Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.2002, Blaðsíða 11

LAUGARDAGUR 9. NÓVEMBER 2002
11
Skoðun
Tvær í einu skoti
tHaraldsson
aöstoöarritstjóri
Laugardagspistill
„Það er karlmennska að skjóta
jólarjúpurnar sjálfur,“ sagði bróðir
minn, veiðimaðurinn, sannfær-
andi. „Allt annað er hégómi,“ hélt
hann áfram. „Þú veiðir þér til mat-
ar, gerir að bráðinni og matbýrð.
Jólin verða allt önnur. Þetta er lífs-
fylling. Þar fyrir utan er þetta holl
og góð hreyfing. Þér veitir ekki
af,“ sagði hann og horfði á mig,
kyrrsetumanninn. Bróðir minn,
allur stæltari en ég, var sem sagt
að hvetja mig, gott ef ekki mana,
til þess að ganga með sér á fjöll og
drepa rjúpu. Fyrirstaða var tals-
verð hjá mér og ég beitti þeim
mótrökum sem í hugann komu.
„Ég á hvorki byssu né kann með
hana að fara,“ sagði ég. „Það skipt-
ir engu,“ sagði bróðir, „ég sé um
vopnin." „Þarf ekki byssuleyfi?"
spurði ég, „þú veist að ég er lög-
hlýðinn." „Hver ætti svo sem að
skipta sér af því þótt ég leyfi þér að
skjóta einu sinni eða tvisvar úr
byssu langt uppi á öræfum. Það er
varla stórglæpur. Ég hlusta ekki á
neitt borgarbarnavæl."
„Öræfi, segirðu. Það er nú vand-
inn. Er ekki andskotanum kaldara
þar?“ spurði ég og hryllti mig. „Ég
á aö vísu hettulausu sextiu og sex
gráður norður úlpuna. Hún er fin í
sumarbústaðinn en segir væntan-
lega lítið á fjölium í vetrarbyrjun."
„Ég lána þér galla," sagði veiði-
maðurinn. „Þú ættir að komast í
hann, sú písl sem þú ert. Það eina
sem þú þarft að leggja til eru síðu
nærbuxumar og þokklegir göngu-
skór. Ég trúi ekki öðru en þú ráð-
ir yfir slíku pari.“
Rök dugðu ekki
Fjallajeppi bróður míns malaði
þýðlega utan við hibýli mín árla
næsta morguns. Upphækkaður
skyggði hann á fjölskyldubílinn
okkar. Rök mín höfðu ekki dugað. 1
niðamyrkri klæddi ég mig í síðu
nærbuxumar, fann til vettlinga og
húfu. Gallinn beið í þeim upphækk-
aða. Þar var líka vopnabúrið, átta-
viti og staðsetningartæki. Síðasta
vörn mín hafði verið skotin niður.
Ég hélt þvi fram að meiri líkur en
minni væru á því að rjúpnaskyttur
týndust á fjöllum. „Ég meika það
ekki að fá á eftir mér björgunarsveit
og mynd í blaði þar sem appelsínu-
litir kappar leiða mig, afvegaleidd-
an aumingjann, til byggða.“ „Þeir
sem villast em illa búnir kálfar sem
ættu að halda sig á malbikinu,"
sagði stjómandi veiöiferðarinnar.
„Það fer enginn áttavitalaus í vetr-
arferð til fjalla.“
Ég tók með rúgbrauð, kæfu og
kakó. Taldi það karlmannlega fæðu
og henta aðstæðum. Síöu nærbux-
urnar gáfu öryggistilfinningu.
Gönguskómir voru komnir til ára
sinna en, upphaflega að minnsta
kosti, vatnsheldir.
Ógurlegur kuldaboli
Frostið var biturt á Uxahryggjum
og því fylgdi hvassviðri. Snjóföl var
í hrjóstmgu landslaginu. Satt að
segja greip ég andann á lofti þegar
ég klöngraðist út úr heitum bilnum.
Morgunskíman var rétt að gera vart
við sig. Mér varð hugsað til hlýja
rúmsins heima, bakarísins og morg-
unkaffisins þennan laugardags-
morgun. Hvað hafði ég látið hafa
mig út í? Skjálfandi tróð ég mér í
galiann, dró húfuna niður fyrir
eyru, rússneska loðhúfu sem ég
keypti af götusala á Rauða torginu í
Moskvu, og smeygði vettlingunum
inn í ermamar. Veiðimannslegur?
Fráleitt. Aumingjalegur? Vissulega.
Bróðir minn brá byssunni um
öxl, skotin voru á sínum stað og
áttavitinn. Hann virtist ekki finna
Það var þá sem ég sá
þær, tvœr saman, hvítar
í urðinni. „Rjúpur“,
hvíslaði ég af þeim
mætti sem mér var unnt.
Óvœnt og undarleg til-
finning gagntók mig. Ég
var með byssuna og skot-
in tvö. Ég gleymdi kuld-
anum.
fyrir kuldanum. Það var veiði-
glampi í augum hans. Ég tölti í kjöl-
farið. Tennumar glömruðu í munn-
inum. Á þessari stundu sá ég engan
tilgang með ferðinni. Rjúpur er
hægt að fá hjá kaupmanninum á
hominu eða næsta veiðimanni. Ég
gat ekki betur séð en þetta væri tóm
vitleysa. Vetrarveiði fugla á hálendi
íslands kann að þykja eftirsóknar-
verð fyrir ákveðna manngerð. Ekki
mína. Ég er borgarbam sem kaupir
kjöt í búð og fer í sveit þegar sólin
skín á sumrin.
Við gengum lengra, þ.e. bróðir
minn gekk rösklega, ég paufaðist.
Fyrir fótum voru þúfur og stórgrýti.
Bíllinn hvarf úr augsýn - síðasti
vottur siðmenningarinnar, tengsl-
anna við líf venjulegs fólks. Við tók
auðnin. Kuldinn nísti að beini. Ég
var með munnherkjur og lítt tO
samræðna þótt ferðafélagi minn
kaUaði tO mín upplýsingar, fræddi
mig um ömefni og kennUeiti. Ailt
rann þetta saman fyrir augum mín-
um. Ég táraðist vegna kuldabola
sem gaf engin grið.
Tvær í hendi
„Ansi er þetta rýrt,“ sagði
fjaliaforinginn eftir tveggja tíma ör-
æfaþramm. „Hér hafa veriö menn á
undan okkur og fælt burt aUan fugl.
Færum okkur ofar í hlíðina." Hann
leitaði ekki samþykkis vopnabróð-
urins heldur tók strikið upp. Snjór-
inn varð þéttari þegar ofar dró.
Vindurinn smaug niöur um háls-
málið. Fingur vom dofnir og tær tU-
finningalausar. Snjórinn síaðist inn
í gönguskóna lífsreyndu. Ég efaðist
alvarlega um einangrunargetu
þeirra og vatnsfælni.
Vonir um mikinn feng dofnuðu
eftir því sem á daginn leiö. Það var
komið fram yfir hádegi án þess að
við yrðum varir. Fleira dofnaði en
vonin. Ég var að mestu hættur að
finna fyrir líkamanum og bjóst aUt
eins við að verða úti. í huganum sá
ég fyrir mér heitt bað en það var
svo órafjarri. Ég hrökk upp úr hugs-
unum mínum við það að bróðir brá
við skjótt, hlóð byssu sína og beindi
tU fjaUs. Ég sá ekki neitt, heyrði að-
eins hveUinn. Hann hlóð á ný og
skaut aftur. „Ég náði þeim báðum,“
hrópaði hann og hljóp af stað.
Skömmu síðar kom hann hróðugur
tU baka með tvær rjúpur. „Deginum
er bjargað," sagði hann. „Við skul-
um rölta tU baka. Mér sýnist þér
ekki veita af heitu kakói.“ Ég studdi
ákvörðunina með því að kinka
koUi. Varimar heyfðust ekki vegna
kulda.
Veiðieðlið
„Taktu byssuna," sagði bróðir
minn og rétti mér tvö skot þegar við
nálguðumst bUinn. Þú nærð úr þér
hroUinum með því að prófa að
skjóta. Passaðu bara að hún slái þig
ekki. Ég tók við byssunni stirðum
höndum. BUlinn var í augsýn og
kakóið. Ég lifi þetta sennUega af,
hugsaði ég með mér. Miðstöðin í
jeppanum var ofar í huga mér en
byssan.
Það var þá sem ég sá þær, tvær
saman, hvitar í urðinni. „Rjúpm-,“
hvíslaði ég af þeim mætti sem mér
var unnt. Óvænt og undarleg tU-
finning gagntók mig. Ég var með
byssuna og skotin tvö. Ég gleymdi
kuldanum. Blóðið ólgaði skyndUega
í æðum mér. Ég stakk skotunum í
skothylki byssunnar og læddist
nær. Rándýrseðlið kom upp í mér.
Fyrir augunum voru ekki faUegu,
hvítu fuglamir, fiðraðir vinir mín-
ir, heldur bráð. Aldrei hafði ég skot-
ið á neitt kvikt áður en nú komst
aðeins eitt að í huganum: veiða,
veiða. Ég var staðráðinn í að ná
rjúpunum, ekki annarri heldur báð-
um. Jólamaturinn blasti við.
Ég fór svo nærri sem ég þorði tU
að styggja ekki fuglana, skorðaði
skeftið við öxlina, lyfti rússnesku
húfunni tU þess að sjá betur og mið-
aði. Hjartað barðist af spenningi.
Mér var hlýtt, jafnvel á tánum.
SkothveUurinn ómaði í kyrrðinni,
fiðrið þeyttist upp. „Ég tók þær báð-
ar í einu skoti," hrópaði ég tU bróð-
ur míns, „sástu þetta, í einu skoti,
maður, hvUík sniUdarskytta."
Tvær í skógi
Ég beið ekki eftir svari ferðafélag-
ans heldur hljóp af stað. Það var
jafnt á komið meö okkur, tvær á
mann. Munurinn var bara sá að
hann skaut tveimur skotum, ég
einu. Slíkt gera engir aukvisar. Hið
eina sem ég óttaðist var að hafa hitt
þær of vel, mér sýndist fjaðrafokið
svo mikið.
Rétt var það, hvítar tætlur voru
út um aUt, en það var ekki fiður. í
grjóthrúgunni lágu tvær sundur-
skotnar eldhúsrúUur. Rjúpu var
hvergi að sjá, hvað þá tvær. Gaman-
samir menn höföu greinUega átt
leið um og ekki getað hamið sig.
Þeim hafði tekist ætlunarverkið. Ég
drap tvær pappírsrúUur, drifhvítar.
Bróðir mátti ekki mæla þegar
hann kom á vettvang. Ekki vegna
kulda, hann hélt um magann og
veinaði af hlátri. Öðrum eins veiði-
félaga hafði hann aldrei kynnst.
„Ætiarðu að steikja þær með hefð-
bundnum hætti eða bara bringurn-
ar?“ spurði hann loks og strauk tár
framan úr sér.
„Passaðu bara aö þær verði ekki
of þurrar hjá þér.“