Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.1999, Blaðsíða 11
MÁNUDAGUR 22. FEBRÚAR 1999
11
DV
Fréttir
Gott mataræði er leið til betra lifs:
Hefðbundinn
matur þokar fyrir
skyndibita num
- rætt viö Önnu Elísabetu Ólafsdóttur næringarfræöing
„Ég hef þá trú að streitan sé okk-
ar meginfjandmaður þegar fólk
reynir að bæta líferni sitt. Bæði
með tilliti til hreyfingar og matar-
æðis,“ segir Anna Elísabet Ólafs-
dóttir næringarfræðingur. Hún seg-
ir að með auknu vinnuálagi og
auknum hraða hafi fólk ekki tíma. í
erli dagsins undirbúi fólk ekki mál-
tíðir sínar. Allt í einu er kominn há-
degismatur, eða kvöldmatur. Oft er
gripið það sem hendi er næst. Sú
næring er ekki alltaf sú besta sem í
boði er. Maturinn hefur ekki lengur
forgéuig hjá mörgum fjölskyldum og
sameiginlegar fjölskyldumáltíðir
eru ekki eins og þær voru.
Ýsa á 20 mínútum eða pitsa
á 30?
„Oft er verið að borða slakan mat
fyrir misskilning. Þú kemur heim
og pantar pitsu, það þarf að borða
eitthvað. Það tekur kannski hálf-
tíma að fá pitsuna heim. En það tek-
ur ekki nema 10 mínútur að sjóða
sér fisk og tuttugu mínútur að sjóða
kartöflur. Málið er því ekki flókið.
Samt er það svo að fólk velur æ oft-
ar pitsuna. Hún þarf reyndar ekki
að vera óholl en við erum að þróast
mjög í átt að skyndimatnum, burtu
frá þessari soðningu sem margir
kannast við frá yngri árum,“ sagði
Anna Elísabet.
Unga fólkið kannast sumt ekki
við ýmsan hefðbundinn mat. Það
kom fram nýlega í útvarpsviðtali
við fóstru að börnin á leikskólanum
væru sólgin í soðna ýsu með kartöfl-
um. Sum hefðu aldrei fengið slikan
mat heima fyrir. Anna Elísabet seg-
ir að einhverju sinni hafi hún verið
að leiðbeina of feitum unglingi með
mataræði og ráðlagði honum að
borða hvítkál í stað sælgætis við
sjónvarpið. Hann vissi ekki hvað
hvitkál var og hafði aldrei heyrt
þess getið fyrr.
Bæta má við góðu ráði til að fá
fólk til að neyta grænmetis og
ávaxta meira en gert er: Einhver í
fjölskyldunni þairf að sýna það frarri-
tak að flysja og skera í bita, og bera
fram snoturlega á diski. Og sjá, allt
hverfur af disknum, enda mikið
góðgæti og fullt af hollustu. En ein-
hver þarf að skafa gulrótina eða
skera utan af eplinu.
Heilsusamlegt líka í sjopp-
unni
Anna Elísabet segir að oft á tíðum
þjóni söluturnar eða sjoppur sem
matsölustaðir fólks í önnum. Þar
megi fá heilsusamlegar samlokur ef
vel er að gáð, svokallaða heilsubita
með grænmeti og léttsósu og þar
séu á boðstólum ávaxtasafar vilji
menn þá frekar en gosdrykki.
Benda megi líka á salatbari eins og
Eikabarinn í Faxafeni, ódýrt og
hollt fæði. Svipað er í boði í Listhús-
inu og í Grænum kosti á Skóla-
vörðustíg og Á næstu grösum á
Laugavegi 20b.
Anna Elísabet segir að ýmsar til-
raunir til megrunar séu öfgakennd-
ar, aðferðir sem fólki yfirleitt leiðist
og séu því fyrirfram dauðadæmdar.
„Fólk á að setjast niður og hugsa
sinn gang. Það þarf að íhuga hvers
vegna það er orðið of feitt. Það eru
náttúrlega nokkrar skýringar á því.
Hádegisverður í stressi
SAMLOKUR:
Tvær samlokur með eggi, tómat
og gúrku, osti og papriku.
Ein Trópíferna og einn banani.
L Efni RDA* PYLSA SAMLOKA
H Orka (kkal) 670 720 670
i . ■ Prótín (g) 18 13 21
PYLSA: Fita (g) 21 36 20
Ein meö öllu, fullt glas af Kolvetni (g) 100 115 99
kóki og eitt Prins póló. Trefjar (g) 7 2,2 10,4
A-vítamín (ug) 225 63 470
C-vítamín(mg) 15 1,5 170
Þíamín (mg) 0,3 0,2 0,8
Ríbóflavín(mg) 0,4 0,3 0,5
Járn (mg) 3 4,4 3,9
Eins og lesa má úr þessum tölum er pylsan orkumeiri en samlokurnar tvær.
Samtokurnar eru hins vegar þyngri í maga og eru skárri kosturinn af tveimur
skyndibitum sem gjarnt er ab grípa tii í hádeginu hjá mörgum.
*RDA (Recommended Daily Aiiowance). Hér er um aö ræöa ca 1/4 af
ráöiögöum dagskammti 30-60 ára karlmanns. Orkuþörf þessa hóps er 2.700 kaioríur
á dag. Ljóst er aö samioka meö trópí og annarri hollustuvöru gefur meira afbætiefnum en
pyisa meö kók, eins og í þessu dæmi.
Til dæmis borða sumir of óreglu-
lega, aðrir borða sælgæti i óhófi,
sumir karlar eru sötrandi bjór öll
kvöld. Það þarf að finna hvað veld-
ur oíFitunni og laga lífsmunstrið. Og
það þarf að spyrja sig hvort maður
sé viðbúinn að hætta vitleysunni,"
sagði Anna Elísabet.
Anna Elísabet segist ekki vilja
meina að mataræði íslendinga sé al-
mennt í ólestri. En hún segir að þró-
unin sé slæm. Hún segir að offita sé
vissulega mikið vandamál en stund-
um gleymist að ofurgrannt fólk sé
líka að verða áberandi, einkum
mjög ungt fólk, og sá hópur sé líka
vandamál. „Maður spyr sig hvers
vegna í ósköpunum fólk gerir ekki
það sem það hefur fengið fræðslu
um að sé gott fyrir það. Þarna er
einhver læsing sem þarf að opna,“
sagði Anna Elísabet. -JBP
Grand Cherokee Limited 1997, MMC Lancer GLX 1996, ssk., 4 Toyota Carina E 1997, ssk., 4 MMC Lancer 1993, 5 g., 4 d., VW Golf CL Variant 1994, 5 g.
d., ek. 31 þús. km, rauður.
Verð 1.090.000.
d., ek. 25 þús. km, rauður.
ek. 100 þús. km, hvítur.
VW Transporter Multivan, 5g., VW Polo 1996, 5 g , 5 d , ek. 26 Hyundai Accent 1998, 5 g., 3 Nissan Sunny Wdgon 4x4 1993, MMC Space Wagon 1996, ssk.,
4 d., ek. 60 þús. km, grœnn. þús. km, grœnn. Verð 870.000. d., ek. 20 þús. km, gulur, álf. 5 g., 5 d., ek. 121 þús. km, 5 d., ek. 46 þús. km, hvítur.
Verð 1.650.000. Verð 990.000. hvítur. Verð 750.000. Verð 1.690.000.
Skoda Felicia LX 1997, 5 g., 5 Toyota LandCruiser 1986, 5 g., MMC Pajero 1991, 5 g., 3 d., Daihatsu Sirion 1998, 5 g„ 5 d., Audi A4station 1997, ssk., 5d.,
d., ek. 26 þús. km, hvrtur. 5 d., ek. 185 þús. km, hvítur. ek. 126 þús. km, rauður. grár. Verð 1.050.000 ek. 31 þús. km, d-rauður.
Verð 730.000. Verð 1.050.000. Verð 1.050.000. Verð 2.300 000
Orval h0fa*ra bíla aC silo»n sfa>r*u*i oa
O O Visa eðct Euro raðgreiðslum