Lesbók Morgunblaðsins - 23.12.1964, Blaðsíða 23

„Aldarfjóröuna út á sjð.
ég vil telja nieir en nóg
fyrir strákinn Steina.
En aö hætta álveg þó
ekki vill hann reyna.“
Horft í land fyrir utan Gölt. Öskubakur lengst til vinstri.
V ið getum kallað hann Steina.
En fullu nafni heitir hann Aðalsteinn Th.
Gíslason. Þegar hann yrkir, kallar hann
Big Blástein. Hann er sjómaður dáða-
drengur. Sjórinn er hans hálfa líf og
6nöggtum betur. Og nú látum við Steina
sjómann segja frá.
„Sunnudaginn 5. janúar 1958 átti ég
aldarfjórðungs afmæli, sem lögskráður
Bjómaður. 25 ár. Það er langur tími á
fioti, sérstaklega af því, að ég verð ekki
fertugur fyrr en 22. júní það sama ár.
! Mér leið aldrei illa, en ekki heldur
vel. Það er nú það. Þegar ég var búinn
eð vera eina vetrarvertíð á sjó, fannst
niér ég geta skrifað stórar baekur og
margar um sjómenn og ssefarir. Svo
fór bókunum að smáfækka, eftir því sem
.. érunum fjölgaði á sjónum, unz svo var
komið, að mér fannst ég ekki geta skrif-
eð einn staf um það efni. Ég held samt,
að ég gæti skráð margt skemmtilegt
héðan, eftir að ég væri búinn að vera
í landi fimm til tíu ár, því að óneitan-
lega eru til skemmtilegar „senur“ í
Iþessum leik.Hræddur er ég samt um
það, að yngismeyjar og óharnaðir ung-
lingar, yrðu hálf kjánalegir við lestur
(þeirrar bókar, ef braut sannleikans yrði
(þrædd, eins og okkur ber, kristnum
mönnum,“ —• —•
1 Það er harnaður sjómaður, sem svo
mælir. Hann er skáld að auki, og yrkir
Bér til hugai'hægðar öll sín beztu ljóð
á togara úti á Hala, á Kjölsenbanka, í
Víkurál og á Grænlandsmiðum, innan
um slor og slabb, í löngum og stuttum
túrum. Skrifar hugrenningar sínar og
kvæði í snyrtilegar bækur, svo að eng-
an grunar, að þær séu skráðar um borð
í togara í ofsaroki og brimróti.
Steini þessi, frændi minn, sendi mér
bækur sínar, fullar af kvæðum og
Bkemmtilegu rabbi. Þetta voru hans
sendibréf og dagbækur, og mig langar
tii að bjóða ykkur með mér til að hlýða
á rödd þessa sjómanns, dáðadrengsins
Steina, þar sem hann lýsir fyrir okkur
á ljóðum og bréfkornum iífinu á sjón-
um, á Halamiðum og allt að Jónsmið-
tim og Nafnlausa banka við Grænland.
Við fylgjum honum og skipinu gegnum
storma og stórsjóa, lónum við ísröndina,
en alltaf yrkir Steini, alltaf sendir hann
mér rabb sitt, og við getum fylgt honum
dag frá degi á veiðiferðinnL
Þetta er líf sjómannsins. Þetta er líf
mannanna, sem allt árið um kring eru
að færa okkur björg í bíu
Norðvestur af Patró, 2. maí 1958.
Já, frændi. Ég á sjaldan sama heim-
ilisfang lengi. Víkurállinn brást okkur
í gærkvöldi, og því færum við okkur
hingað, og hér höfum við verið að slíta
upp poka og poka af spraki. „Sprak“ er
togaramál og þýðir millifiskur. Vestan-
bræla er nú, og ísspöng sjáum við hér
fyrir utan okkur, svo að hætt er við,
að hún lóni á miðin hér, ef vindurinn
verður lengi á áttinnL
Norður af Patró 3. maí.
Þetta yrði nú meira bréfið, frændi,
ef ég héldi svona á, alla dagana, sem
við eigum eftir að vera í túrnum, en
ég fer nú að draga úr þessu, enda ekkert
að frétta frekar, — bliða og dágóður
sprakreytingur er hjá okkur hér, en
bræla, ís og ekkert að fá við V-Græn-
land. Á leiðinni frá Grænlandi um dag-
inn orti ég svona:
Á árabátum fóru forðum,
fræknir kappar þessa leið,
ólm, ef féll að byrðingsborðum
bára, — þeir í fáum orðum
báðu æsi
að blessa skeið.
Nú eru fleyin sterk — og stærri
stöðugt, þó er hættan vís,
en þó biðja færri og færri
fyrir sinu skipi, og nærri
énginn syngur
æsum pris.
Margt hefur verið ort um sjóinn,
„hafið bláa, er hugann dregur“ — en
því miður mest af mönnum, sem þekkja
hann of lítið. Ég man ekki, hvort ég
hef látið þig sjá ljóð, þar sem þessar
hendingar eru í:
Hér er engin bára blá
bátinn litla kringum.
Þær eru farnar allar á
örk hjá Ijóðsnillingum!
Á Grænlandshafi 4. maí.
Við sjóararnir ráðum lítið heimilis-
fangi okkar frá degi til dags. Kl. 23,00
í gærkvöldi var „íslands forni fjandi"
búinn að hrekja okkur af öllum togmið-
um þarna úti af „fjördunum“, svo að við
tökum okkur „tvo og sex“, og stímum
nú á Jónsmið.
Á Jónsmiðum er nú íslaust að mestu,
þótt þau séu aðeins um 60 sjómílur frá
Grænlandsströnd, og þar er nú karfa-
reytingur. Við höfum stímað með ís-
spöng allan tímann og stímum enn.
Spöngin er svo þykk og þétt, að hvergi
hefur verið hægt að brjótast í gegn um
hana, og við verðum þá að reyna að
komast suður fyrir hana, þó að það sé
mikill krókur. Ef við hefðum getað tekið
stefnuna beint á Jónsmið, hefðum við
kastað kl. 21,00 í kvöld, en eins og er,
getur enginn gizkað á, hvenær við köst-
um.
Veðrið er yndislega gott, og óneitan-
lega er mjög fagurt hér við ísbrúnina,
en ekki er það „búsældarlegt“, ef ég
má orða það svo. Skipin, sem nú eru hér
á Jónsmiðum, segjast ekki hafa orðið
vör við ís á leiðinni þangað, svo að þessi
ís er því að fljóta á leiðina núna. Þetta
orti ég um isinn áðan:
frá Grænlandsmiðum og Haia
Andlit sitt
í ægi speglar
ofurlítil stjarna —
en þó varna i
isadreglar
öðrum stjörnum i
aðgang þarna. :
Alda megnar
ei að rísa
undir fargi ísa —
svo að vonum piltar prísa
pínulítið þessa spöng,
ógn þeim vekur
alda ströng.
%
Þetta er vitanlega bara fálm, en ég
Iæt það hér, af því að ég klambraði því
saman áðan uppi á dekki á meðan ég
drakk úr einum kaffibolla og rorfði á
isinn.
Á Jónsmiðum 5. maí.
Klukkan er nú 02,10, og við erura
alveg nýbúnir að kasta á þessu lang-
þráða JónsmiðL
Á Grænlandshafi 11. maí.
Við flýðum af Jónsmiðum undan ís 1
dag kl. 14,15, og eigum að vera heima
á hádegi á þriðjudag n.k., en við erum
ekki með nema um 220 tonn í skipinu,
og þó við getum tekið 5—6 höl heima, er
engin von um, að þetta verði „túr“.
Ég hef lítið föndrað við að yrkja þessa
dagana, því að dræsurnar hafa alltgf
verið í henglum og því nóg að gera í
bætingu. „Dræsa“ er trollaramál og
þýðir troll.
Togararnir, sem eru við V-Grænland,
fá enn lítið. Samt er víst ákveðið, að
við förum þangað, enda er þetta tíminn,
sem við erum vanir að fara á, og við
Steini frændi minn.
38. tbl. 1964
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 23