Dagblaðið Vísir - DV - 28.12.2002, Blaðsíða 45

LAUGAFtp^pR^s. He/garblað DV 4=.
Stöðva skuldasöfnun
„Mér eru auðvitað hugstæðastar
sveitarstjómarkosningamar sL vor og
það að okkur sjálfstæðismönnum í
Reykjavík tókst
ekki að ná þar
meirihluta. Mörg
sveitarfélög lands-
ins standa frammi
fyrir miklum vanda
og það kom berlega
fram á síðustu fjár-
málaráðstefnu.
Ástæða þess er m.a.
sú að lögum og
reglugerðum sem
hafa í for með sér
aukinn kostnað fyr-
ir sveitarfélögin
fylgt nauðsynlegir
tekjustofnar. Aukin þjónusta, fram-
kvæmdir við nýjar þjónustustofnanir
og miklar launahækkanir starfs-
manna sveitarfélaga kosta mikla fjár-
muni. Fjárhagslegir erfiðleikar hafa
leitt til skuldasöfnunar sem verður að
stöðva."
Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson,
formaöur
Landssam-
bands ís-
lenskra sveitar-
félaga.
hafa ekki alltaf
Ánægjulegt framlag
„Blönduósbær fékk um 80 milljóna
króna tekjujöfnunarframlag úr Jöfn-
unarsjóði sveitarfélaga, m.a. vegna
sameiningarinnar
við Engihlíðar-
hrepp, og það er
auðvitað mjög
ánægjulegt fyrir
íbúana og kom mér
ánægjulega á óvart.
Það sýnir hins veg-
ar hvað sveitarfé-
lagið er í raun óhag-
stæð eining. Mér
flnnst einnig ógild-
ing kosninganna í
Borgamesi mjög eftirminnileg og
undanfari kosninganna hér á Blöndu-
ósi, þegar ekki var víst að Bæjarmála-
félagið Hnjúkar fengi að bjóða fram
sinn lista. Meirihluti Hnjiika og D-
lista stóð hins vegar aðeins í 38 daga
og þá var myndaður meirihluti
Hnjúka og vinstri manna og óháðra.“
Jóna Fanney
Friöriksdóttir,
bæjarstjóri á
Blönduósi.
Nýir bæjarstjórar
„Sveitarstjómarkosningamar í vor
ollu miklum breytingum á skipan
bæjarstjóra á landinu, en um helm-
ingur allra bæjar-
stjóra þurfti aö leita
eftir öðrum störf-
um eða skipta um
bæjarfélag. Nýir
bókhaldslyklar og
þar með nýtt
uppgjörsfyrirkomu-
lag og uppfærslur,
sem er orðin laga-
skylda um áramót-
in, hefúr tekið mik-
inn tíma, en t.d. hefur þurft að endur-
meta allar eignir. En eftir þetta er
bókhald allra sveitarfélaga sambæri-
legt. Það náðist merkur áfangi á árinu
þegar skrifað var undir svæðisskipu-
lag fyrir allt höfuðborgarsvæðið sem
gerir okkur mögulegt að horfa heild-
stætt á hlutina. Sveitarfélögin hafa
aldrei fengið flutning grunnskólanna
bættan að fullu og það tókst heldur
ekki á þessu ári.“
Sveitarstjórnarmálin á árinu 2002:
Endurteknar kosningar og
uppstokkun á bæjarstjórum w
Borgames
Sveitarstjórnarkosningar þar 25. maí sl. uröu allsögulegar. Fyrst vegna þess aö varpa þurfti hlutkesti um sæti, síöan,
vegna þess aö niöurstaöan var kærö, félagsmálaráöuneyti ógilti kosningarnar, Héraösdómur Vesturlands felldi úr- :
skurðinn úr gildi en Hæstiréttur samþykkti úrskurö félagsmálaráðuneytis. í endurteknum kosningum 7. desember
felldi B-listamaöur D-listamann.
Árið 2002 var ár sveitarstjórnar-
kosninga, en kosið var 25. maí í 105
sveitarfélögum og hafði þeim fækk-
að um 19 frá 1998. Hlutbundin kosn-
ing var í 66 sveitarfélögum og sjálf-
kjörið í 7 sveitarstjómir. Konur í
sveitarstjómum eru nú 206 en karl-
ar 451. Elstur sveitarstjómarmanna
er Bjarni Vilmundarson í Skorra-
dalshreppi, 74 ára, en yngstur Hall-
dór Pálsson í Árborg, 21 árs. Fyrr
um veturinn var töluvert um sam-
einingarkosningar. Sameining
Húsavíkurkaupstaðar og Reykja-
hrepps var samþykkt laugardaginn
11. mars. Af þeim sem kusu á Húsa-
vík voru um 90% með sameiningu
en um 60% í Reykjahreppi. Laugar-
daginn 16. mars var kosið um sam-
einingu sveitarfélaga í Rangárvalla-
sýslu og var hún samþykkt í Djúp-
árhreppi, Holta- og Landsveit og
Rangárvallahreppi, en felld í Ása-
hreppi með 82,7% atkvæða. Einnig
var kosið þann 16. mars til samein-
ingar í Dalabyggð, Reykhólahreppi
og Saijrbæjarhreppi, en sameining-
in var felld i þeim tveimur síðar-
nefndu og samþykkt í Dalabyggð.
Félagsmálaráðherra staðfesti þann
17. apríl sameiningu Hólmavíkur-
hrepps og Kirkjubólshrepps. Einnig
var kosið um nöfn á sveitarfélög. í
sveitarfélagi sem varð til við sam-
einingu Skagahrepps og Vindhælis-
hrepps völdu íbúar nafnið Skaga-
byggð; í sveitarfélagi sem varð til
við sameiningu Húsavíkurkaup-
staðar og Reykjahrepps var valið
nafnið Húsavíkurbær; í sveitarfé-
lagi sem varð til við sameiningu
Djúpárhrepps, Holta- og Landsveit-
ar og Rangárvallahrepps var valið
nafnið Rangárþing ytra; í sveitarfé-
lagi sem varð til við sameiningu
Biskupstungnahrepps, Laugardals-
hrepps og Þingvallahrepps nafnið
Bláskógabyggð; í sveitarfélagi sem
varð tft við sameiningu Bárðdæla-
hrepps, Hálshrepps, Ljósavatns-
hrepps og Reykdælahrepps nafnið
Þingeyjarsveit. ! sex tilfellum valdi
sveitarstjórn nafn eða það var
ákveðið áður.
Tillaga til sameiningar Austur-
Héraðs og Fellahrepps var feUd sl.
laugardag. Fleiri íbúar Austur-Hér-
aðs sögðu já, eða 970, en nei sögðu
180. í FeUahreppi sagði meirihluti
nei eða 125, en 117 sögðu já.
Miklar breytingar í stjórnun-
arstöðum
Töluverðar breytingar urðu á
bæjar- og sveitarstjórum, þekktastir
„nýliða" Lúðvík Geirsson í Hafnar-
flrði, Ragnheiður Ríkharðsdóttir í
MosfeUsbæ og Árni Sigfússon í
Reykjanesbæ. Eðli málsins sam-
kvæmt vöktu kosningarnar í höfuð-
borginni mesta athygli almennings,
ekki síður margra þeirra sem ekki
áttu þar kosningarétt. Reykjavíkur-
listinn, sem setið hafði að völdum í
tvö kjörtímabU, leitaði eftir stuðn-
ingi kjósenda þriðja kjörtímabUið
með borgarstjórann, Ingibjörgu Sól-
rúnu Gísladóttur, í broddi fylking-
ar. Eftir margra mánaða umræðu
tilkynnti Björn Bjamason mennta-
málaráðherra að hann gæfi kost á
sér tU forystu borgarstjómarlista
Sjálfstæðisflokks og leysti þannig
forystukrísu flokksins í Reykjavík.
Mörgum vikum fyrir kjördag
þótti hins vegar sýnt í hvað stefndi,
og Reykjavíkurlistinn fékk afger-
andi kosningu, hlaut 52,6% atkvæða
og 8 borgarfuUtrúa og á lokasprett-
inum náðu Frjálslyndir einum
manni en Sjálfstæðisflokkur hlaut 6
fuUtrúa. Mörg önnur úrslit vom
einnig athyglisverð. Samfylkingin
hlaut hreinan meirihluta í Hafnar-
flrði, Sjálfstæðisflokkur í Reykja-
nesbæ og MosfeUsbæ, Framsókn
bætti við sig manni í Kópavogi og
heldur áfram meirihlutasamstarfi
við Sjálfstæðisflokk, þó með sem-
ingi þeirra síðamefndu sem vom
ósáttir við að Framsókn þakkaði sér
aUt það sem vel hefði verið gert á
kjörtímabUinu. Háðuleg útreið
Framsóknar í Hafnarfirði þótti ekki
koma á óvart þeim sem gerst
þekktu. Ýmsir hnökrar urðu í að-
draganda kosninga og eins í þeim
sjálfum. Bæjarmálafélagið Hnjúkar
á Blönduósi gleymdi að skUa fram-
boðslista fyrir tilsettan tíma en Hér-
aðsdómur Norðurlands vestra
dæmdi síðan listann löglegan. For-
maður félagsins hafði lýst því yfir
að hann flytti úr- bænum yrðu
Hnjúkar ekki í slagnum. í dómi Hér-
aðsdóms sagði m.a. að „Finnist þá
gaUar á framboðslista skal hlutað-
eigandi umboðsmönnum gefmn
kostur á að leiðrétta þá og má veita
frest í því skyni eftir því sem tími
og atvik leyfa.“ Hér er því veittur
frestur og skal yfirkjörstjóm meta
hversu langur hann skal vera.
Endurkosiö í Borgarnesi
Á Seyðisfirði þurfti að varpa hlut-
kesti mUli 2. manns á T-lista og og 1.
manns á Þ-lista sem T-listinn vann og
í Borgarbyggð var varpað hlutkesti
miUi 4. manns á B-lista og 2. manns á
L-lista, sem L-listinn vann. Kosið var
aftur 7. desember sl. þar sem Hæsti-
réttur úrskurðaði kosningarnar i maí
ógUdar fyrr í vetur. Þá vann B-listi
mann af D-lista. Staöa stjórnarflokk-
anna, Sjálfstæðis- og Framsóknar-
flokks veiktist ekki við þessar kosn-
ingar en staða Samfylkingar styrktist.
Vinstri grænir komu hins vegar verr
út en skoðanakannanir gerðu ráð fyr-
ir.
Sveitarfélag á heljarþröm
Síðari hluta októbermánaðar
komst sveitarfélagið Raufarhöfn í
sviðsljósið vegna afar slæmrar
íjárhagsstöðu hreppsins sem skap-
aðist vegna glannalegra kaupa
fyrrverandi sveitarstjóra á hluta-
bréfum, m.a. i deCode. Lands-
bankinn hafði hafnað beiðni sveit-
arfélagsins um fyrirgreiðslu og ^
sveitarstjórinn Guðný Hrund'
Karlsdóttir sagði viðskUnað fyrr-
verandi sveitarstjórnar afar slæm-
an. Horfur eru nú á að Raufar-
hafnarhreppur komist úr sínum
kröggum fyrir tUstUli félagsmála-
ráðuneytisins.
ísfirðingar gagnrýndu iðnaðar-
ráðherra harðlega vegna sam-
þykktar ríkisstjórnarinnar í
byggðamálum og gagnrýnt var að
ekki skyldi vera lögð tU efling
tveggja tU þriggja byggðakjama á
landinu i samræmi við tUlögur
byggöanefndar Sambands ísl.
sveitarfélaga. Eftir lestur tUlögu
iðnaðar- og viðskiptaráðherra
ákvað bæjarráð ísafjarðarbæjar
að óska eftir samstarfi við önnur "
sveitarfélög á Vestfjörðum um sér-
staka áætlun fyrir landshlutann.
Upplýsingar og hugmyndir í
henni nýtist inn i endanlega áætl-
un í byggðamálum fyrir árin
2002-2005. í byggðaáætlun fyrir
Vestfirði verður markmiðið að
fólki fjölgi á svæðinu um svipað
hlutfaU og á landsvisu og þar
verður bjartsýni og uppbygging
leiðarljósið.
Fæðingarorlof
„Sameiningarmál hér í Rangár-
vaUasýslu er mér hugstæðust. Þar
urðu tU 3 sveitarfélög úr 11 en sú sam-
eining tókst einkar
veL Það á ekki lög-
þvinga sveitarfélög
tU sameiningar en
ég vona aö fram-
hald verði á sam-
einingum vegna fé-
lagslegrar þjónustu
við viðkomandi
íbúa og þannig geti
sveitarfélögin betur
valdið sínu hlut-
verki. Þjóðlendu-
málin eru mér ipjög hugstæð, en þetta
er mál sem verður að ljúka fyrir dóm-
stólum því ég lít svo á að ekki eigi að
taka með valdboði land af mönnum
eða sveitarfélögum sem sannanlega er
eign þeirra. Það fór mikil vinna á
þinginu í yfirtöku á málefnum fatlaða
sem ekki fór í gegn. Fæðingarorlof
feðra náðist í gegn, sem var stórt
skref í jafnréttisátt þótt það snerti
sveitarfélögin óbeint “
Drifa Hjartar-
dóttir, alþingis-
maður Sjáif-
stæðisflokks.
Aukin samskipti rík-
is og sveitarfélaga
PáU Pétursson félagsmálaráð-
herra telur að margt jákvætt hafi
átt sér stað á árinu 2002 í sveitar-
stjómarmálum. Vestfirsk sveitar-
félög hafi ákveðið að grynna á
skuldum með því að selja ríkinu
hlut sinn í Orkubúi Vestfjarða,
sveitarfélagið Skagafjörður hafi
selt Rafveitu Sauðárkróks til
RARIK og erfiðum rekstri Raufar-
hafnarhrepps hafi verið komið til
hjálpar með ákveðnum aðgerðum.
Sum sveitarfélög hafi verið i mikl-
um vandræðum vegna innlausnar
á félagslegum eignaríbúðum en
lögum hafi verið breytt til að að-
stoða sveitarfélögin við að vinna
sig út úr þeim vanda með því að
slá saman Varasjóði viðbótarlána
og tryggingasjóði vegna bygging-
argalla svo úr varð Varasjóður
húsnæðismála. Þetta er fimm ára
áætlun sem á að tryggja að sveitar-
félög beri ekki skarðan hlut frá
borði vegna leiguíbúða. Félagsmála-
ráðherra segir það rangt að 4 millj-
arða króna vanti frá ríki tfl sveitar-
félaga vegna verkefnaflutninga.
„Það tókst að ná samkomulagi
við sveitarfélögin í desember um
aukin fjármálaleg samskipti ríkis
og sveitarfélaga sem fól það í sér
að Jöfnunarsjóður sveitarfélaga
fékk aukna hlutdeild í beinum og
óbeinum innheimtum ríkissjóðs
og hefur tekið alfarið við húsa-
leigubótunum og fær hlutdefld úr
Jöfnunarsjóði til þess að standa
undir þeim. Þegar fjárhagsáætlan-
ir sveitarfélaganna voru gerðar
fyrir árið 2002 var gert ráð
fyrir að afkoman yrði
þokkalega góð og að rekst-
ur málaflokka færi ekki
yfir 78% af tekjum. Þvi
miður uröu rauntölur árs-
ins 2001 mun verri en fjár-
hagsáætlanir, eða 8 millj-
arða króna hafli, gerðu
ráð fyrir en ég vona að
þetta verði skárra á þessu
ári. Á árinu 2002 nýttu 46
sveitarfélög sér ekki leyfi
tO hámarksútsvars og þar
með öO stóru sveitarfélög-
in á höfuðborgarsvæðinu,
að Hafnarfirði undanskOd-
um,“ segir félagsmálaráð-
herra.