Vísir - 04.03.1978, Blaðsíða 9

9
vism Laugardagur 4. marz 1978
Það er víðar en i iðrum jarðar, sem sýður og
kraumar hérá Islandi. I f jölmörgum húsum viða
um land kraumar i ámum og kerjum af öllum
stærðum. Þar er um að ræða þann íslenska
„heimilisiðnað" sem mestum vinsældum á
að fagna hér á landi um þessar mundir — brugg-
un áfengra drykkja.
Einu nafni heitir þessi heimilisiðnaður „Að
brugga". Iðnaður þessi er á ýmsu stigi meðal
ibúa islands. Sumir brugga öl og gera það eftir
leiðarvisum sem fylgja pökkum er hafa inni að
halda efnitil þessarar iðju. Er efni þetta selt hér
búðum, og selst grimmt.
Aðrir eru lengra á veg komnir í iðnaði þessum.
Þeir líta ekki við þvi að brugga bjór eða blanda
einhverju saman við hvítöl. Þeir leggja i og
sjóða, einsog kallaðer. Á þann hátt geta þeir náð
sér í ódýrt vin, sem ekki gefur islensku brenni-
víni eða „Trillukarlaviskíi" neitt eftir hvað gæði
eða styrkleika snertir.
litrar á siðasta ári, og sé það sex
sinnum meira en bruggað hafi
verið þar i landi árið 1970.
Þarna er ekki verið að ræða
um öl eða létt vin. Ef það væri
talið með yrðu tölurnar enn
hærri, þvi slikt dunda stóru
bræður okkar á hinum Norður-
löndunum sér við að blanda á
milli máltiða, eins og sagt er.
Hægt að fá allt í sömu
búðinni.....
Við gerðum tilraun til að fá
uppgefið hve mikið af geri, sem
notað er við „lögunina” er selt
hér á landi, en slikar tölur lágu
ekki á lausu. i
Norðmenn gerðu könnun á þvi
hjá sér hversu mikið væri selt
þar af brauðgeri árlega. Út-
suM er oannao samKvæmt
landslögum. Það gerir þetta enn
meira spennandi þvi við Is-
lendingar höfum jú alltaf gam-
an af þvi að brjóta svolitið lögin.
Að leggja i og sjóða góðan
landa, er mikil og vandasöm
Marga lítra fyrir 5000
krónur....
Spurningu um ástæðuna fyrir
vinsældum þessa „heimilis-
iðnaðar” hér á landi hafa
bruggararnir öruggt svar við.
„Verð á vini er orðið slikt að
ekki nema þeir sem vaða i pen-
ingum hafa efni á að veita sér
slikan munað,” segja þeir — og
bæta siðan við: „Það þýðir ekki
að taka upp minni pening en
5000 króna seðil, ef skroppið er i
„rikið” — og þá er farið út aftur
með eina litla pytlu i svörtum
plastpoka.”
staklega eru Norðmenn, Sviar
og Finnar duglegir við það, og
tækni þeirra á þvi sviði mikil.
koman úr þeirri könnun varð sú,
að færi allt það brauðger sem
selt væri i Noregi til bakara,
yrði hver Norðmaður að skófla i
sig sjö og hálfu brauði á dag!!
Til að komast aðeins nær
sannleikanum um þetta mál,
höfðum við upp á einum manni,
sem skemmtir sér við að leggja
i og sjóða. Hann hefur sjálfur
útbúið sér suðutæki, og keypti
nær allt efnið á sama stað.
„Þetta sem ég er að dunda við
er rétt ofan i mig og á” sagði
hann. „Ég fékkst fyrst við að
vinna. Það er að segja ef menn
vilja hafa hann góðan. Ég legg
venjulega i 20 litra i einu, en ef
ég ætla að bjóða heim fólki, og
halda veislu, bæti ég við
skammtinn.
Ég læt blönduna liggja i eina
viku, og tek svo til við að sjóða,
en það tekur lengstan timann.
Maður er lika alltaf að læra eitt-
hvað nýtt á þessu sviði og gera
tilraunir sem taka langan tima.
Nú er svo komið að ég fæ létti-
lega gott — það er að segja vel
hreinsað vin — úr hverri lögun,
og áfengismagnið i þvi er 52 til
Örugglega mikið bruggað
islandi.......
Það er mikið atriði hjá okkur
sem fáumst við þetta, að hafa
góð tæki, og þá eru hreinsitækin
veigamesta atriðið. Ef tækin
eru ekki góð er litið varið i að
drekka þetta. Það er jú hægt að
finna á sér, en það er bölvuð
vanliðan daginn eftir ef allt er
ekki eins og það á að vera.
Ef fólk kann ekki við „landa-
bragðið” er auðvelt að bæta úr
þvi. Rikið sér okkur bruggurun-
um fyrir ágætum dropum, sem
framleiddir eru i Noregi, og þeir
bruggað á Islandi. Þá voru sér-
stakar sveitir manna i þvi að
leita uppi þá sem stunduðu slika
iðju. Þeir menn voru almennt
kallaðir „þefarar” og nutu
engrar sérstakrar lýðhylli enda
voru sumir þeirra sagðir æri að-
gangsharðir i leit sinni að bann-
vörunni.
Nú á dögum er ekki nein sveit
„þefara” til innan lögreglunn-
ar. En vera má að stofna þurfi
slikar sveitir viða um land ef
áhugi á hinum nýja heimilisiðn-
aði nær enn sterkari tökum á
landsmönnum.
Lögreglan okkar hefur ekki
lagt neina sérstaka áherslu á að
hafa upp á bruggurum, enda
hefur að hennar sögn litið borið
á bruggi i viðskiptum hennar
við fólk.
Blandan sprakk í loft
upp....
I einstaka tilfellum nú siðustu
mánuði hefur henni þó tekist að
„þefa” uppi bruggara. Fyrir
rúmu ári komst t.d. Reykja-
vikurlögreglan i færi við einn
slikan og gerði upptæk hjá hon-
um eimingartækin.
Þarna var „fagmaður” á
ferð. Tæki hans voru svo full-
komin og meistaralega gerð, að
þeir á rannsóknarstofunni á
Keldnaholti hefðu hæglega get-
að sýnt þau og dásamað á allan
hátt, þvi á öllum sviðum báru
þau af þeim tækjum, sem stofn-
unin notar til sinna rannsóknar-
starfa.
Þótt lögreglan okkar sé öll að
vilja gerð við að uppræta þenn-
an „iðnað” á tslandi, er hún
ekki nægilega mannmörg til að
geta sinnt þvi starfi. Þar er i of
mörg horn og skúmaskot að lita.
Við komumst i tæri við þessi „bruggtæki” eöa suðutæki i húsi einu I Reykjavik. útbúnaðurinn
erekkimerkilegur —endaer þetta rétt til einka nota eins og húsbóndinn sagði.
Eftir suðuna er „landanum”
helt á venjulega vinfiösku og
enginn finnur neinn mun þegar
búið er að bragðbæta hann með
dropum sem ATVR hefur á
boðstólnum.
Með sérstökum mæli má mæla
hveru „sterkur” drykkurinn er
eftir hverja suöu. I þetta sinn
sýndi mælirinn 54% — og
bruggarinn var sæmiiega
ánægður meö það.
Fyrir 5000 króna seðil má aft-
ur á móti ná sér i marga litra af
öli. Og ef þolinmæði og þraut-
seigja er fyrir hendi — en hana
verða allir að hafa sem stunda
iðnað á tslandi — er hægt að
leggja i og sjóða marga litra
fyrir 5000 krónur — jafnvel þótt
rafmagnsverðið sé alltaf að
hækka.
Þar er heimabrugg
„heimilisiþrótt"......
Hjá frændum okkar á Norður-
löndum er mikið bruggað. Sér-
Samkvæmt skoðanakönnun
sem gerð var' I Noregi fyrir
skömmu, er talið að þar hafi
verið bruggaðir 4 milljón litrar
af sterku vini á siðasta ári. Það
þýðir að hver Norðmaður hafi
drukkið eina flösku af heima-
bruggi að meðaltali það ár.
Finnar hafa engar haldbærar
tölur á þessu sviði, ekki frekar
en við tslendingar. Sviar hafa
aftur á móti góða skrá yfir sitt
bruggmagn, sem þeir kalla
„svart sprit”. Segja þeir að þar
hafi.verið bruggaðir 11 milljón
brugga bjór og létt vin, en til
þess er hægt að verða sér út um
efni og ilát i sömu búðinni i
Reykjavik.
Vandasamt að búa til
góðan /,landa"....
„Þegar á leið þótti mér litið i
það varið, og fór að fikta við að
leggja i og sjóða — eða búa mér
til almennilegan „landa” eins
og hann hefur alltaf verið
kallaður hér á Islandi.
Þegar út i þá sálma er komið,
þarf að fara að gætilega, þvi
eru til þess gerðir og fallnir að
taka hráabragðið af landan-
um.”
— Heldur þú að það sé mikið
um brugg i heimahúsum hér á
íslandi?
„Já það er örugglega mikið
um það. Ég segi ekki að það sé
algengt að menn sjóði, en það er
lagt i allan fjandann til að verða
sér úti um nógu ódýrt vin. Það
er jú varla fyrir nokkurn mann
að kaupa þetta i rikinu á þvi
verði sem það er selt þar.”
Hér á bannárunum var mikið
Ameðanaðsvoer ekki.verður
þvi sjálfsagt haldið áfram að
brugga, blanda og sjóða hér á
landi. Það er ekki við þvi að bú-
ast að „þrumublöndurnar”
komi upp um sig sjálfar með þvi
að springa i loft upp likt og gerð-
ist i geymslum einnar stofnunn-
ar rikisins fyrir nokkrum
mánuðum.
Þegar farið er að brugga á
slikum stöðum, er ekki hægt að
kalla þetta „heimilisiðnað”
lengur. Þá fer titill islensku
glimunnar — „þjóðariþróttin”
— að verða i hættu......—klp —