Dagblaðið Vísir - DV - 28.12.2002, Blaðsíða 43

LAUGARDAGUR 28. DESEMBER 2002 Hgíqqrbloö I>"V
47^
Afbragös Veisla
„Ég fór á óperu í fyrsta skipti á
ævinni og skemmti mér frábær-
lega á Rakaranum í Sevilla; stapp-
aði þar með öðr-
um og þykir eftir-
minnilegt. í leik-
húsinu stendur
Veislan upp úr og
leikur Péturs Ein-
arssonar í Sölu-
maður deyr. Og
það verður einnig
erfitt að gleyma
þýska sjónvarps-
myndaflokknum um ævi Tómasar
Mann. Hann var einn unaður út í
gegn.“
Arnaldur
Indriöason,
Vel þarf að vanda
„Ég vil nefna sýningu Arneout
Nik í Nýlistasafninu sl. vor þar
sem óvenjuvel var vandað til um-
gjarðarinnar,
enda hefði þetta
ágæta verk varla
verið nema svip-
ur hjá sjón ef not-
aðar hefðu verið
ódýrar skyndi-
lausnir. Miklu
meira af þessu!
Einnig sýninguna
Mynd í Listasafni
Reykjavíkur sem hyggðist hvorki
á knöppu þema, einlitu efnisvali
né þröngum aldurshópi eða klíku,
heldur á persónulegri sýn gagn-
rýnandans Jóns Proppé og um-
fangsmikilli þekkingu hans á ís-
lenskri samtímalist. Og loks Þrá
augans frá Moderna Museet í
Stokkhólmi í Listasafni íslands í
haust sem spannaði nánast alla
sögu ljósmyndarinnar. Sýningin
var ómarkviss og úr fókus eins og
titillinn, en Listasafnið fær prik
fyrir viðleitnina.“
Hannes
Sigurðsson.
Hafið vel heppnað
„Listahátíð í heild sinni setur
ávallt svip sinn á þau ár sem hún
er og í þetta sinn opnaði íslenski
dansflokkurinn
hana með sýn-
ingu sinni á
Sölku Völku. Það
er mér að sjáif-
sögðu eftirminni-
legt. June Ander-
son fannst mér
ansi góð en hefði
notið hennar bet-
ur í þar til gerðu
Mér þótti Hafið
þeirra Baltasars og Ólafs Hauks
afar vel heppnuð kvikmynd.
Einnig fannst mér And Björk of
Course athyglisverð sýning og fint
framlag til íslenskrar leikritunar.
Svo þótti mér afar ánægjulegt að
sjá hve viðtökur við plötu þeirra
Ske manna (Skárren ekkert) voru
góðar.“
Katrín Hall.
tónlistarhúsi.
Mahler sterkur
„Þótt einkennilegt sé koma
einkum tónlistarviðburðir i hug-
ann og þá fyrst ljóðatónleikar á
Laxness-þingi i
Erlangen í Þýska-
landi þar sem El-
ísabet Eiríksdótt-
ir og Anna Ás-
laug Ragnarsdótt-
ir túlkuðu ljóð
eftir Halldór Lax-
ness eftirminni-
lega fallega. Voru
mikil viðbrigði að
í tónleikasal eftir
Vésteinn
Ólason.
setjast inn
margra klukkutíma æsilega ferð á
hraðbrautum Þýskalands! Svo
fannst mér Hrafnagaldur Óðins
merkilegur viðburður, bæði
hljómrænt og sjónrænt. Þeir
mynduðu skemmtilegar andstæð-
ur á sviðinu Sigur Rósar-menn,
Steindór og Páll, og svo uppábún-
ir hljóöfæraleikararnir. Oft var
gaman á Sinfóníutónleikum en þó
mest þegar hljómsveitin lék 5. sin-
fóníu Mahlers undir stjórn Petri
Sakari. Og loks má ég til með að
nefna tónleikana Raddir þjóðar í
Tjarnarbíói þar sem forn söngur
af bandi blandaðist leik galdra-
mannanna Sigurðar Flosasonar og
Péturs Grétarssonar.“
Árið er númer 2002 og ekki kemur jafnfallegt ártal fyrr en 20002:
Ár Sölku Völku og Óðins„
Annáll 2002
2002 er slétt tala og ár sléttra
talna eru listrœnni en oddatöluár
vegna listahátíöar. Hún var líka
toppurinn á menningarárinu meö
unga fiðlusnillinginn Maxim
Vengerov, heimssöngkonuna June
Anderson og dansandi Sölku Völku.
Raunar eru íslensku vióburðirnir á
Listahátíð í Reykjavík minnisstœö-
ari ogjafnvel stœrri í huganum en
hinir erlendu. Þar er ballett Auóar
Bjarnadóttur og íslenska dans-
flokksins í Borgarleikhúsinu annar
stórviðburöurinn en hinn er auðvit-
að Hrafnagaldur Óóins í Laugar-
dalshöllinni þar sem hljómsveitin
Sigur Rósflutti frumsamda tónlist
sína og Hilmars Arnar Hilmarsson-
ar ásamt Steindóri Andersen kvœöa-
manni, Páli á Húsafelli á stein-
hörpu, Schola cantorum og sinfón-
íuhljómsveit undir stjórn Árna
Haróarsonar. „ Útkoman var svo
flott að ég er ekkifrá því aó tónlist-
arleg raöfullnœging hafi fariö um
sœtaraöirnar," sagði dr. Gunni í
hnitmiðaðri umsögn um tónleikana
ÍDV.
Ár dansins
2002 var ár dansins á íslandi. Fyr-
ir utan hið ferska og óvænta dans-
verk Auðar Bjamadóttur, byggt á
skáldsögu Halldórs Laxness um
fiskstúlkuna Sölku Völku, sem var
frábærlega túlkuð af Hlín Diego,
fékk Borgarleikhúsið þakkarverðar
heimsóknir frá útlöndum. Þar ber
hæst dansflokk Merce Cunning-
hams sem hingað kom i september
ásamt dönsurum frá Volkwang
Tanzstudio í Þýskalandi. Ráða-
mönnum i Borgarleikhúsi, hjónun-
um Katrínu Hall listdansstjóra og
Guðjóni Pedersen, leikhússtjóra LR,
er aö takast að ala upp stóran dans-
áhugamannahóp meðal íslendinga
og ekki vonum fyrr.
Svo var haldin danshátíð í Tjam-
arbíói í nóvember og í desember var
enn dansað í Borgarleikhúsi á veg-
um Pars pro toto við mikinn fögn-
uð.
Ár Shakespeares
Þetta var líka ár nýrra leiksviða
og leikhópa. Leikhópur Nýja sviðs-
ins í Borgarleikhúsinu frumsýndi
Fyrst er að fæðast eftir Line Knut-
zon í janúar og sló tóninn fyrir það
sem koma skyldi þar á bæ; Óvenju-
legt verk, óvenjuleg vinnubrögð og
ástríðufull útkoma. Sama gilti um
sýningu á djörfu og óþægilegu verki
Þorvalds Þorsteinssonar, And Björk
of course...
Svo var það Vesturport. Pínulítið
og haust undir heitinu 15:15 þar sem
leikin var ný og spennandi tónlist
eftir íslensk og erlend tónskáld.
Ungt fólk setti upp óperuna Dídó
og Eneas við mikinn fögnuð í Borg-
arleikhúsinu í sumar og svo var
Rakaraveisla i Sevilla í íslensku
óperunni í haust. Toppurinn var
söngur og leikur Kristins Sigmunds-
sonar í hlutverki tónlistarkennar-
ans siðspillta en það sem kom gest-
um stöðugt á óvart var unaðsríkur
söngur Sesselju Kristjánsdóttur í
hlutverki ungu stúlkunnar óspilltu.
Nýr aðalstjórnandi Sinfóníu-
hljómsveitar íslands er þekkilegur
ungur Breti, Rumon Gamba, en lítið
hefur reynt á hann enn.
Svo var djasshátíð í október, Sál-
in hans Jóns míns með Sinfó í nóv-
ember og Sigur Rós í desember.
í myndlistinni tók Akureyri for-
ustuna með listsýningum frá Rúss-
landi, arabaheiminum og á 17. aldar
hollenskri list sem sló öll aðsóknar-
met í Listasafni Akureyrar. Nýlista-
safnið flutti í nýtt og betra húsnæði
í næsta húsi við sig. Handritasýn-
ing, sú glæsilegasta til þessa, var
opnuð í Þjóðmenningarhúsinu við
Hverfisgötu og getur þar að líta
ýmis fegurstu og/eða frægustu-*-
handrit úr safni Stofnunar Áma
Magnússonar. Gerðarsafn í Kópa-
vogi sýndi úrval úr sýningum Gall-
erí Hlemms og Carnegie-sýningin
norræna var opnuð í Hafnarhúsinu
í Reykjavík með verðlaunaveiting-
um og tilheyrandi.
Ár Halldórs Laxness
Þjóðin hélt upp á aldarafmæli
Halldórs Laxness og var minnt á
verk hans með reglulegu millibili,
meðal annars með uppsetningu á<<.
Strompleiknum í Þjóðleikhúsinu í
vor og útgáfu á ævisögu hans fyrir
böm eftir barnabarn hans, Auði
Jónsdóttur. Jón Böðvarsson sneisa-
fyllti stóra salinn í Borgarleikhús-
inu á sinu síðasta Njálunámskeiði
og i haust kom Njála út í bamvænni
útgáfu. Hafnarfjarðarleikhúsið
gerði líka sitt til að efla áhuga á ís-
lenskri klassík með uppsetningu á
Grettlu.
Stofnað var til Vestnorrænna
bamabókaverðlauna og hlaut þau
fyrstur manna Andri Snær Magna-
son fyrir Söguna af bláa hnettinum.
Svo höfum við eignast metsöluhöf-
und eins og þeir gerast mestir í út-
löndum, mann sem á allt upp i fjór-_
ar bækur á metsölulista í einu: Am-””
ald Indriðason. Eru þá íslenskar
bókmenntir komnar til nokkurs
þroska.
DVA1YND E.ÓL
Fiskstúlkan og maðurinn sem hún elskar að hata
Hlín Diego og Trey Gillen sem Salka Valka og Steinþór.
Krakkarnir í Vesturporti gerðu ótrúlegustu hluti á árinu og
Þeir eru komnir
til að vera
Gísli Öm Garðarsson er einn af
mönnum menningarársins — aðstand-
andi Vesturports-leikhússins, leik-
stjóri og aðalleikari í ferskustu sýn_-
ingunni á svæðinu, Rómeó og Júlíu. í
þeirri sýningu svífur Rómeó í bókstaf-
legri merkingu á fund sinnar
heittelskuðu...
Vesturport var stofnað af hópi ný-
útskrifaðra leikara en er ólíkt öðrum
frjálsum leikhópum að því leyti að
það hefur fast húsnæði sem þau bera
öll ábyrgð á - þó að það nýtist ekki
undir allar sýningamar sem hópur-
inn vill setja upp. Fyrsta sþurningin
sem Gísli Öm fékk var hvort Vestur-
port væri komið til að vera - eða er
það bóla?
„Vesturport er nafn utan um það
sem einstaklingar innan hópsins
framkvæma,“ segir Gísli. „Ég geri ráð
fýrir því að við munum styðjast við
nafhið eitthvað áfram og er þess full-
viss að einstaklingarnir innan hóps-
ins séu komnir til að vera.“
- Af hverju var þaö stofnað?
„Svo við gætum haft húsnæði og
aðgang hvert að öðru ef okkur langar
til að setja upp sýningar. Þannig get-
um við ráðist í hugmyndir okkar um
leið og við fáum þær í stað þess að
vera alltaf bara með góðar hugmyndir
sem aldrei verður neitt úr.“
Fram undan er einleikurinn Herra
Maður eftir Enda Walsh sem Gísli
Öm leikur sjálfur undir stjórn Egils
Heiðars Antons Pálssonar, verk eftir
Víking Kristjánsson, Shakespeare-
uppsetning Sigurðar Kaisers og fleira.
- Ekkert lát á sköpuninni?
„Nei, það er enginn skortur á leik-
hús- og kvikmyndahugmyndum í
hausnum á okkur og við eigum ef-
laust eftir að koma einhverju af þeim
frá okkur. En er ekki alltaf þægilegast
að láta verkin tala?“
Blaðamaður hefur alveg stillt sig
um að nefna Rómeó og Júlíu en getur
það ekki leng-
ur: Hvemig er
að leika
Róméó?
„Það fer
lega eftir einu,“ segir
Gísli Öm af festu:
leikur Júlíu.“
Gísll Öm
Garöarsson
Svífur um meö báöa
fætur á jöröinni.
Silja
Aöalsteinssóttir
menningarritstjóri
húsnæði, ef húsnæði skyldi kalla,
við Vesturgötuna þar sem maður
hefur átt vekjandi stundir við að
horfa á Lykil um hálsinn eftir Agn-
ar Jón Egilsson og Kvetch eftir
hrekkjusvínið Steven Berkoff. í
sumar fékk Björn Hlynur Vestur-
portsmaður gímald úti í Örfirisey
til að setja upp rokkaðan Títus
Shakespears; í nóvember fengu
Vesturportsmenn inni í Borgarleik-
húsinu fyrir uppsetningu sína á
Rómeó og Júlíu, enda ekki víst að
innviðir Vesturports heföu þolað
þær rólur og kaðla sem leikaramir
sveifla sér í. Fyrr um haustið voru
Akureyringar búnir að minna ræki-
lega á skáldið mikla því þar haföi
Hamlet gengið fyrir fullu húsi frá
því í september. Þrjú Shakespeare-
leikrit í þremur gagnólíkum upp-
setningum en allar góðar - geri önn-
ur ár betur.
Músíkár og mynda
Á músíkári voru Myrkir músík-
dagar, Vladimir Ashkenazy lék
Mozart með Kammersveit Reykja-
víkur í Salnum á ógleymanlegum
tónleikum og fyrsta tónþingið var
haldið í Gerðubergi með Átla Heimi
Sveinssyni sem lék við hvem sinn
flngur. Caput-hópurinn og fleiri
stofnuðu til tónleikaraða vor