Dagblaðið - 21.01.1977, Blaðsíða 11

11
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 21. JAN'UAR 1977
... ....... » —
AF HVERJU
FRAMSÓKN?
Má vera að Þórarinn Þórar-
insson, alþingismaður, ritstjóri
og formaður útvarpsráðs, hafi
rétt fyrir sér?Má vera að
öðru hvoru komi saman, ein-
hvers staðar í skúmaskotum
samfélagsins, skuggalegir sam-
særismenn, afturgöngur og
bullur, og ræði það hvernig
bezt megi koma höggi á beztu
syni þessa lands? Má vera að
rógsherferðir séu skipulagðar
af áðuróþekktum klókindum í
þessu samfélagi? — því öðru
vísi er það vart hugsanlegt að
sömu ráðamenn sama flokks
dragist aftur og afturinní neta-
flækju vafasamra mála. Og má
vera, að þessi viðbjóðslega rógs-
herferð sé kostuð utanlands
frá, eins og þráfaldlega hefur
verið gefið í skyn í dagblaðinu
Timanum?
Eina ferðina enn hafa ráða-
menn i Framsóknarflokki dreg-
izt inn í vafasöm mál, flækzt
inn í málavafstur þar sem erf-
itt er að greina þá frá íslenzk-
um undirheimalýð. Málavextir
eru nú öllum kunnir: Fjársvik-
ari á eftir langa mæðu að
afplána dóm fylir fjársvik.
Guðbjartur Pálsson nálgast
dómarann og tilkvnnir honum
að Einar Ágústsson, utanríkis-
málaráðherra, muni blanda sér
í málið. Sem og gerist.
Maðurinn fer samt í tukthús.
Enn er hann flæktur í fjármála-
vafstur Guðbjarts Pálssonar.
Þá grípur dómsmálaráðuneyt-
ið inn í, sleppir manninum úr
tukthúsi og gefur síðan dular-
fullar skýringar. Á sama tíma
fer fram einhver kraftmesta
dómsrannsókn í manna minn-
um á meintum lögleysum
Hauks Guðmundssonar í starfi.
Ög þætti ýmsum nógsamlega
reyfaralegt.
En þetta með framámenn í
Framsóknarflokki. Þeir koma
til skjalanna aftur og aftur,
trekk í trekk virðast þeir hafa
blandað sér inn í mál af þessu
tagi. Er það staðreynd? Eða er
það tilbúningur ritsóða? Því sé
þetta samsæri, þá er það orðið
risastórt!
Hauki Guðmundss.vni er
vikið úr starfi, á meðan um-
fangsmikil rannsókn fer fram á
starfsháttum hans. Lögfróðir
rnenn telja á hinn bóginn að
dómsmálaráðherrann hafi brot-
ið landslög með því að frelsa
fjársvikarann. Og enn fremur
hafa lögfróðir menn talið að
afskipti utanríkisráðherra af
starfi domara sé brot á grund-
vallarákvæðum stjórnarskrár-
innar, sem kveður á um þrí-
skiptingu valds. Það er þvi
Úi“r.l7» W“'
rinudu öll l*nd*in»
numr.*av‘M«AIÞi?u"uí.

rá»h«T.
iinortu^.
jUnrk'4'

M anna!

m
Nýirmenn kanni málin
Rógsherferðo
maffan
•jrtupptýMial vd I VUi I (*r hver e
I “m h*u« mrt þeim skr
4ri' Olafur Jðhánnes
«íöá*2SSnkn c*lrt‘nnsm4*»ins
I . og magruhar haía
lasonar Vi8 hJi8ina á forustugr
• brottrekstrar þS
°* Emars Agustssorur
i _blrllsl Rrem. þar sem Utinn
^armur yflr þvl. æ SjálfsUCufl
-
G»ir Hollgriimion, lor*aeti*ráfthorra:
„Ég ber fyllsta traust til
allra samráðherra minna
f.r. /W 1 ..
inar og Ólafur víki

nari Ágú^Y'" tfgj-
r.ÞETTA VAR
einnaf
unm - áfram fulitnia
vSd
'ss^isSafBi
®an °* si*,numll þeirra er
^^ennt er skoftaS "
w. «„
bak vkJ árásirnar a
a/ nokkrum leifttoeum A
.manna I Sjál/«Xnoí
úrt^fíokT 'r'g‘ °* endu
aftstandendur Klubbsins
^mkab6um“bu.tuár"
&tíí“,ís.r;
*kilega mistekut en
“mt ekki af hak, Au,
ssssi c
ifi haffturá varftándi ía mv**4tlU5 hefur lengi V(
tandi," þ,. rrt»mgar he
^na hms demda ^á t f^"^* *ri,ftr» a
manrlk!
brogftm. sem a.t hafatS,u?(^L^*"uv',mu
malum siftan a dogum ,77 7**ntkum itKw
hollunUlsTO ^
«em »ill koma Sjaifstaftisflokknum ,Tar mif,u
flokknum aftur i e.nT Un? .T Alt>ý6u
auftsjáanlega emskis En {^T^mafk, ,hUn Svl,«
gegn fYamsOknarflokknum mum.' nnut,r°gö
J“ur en Ijkur. alveg ^
bombu og Kolluma* V 4 ,,mum "Stftn.
I* »g úiur Cuftö,
)S'*Merrama,skiptis‘na'**k

nsendaáttiáUtMl
Iraun
[—*# föstudMg*kjagan
riwuvUrCrtlu^TÍ
varla einkennilegt þótt Vísir
krefjist þess í forustugrein að
mannaskipti fari fram í ríkis-
stjórn. Það er varla verið að
fara fram á annað en að allir
séu jafnir fyrir lögum: Haukur
Guðmundsson, Einar Agústs’-
son og Ólafur Jóhannesson. En
— viðbrögðin koma ekki á
óvart heldur.
Hverjar eru
ávirðingarnar?
Tengslabálkur hluta Fram-
sóknarforustunnar við undra-
mál sem einhverjum þykja
orka tvímælis, er nú orðinn
langur og skrautlegur.
Húsakaup Halldórs E.
Sigurðssonar af svissneska ál-
Kjallari á
föstudegö
Vilmundur Gylfason
félaginu hafa aldrei veriðskýrð
til hlítar. Ljóst er þó pð ráð-
herrann keypti glæsihús af
félaginu, langt undir markaðs-
verði, á sama tíma og ríkis-
stjórnin stóð í samningum við
auðhringinn.
Firnahátt bankalán til
Einars Ágústssonar hefur raun-
ar verið skýrt, og kemur þar til
óvenjuleg hreinskilni ráðherr-
ans. Eftir stendur að lánið var
óvenjulega hátt og með óvenju-
legum kjörum.
Afskipti Ólafs Jóhannes-
sonar af málefnum Klúbbsins
er stórbrotið mál, þar sem fjár-
mál undirheima sannanlega
tengjast fjármálum Húsbygg-
ingasjóðs flokksins á sömu
dögum og ráðuneyti hans tók
ákvörðun, sem kom lögbrjótum
vel og réttvísinni þar með illa,
og eru þá fáir þættir þess máls
taldir.
Halldór E. Sigurðsson notaði
leynisjóð í fjármálaráðuneyt-
inu til þess að gera Listasafni
íslands kleift að kaupa bruna-
rústir af Húsbyggingasjóði
þessum.
Sanddæluskipið Grjótjötunn
— sem auk þess er nú verið að
rannsaka í Sakadómi — virðist
hafa notið óvenjulegrar fyrir-
greiðslu í rikisbönkum. Pottur-
inn og pannan í því fyrirtæki er
augljóslega Kristinn Finnboga-
son, framkvæmdastjóri Tím-
ans, þó svo nafn hans komi ekki
fram á skjölum.
Og nú síðast afskipti dóms-
málaráðherra og utanríkisráð-
herra af undirheimum fjármála
og dómskerfinu, þar sem ekki
bólar á öðru en verið sé að
hygla vini og samstarfsmanni
Guðhjarts Pálssonar, og þar
sem landslög og andi stjórnar-
skrárinnar virðast þverbrotin.
Þetta er ljótur listi, og vantar
þó efalitið á hann. Nú er það
vissulega fjarri mér að ætla að
af þessu megi álykta að aðrir
stjórnmálaflokkar séu samsafn
engla, að aðrir forustumenn i
stjórnmálum hafi í gegnum
tíðina verið óaðfinnanlegir.
Allar slíkar ályktanir eru auk
þess einskis virði; þær koma
málinu ekki við.
Af hverju Framsókn?
Nú er það auðvitað einnig
kjarni málsins, að þessi um-
ræða snertir ekki allan þorra
þess fólks sem í þessum stjórn-
málaflokki er eða nálægt
honum stendur. Það er efalítið
upp og niður eins og gengur.
En af hverju beinist þessi
málavafstur svo mjög í þennan
eina farveg? Má vera, að þrátt
fyrir allt séu þetta skipulegar
ofsóknir, upp diktaðar af fúl-
mennum?
Eg tel rnig geta fullyrt að
fyrir nokkrum misserum, þegar
sú blaðamennska var feimnis-
lega að ryðja sér til rúms, að
taka orð valdakerfis og emb-
ættismanna ekki trúanleg, ef
blaðamenn þóttust hafa ástæðu
til að ætla annað, þá hvarflaði
ekki að neinum að gera einn
stjórnmálaflokk öðrum fremur
að skotspæni. Það var þvert- á
móti verið að brjótast út úr
gamla flokksklafakerfinu. En
ótrúlega fljótlega æxlaðist það
svo, að þegar spjót beindust að
forustumönnum Framsóknar-
flokks þá snerist dagblaðið
Tíminn til varnar með þeim
hætti, að grunsamlegt var. Öll
viðbrögð Tímans, allt frá
Þórarni niður til Alfreðs litla,
hafa verið með þeim hætti, að
menn hlutu að álykta að þar
færu menn með dularfulla sam-
vizku svo ekki sé meira sagt.
Þórarinn Þórarinsson til-
heyrir svartnætti liðinna tíma,
jafnvel alda. Hann hlýtur að
vera stjórnmálaflokki byrði. Þó
svo mér vitanlega ekki nokkr-
um heilvita manni detti í hug
að bendla hann við nein þau
mál sem hér hafa verið talin —
eða mál af því tagi — þá hefur
hann í málgagni sínu gerzt
varnaraðili undirheima og
spillingar, og mér vitanlega
hefur ekki eitt einasta flokks-
systkin hans fundið að þessu
opinberlega. Að ekki sé minnzt
á litla skuggaritsóðann.
Þetta eitt, hvernig dagblaðið
Tíminn hefur af fullkominni
heift snúizt gegn þeirri nýju
blaðamennsku — og nánast
einu málsvörum hennar, síð-
degispressunni — ber vott ekki
einasta um forpokaðan smekk,
heldur beinlínis hættulegan.
Ég geri ráð fyrir að Þórarinn
Þórarinsson vilji hafa kerfið
þannig, að fjórir gamlir stjórn-
málaflokkar hengslist í land-
inu, og við hliðina á þeim dratt-
ist fjögur dagblöð, sem þeir
gefa út. Kannske ríkisfjölmiðl-
ar, sem þessi stjórnmálaflokkar
þá stjórna og minnast ekki á
Klúbbinn og Batta rauða, ef
Framsóknarflokkurinn vill um
það þegja. Fjögur flokksblöð
fjögurra stjórnmálaflokka eru
skaðlaus.alla gagnrýni má af-
greiða sem venjulegt pólitískt
þvarg. Það er leikurinn, sem
Þórarinn Þórarinsson kann og
vill fá að leika í friði.
Síðan á leikurinn að vera
fólginn í því að komast í valda-
aðstöðu, ráða vini sina i em-
bætti, veita úr sjóðum, belzt
leynilegum, byggja upp valda-
kerfi. Og svo lengi var búið að
leika þennan leik, samtrygging-
arástandið var orðið svo algert,
að það varð eins og sprenging í
skipsrúmi, þegar þessi forpok-
aða valdaklíka komst til valda
— og hefur meðal annars lykt-
að með því að ekki aðeins sið-
ferðisundirstöður samfélagsins
heldur jafnvel bókstaflega lög
og réttur hafa verið fótum troð-
in, þegar þurft hefur að hygla
vinum sínum.
Sögulegar skýringar mega
vera flóknari og sögulegar
rætur dýpri. Þetta valdabákn
byggir á Samvinnuhreyfing-
unni, og þó svo sam-
vinnuformið sé stórkostlega
virðingarvert rekstrarform og
eigi sér merka sögu hér á landi,
þá er þetta í dag orðið að meiri
háttar auðhring, sem að mörgu
leyti hegðar sér eins og
auðhringar annarra landa. Að
auki virðast aðstöðubraskarar
og vafasamir fjármálamenn
hafa safnazt þarna.
Þessi valdaklíka er ekkert
einsdæmi, þetta er afleiðing
samtryggingar og samþagnar til
margra ára. En þetta er ýkt
mynd íslenzka samtímans,
nánast skrípamynd.
Forsœtisráðherra
att á foraðið
Valdaklíka af þessu tagi á sér
aðeins eitt markmið: Að halda í
völdin. Og til þess er öllum ráð-
um beitt. Það er nánast orðinn
kækur hjá Þórarni Þórarins-
syni að skrifa varnarleiðara
fyrir félaga sína; það virðist
hann gera með sama hugarfari
og við hin klórum okkur þar
sem okkur klæjar.
En aðferðir valdaklíkunnar
eru líka séðar. Dagblaðið Vísir
skýrði frá því fyrir skömmu, og
hafði blaðamaður heimildir
sinar úr sölum Alþingis, að
Framsóknarforustan hefði hót-
að stjórnarslitum, ef Sjálf-
stæðisflokkurinn kysi ekki
Kristin Finnbogason — með
Grjótjötun á bakinu — í banka-
ráð Landsbankans. Tíminn
spurði Geir Hallgrímsson — og
hvað gat maðurinn sagt?
Auðvitað sagði hann að engin
slík skilyrði hefðu verið sett,
annars var stjórnin fallin.
Vísir krefst í vikunni afsagn-
ar tveggja ráðherra, vegna af-
skipta þeirra af sakamanni.
Tíminn leitar til Geirs Hall-
grímssonar — sem auðvitað
lýsir trausti á ráðherrum sín-
um. Annars væri stjórnin
fallin.
Ef alvörublað leitaði til for-
sætisráðherra og bæri upp við
hann slíkar spurningar, þá
vekti það ekki grunsemdir. En
slíkt blað er Tíminn ekki.
Það er eiginlega hryggilegt
til þess að vita, að forsætisráð-
herra skuli láta etja sér út í
þetta forað.
Eins og svartnœtti
liðinna alda
Það stóð aldrei aldrei til að
skrifa neitt þessu líkt um
forustu stjórnmálaflokks í þess-
um dálkum. Þó hafa atvikin
hagað því þannig að svona
grein verður til. Skrif Tímans
um mafíu, samsæri og rógsher-
ferð þeirra ólíku afla, sem hafa
gerzt gagnrýnendur þeirra
stjórnarhátta sem Tíminn aftur
ver dag og nótt.gru engu lík.
Og þegar siðlausir greiðar
eru orðnir að lögbrotum, en
vörnin verður einungis
heiftúðugri en fyrr, þá versna
mál enn. Þetta ástand getur
varla tilheyrt árinu 1977. Og
enda gerir það það ekki, nema í
hugarheimi og gerðum ein-
stakra nátttrölla.