Dagblaðið Vísir - DV - 22.07.1999, Blaðsíða 19

FIMMTUDAGUR 22. JÚLÍ 1999
23
Fréttir
uei9ðu
falleg og sterk
samkomutjöld
Hvar eru 75% núlifandi fæddra Vestfirðinga?
Margir að gera það gott
- Qöldi brottfluttra Vestfirðinga tengist bátasmíði í Kína
Leigjum borð, stóla,
ofna o.fl.
Tjaldaleigan
Mikil umræða hefur verið um
fólksflótta frá Vestfjörðum undan-
farin misseri. Þar hafa tölum um
mikinn brottflutning innfæddra
Vestfirðinga frá sinni heimabyggð
vakið athygli en þeir eru í dag lík-
lega um 75% allra núlifandi fæddra
Vestfirðinga. Ýmsir hafa velt því
fyrir sér hvaö verði um allt þetta
fólk og hvort það flytji með sér öll
hin vestfirsku vandamál.
Blaðamaður DV fór á stúfana til
að skoða þetta mál aðeins nánar. Þá
kemur í ljós að brottfluttir Vestfirð-
ingar hafa síður en svo lagt árar í
bát og margir eru að gera það gott,
lausir við vandamál gærdagsins.
Þræðir þeirra liggja víða um þjóðfé-
lagið, ekki síst á sjávarútvegssvið-
inu. Á meðal þessara brottfluttu
Vestfirðinga eru félagamir hjá ráð-
gjafarfyrirtækinu ísbúi ehf. í
Reykjavík, þeir Jens Valdimarsson
og Björn Ágúst Jónsson. Jens er frá
Patreksfirði og Björn upprunninn á
Bíldudal. Báðir hafa kynnst af eigin
raun þrautagöngu Vestfirðinga á
sjávarútvegssviði og störfuðu m.a.
saman að rekstri Hraðfrystihúss
Patreksfjarðar á sinum tíma. í dag
er staða þeirra dálítið önnur og
sjóndeildarhringurinn víðari, en
markaðssvæði fyrirtækis þeirra
spannar alla jarðkringluna.
Jens, sem er lærður kjötiðnaðar-
maður og starfaði sem slíkur lengi
hjá Norðurtanganum sáluga á ísa-
firði, segir starf sitt í dag á margan
hátt tengt þvi sem hann lærði á sin-
um tíma. Þeir félagar fást við ráð-
gjöf á ýmsum sviðum sem oft teng-
ist matvælaframleiðslu. Upphafið af
þessu rágjafastarfi voru störf Jens í
Chile, þar sem hann segist hafa
kynnst því hvar þörf var á aðstoð og
ráðleggingum. Þeirra sérsvið í dag
er sjávarútvegur og það sem honum
er tengt. Þó koma þeir víðar við í
viðskiptaheiminum og eru m.a.
helmingseigendur að íslenska fyrir-
tækinu KAMHNIT, sem er bygg-
ingaverktakafyrirtæki og starfar í
Rússlandi.
„Stór hluti af okkar starfsemi hjá
ísbúi snýst nú um sölu á skipum
sem smíðuð eru i Kína,“ segir Bjöm
Ágúst. „Núna er verið að smíða 10
skip á okkar vegum, eitt nótaskip og
níu línu- og dragnótabáta. Skipin
eru smíðuð samkvæmt klassa
Norsk Veritas og smíðin stenst vel
samanburð við það sem gerist ann-
ars staðar i heiminum. Allt er þetta
svo gert í samráði við Siglingastofn-
un íslands. Stöðin sem smíðar þessa
báta telst lítil á kínverska vísu, hef-
ur „aðeins" með um 3000 manns í
vinnu. Nótaskip sem nú er í smíð-
um á okkar vegum fyrir Örn Er-
lingsson er smíðað í örlítið stærri
stöð en þar starfa um sex þúsund
manns. Þetta er aðeins byrjun á því
sem við erum að fást við á þessu
sviði.“
En eru íslenskar skipasmíða-
stöðvar þá ekki á bakinu á ykkur
Björn Ágúst Jónsson og Jens Valdimarsson hjá ísbúi ehf. eru í nánum tengslum við fjölda brottfluttra Vestfirð-
inga vegna skipasmíða í Kína. DV-mynd Hörður
fyrir að sniðganga íslenskan skipa-
smíðaiðnað?
„Nei, alls ekki,“ segir Jens.
„Reyndar lít ég svo á að við íslend-
ingar eigum mikið frekar að selja
útlendingum okkar þekkingu en að
fást við að gera það sem við ráðum
illa við. Við njótum þess t.d. að vera
í nánum tengslum við sjávarútveg-
inn og íslenskir skipahönnuðir hafa
það fram yfir marga aðra að vera í
beinum tengslum við sjómennina
sjálfa og hafa jafnvel verið sjómenn
sjálfir. Þetta getum við selt. Svo þarf
að halda þessum bátum við og það
skapar íslenskum skipasmiðum ör-
ugglega töluverða vinnu.“
Björn tekur undir þetta og bendir
á að smíðar skipa í Kína séu í raun
ekkert öðruvísi en gengur og gerist
í bílaiðnaðinum. Sem dæmi nefnir
hann að vélamar í bátana níu eru
bandarískar að uppruna. Ýmsir
hlutir í vélarnar koma samt frá
ólíkum fyrirtækjum víða um heim,
m.a. frá Norðurlöndunum. Síðan
eru þessar amerísku vélar settar
saman í Bretlandi. Þá taka íslenskir
umboðsmenn við og selja þær í báta
sem smíðaðir eru í Kína fyrir ís-
lendinga.
Þeir félagar nefna líka að sjálfsagt
hefði ekki verið mikið mál að smíða
nýja islenska varðskipið í Kína. 1
staðinn verði nú væntanlega að
semja sér lög um þá smíði svo hægt
sé að fara í kringum útboðsreglur í
samningum íslands við önnur lönd.
Benda þeir á að Kínverjar hafi
reynslu af smíði herskipa en íslend-
ingar ekki. Þá smíði Kínverjar m.a.
stór skip fyrir þekktar skipasmíða-
þjóðir, eins og Dani og Norðmenn,
einfaldlega vegna þess að það þykir
hagkvæmara. Segja þeir að íslend-
ingar verði að lita á málin í víðara
samhengi og tileinka sér að horfa á
heiminn sem eitt markaðssvæði. ís-
lendingar hafl yfir mjög víðtækri
þekkingu að ráða sem megi koma í
verð erlendis með ýmsu móti öðru
en endilega að smíða skip sjálfir.
Vestfirðingar koma víða að
smíði Kína-skipanna
Þegar talið berst aftur að Vest-
firðingum, kemur í ljós að félagam-
ir í ísbúi og kínversku bátarnir
þeirra tengjast á athyglisverðan
hátt fjölda brottíluttra Vestfirðinga.
Hönnun bátanna er alíslensk - í
höndum Skipasýnar í Reykjavík,
þar sem aðalhönnuðurinn er Vest-
firöingurinn Sævar Birgisson.
Fleiri Vestfirðingar koma líka að
þeirri hönnun. Áfram má telja upp
brottflutta Vestfirðinga sem að mál-
inu koma, Vélaverkstæði Sigurðar
smíðar spil í bátana, Vélasalan út-
vegar vélamar, Skiparadíó sér um
siglingatækin og Örgjafinn sér um
rafmagnsteikningar. í öllum þess-
um fyrirtækjum vinna brottfluttir
Vestfirðingar. Ekki nóg með það,
kaupendur skipanna eru líka að
stórum hluta Vestfirðingar. Tvö
skip fara til Patreksfjarðar, eitt til
Bíldudals og hjá öðram útgerðum
sem kaupa þessa báta má m.a. rekja
uppruna stjórnenda þeirra til
Hólmavíkur og Þingeyrar. Þá er
eins liklegt að í þeim fjármálafyrir-
tækjum sem annast fjármögnun
þessara skipasmíða hafi brottfluttir
Vestflrðingar komið við sögu.
Svo enda Vestfirðingar gjarnan
slíkar umræður með því að segja
með stolti - „svo er forsetinn okkar
líka brottfluttur ísfirðingur.“ -HKr.
Oðíó: mán-fim 10-18
fB 10-19
lau 10-18
Skemmtilegt hf.
Skógarsel 15, sími 544 5990 ,

SHARP
AL-1000
10 eintök á mínútu
Stafrœn
\At
ilNiNSIA
\
U.
SHARP
AR-280/335
28/33 eintök á mínútu
Stafræn
Stafi
\At
iNNSLA.
Betrl prentun meiri myndgæðil
Hágæða umhverfisvænar Ijósritunarvélar
Leitið nánari upplýsinga hjá sölumönnum okkar
BRÆÐURNIR
Lágmúla 8 • Sími 533 2800
I