Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1999, Blaðsíða 17
Samkvæmt skoðanakönnun DV þykir tæplega 17% þjóðarinnar
Stuðmenn vera besta hljómsveit allra tíma á íslandi. Þetta
kemur ekki mjög á óvart því Stuðmenn hafa löngum verið
kallaðir „hljómsveit allra landsmanna". Átján ára og eidri voru
spurðir, sem skýrir lélega útkomu hljómsveita sem eru upp á
sitt besta um þessar mundir. Ef yngra fólk hefði fengið að vera
með hefði útkoman líkast til orðið önnur. Samtals voru sjötíu
og fjórar hljómsveitir nefndar. Fólk er því svo sannarlega með
skoðun í þessu máli og segja má að þjóðin sé margklofin í
tónlistarsmekk. Þjóðin gefur þó sex efstu sveitunum -
Stuðmönnum, Hljómum, Sinfóníunni, KK-sextett, Trúbroti og
Hljómsveit Geirmundar - hreinan meirihluta og fullt umboð til
að sjá um sín tónlegu málefni á næsta fjörtímabili.
Þessar fengu eitt prósent og yfir
Fast á hæla Brimklóar kemur önnur sigld
sveitaballasveit, SSSól, meó 1,8% í ellefta
sæti yfir bestu hljómsveit allra tíma. Þeir fá
atkvæöin aöallega utan af landi þangaö sem
þeir hafa sótt sínar viöurkenningar í gegnum
tíöina. Tólfta vinsælasta bandiö er Þursa-
flokkurlnn meö 1,6%. Séu atkvæöi Stuö-
manna og Þursa lögð saman kemur í Ijós
mikill persónusigur fyrir Egll Ólafsson. Ef
spurt heföi verið um mesta söngvara lands-
ins heföi hann örugglega veriö ofarlega. i
slíkri könnun heföi Bubbl Morthens án efa
líka orðið hár en helstu afrek sín í poppinu
hefur Bubbi unnið einsamall. Gömlu pönkar-
arnir í Utangarðsmönnum deila þó þrettánda
sætinu meö Todmobile en hvort bandið fær
1,4% atkvæöa.
í fimmtánda sæti raöast tvær sveitir sem
margir hefðu örugglega spáö betri útkomu.
Sykurmolarnir er án efa frægasta hljómsveit
landsins utan þess og Skítamórall var vin-
sælasta hljómsveit landsins í fyrra. Samt fá
þessi bönd hvort um sig bara 1,2% af velvild
þjóðarinnar. Skítamóralspiltar hefðu þó án
efa fengið meira heföi könnunin náö niður í
fermingaraldurinn.
Fimm hljómsveitir fá svo slétt eitt prósent.
Hljómsveit Svavars Gests, KK-band, Manna-
korn, Spilverk þjóðanna og Stjórnln. Allt forn-
frægar sveitir og i náöinni hjá þjóöinni.
1
Um könnunina
I skoöunarkönnun DV var hringt í sex hundruö manns á kosningaraldrinum. Jafnt
hlutfall var á milli kynjanna og eins milli fólks á höfuöborgarsvæðinu og úti á landi.
Spurt var: Hver er besta hljómsveit allra tíma á íslandi? Þáttaka var góö; 501,
eða 83,5%, svöruðu spurningunni.
Eftir þessum var
Fimm sveitir fengu fjögur atkvæði hvor. Þaö voru hljómsveit-
ir sem treystandi er til að halda uppi góðu stuði; Glaumbæj-
arsveitin Dúmbó og Steini, Hljómsvelt Bjarna Bö, „næst-
vinsælasta hljómsveit landsins", Land og synir, drykkju-
bandiö Papar og Bjöggi meö brotna tönn í Ævintýrl.
Sjö sveitir, bæði hreinræktuð gleöibönd og bönd meö „list-
rænan metnaö", fengu þrjú prik hvor. Bítlavinafélagiö,
Brunallölð og Ríó Tríó vöktu upp draum um gamalt djamm
í minningu 0.6% landsmanna en Botnleðja, Jet Black Joe,
Ný dönsk og Þeyr höluöu inn s!n þrjú stig meö góöu og
frumlegu rokki.
Þær hljómsveitir sem fengu tvö prik eru ellefu talsins. Nokk-
uö er þaö fjölbreyttur hópur. Yngsta sveitin er Ham, sem þó
er löngu dauð. Tveir nefndu Egó og öðrum tveim fannst
Pellkan skara fram úr. Tvö stig féllu lika til Grelfanna,
Flowers, HLH flokksins, Lónlí blú bojs, Lúdó og Stefáns,
Savanna tríóslns og Steina Spil. Tveim körlum í Reykjavik
fannst svo Lúðrasveit Reykjavíkur þaö besta sem landiö
býður upp á.
munað
Tuttugu og átta sveitir fengu eitt kiapp á bakið hvor. í þeim
tilvikum getur vel veriö að nánir vinir eöa hljómsveitarmeð-
limir sjálfir hafi veriö aö greiöa (sjálfum sér) atkvæði. í þess-
um minnihlutapotti kennir ýmissa furðulegra grasa. Árblik,
Danshljómsveit Borgarness, Félagar, Hafrót, Hljómsveit
Reykjavíkur, Lúörasveit ísafjarðar, Pkk, Stilluppsteypa,
Sýn Tennessee trans og Þórsmenn hafa ekki fariö mjög hátt
á vinsældalistunum síðustu árin en eiga þó allavega einn
dyggan aödáanda, jafnmikið og bönd sem hægt heföi verið
aö ímynda sér aö væru vinsæl. Þó GusGus hafi rakað kon-
ur í efsta sæta íslenska listans vikum saman man þó bara
einn kvenmaður í Reykjavík eftir þeim. Strákur utan af landi
(á Akureyri?) nefnir 200.000 naglbíta þó sú sveit hafi brot-
iö allt sem brotnar nýlega og eins fá megastuðböndin Upp-
lyftlng, Sóldögg, Spoon, Vinir vors og blóma og Skriöjökl-
ar bara mola á mann. Þá nefndi einn minnugur frá höfuö-
borginni hippasveitina Náttúru og einstakir nýbylgjuboltar
gáfu Grýlunum, Purrki plllnlkk, Júplters og Langa Sela og
Skuggunum atkvæöi sitt.
42 Karlar
46 Konur ■■■
„Hljómsveit allra landsmanna“
era sigurvegarar þessarar könn-
unar. Frá því bandið byrjaði sem
menntaskólaflipp í MH í byrjun
áttunda áratugarins hefur mikið
og mismerkilegt vatn runnið til
sjávar. Stórsigrar Stuðmanna vora
unnir á fyrstu tíu árum ferilsins,
plöturnar „Sumar á Sýrlandi" og
„Tívolí“ og grínmyndin „Með allt
á hreinu". Síðan hefur bandið
vitnað í þessi afrek og haldið sér
við með mörgum minni afrekum;
ágætum lögum og plötum, nánast
árvissum „kombökkum" og
stöðugri spilamennsku. Einnig
hefur brölt aðalstuðmannanna,
Egils Ólafssonar og Jakobs
Magnússonar, á öðrum vettvangi
viðhaldið athygli fólks. Stuðmenn
eru síður en svo lagstir til hvílu,
þeir boða sumarskemmtanir og
hyggjast halda aldamótaball í
Laugardalshöll. Miðað við útkom-
una hér ættu allavega 17% þjóðar-
innar að láta sjá sig.
jlJjJjTj
Aldnir hafa orðið þegar kemur að vali á sveitinni í íjórða sæti. KK-
sextettinn var HLJÓMSVEITIN á eftirstríðsárunum, eða þangað til
lubbaleg ungmenni fóru að láta til sín taka upp úr 1960. Kristján Krist-
jánsson, KK, stjómaði sveitinni einbeittur á svip og blés í saxófón og
klarínett. Mjög margir komu við sögu á þeim tæplega fimmtán árum sem
sveitin starfaði, m.a. Guðmundur Steingrímsson trommari og Jón
bassi. Söngvarar komu og fóru, Raggi Bjarna og Ellý Vilhjálms þeirra
kunnastir. Sveitarmeðlimir höfðu lifibrauð sitt af spilamennskunni og
því þurfti að spila mikið. KK-Sextettinn hafði aldrei fast aðsetur á
skemmtistað heldur spilaði m.a. í Þórskaffi, Röðli og Mjólkurstöðinni,
lék á Vellinum og erlendis, og hélt skemmtanir í Austurbæjarbíói og
söngvakeppnir víðs vegar um landið. Til er tvöfaldur safndiskur með
upptökum sveitarinnar og er það skyldueign fyrir þau rúmu fimm pró-
sent sem koma sextettinum í fjórða sæti og heppilegur pakki fyrir þá
yngri sem vilja tékka á stuðarfinum.
16 Karlar
11 Konur
Blómaskeið Trúbrots kom í
beinu framhaldi af blómaskeiði
Hljóma, en samkeppnin var orðin
harðari í poppinu. Samt er Trú-
brot vinsælasta hippasveitin sam-
kvæmt þessari könnun. Þetta er
ágætis árangur hjá Trúbroti mið-
að við hve fáir muna hvað sneri
upp og hvað niður þegar bandið
var upp á sitt besta. Trúbrot gaf út
plötuna „Lifun" sem í hugum
margra er enn besta plata sem hér
hefur verið gerð. Þessari sögu-
skoðun hefur oft verið haldið á
lofti, sérstaklega þar sem „Trú-
brots-árgangurinn“ er nú við
stjórn í flestum fjölmiðlum. Þetta
og sú staðreynd að Trúbrot átti
marga góða smelli í upphafi ferils-
ins hefur eflaust vegið þungt þeg-
ar 4% þjóðarinnar fylktu sér um
bandið.
36 Karlar———BIHHMB
30 Konur “*—■I
Lengi lifir í gömlum glæð-
um. Þ.e.a.s. segja glæðum
þeirra sem vora ungir og fersk-
ir á sjöunda áratugnum. Þær
glöðu glæður eru samkvæmt
könnuninni 13% af þjóðinni og
koma Hljómum í annað sæti.
Hljómar vora eins og Bítlarnir
á íslandi nema þeir höfðu enga
Rollinga til að keppa við og
voru því Rollingarnir líka.
Hljómar var fyrst íslenskra
bítlasveita til að gefa út stóra
plötu og það með eigin efni að
megninu til. Gunnar Þórðar-
son var góður lagasmiður og
gat samið bæði hugljúfar ball-
öður og raddalega fjörsmelli.
Samsetning Hljóma gekk líka
alltaf upp, þó mannabreytingar
væru tíðar. Gunnar og Rúnar
Júlíusson vora andlitin út á
við, en Engilbert Jensen gat
sungið eins og engill, Pétur
Östlxmd trommað eins og ná-
frændi Keiths Moon og Shady
Owens lagði til kvenlegan
sjarma. Hljómar eyddu smá-
tíma erlendis en spiluðu ann-
ars á íslandi helgi eftir helgi,
ár eftir ár. Orðspori sveitar-
innar hefur verið haldið við
með ferilsplötum og endurút-
gáfum og heilu poppminjasafni
í Keflavík. Þess vegna, og ein-
faldlega af því sveitin spilaði
gott bítlarokk, lifir enn í glæð-
um Hljóma.
3jijjl£)iJJ2Jj'j
Sinfóníuhljómsveitin er
eina ríkisstyrkta hljóm-
sveitin sem kemst á list-
ann og sú fjölmennasta.
Með sveitinni spila sjötíu
fastráðnir hljóðfæraleikar-
ar og þar að auki eru 20-30
manns á launum hjá
henni. í fyrra fékk Sinfón-
ían tæplega 250 milljónir
frá opinberum aðilum; rík-
inu, Reykjavíkurborg,
Menningarsjóði útvarps-
stöðva og Seltjamamesbæ.
Það kostar um hundrað
millur í viðbót að reka
sveitina á ári og kemur sá
aur frá 40 stórfyrirtækj-
um. Já, og svo reddar
sveitin sjálf um 10% með
miðasölu og ýmsum sér-
tekjum. Aðsókn hefur ver-
ið góð hjá Sinfóníunni í
vetur og er nánast uppselt
á alla tónleika. Ef sveitin
ætti að geta rekið sig sjálf
þyrfti hver miði að kosta
15 til 20 þúsund kall og
hver heilvita maður sér að
það gengur ekki upp. Nei,
það er nauðsynlegt fyrir
íslenska þjóð að hafa að-
gang að lifandi flutningi á
tónlist steindauðra tón-
skálda og misathyglis-
verðra nútímatónskálda.
Rúmum 8% þjóðarinnar
finnst Sinfónían allavega
besta hljómsveitin en hin
92 prósentin halda bara
kjafti og borga skattana
sína og afnotagjöldin.
24 Karlar ■BBBBU
18 Konur
Geirmundarsveiflan lifir! Geirmundur Valtýsson og aðstoðar-
kokkar hans komast hátt og eiga það skilið fyrir eljusemina og út-
haldið. Helgi eftir helgi þeysir sveiflukóngurinn um landið og tryll-
ir miðaldra skemmtanafíkla, enn eldri stuðbolta og e.t.v. yngra fólk
líka. Ekki kemur á óvart að meirihluta stuð-ningsins fær Geirmund-
ur af landsbyggðinni (13 atkvæði) en í höfuðborginni leynast líka
sveiflufíklar sem lágu ekki á liði sínu (7 atkvæði).
JlJjJJllJJJJG! ^Ji\ll\
13 Konurr
7 KarlarL
ScÍLlLi LuLLl£udcLlS LuLLlS
Athygli vekur að konur era í meirihluta þeirra sem nefna Hljómsveit
Ingimars Eydals. Minni athygli vekur hve góða kosningu sveitin fær á
landsbyggðinni (Akureyri aðallega?) eða samtals 14 atkvæði á móti 6 at-
kvæðum úr höfuðborginni (aðfluttir Akureyringar?). Hljómsveit Ingi-
mars Eydals lagðist eðlilega niður þegar stjórnandi hennar lést fyrir
nokkrum árum en sveitin hafði haldið til i Sjallanum og spilað þar síð-
an elstu gleðipinnar mundu. Sveitin spilaði allra handa stuðlög - svo-
kallað Sjallatrums - en gaf einnig út plötur og frábær lög eins og „í sól
og sumaryl". Ingimar stjómaði eins og herforingi frá hljómborðinu en
meðal eftirminnilegustu söngvara sveitarinnar vora Vilhjálmur Vil-
hjálmsson, Þorvaldur Halldórsson og Helena Eyjólfsdóttir.
Sálin er yngsta
sveitin á topp tíu.
Það segir sitt um
hruman tónlist-
arsmekk landans
að Stebbi Hilm-
ars og félagar
héldu upp á tíu
ára afmæli Sálar-
innar í fyrra. Til-
vist Sálarinnar
geta þau rúmu þrjú prósent þjóðarinnar sem kusu hana
þakkað Þorsteini Joð sem hóaði saman nokkrum lag-
vissum piltum og fékk þá til að spila sálartónlist. Strák-
unum leið vel í samstarfinu og árin liðu við leik og söng.
Sálin er eflaust enn að og fastlega má búast við að gam-
alt stuð taki sig upp í sumar.
LiLtLv
kló
3 KonurI
2 Karlar I
& h
v 'Wf/
: 7. n
Eftir að margir höfðu reynt tókst Mezzoforte fyrstri ís-
lenskra sveita að smeygja sér upp á alþjóðlega poppborðið.
Með „Garðveislunni" tókst sveitinni dýrðarsumarið 1982 að
komast í 17. sæti enska smáskífulistans. íslendingar urðu að
vonum ánægðir með árangurinn og þetta atvik muna eflaust
þau tæpu 2% sem komu Mezzó í níunda sætið. Víst þykir
þessu bræðingsfólki einnig mikið til um hæfileika Mezzofor-
temeðlima, enda eru þeir tíðir gestir á verðlaunapall fyrir
fingrafimi og snilld. Starfsemi Mezzo liggur að mestu niðri um
þessar mundir en Friðrik Karlsson, Gulli Briem og strák-
arnir hafa nóg að gera á öðrum vígstöðvum.
ta II
Brimkló lagði í
sína blautu sjóferð
um sveitaböll
landsins árið 1973.
Hljómsveitin lypp-
aðist endanlega niður í byrjun níunda áratugarins, skömmu
eftir að ungur rækjurokkari hafði lýst því yfir að eingöngu
„löggiltir hálfvitar" hlustuðu á hana. í millitíðinni höfðu kom-
ið út fimm albúm og mörg stuðlögin borist úr einróma út-
varpstækjum landsmanna. Björgvin Halldórsson, Arnar
Sigurbjörnsson og Ragnar „Gösli“ Sigurjónsson stofnuðu
bandið og vora í því til enda. Örar mannabreytingar vora í
Brimkló alla tíð, í lok áttunda áratugarins var m.a.s. lagt upp
í nokkrar sjóferðir með Halla, Ladda og Röggu Gísla innan-
borðs. Fólkið sem kýs Brimkló (2% þjóðarinnar) veit hvað það
vill. Það vill gott stuð og spilar eflaust gömlu Brimklóarplöt-
urnar enn þá þegar það fær sér í glas.
16
f Ó k U S 30. apríl 1999
30. apríl 1999 f Ó k U S
17