Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.1999, Blaðsíða 16

16
MÁNUDAGUR 22. FEBRÚAR 1999 DV
Óðir óðir
Nýlistasafnið hef-
ur hægt örlitið á sér
og lengt sýningar-
tímabilið um eina
viku, svo nú líða
fjórar vikur á milli
opnana. Hvort hér er
einungis verið að
hlýða háværum kröf-
um myndlistargagn-
rýnenda eða hvort
stjórninni hefur þótt
gott að fá meiri festu
í starfsemina veit ég
ekki. Sjálfri hefur
mér líkað hraðinn
vel en það þarf svo
sem ekkert að vera
að fjörið minnki við
þetta. Nógu er þar að
minnsta kosti líflegt
um að litast þessa
dagana, en nú standa
yfir fjórar einkasýn-
ingar og uppi í SÚM-
sal er skemmtileg
sýning á verkum í
eigu scifnsins.
Gínan er hin fullkomna gyðja - en hún er fjöldaframleidd. Mynd eftir Helgu Þórsdóttur í Nýlista-
safninu.
Rofna tengslin við örlögin?
Niðri í Gryfjunni sýnir Helga Þórsdóttir
ljósmyndir af útstillingargínum og beinir at-
hyglinni að línum og sveigjum lófans sem
spáspakir lesa örlögin úr. Mjúkur fókus og
glanspappír minnir á tískuljósmyndir eða
snyrtivöruauglýsingar og franskur texti um
lófalestur undirstrikar elegansinn enn frekar.
Gínan er hin fullkomna gyðja, en hún er
fjöldaframleidd og vafasamt hvort örlögin
hafa nokkum áhuga á henni sem einstak-
lingi. Þetta vekur ýmsar spurningar sem til
dæmis tengjast erfðarannsóknum og lýtalæk-
ingum. Hvað gerist þegar við fórum að fjöl-
falda fólk, rofna ekki tengslin við örlögin?
Verða æviferlar manna eins, vegna þess hve
auðvelt er að fella útlit allra að staðli? Má lag-
færa karakterbresti með skurðaðgerðum á
höndum?
Huglæg fingraför
í forsalnum sýnir Kristján Steingrímur
fjögurra verka syrpu með tilvitnunum í ís-
Myndlist
Áslaug Thorlacius
lenska listamenn, þ.á m. sjálfan sig. Þetta em
fölleit verk, sandblásin, ýmist á striga eða
gler, þannig að líkamlegt fingrafar lista-
mannsins er ekki sýnilegt, aðeins hið hug-
læga. Við fyrstu sýn virðast þau köld og yfir-
borðskennd, en þegar betur er að gáð er sýn-
ingin óður til myndlistarinnar. Samkvæmt
skrá er vitnað til listamanna sem „sækja í
verkum sínum í þekkt fyrirbæri sem lúta
kerfum." Kerfi þessi vísa hvert til síns þáttar
í skilningi okkar sem skipta höfuðmáli í
myndlist. GPS-staðsetningarkerfið vísar til
rúmskynsins, skáldskapurinn til hinnar
framlegu sköpunar (og bragfræðin til hrynj-
andinnar), litafræðin til sjónarinnar og
homafræðin til rökhugsunarinnar. Lista-
menn hafa ávallt hyllt listagyðjuna og sú hefð
hefur getið af sér marga perlu. Kristján Stein-
grímur fetar því troðnar
slóðir.
Ögrandi um-
búnaður
Kjaminn í vídeóverki
Jóns Sæmundar í Svarta
salnum er sömuleiðis
hefðbundinn, þótt um-
búnaðurinn ögri. Hann
kveður þar vísur að ís-
lenskum kvæðamanna-
hætti, íklæddur upphlut,
og eru vísurnar blautleg-
ar og ýmist lagðar konu
eða karli í munn. Fram-
setningin er ákaflega
þjóðleg og flutningurinn
vandaður, spennan ligg-
ur á milli umbúðanna og
innihaldsins. Karlmaður
á upphlut, ásamt því að
klæmast á þjóðbúningi,
býður auðveldlega upp á
þá túlkun að hér sé níð á
ferðinni, og nafngiftin
„Óður“ að listamaður-
inn sé kolóður. Ég hallast hinsvegar að því að
í verkinu leynist einlægur óður til lífsins og
frjóseminnar, ættjarðarinnar, móðurinnar og
skyldra fyrirbæra, sem alltaf hafa verið álitin
heilög.
Táknrænn vandi
Helgimyndir Gunnars Straumlands í
Bjarta salnum er sú sýning sem ég átta mig
síst á. Að vísu fylgir henni ítarlegur texti, þar
sem meðal annars kemur fram hvaða skiln-
ing listamaðurinn leggur í „helgimynd“. Þar
segir einnig: „Listamönnum í dag er þó nokk-
ur vandi á höndum varðandi notkun tákna,“
sem áreiðanlega er rétt og er einmitt líka
vandi Gunnars að mínu mati. Málverkin
hans eru að vísu öll í jarðlitum og hafa mis-
sterk lífræn einkenni en eru samt of sundur-
leit til að miðla einhverju sérstöku, að
minnsta kosti get ég ekki greint þráðinn.
Sýningarnar standa til 28. febrúar. Nýlista-
safnið er opið alla daga nema mánudaga, kl.
14-18.
Ljós 02 dökk
Tvær ungar sópransöngkonur, Arndís
Halla Ásgeirsdóttir og Hanna Dóra
Sturludóttir, komu fram á tónleikum á
laugardag á vegum Styrktarfélags ís-
lensku óperunnar. Þær eiga sameiginlegt
að hafa stundað framhaldsnám við Lista-
háskólann í Berlín hjá sama kennara;
Hanna Dóra útskrifaðist fyrir tveimur
árum en Arndís er í þann veginn að
ljúka námi. Raddir þeirra era þó afar
ólíkar, Arndísar létt og há coleratura og
Hönnu dekkri, lýrísk með dramatísku
ívafi.
Efnisskráin fór ljúflega af stað með
dúett, Schön Blúmelein eftir Robert
Schumann, og hinu ómissandi Widmung
sem Hanna Dóra söng afar fallega. Hún
býr yfir mikilli mýkt og ágætri tækni
sem gerir henni kleift að framkalla fín-
ustu blæbrigði, með góða hæð og ein-
stakt næmi fyrir innihaldi textanna sem
kom berlega i ljós í þremur sönglögum
eftir Richard Strauss og þá sérstaklega
Allerseelen sem var einstaklega kyrrlátt
og fagurt fyllt söknuði og trega. Hanna
Dóra söng tvö íslensk sönglög fyrir hlé,
Minningu eftir Markús Kristjánsson og
Þaö kom söngfugl að sunnan, og gerði
það vel.
Arndís hóf sitt sólóprógramm á þrem-
ur sönglögum eftir Schubert, Atys sem
var einum of léttvægt og blátt áfram til
að ná fram þeirri dýpt sem býr í verkinu,
Auf dem Wasser zu singen var snotur-
lega flutt og Die Mánner die méchant
skemmtilega túlkað og veralega fint. Líkt og
Hanna söng hún tvö íslensk lög, í dag skein
sól eftir Pál ísólfsson sem var líkt og Atys
svolitið léttvægt og Síðasta dansinn eftir Karl
Ó. Runólfsson í afar sérstæðri túlkun, þeirri
mest tælandi sem ég hef orðið vitni að. Am-
dís hefur fallega rödd þó tæknin eigi eftir að
verk eftir hlé, Sull’aria úr Brúðkaupi Fíg-
arós eftir Mozart, ef undan era skilin
smámistök í lokin. Hanna söng blíðlega
aríu greifynjunnar, Porgi amor úr sömu
óperu, en meira reyndi á í Wie nahte mir
der Schlummer úr Töfraskyttu Carl
Maria von Webers. Þetta er risaaría og
var hún í heild mjög vel flutt þrátt fyrir
smáþreytu undir lokin, en arían krefst
mikil úthalds. í Oh! quante volte úr
Rómeó og Júlíu Bellinis hreif hún mann
svo upp úr öllu valdi með yndisfógram
flutningi að undirrituð komst hreinlega í
tilfinningalegt uppnám.
Tónlist
Þær námu hjá sama kennara í Berlín en raddir þeirra eru
ólíkar, önnur létt og há, hin dekkri og dramatískari: Arndís
Halla Ásgeirsdóttir og Hanna Dóra Sturludóttir.
DV-mynd E.ÓI.
var
þróast og þroskast betur, stundum var ekki
nógu góður stuðningur til staðar sem óneitan-
lega kemur niður á flutningnum, en það sem
vantaði upp á í raddbeitingu bætti hún upp
með líflegri og skemmtilegri sviðsframkomu.
Saman sungu þær svo Ave Maria og Á
vegamótum eftir Eyþór Stefánsson og gerðu
það afar fallega. Sama má segja um fyrsta
Arndís Björk Ásgeirsdóttir
Arndís var greinilega meira á heima-
velli eftir hlé og fékk betra tækifæri til að
sýna hvað i henni býr. Hún hefur mikla
útgeislun og lag á að koma manni til þess
að hlæja með svipbrigðum og látbragði.
Rödd hennar naut sín einkar vel í Kommt
ein schlenker Bursch gegangen eftir
Weber og ennþá betur í II mio ben sospiro
úr Silkistiganum eftir Rossini sem var
ákaflega fallegt án allra sprelligosaláta.
Og með hinni frægu aríu Ólympíu úr Æv-
intýrum Hoffmanns eftir Offenbach sýndi
hún að hún hefur til að bera glimrandi
coleratur sem á eftir að fínpússast með árun-
um.
Að lokum sungu þær saman Art is calling
for me eftir Victor Herbert af miklum glæsi-
brag. Ekki má gleyma að minnast á þátt pí-
anistans Isabel Fernholz sem var I einu orði
sagt frábær og átti ekki sístan þátt í að gera
þessa tónleika eftirmmnilega.
Fyrirlestrar um myndlist
Kristján Steingrimur myndlistarmað-
ur (sem einmitt er fjallað um hér á síð-
unni) flytur fyrirlestur um eigin verk í
MHI í Laugamesi í dag kl. 12.30.
Fyrirlesturinn á miðvikudaginn held-
ur Inga Sigríður Ragnarsdóttir myndlist-
armaður sem búsett er í Þýskalandi.
Hann verður í Skipholti 1 kl. 12.30.
Hugmyndafræði
og skissugerð
Á fimmtudaginn kemur byrjar Helgi
Þorgils Friðjónsson myndlistarmaður
teikninámskeið
inni í Laugarnesi.
Þar verður fjallað
um teikninguna
sem hreyfiafl
hugsunar og að-
ferð til að þróa og
þroska hugmynd.
Áhersla verður
lögð á að hugsa
með teikningunni
og örva bein tengsl milli huga og handar.
Þetta er kvöld- og helgarnámskeið og
góður undirbúningur undir inntökupróf
íMHÍ.
Annað kvöld hefst enn námskeið í
módelteikningu í Laugamesi vegna mik-
illar eftirspumar, það er ætlað byrjend-
um og lengra komnum og er líka góður
undirbúningur undir inntökupróf í MHÍ.
Kennari er Gunnlaugur St. Gíslason
myndlistarmaður.
f byrjun mars hefst svo í Laugamesi
námskeið í þrívíddargrafik fyrir byrj-
endur þar sem kennd verða helstu
grunnatriði f gerð þrívíddarmynda og
þrívíddarhreyfimynda. Kennari er Arn-
finnur R. Einarsson myndlistarmaður.
H.C. Andersen
Ýmsar uppákomur verða í vikunni á
sýningu Norræna hússins um danska
ævintýraskáldið H.C. Andersen. Annað
kvöld kl. 20.30 verða sýndar
tvær kvikmyndir gerðar af
Jorgen Roos um H.C.Andersen:
Mit livs eventyr og H.C. Ander-
sen hos fotografen. Eftir sýn-
inguna halda Jens Lohfert
Jorgensen lektor og Jon Hoyer
sendikennari fyrirlestra um
skáldið
Á fóstudaginn kl. 10.00 og kl.
14.00 sýnir leikhúsið
Gadesjakket frá Óðinsvéum brúðuleik-
inn Þumallínu, sem var í Gerðubergi um
síðustu helgi. Verður leikskólabömum
boðið að koma og sjá sýninguna.
Breytingaskeiðið
PP forlag gaf nýlega út bókina Breyt-
ingaskeiöið eftir irska smáskammta-
lækninn Ruth Appleby. Hún leggur
áherslu á að þetta æviskeið sé eðlilegur
þáttur í lífi kvenna og að tími endumýj-
aðrar lífsgleði og krafts
hefjist að því loknu.
„Viskan, reynslan og
sjálfsöryggiö sem konan
hefur öðlast með árunum
vegur mun þyngra á vog-
arskálunum en tilfinning-
in um glataða æsku,“ eins
og hún segir í inngangi.
í bókiimi fjallar hún
um gölda kosta sem kon-
um bjóðast á þessu tíma-
bili, hormónameöferð og ýmsar náttúru-
legar og heildrænar aðferðir sem vinna
gegn vanlíðan af völdum tíðahvarfa., til
dæmis smáskammtalækningar, matar-
æði, jurtalyf, líkamsrækt og ýmis bæti-
efni. Margt af þessu má tengja saman
með góðum árangri, til dæmis hollt
mataræði og hæfilega hreyfingu.
Bókin skiptist í tíu kafla og til að gefa
hugmynd um fjölbreytt efni bókarinnar
má nefna kaflaheiti eins og „Hvað er
heilbrigði?", „Fyrstu einkenni breytinga-
skeiðs“, „Beinþynning" og „Streita og
slökun". í lokakafla bókarinnar eru
reynslusögur nokkurra kvenna og á eftir
meginmáli era góð ráð við vanlíðan sett
upp í töflur.
Umsjón
Sllja Adalsteinsdóttir

•• ..••'Í.A. J...