing-
ishátíðina það ár.
Frá því að Ólafur seldi bílinn upp
úr 1940 hefur hann verið í eigu fjöl-
margra aðila - en aldrei fór bíllinn úr
landi. Segja má að Bjami heitinn Ein-
arsson frá Túni hafl bjargað bílnum
frá algjörri glötun er hann fann hann
í húsagarði í Kópavogi árið 1976 og
keypti hann. Gerði Bjarni bílinn upp
að hluta með aðstoð sonar síns, Ingi-
bergs, og var Studebakerinn til sýnis
í Laugardalshöil á sýningu Fombíla-
klúbbsins árið 1979. Bjami seldi svo
Þorsteini Baldurssyni bílinn og þaðan
fór hann til Suðurnesja. Fyrir þremur
árum frétti Kristín af bílnum þar og
keypti hann þegar.
Hún sagðist í samtali við helgar-
blaðið muna vel eftir bílnum þegar
Björn heldur á mælaborðinu úr bílnum, eitt af því fáa sem gekk nokkuð
snurðulaust að gera upp. Að vísu þurfti að púsla ýmsu saman en það hafð-
ist á endanum. DV-mynd ÞÖK
Björn Sverrisson, eldvarnaeftirlitsmaður og bflasmiður á Sauðárkróki, við yfirbygginguna að Stu-
debaker Eskin árgerð 1930. Tilbúinn verður bíllinn flöskugrænn að lit, með svörtum brettum,
vinyltoppi og sílsalistum. Við bíðum spennt eftir útkomunni í vor. DV-mynd ÞÖK
farið var á hon-
um á Alþingis-
hátiðina 1930.
„Við vorum
svo mörg í fjöl-
skyldunni að
við þurftum
annan bíl.
Þarna voru
þúsundir ís-
lendinga sam-
an komnir og
tjölduðu á
Þingvöllum.
Það er virkilega gaman að bíllinn sé
kominn í eigu fjölskyldunnar eftir öll
þessi ár,“ sagði Kristín sem skiljan-
lega bíður spermt eftir bílnum frá
Bimi.
Eigandi bílsins, Kristín Olafsdóttir,
ásamt eiginmanni sínum, Haraldi
Matthíassyni. DV-mynd GVA
Ein lyðhníga í upphafi
Við hittum Bjöm Sverrisson að
máli á verkstæði hans á Króknum.
Bjöm sagði að ómögulegt væri að
segja hvað vinnustundirnar við Stu-
debakerinn væra orðnar margar. Frí-
stundimar fara í þetta hjá honum
enda sagðist hann vera í þessu fyrir
hugsjónina eina saman - og ekkert
annað.
„Bíllinn var ein ryð- og raslahrúga
þegar hann kom til mín. Það er erfitt
að lýsa því öðruvísi. Það var marg-
sinnis búið að breyta honum, meðal
annars undirvagninum fýrir aðra vél.
Sömuleiðis var húddið öðruvísi en
upprunalega, tæpri tommu lengra.
Margir höfðu greinilega byrjað á að
gera bilinn upp en gefist upp. Ég gat
notað afturpartinn á bílnum og búið,“
sagði Bjöm um ásigkomulag bílsins
þegar hann fékk hann í hendur fyrir
þremur árum. Upprunalegu hlutar
bílsins era þó vélin, stýrisbúnaðurinn
og afturhluti hússins að hluta.
Leitað án árangurs
Bjöm fékk bílhræ frá Bandaríkjun-
irni til að nota í hurðir, bretti og fleiri
bílparta. Engu að síður þurfti hann að
breyta þessum pörtum líka. Mesta
vandamálið hafa verið litlu partamir
og ófáa hefúr Bjöm
þurft að smíða sjáifur.
„Það er akkúrat ekki eitt stykki
hægt að fá í
þennan bíl
annars staðar.
Ég hef leitað og
leitað en án ár-
angurs," sagði v
Bjöm sem m.a.
hefur notast
við Internetið
til að leita að
varahlutum -
en án árang-
urs.
Þannig
komst hann í
samband við
mann sem
hafði svipaða
reynslu, hvergi
væri hægt að
fá varahluti í
Studebaker-
bila, einkum
þá sem fram- ^
leiddir vora
fyrir seinni
heimsstyrjöld-
ina. Stu-
debaker-verksmiðjurnar fóru í fram-
leiðslu á skriðdrekum, hertrukkum
og fleiri hergögnum áramótin 1942/43
og bræddu til þess óhemju magn af
eldri bílum og varahlutum. Hætt var
að framleiða Studebaker-bíla árið 1966
þegar verksmiðjumar lögðu upp
laupana.
Tilbúinn undir sprautun
Bílinn er nánast tilbúinn undir
sprautun hjá Bimi og hann stefhir að
því að gera hann kláran fyrir vorið -
þrátt fyrir að enn vanti suma hluti.
Meðal þeirra er klæðningin að innan,
framstuðarinn og gler i luktimar.
„Við héldum að dæmið með lukt-
irnar væri gengið upp þegar við feng-
um luktagler sem Rúdolf Kristjánsson
fann í Bandaríkjunum. Þegar til kom
pössuðu glerin ekki. Svona hefur
þetta oft verið,“ sagði Björn.
Sem dæmi um hluti sem Björn hef-
ur þurft að smíða algjörlega upp á
nýtt er skottlokið. Aðspurður viður-
kenndi hann að verkefni sem þessi
bíll væri kreflandi fýrir bíladellukarla
eins og hann. „Þetta er gaman en
þetta er líka mjög erfitt og reynir á
þolinmæðina. Sérstaklega þegar ekk-
ert er til að fara eftir, engar bækur
heldur bara gamlar ljósmyndir. En
þær sýna bílana
einungis að utan,
ekki að innan,“
sagði Björn að
endingu.
-bjb
Studebaker-sportbíll frá 1930 að lifna við á verkstæði á Króknum:
Gaman en erfitt