Frjáls verslun - 01.09.1995, Blaðsíða 34

MARKAÐSMAL
Asía er rísandi efnahagsveldi. En það þarf
þrautseigju til að vinna þar markaði.
□ undanförnum árum hafa
stjómmálamenn jafnt
sem fyrirtæki á Vestur-
löndum litið til austurs og horft á
hagvaxtarundrið í Suðaustur-As-
íu öfundaraugum. Fyrirtæki hafa
séð fyrir sér gríðarlegan mark-
að, enda búa um 60% mannkyns í
Asíu. Löndin í Suðaustur-Asíu
höfðu Japan sem fyrirmynd,
enda var eitt helsta efnahags-
veldi heims byggt þar upp á fá-
einum áratugum. Formúlan virð-
ist ætla að virka í löndum eins og
Singapore og Hong Kong. Efna-
hagsundrið, Suður Kórea, siglir hægt
og örugglega að því að verða eitt
mesta efnahagsveldi heims, svo gera
einnig lönd eins og Taiwan, Malasía
og Tailand. Framangreind lönd nálg-
ast nú óðfluga lífskjör eins og þau ger-
ast best á Vesturlöndum.
Löndin, sem upptalin eru hér að
framan, eru tiltölulega lokuð fyrir inn-
flutningi í dag og þarf ekki annað en að
minnast á viðskiptadeilur Bandaríkj-
anna og Japan til þess sýna það for-
dæmi sem önnur Suðaustur-Asíu ríki
hafa. Flest beita þau innflutningstoll-
um til að vemda innanlandsiðnaðinn
fyrir samkeppni. Menn vonast samt
sem áður til að markaðir þessara
landa opnist frekar í framtíðinni í kjöl-
far tilurðar Alþjóðaviðskiptastofnun-
arinnar WTO og GATT samningsins.
VAXANDIRISI
Ekki er hægt að §alla um Suða-
ustur-Asíu án þess að minnast á fjöl-
mennasta ríki veraldar, Kína. Þar
búa um 1.200 milljónir manna eða
fimmtungur mannkyns pg því um
einn stærsta neytendamarkað vera-
ldarinnar að ræða, jafnvel þó að
landinu væri skipt í mörg markaðs-
svæði. Efnahagsumbætumar, sem
Deng Xiaoping, leiðtogi kínverska
kommúnistaflokksins, hóf fyrir 16
árum gerðu erlendum fjárfestum
kleift að hasla sér þar völl, enda hef-
ur Kína verið staðnað alla þessa öld
þrátt fyrir ýmsar tilraunir ráða-
manna þar í þá átt að stofna ríki
allsnægta. Vafasamt verður að telj-
ast að umbótaþróunin verði stöðvuð
þar sem innri breyting hefur átt sér
stað í Kína, bæði hvað varðar
minnkun kvaða á bændur og aukið
frelsi þeirra til að selja hluta afurða
sinna á markaði, og síðast enn ekki
síst hin mikla þörf kínverskra yfir-
valda tO að bæta lífskjör þegna sinna.
Hagvöxtur í Kína hefur verið um
10% á ári undanfarin ár og þá verður
að taka tillit til þess að sá hagvöxtur
er að meginhluta borinn uppi af fýlkj-
unum meðfram suðurströnd Kína
norður til Shanghai. Þar hefur átt sér
stað gífurleg uppbygging, enda er er-
lend fjárfesting á því svæði sú mesta í
heiminum ef Bandaríkin em undan-
FRÉTTASKÝRING
eftir
Magnús Árna Skúlason
Höfundur greinar, Magnús Árni Skúla-
son, er að ljúka meistaragráðu í hag-
fræði frá Háskóla Islands.
skilin. Þó að margt gangi vel í
Kína er margt óunnið á efna-
hagssviðinu. Þar má nefna breyt-
ingar á skattkerfi, fjármála- og
bankakerfi en erfiðasta verkefnið
er að endurskipuleggja iðnaðar-
samsteypur í ríkiseigu. Talið er
nauðsynlegt að segja upp þrjátíu
milljónum manna af þeim eitt
hundrað milljónum manna sem
vinna í iðnaðinum til að rekstrar-
afkoma hans verði viðunandi.
Margir stjórnmálaskýrendur
telja að kínversk stjómvöld muni
í lengstu lög fresta þeirri ákvörð-
un þar sem margir óttast uppþot í
stærstu iðnaðarborgum Kína ef af
þessu yrði.
„ÞAÐKVAÐVERA
FALLEGT í KÍNA...“
íslendingar hafa ekki farið varhluta
af áhuga íslenskra ráðamanna og for-
svarsmanna fyrirtækja á viðskiptum
við Kína og nú í sumar fór utanríkis-
ráðherra, Halldór Ásgrímsson, fyrir
viðskiptanefnd fyrirtækja í opinbera
heimsókn til Kína. Kínverjar hafa
einnig komið hingað til lands til að
greiða fyrir viðskiptum ríkjanna. Það
má svo sem segja að ekki veiti af að
auka útflutning Islendinga til Kína þar
sem útflutningur hefur verið með
minnsta móti. Útflutningur héðan til
Kína nam einungis tveimur milljónum
króna árið 1991 en allt árið í fyrra
nam hann tæpum 28 milljónum
króna og hafði rúmlega þrefaldast
frá árinu 1993. Útflutningur til Kína
nam einungis 0,065% af heildarút-
flutningi landsmanna árið 1994 en
svo virðist sem hann fari vaxandi.
Vöruskiptajöfnuður íslands við Kína
er íslendingum verulega óhagstæð-
ur. Innflutningur kínverskra vara til
íslands nam á árinu 1994 1.357 mill-
jónum króna og er hlutdeild kín-
veskra vara í heildarinnflutningi
landsmanna um 1,3%. Hlutdeild
Kínverja í heildainnflutningnum hef-
ur reyndar farið vaxandi undanfarin
ár.
AÐRAR FREISTINGAR
Það kemur því ef til vill mörgum
spánskt fyrir sjónir að ráðamenn
þjóðarinnar hafa rokið upp til handa
og fóta til að verja viðskiptahags-
34