Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.2002, Blaðsíða 20
20
/ / i cj cj> r b í a c) 33 "V" LAUGARDAGUR 9. NÓVEMBER 2002
Polkinn
er eins
og móðir
Guðmundur Steingrímsson og félagar í
Ske hafa svikið polkann. Hann talar um
tónlist, pólitík og heimspekileg maníuköst
íerlendum háskólum.
„Darekani aiwo agglutinine oshirini kiss aiha
saikou demo shiawase sorani taiyou.“ Svona hljómar
upphafið að laginu Julietta 2 á plötunni Life, death,
happiness & stuff með hljómsveitinni Ske sem er, vel
að merkja, ekki úr úthverfum Nagasaki heldur á ræt-
ur sínar að rekja í Menntaskólann í Reykjavík. Hljóm-
sveitina skipa Eiríkur Þórleifsson, Frank Þórir Hall,
Hrannar Ingimarsson og Guðmundur Steingrímsson
sem vanalega hefur farið fyrir sveitinni með harmon-
iku í fanginu. Ég hitti Guðmund harmonikulausan í
kjallarakaffihúsi við Laugaveginn og við fengum okk-
ur kakó með rjóma og spjölluðum saman.
Þessi plata er óiík því sem þið hafið gefið út áður?
byrja ég á að spyrja Guðmund.
„Hún er ólík því sem margir halda að við stöndum
fyrir, ólík kaffihúsatónlistinni sem Skárren ekkert hef-
ur leikið á börum, brúðkaupum og á árshátíðum í
gegnum tíðina. Ske er eiginlega bara allt annars kon-
ar hljómsveit enda heitir hún öðru nafni. Við fórum
fljótt að vinna í leikhúsi eftir að við byrjum að spila
saman árið 1992 og gerðum líka tónlist við tvær dans-
sýningar íslenska dansflokksins. í gegnum þá vinnu
þróuðumst við smám saman í átt að þvi sem heyrist á
plötunni. Þessi tónlist var að gerjast í okkur í langan
tíma og við gáfum okkur líka langan tíma í að leyfa
henni að verða til hægt og rólega.“
Svik við polkann
1992, þið eruð þá búnir að starfa saman í tiu ár. Er
þetta eitthvert MR-dæmi?
„Tiu ár,“ segir Guðmundur og verður miðaldra í
augnablik. Þegar sú tilfinning er runnin af honum seg-
ir hann: „já, við kynntumst allir í MR þar sem við spil-
uðum í skólahljómsveitum og þá aðallega lög með Roll-
ing Stones. Svo hættum við í MR og stofnuðum
Skárren ekkert til að framfleyta okkur í háskólanám-
inu.
Það var hending á sínum tíma að það rak á fjörur
mínar harmoniku. Það byrjaði bara sem húmor. Ég
fékk hana lánaða hjá vinnuveitanda mínum þegar ég
var átján ára og fór með hana i sólarlandaferð með
vinum mínum. Þetta vatt síðan upp á sig og við fórum
að spila saman á harmoniku, kontrabassa og gítar. Það
átti að vera hliðarspor en við urðum fljótt þekktir sem
polkaband. Þetta hafði þær afleiðingar að þegar við
sögðum fólki að við værum að gera plötu brást það yf-
irleitt við með því að taka polkaspor og bjóst greini-
lega við ítalskri polkatónlist. Við vorum ekkert að leið-
rétta það; vildum bara láta tónverkin tala. Það hefur
tekið smá-tíma eftir að diskurinn kom út að leiðrétta
þennan misskilning. Þótt okkur þyki vænt um kaffi-
húsatónlistina erum við orðnir svolítið leiðir á henni.
Fyrrum kollegar okkar í polkabransanum hafa sak-
að okkur um að hafa svikið polkann. En polkinn er
eins og móðir manns, segi ég. Maður verður einhvern
tíma að fara frá henni. Svo kemur maður reglulega i
heimsókn.“
Roðnuðu á íslensku
Tvö lög á plötunni eru á japönsku og hljómar annað
þeirra í auglýsingum Landsbankans. Hvernig kom jap-
anska inn í myndina?
„Einhvern tíma kom upp sú hugmynd að gera jap-
anska plötu og að finna japanska söngkonu. Svo fór ég
„Við ætluðum að liafa eitt lag á íslensku en roðnuð-
um eiginlega alltaf þegar kom að tilhugsuninni um að
semja textann. Það var eins og lagið yrði of einlægt
einhvern veginn þegar það var komið á íslensku. Mér
finnst fínt að hafa ákveðna fjarlægð á textana. Þegar
maður byrjar að syngja um tilfinningar eða eitthvað á
íslensku er skyndilega eins og maður meini allt sem
inaður segir. Það kemur of mikil merking inn í Iagið,
sem eiginlega yfirtekur tónlistina fyrir manni. Ég skil
þess vegna til dæmis Sigur Rós rnjög vel að vilja
syngja á bullmáli," segir Guðmundur Steingrímsson í
hljómsveitinni Ske sem nýlega gaf út diskinn Life,
death, happiness & stuff.
og við viljum dekka öll markaðssvæði en það var ekki
hugsunin. En ef það kemur okkur til góða þá er það fint.
Það er þá bara verst að hafa ekki séð fyrir þetta stóra
nýstofnaða fríverslunarsvæði í löndunum kringum
Kína.“
Og nú heitir hljómsveitin Ske.
„Já, okkur finnst það flott. Ég fíla ske lika vel vegna
þess að ég á að heita íslenskufræðingur og sögnina ske
hefur ekki mátt nota þrátt fyrir að hún hafi verið í mál-
inu frá 13. öld. Þetta er öndergránd-sögn og fer hvergi.“
DV-mynd Sigurður Jökull
til London í nám og hitti Juliettu, japanska stelpu, í
partíi og nefndi þetta við hana. Ár leið og þá kom
hljómsveitin til mín til London til að gera tónlist við
sýningu Þjóðleikhússins á Draumi á Jónsmessunótt.
Við héldum partí og buðum Juliettu og þar söng hún
lagið sem síðar varð Julietta 1. Síðar í ferlinu gerðum
við annað lag með henni sem við áttum í handraðan-
um og sem einhverra hluta vegna hljómaði algjörlega
rétt á japönsku. Það varð Julietta 2. Og svona hefur
þetta gerst. Lögin hafa orðið til smám saman og við
þurftum stundum að biða aðeins eftir því að þau röt-
uðu í réttan farveg. Franska lagið á plötunni, til dæm-
is, syngur frönsk myndlistarkona og vinkona okkar,
Julie, sem er búsett hér á landi. Við höfðum bögglast
heillengi með það lag, reynt að syngja það á ýmsan
máta en komumst síðan að því eftir nokkrar tilraunir
að lagið væri í eðli sínu franskt, á einhvern hátt,
þannig að við hóuðum í Julie.“
íslenskar hljómsveitir í meikgirnum hafa yfirleitt
rifið ensk-íslensku skólaorðabókina fram úr hillunni
en Ske syngur á ensku, þýsku, frönsku og japönsku. Er
stefnt á heimsfrægð?
„Já, já. En það er samt ekki pælingin með tungumál-
unum. Við ætluðum að hafa eitt lag á islensku en roðn-
uðum eiginlega alltaf þegar kom að tilhugsuninni um
að semja textann. Það var eins og lagið yrði of einlægt
einhvern veginn þegar það var komið á íslensku. Mér
finnst fínt að hafa ákveðna fjarlægð á textana. Þegar
maður byrjar að syngja um tilfinningar eða eitthvað á
íslensku er skyndilega eins og maður meini allt sem
maður segir. Það kemur of mikil merking inn í lagið,
sem eiginlega yfirtekur tónlistina fyrir manni. Ég skil
þess vegna til dæmis Sigur Rós mjög vel að vilja syngja
á bullmáli. Okkar leið var sú að hafa lögin á erlendum
tungum, þó svo að það þýði reyndar aö þær milljónir
sem tala þau tungumál munu vaéntanlega skilja text-
ana, en það er í góðu lagi. Þetta varðar bara hvernig
manni sjálfum líður gagnvart sköpunarverkinu og því
sem maður er að gera. Aðalatriðiö er það að við hugs-
uðum alltaf bara um tónlistina sjálfa og hvernig hún á
að vera. Það er ekki hægt að vinna öðruvísi. En ég viö-
urkenni að það að hafa nokkur lög á ensku, tvö á
japönsku, eitt á þýsku og eitt á frönsku hljómar eins
Maníuköst í háskólum
Ætt Guðmundar hefur ekki aðallega veriö þekkt fyr-
ir tónlistarmenn sína. Raunar er ættin aðallega fræg
fyrir forsætisráðherra sína en faðir Guðmundar er
Steingrímur Hermannsson og afi Hermann Jónasson.
Spurningin er samt góð og gild: var mikið sungið á þínu
heimili?
„Nei, það er óhætt að segja að svo var ekki. Mamma
spilar á píanó og ég ólst meðal annars upp við það að
fara með henni sem patti í píanótíma til Gísla Magnús-
sonar. Seinna lærði ég á píanó hjá honum en það var
ekki fyrr en ég var orðinn tólf ára. Ég hafði lært á
trompet áður sem krakki og á trommur. Það gekk ekki
neitt. Ég notaði trompetinn aðallega úti í garði í stríðs-
leikjum. Það var svo í gagnfræðaskóla sem ég fór að
semja tónlist í skólahljómsveitum og það hélt áfram í
MR og svo koll af kolli.“
Ertu ekki annars sprenglærður?
„Ég tók maníuköst í háskólum, kláraði BA-próf í ís-
lensku með heimspeki sem aukafag og lærði heimspeki
í Svíþjóð, Belgíu og Bretlandi og er með tvær meistara-
gráður í heimspeki. Margir myndu segja að ein heim-
spekigráða myndi ekki gagnast neinum en ég er með
tvær. Það var ekki alveg planað, frekar en margt annað
sem bara gerist svona einhvern veginn."
Þú ert sonur Steingríms Hermannssonar og fórst í há-
skólapólitíkina. Það hlýtur að hafa lofað góðu fyrir
framtíð Framsóknarflokksins?
„Síðan hefur leiðin legið niður á við. Ég vona að sú
ákvörðun mín að gerast poppari útiloki allt tal um póli-
tíska þátttöku mína.“
En Jakob Frímann?
„Það hefur tekið hann nokkur ár að komast frá því að
vera poppari og yfir i stjórnmálin. Hann verður prýði-
legur.“
Hefurðu metnað í pólitísk störf?
„Ég hef áhuga á stjórnmálum og hef stjórnmálalegar
skoðanir, sem ég læt meðal annars í ljósi í vikulegum
pistlum í Víðsjá á Rás 1, en ég hef ekki beinlínis fundið
þeim samastað. Ég veit lika það mikið um stjórnmála-
starf til að vita að það er ekki eitthvað sem fólk á að ana
út í. Fólk verður að hafa góðan grunn til að standa á og
vera í góðu jafnvægi til að fara út í stjórnmál. Og ég get
ekki sagt að ég hafi mikla trú á sjálfum mér í því sam-
hengi um þessar mundir. Ég er með hugann við allt
annað og yrði til tómrar óþurftar." -sm