Frjáls verslun - 01.06.1993, Blaðsíða 33

Færa má rök fyrir því að með jeppakaupum horfi forstjórar ekki síst á notagildi bílsins fyrir frítímann og áhugamál-
in.
jeppa sem sameina þægindi fólksbfls
og getu gömlu jeppanna. Þetta hefur
aukið samkeppnishæfni jeppa gagn-
vart almennum fólksbflum og hlýtur
að vera ein af skýringunum á því að
fleiri forstjórar aki um á jeppum en
áður.
JEPPAEIGN LANDSMANNA
ERORÐIN ALMENNARI
Jeppaeign landsmanna hefur orðið
almennari á undanförnum árum. Eig-
endur jeppa eru úr öllum geirum þjóð-
félagsins. Haft hefur verið á orði að til
sé fyrirbæri sem heiti einfaldiega „að
sumir séu haldnir jeppadellu". Skýr-
ingar á því fyrirbæri kunna að vera
þær að jeppar séu stærri, hærri,
sterkari og öruggari en venjulegir
fólksbflar og að mönnum líði öðruvísi
að aka þeim. Aðrar skýringar á
„jeppadellu“ kunna að vera meiri frí-
tími almennings og þar með aukin
ferðalög innanlands. Sókn í ferðir inn
á hálendið hefur til dæmis vaxið stór-
lega.
ERU LANDFRÆÐILEG RÖK FYRIR
JEPPA?
Velta má líka fyrir sér landfræði-
legum atriðum varðandi jeppaeign.
Eins og að ísland sé vetrarríki í 8
mánuði á ári og að jeppar eigi því
betur við hér á landi en í suðlægari
löndum. Ennfremur að landið sé
íjallaland og því henti jeppar betur.
Fram hjá þessum atriðum verður vart
horft.
Rökin á móti eru auðvitað þau að
um 60% þjóðarinnar búi á suðvestur-
horninu þar sem vegakerfið er nær
undantekningarlaust fært alla daga
ársins fyrir fólksbfla. Sömuleiðis að
snjóruðningur sé meiri og betri en
áður um allt land. Einnig að vegir séu
betri og í auknum mæli bundnir slit-
lagi úti á landi. Ennfremur að sé á
annað borð slæmt veður á veturna sé
lítið vit í að vera yfirhöfuð á ferð hvort
sem menn eru á jeppa eða fólksbfl.
Með öðrum orðum, að út frá hreinu
notagildi — og engu öðru — sé hægt
að komast á milli tveggja staða, A og
B, á höfuðborgarsvæðinu allt árið á
fólksbfl og þurfi menn að fara í erfiðar
fjallaferðir geti þeir einfaldlega leigt
sér jeppa.
VÍÐA Á HEIMILUM ERU
TVEIR BÍLAR
Fleiri rök fyrir því að jeppaeign sé
orðin almennari en áður kann einnig
að vera sú staðreynd að bflaeign
landsmanna hefur vaxið stórlega á
síðustu fimmtán árum. Víða á heimil-
um eru tveir bflar. Oftast er annar
ódýr en hinn dýr. Spyrja má sig að því
hvort sú staða hafi ekki komið upp á
mörgum heimilum á undanförnum ár-
um að fyrst verið sé að leggja mikið fé
í að eiga tvo bfla sé ágætt að hafa
annan fólksbfl en hinn jeppa.
VARÐ NOTAGILDIÐ
AÐ STÖÐUTÁKNI?
Aðrar skemmtilegar pælingar geta
verið um almennari jeppaeign lands-
manna á undanförnum árum. Ein er
sú að eftir að forstjórar fóru í auknum
mæli, fyrir um tíu árum, að láta fyrir-
tækin kaupa fyrir sig jeppa hafi þeir
orðið að stöðutákni sem aðrir hafi vilj-
að eignast.
Pælingin er ekki síst skemmtileg
vegna þess að rökin í upphafi fyrir
jeppa til handa forstjóranum kunna að
hafa verið sjónarmið hagkvæmni, að
hann fengi bíl fyrir áhugamálin í frítím-
anum eins og fjallaferðir, laxveiðar og
svo framvegis. Síðan þegar æ fleiri
forstjórar voru komnir á jeppa hafi
þeir orðið að stöðutákni og kveikt þar
með löngunina hjá öðrum að komast á
slíka bfla. Sem sagt, að notagildi í upp-
hafi hafi leitt til stöðutákns. Þetta er á
margan hátt skemmtileg andhverfa.
HVER VERÐUR ÞRÓUNIN í
FORSTJÓRABÍLUM NÆSTU ÁRA?
Höldum áfram með þessar vanga-
veltur. Að því gefnu að jeppar séu að
ákveðnu marki stöðutákn vegna þess
hve margir forstjórar aki um á jeppum
33