Frjáls verslun - 01.12.1963, Blaðsíða 10

arhafi til að læra í fyrsta lagi tungumálin, kynnast
landshögum og aðstæðum þar og komast í kunn-
ingsskap við þá, sem kaupa eiga fiskinn af okkur.
Þar þýðir ekkert annað en vera öllum hnútum
kunnugur svo hægt sé að fyrirbyggja, að snúið sé
á okkur í þeim viðskiptum, því ég gæti trúað að
þarlendir verzlunarmenn séu harðskeyttari en víða
annars staðar og það þarf að þekkja þá til að geta
staðizt þeim snúning, annars snúa þeir umsvifa-
laust á okkur, það þýðir ekki að loka augunum
fyrir því ,að þeir eru engin lömb að leika við. IJað
hlýlur að þykja mjög undarlegt, þegar tímar líða,
að ungir menn verzlunarmenntaðir hér heima skuli
öll þessi ár hafa langflestir snúið sér að verzlun hér
heima, innflutningi eða smásölu, í stað þess að ein-
liverjir hefðu nú átt að velja sér ævistarf á þessum
vettvangi, að selja afurðir okkar úti í hinum stóra
heimi. Keppinautar okkar, Norðmenn, hafa sent
og styrkt unga menn til allra þessara markaðslanda
og eiga orðið fjölda marga hæfa umboðsmenn og
fiskkaupmenn í öllum helztu borgum. Og það er
meira að segja svo, að við höfum orðið að leita
á þeirra náðir vegna skorts á íslenzkum viðskipta-
mönnum í þessum löndum. En það segir sig sjálft,
að við getum ekki alltaf treyst erlendum umboðs-
mönnum, sem við neyðumst til að leita til, það er
ekki eðlilegt, að þeir starfi með jafngóðu hugar-
fari og ef þeir væru íslenzkir. Fæstir þeirra hafa
nokkra ást á íslandi og hugsa því um það fyrst
og fremst að skara eld að sinni köku. En ég vil
ítreka það, sem ég sagði áðan um Hálfdán Bjarna-
son, sem varð fyrstur íslendinga til að nema lönd
þar syðra á þessu sviði, mér er fullkunnugt um,
hve ágætt verk hann hefur unnið þar í þágu ís-
lands, og má það furðulegt heita, að margir hér
heima hafa látið sér sæma að vanþakka flest sem
hann hefur gert og rægja hann og leggja allt út á
verri veg, sem hann aðhefst. Ég vona að komi
sá tími, að honum verði fullur sómi sýndur af þeim
hér heima, sem skylt er að meta verk hans sem
vert er.
Babb í bátinn
— Þér minntuzt á J)að áðan að þér voruð fyrir
mörgum árum umboðsmaður einnig í Grikklandi
og Egyptalandi. Hvernig gengur með sölu þangað
nú seinni árin?
— Ég fór til Grikklands fyrst 1932, en áður
höfðum við ekki selt fisk þangað milliliðalaust.
Ilinsvegar höfðu grískir fiskkaupinenn í Marseille
Bátar á Spánarströnd
(í Suður-Frakklandi) keypt nokkurt magn af ís-
lenzkum fiski handa heimalandi sínu. Þegar við
komumst á snoðír um þetta, var ég sendur þangað
austur til að koma á beinu sambandi, og það tókst
ágætlega, síðan hafa Grikkir keypt stóra farma af
íslenzkum fiski og líkað ágætlega við okkar vöru.
Árið 193ö var ég sendur til Egyptalands og var
þar vetrarlangt. Egyptar höfðu keypt íslenzkan
fisk af grískum kaupmönnum. En það er nokkrum
elfiðleikum bundið að eiga viðskipti af þessu tagi
við Egypta. Þeir éta mest af fiski á sinni föstu
(sem nefnist Ramaten á þeirra máli), en hún er á
mjög breytilegum tíma frá ári til árs, er stundum
á hásumri, þegar erfiðast er fyrir okkur að koma
fiski alla leið þangað á þeim árstíma. Þar er
ekki um annað að ræða en geyma fiskinn í i'rysti-
húsum vegna hitans, og Jiví hentar Egyptuin bezt
að fá fisk frá Grikklandi, hafa Pyreus fyrir afskip-
unarhöfn, vegna vegalcngdarinnar. En báðar þess-
ar Jijóðir keyptu sem sagt af okkur mikið magn af
fiski í nokkur ár. En nokkru fyrir stríð kom babb
í bátinn. Grikkir höfðu áður keypt fisk aðallcga
af Frökkum. En eftir að þeir kynntust okkar vöru
vildu þeir ekki sjá franska fiskinn. Frakkar höfðu
keypt feikilega mikið af vörum frá Grikklandi
(grísk vín o. fl.), okkur aftur á móti hentaði ekki
að kaupa þaðan nægilega mikið af vörum, sem
náði þeirri upphæð, er fisksala okkar þangað
nam. Helzt keyptum við þaðan rúsínur og sveskj-
ur, nokkuð af tóbaki, þeir frainleiða t. d. Jiessar
frægu sígarettur Papastratos. En Grikkir heimtuðu,
að við keyptum meira af þeim, þar eð Frakkar
voru orðnir æfir út af því, að við værum að hrifsa
af Jieim fiskmarkaðinn til Grikklands. Þetta var
orðið alvarlegt mál í milliríkjaviðskiptum Frakk-
10
FRJÁLS VERZLUN