Dagblaðið Vísir - DV - 31.12.1999, Blaðsíða 52

* myndbönd
i
>-4

yndbanda
' w
Judas Kiss
Mannrán með meiru
+++ Þessi mynd er að grunni til einfaldur, gamaldags krimmi en lífg-
að er upp á formúluna þannig að myndin verður fín skemmtun. Fjór-
ir krimmar ræna tölvusnillingi og krefjast fíögurra milljóna dollara lausnar-
gjalds. í ráninu skjóta þeir konu sem er svo óheppin að verða á vegi þeirra. í
ljós kemur að hún var eiginkona þingmanns og grunsemdir vakna hjá lögg-
unum sem rannsaka málið að meira en einfalt mannrán búi að baki. Ráðgát-
an er reyndar ekki mjög flókin og söguþráðurinn fremur fyrirsjáanlegur.
Hins vegar má hafa nokkurt gaman af stílbrögðum sem flikka upp á útlit
myndarinnar á örlítið tarantínskan hátt og fléttast skemmtilega saman við
gamlar hefðir í sögufléttunni. Hún er eiginlega svo hefðbundin að það er mjög
í stíl við ensku sakamáiaþættina sem stundum eru sýndir í sjónvarpinu hér
og þau eru því vel við hæfi í hlutverkum lögreglumannsins og konunnar,
ensku eðalieikaramir Alan Rickman og Emma Thompson. Þau eru jafnffamt
sterkustu vopn myndarinnar og skapa mjög áhugaverðar persónur. Það er
aila vega nokkuð fersk hugmynd að fá þessa leikara til að leika gamaldags
hörkutól en Thompson og Rickman hafa verið þekkt fyrir flest annað en það.
Útgefandi Myndform. Leikstjóri Sebastian Gutierrez. Aðalhlutverk: Simon Baker-
Denny, Gil Bellows, Carla Gugino, Alan Rickman, Til Schweiger og Emma Thomp-
son. Bandarísk, 1998. Lengd: 100 mín. Bönnuð innan 16 ára. -PJ
Gods and Monsters
Mannlegt skrímsli
i»\ . líitt.Miw may
Hik^UI IIHMi; iiiin,i;\ij

MONSTÉRf
+++ Hin rómaða mynd Gods and Monsters fíall-
ar um enska leikstjórann James Whale
(1896-1957) sem leikstýrði nokkrum af allra frægustu
hrollvekjum hvíta fíaldsins. Árið 1930 fluttist hann til
Hollywood og á fyrri hluta fíórða áratugarins gerði
hann sínar þekktustu myndir: Frankenstein (1931),
The Old Dark House (1932), The Invisible Man (1933)
og The Bride of Frankenstein (1935). I upphafi næsta áratugar hætti hairn af-
skiptum af kvikmyndagerð og sneri sér að málaralistinni. Þau umskipti sem
og grunsamlegur dauðdagi hans hafa aldrei verið að fullu skýrð. Og fer því
fíarri að það sé markmið Gods and Monsters sem reynir miklu heldur að
varpa ljósi á persónu Whales undir það síðasta. Það er Ian McKeOan sem túlk-
ar leikstjórann (af sinni aOtof dæmigerðu sniOd) og hlaut óskarsverðlaunatO-
nefiiingu fyrir vikið. Brendan Fraser fær mOdð hrós fyrir að taka að sér hlut-
verk „fyrirsætunnar" Clayton Boone en öOu minna fyrir frammistöðuna. Þótt
Gods and Monsters sé um margt ágæt stendur hún varla undir því lofi sem
hlaðið hefúr verið á hana. Engu að síður er hún ómissandi fyrir aödáendur
James Whale og Ian McKeOen en þeir sem hrífast aOa jafna af Brendan Fra-
ser ættu aö halda sig fíarri.
Útgefandi Bergvik. Leikstjóri Bill Condon. Aöalhlutverk: lan McKellen, Brendan Fra-
ser og Lynn Redgrave. Bandarísk, 1998. Lengd 100 mín. Bönnuð innan 12. -bæn
The Out-of-Towners
Lffsneistinn slokknaður ®
Hér er um að ræða enn eina endurgerðina af
gamalli mynd en það merkOega er að það er
sjaldnast neitt varið í þær og þess vegna OlskOjanlegt
hvers vegna menn kýla ekki frekar á ferskari hug-
myndir. í þessari tOteknu eyðimörk hugmyndanna
leika Steve Martin og Goldie Hawn miðaldra hjón frá
Ohio sem ferðast tO heimsborgarfimar New York þar
sem eiginmaðurinn er á leið í atvinnuviðtal. Flugvélin getur ekki lent vegna
þoku, töskumar týnast, þau eru rænd, o.s.frv. í öOum vandræðunum ná þau
að lífga upp á þreytulegt hjónabandið og tendra lífsneistann á ný. Grínmynd-
ir verða yfirleitt hundleiðinlegar þegar boðskapurinn tekur völdfii og þessi er
engin undantekning, enda er boðskapurinn alveg sérstaklega sykraður og sál-
arlaus. Þaö eru nokkrir ágætir brandarar á stangh en engan veginn nóg tO að
réttlæta tímaeyðsluna. Meira að segja John Cleese er hálfslappur í ruOu sem
er ekki frumlegri en svo að tilhneigingu tO að dansa í kvenmannsfotum hefijr
verið bætt í hótelsfiórann BasO úr Fawlty Towers-þáttunum gömlu. Hvað að-
aOeikarana varðar þá virðast þeir báðO- dauðir úr öOum æðum og lífsneista-
tendrunin i myndOmi er nánast tragikómísk í ljósi þeirrar stefnu sem ferOl
þeirra og húmoriskir hæfileikar hafa tekið.
Útgefandi ClC-myndbönd. Leikstjóri Sam Weisman. Aöalhlutverk: Steve Martin,
Goldie Hawn og John Cleese. Bandarisk, 1999. Lengd 90 mín. Öllum leyfð. -PJ
sim \i\kiis iiinim tiuw
V" Oijt *»
= ÍOWISiERSi
Virus
Meinlaus baktería ^
t Eftir að hafa misst dýrmætan farm í miklu
óveðri telja skipveijar Hafstjömunnar sig
komna i feitt þegar þeO- finna yfirgefið rússneskt
rannsóknarskip. Brátt kemur þó í ljós að eitthvað
mikið er bogið við skipið og mega þeO- hafa sig alla
við tO að halda lífi. Grunnhugmynd myndarinnar er
svo sem ágæt þótt ekki sé hún ný af nálinni og
heppnaðist t.d. útfærsla hennar vel framan af í vís-
indamyndinni Event Horizon. Þar tókst að útfæra
sáifræðispennu þrungna innOokunarkennd og óhugnaði. AOt annað er upp á
teningnum í Vims þar sem Ö0 uppbyggOig er með eOidæmum bamaleg og það
hvarflar að manni að höfundamO- hafi notast við bók með álíka titO og „Hand-
ritsgerð fyrir böm - fyrsti hluti“. Persónumar em úfíaskaðar stereotýpur sem
kynntar em tO sögunnar á eOistaklega yfirborðskenndan máta. Það er aum-
ingja gamla brýnið Donald Sutherland sem leikur þá alverstu sé á annað borð
hægt að gera upp á milli persónanna. Og engu bjarga tæknibreOumar því 10-
rænu vélarskrhnslin vekja aOt annað en óhugnað. Því miður þó ekki hlátur,
hver veit nema það hefði bjargað eOihverju.
Útgefandi Skífan. Leikstjóri John Bruno. Aðalhlutverk: Jamie Lee Curtis, William
Baldwin og Donald Sutherland. Bandarísk, 1999. Lengd 96 mín. Bönnuö innan 16.
-bæn
isMinn cufiiis ttinisM enuwif
OUNMU SUINIAIAIO
VI R U S
FÖSTUDAGUR 31. DESEMBER 1999 30 V
Úr myndinni Casablanca (1942),
Öld kvikmyndarinnar
Undir lok tuttugustu aldarinnar
eru menn víða um heim uppteknir
við að velja merkustu atburði aldar-
innar (meðan íslendingar deOa af
tilgangslausu kappi um hvort sé hið
rétta aldamótaár 2000 eða 2001). Líkt
og gefur að skilja tína menn þar ým-
islegt til eins og upphaf og lok
seinni heimsstyrjaldar (og margvís-
legan viðbjóð tengdan henni), tungl-
lendinguna, faO Berlínarmúrsins og
síðar Sovétríkjanna. Án þess að
draga úr gOdi slíkra tímamótavið-
burða langar mig að nefna hér tO
sögunnar vanmetin áhrif kvik-
myndarinnar (i víðfeðmustu merk-
ingu orðsins) sem hefur mótað öld-
ina umfram flest annað. Án hennar
gætum við ekki „séð“ skelfingar
heimsstytjaldcU'innar, tungOending-
una (hvað þá í beinni) og aOs óvist
væri að Sovétríkin hefðu liðið und-
ir lok.
Tilurð
Eflaust er helsta ástæðan fyrir
því að menn horfa fram hjá vægi
kvikmyndarinnar sú að hún er svo
Scunofin lífi okkar að hún hefur
ekki lengur sérstakt atburðargOdi.
Hún er einfaldlega hluti af lífinu
eins og við þekkjum það. Atburður-
inn - upphafið - átti sér aftur á móti
stað undir lok 19. aldar og tOheyrir
því ekki með réttu þeirri tuttug-
ustu. Ófáar þjóðir hafa gert tilkall
tO fyrstu kvikmyndasýningarinnar
en viðtekin venja er að telja sýn-
ingu Lumiére-bræðra í París 28. des-
ember 1895 þá fyrstu. Rétt er þó að
leggja áherslu á að tOurð hennar er
fíölþjóðleg og kvikmyndatæknin
þróaðist samhliða á mörgum stöð-
um í hinum vestræna heimi. Strax í
byijun tuttugustu aldarinnar var
kvikmyndin orðin vinsælasta af-
þreying fíöldans sem tók kvik-
myndalistinni strax opnum örmum
þótt menningarvitar fordæmdu
hana víða. Ennfremur beindist
áhugi áhorfenda fljótt að heimi
handan hversdagsins og fyOtu því
ókunnug lönd í fíarlægum heimsálf-
um snemma út hvita tjaldið. Kvik-
myndin varð því nánast strax al-
þjóðleg og hefur engin breyting orð-
ið þar á. Hún snertir því þorra íbúa
jarðarinnar en ekki einstaka þjóðir.
Guðlegt vald
Kvikmyndir voru ekki aðeins af-
þreyingar- og listform heldur tóku
snemma við hlutverki fréttamiðlun-
ar og söguskráningar. Kvikmynd-
imar bjuggu því ekki aðeins tO
draumamynd skreytta framandi frá-
sögnum og guðdómlegum stjömum
heldur sýndu þær áhorfendum
heiminn eins og hann var. Þeir
þurftu ekki lengur að lesa á mOli
línanna heldur sáu hlutina berum
augum. Þegar kvikmyndin varð að
heimOistæki með tilkomu sjón-
varpsins ágerðist þetta og veru-
leikaskynjunin tók að lúta æ meira
lögmálum þess. Hafi einhver valda-
kjami aldarinnar orðið út undan í
umræðu um pólitísk áhrif er það
einmitt sá kjami sem skapað hefur
heiminn í sinni mynd; myndað
hann og síðan varpað honum út um
gjörvaOa heimsbyggðina. Haldi slík-
ur máttur áfram að færast á sífellt
færri hendur getum við farið að
endurskOgreina hugtakið guðlegt
vald.
Listform fíöldans
Spekúlantar margir hverjir
grennslast einnig fyrir um helstu
listaverk aldarinnar og eru eflaust
nefnd tO sögunnar verk sem The
Waste Land, Ulysses, Guemica, En
attendant Godot, Meistarinn og
Margaríta o.s.frv. Verkin, sem al-
menningur þekkir og hefur notiö í
gegnum tíðina, eru aftur á móti um-
fram önnur kvikmyndir: Voyage á
la lune (1902), The Birth of a Nation
(1915), Beitiskipið Potemkin (1925),
Modem Times (1936), Casablanca
(1942), Sunset Boulevard (1950),
Jules et Jim (1962), Midnight Cow-
boy (1969), Xala (1974), Apocalypse
Now (1979), Der Himmel úber Berl-
in (1987) og Pulp Fiction (1994), svo
einhver dæmi séu tekin. Og á ein-
hvern furðulegan máta virðist það
engu vitlausara að rekja sig í gegn-
um öldina með gullmolum hvíta
tjaldsins en hefðbundnari heimOd-
um um dæmigerða stórviðburði.
Það er engu minni sannleikur fólg-
inn í þessum myndum en öðrum
frásögnum aldarinnar sem er að
líða.
-Bjöm Æ. Norðfíörð
Myndbandalisti vikunnar
SÆTI
1
2
FVRRI
VIKA
NV
NÝ
3 I 1
4 2
3
4
6
7
NV
VIKUR I
A LISTA
1
1
2
4
4
5
S
2
1
TITILL
NotUnghB
Vikan 21. - 27. desember
ÚTGEF. TEG.
i-
1 10 tUngs I hate about you
Matríx
EafTv
Ö_.J
viUvf unenuons
Tmecnme
Indreams
Modsquad
J SAM Myndbiad Ganun
j Warnr Mynár Spcma
CIC Myndbiod Caman
Stóan Spcona
J WanwrMyndr Spcnna
CICMyndbönd Sp«ma
Warner Mynár Spenna
10 1 8 7 1 Forces of nature 1 r»ir> Uu,.jf|uu..f i/iv myiiuoiMiu Gaman J
11 1 NV 1 1 1 My favorite Martian SAM Myndbðnd Gaman
12 11 10 Arlinton raod Háskólabió Speona
13 ‘ 5 3 1 Tbe thirteenth floor i Skrían Sewa
14 9 2 1 Simply irresistible J Skifan Caman
15 10 6 Resurrection Myndform Speona
16 19 2 Sex, tfie Annabel Cbong stoty SAM Myndbönd Drama
17 16 7 Life is beautiful J Skífan Gamón
18 15 2 Svartur köttnr, hvrtur köthir Háskólabíó Gaman
m,: Al 11 8mm Skífan Spenna
m Al 7 lackFmst Wamer Myntfir Gaman