Vísir - 04.03.1978, Blaðsíða 11

11
bilana. ókunnugir heföu getað
haldið að verið væri að kvik-
mynda eltingarleik á bilum i
einhverja hasamyndina. Það
hafði lika verið ætlunin en öðru-
visi fór en ákveðið var.
Þarna átti að kvikmynda i
myndaflokkinn ,,Serpico”, sem
islenska sjónvarpið sýnir nú á
þriðjudagskvöldum, en það sem
siðar gerðist var ekki sam-
kvæmt handritinu.
Þetta var alvörulögreglubill.
Og það alvöruringulreið sem
fylgdi i kjölfarið.
Mistök?
Talsmaður Paramount-fyrir-
tækisins sem stendur að gerð
sjónvarpsþáttanna segir um
málið:
„Að okkar áliti var hér um
mistök að ræða. Lögregluþjón-
arnir sem sátu i bil sinum i
hliðargötunni, sáu bil okkar
koma á ofsahraða og aka i öfuga
átt. Þeir eltu bilinn þvi að þeir
vissu ekki að hér var um sjón-
varpsupptöku að ræða. Við
höfðum heimild yfirvalda til
kvikmyndunar. Lögregluþjónar
voru við hvorn enda götunnar til
að beina umferð i burtu. Hér
hefðu ekki átt að vera vand-
æði.”
Lögregluþjónarnir sögðu hins
vegar að i heimild yfirvalda
hefði ekki verið gert ráð fyrir
umferðarbrotum eins og að aka
á móti umferð á óleyfilegum
hraða.
„Þrátt fyrir mótmæli okkar”
segir leikstjórinn, Robert
Michael Lewis, „hélt lögreglan
fram að við fengjum ekki að
ljúka kvikmyndatökunni. Þvi'
var ekki um annað að ræða en
fara á næsta stað til að taka
annað atriði.
Við vorum ekki fyrr komnir
þangað en fjórir lögreglubilar
komu á staðinn og okkur var
meinað að kvikmynda”.
Voru þetta mistök? Það var
alkunna hve illa Frank Serpico
var þokkaður af starfsfélögum
sinum i New York. Gat verið að
óvinsældir hans hefðu borist til
Los Angeles?
VISIR Laugardagur 4. marz 1978
Breytt afstaða
Það var ekki laust við að sjón-
varpsmenn væru haldnir nokkr-
um kviða þegar fara þurfti til
New York að kvikmynda atriði i
myndaflokkinn i almennings-
görðum, járnbrautarstöðvum
og viðar. En nú brá svo við að
lögreglan lagði sig i framkróka
um að aðstoða kvikmyndafólk-
ið.
Siðar kom i ljós að borgar-
stjórinn i New York hafði fyrir-
skipað að samvinnan yrði sem
best. Um þetta leyti rambaði
borgin á barmi gjaldþrots og
yfirvöldum var mjög i mun að
laða til borgarinnar atvinnuvegi
sem höfðu mikið fé umleikis
eins og til dæmis kvikmynda- og
sjónvarpsfyrirtæki.
En þótt Frank Serpico hafi nú
i mörg ár verið öryrki lifir
minningin um hann ekki síst i
hugum þeirra lögreglumanna
sem hann fletti ofan af. Um feril
hans og örlög var skrifuð met-
sölubók sem siðan var byggð á
fræg kvikmynd þar sem A1
Pacino fór með hlutverk hans,
og nú hefur verið gerður heill
sjónvarpsmyndaflokkur i fram-
haldi af velgengni bókar og
kvikmyndar.
Starfsbræðralagið Hefndir
Nokkrum mánuðum eftir að
réttarhöldunum lauk, fékk
Serpico skot i andlitið þegar
hann tók þátt i leit heima hjá
eiturlyfjasala. Sagt var, að þeg-
ar næsta dag hefði hafist fjár-
söfnun á mörgum lögreglu-
stöðvum borgarinnar svo að
eiturlyfjasalinn gæti ráðið sér
góðan verjanda og farið á nám-
skeið i skotfimi. Einnig var sagt
að félagar Serpicos i lögregl-
unni hefðu leitt hann i gildru og
brugðist honum þegar á reyndi.
Serpico náði sér að nokkru en
brot úr kúlunni eru enn i höfði
hans. Hann varð að hætta störf-
um árið 1972 vegna meiðslanna.
Hann fór á eftirlaun og hélt
byssuleyfi sinu.
Frank Serpico hefur búið i
Evrópu siðan hann lét af störf-
um, vonsvikinn og bugaður. En
vist er, að lögreglumenn þeir,
sem misstu spón úr aski sinum
vegna uppljóstrana Serpicos,
fyrirgefa honum aldrei. Þessu
til staðfestingar er litil saga
sem gerðist góðviðriskvöld eitt
sumarið 1971 á illa lýstri götu i
einu elsta hverfi Los Angeles.
Skyndilega kom bill á fleygiferð
og ók i öfuga akstursátt. Eins og
hendi væri veifað kom lögreglu-
bill með rauðum leifturljósum
og sirenu á fullu út úr hliðar-
götu. FyrEÍ billinn staðnæmdist
strax.
A örskammri stund höfðu
tugir manna safnast umhverfis
og löggurnar langrœknu
Árið 1967 fannst ungum lögregluþjóni í New
York kominn tími til að greina frá þeirri spiil-
ingu, sem ríkti meðal starfsbræðr?. hans. Hann
kærði nokkra þeirra fyrir mútuþægni. Rannsókn
málsins leiddi ekkert í Ijós. Það var látið nióur
falla og ungi lögregluþjónninn, Frank Serpico að
nafni, hlaut ekkert fyrir vikið nema gífurlegar
óvinsældir meðal annarra lögreglumanna.
En Serpico gafst ekki upp og árið 1970 féll
sprengjan. Stórblaðið New York Times birti
greinaflokk sem nefndist „Borgarlögreglan
þiggur milljónir i mútur." Velsæmisins vegna
varð ekki komist hjá því að kryf ja málið.
Átta lögreglumenn voru sakfelldir og Serpico
fékk mikið hrós yfirmanna sinna fyrir hlut sinn í
rannsókn málsins.
LtF OG HEILSA

rui
LnJ
vhM
s
ö
;iír
Hvítblæði eða blóðkrabbi þarf ekki að vera banvænn
sjúkdómur. Börn og unglingar geta fengið varanlegan
bata. Nú eru á boðstólum ágæt lyf, sem halda
sjúkdómnum í skef jum árum saman
Um langan aldur var hvit-
blæði samheiti margra sjúk-
dóma. Rannsóknir á siðari tim-
um hafa leitt i ljós, að fátt var
ýmsum þessara sjúkdóma sam-
eiginlegt annað en nafnið.
Margir kalla sjúkdóminn blóð-
krabba.
Sjúkdómurinn lýsir sér á þann
hátt, að ein tegund hvitu blóð-
kornanna tekur að skipta sér
stjórnlaust. Þau safnast saman
á ýmsum stöðum t.d. i merg
beinanna, en einnig I ýmsum lif-
færum eins og miltanu, eitlum
og lifrinni. Auk þess er einnig
ofgnótt þessara blóðkorna i
blóðinu sjálfu, og þá er auðvelt
að greina sjúkdóminn með þvi
að skoða blóðsýni. Stundum
getur verið nauðsynlegt að taka
mergsýni til að sjá nákvæmlega
hvaða tegund hvitra blóðkorna
tekur að fjölga sér óeðlilega.
Ttðni
Um mörg ár hafa öll þekkt
hvitblæðistilfelli verið skráð i
Danmörku, og það hefur komið i
ljós, að um fimm hundruð
manns fá þennan sjúkdóm á ári.
Þá er um að ræða allar tegundir
sjúkdómsins, og enginn aldurs-
hópur er óhultur. Engri at-
vinnugrein virðist hættara en
öðrum, og óljóst er hvernig
sjúkdómurinn kviknar. Likleg-
ast er um veirusjúkdóm að
ræða. Veiran ein nægir þó ekki.
A0«
o? S
c-

QGQ

1 þessu blóðsýni eru hvitu blóðkornin u.þ.b. tiu sinnum fleiri en I
heilbrigðu blóði.
Bráðahvitblæði
Skipting bráðahvitblæöis eftir
aldurshópum verður að teljast
undarleg. Nokkuð ber á þvi
meðal ungra barna, en meðal
unglinga á gelgjuskeiöi fyrir-
finnst sjúkdómurinn varla. Upp
frá því vex tiðnin eftir þvi sem
aldurinn hækkar.
Fyrr á tiðum, þegar engin
lækning var til við hvítblæði,
var dauöinn óhjákvæmilegur
eftir nokkurra vikna eða mán-
aða sjúkdómslegu með tilheyr-
andi sáramyndunum og blæðing
um. Fyrstu einkennin eru
blóðskortur, og honum fylgja
þreyta, höfuðverkur, hraður
hjartsláttur og e.t.v. tilhneiging
til svima. Þá er bólga algeng i
munni, tannholdi og koki, svo og
hiti. Þá myndast oft rauöir
blettir á yfirborði húðarinnar
eða bláir, djúpir blettir. Þeir
bera vott um blæðingu. Eitlar
bólgna og fleira má nefna eins
og verki i mjöðmum og viðar.
Nú má lækna næstum öll börn
ogungtfólk af hvitblæði sé sjúk-
dómurinnfundinn i tæka tið. En
stundum er sjúkddmurinn þrá-
látur og þvi fremur sem sjúkl-
ingurinn er eldri. Hins vegar
geta börn og ungt fólk vænst
þessaö ná fullumbata á þremur
árum.
Langvarandi hvitblæði
Langvarandi hvitblæði —
kallast ýmsar tegundir hvit-
blæöis, sem eingöngu er að
finna með sjúklingum komnum
af unga aldri. Það er kallað svo
til aðgreiningar frá bráöahvit-
blæöi. Stundum uppgötvast það
af hreinni tilviljun, eins og þeg-
ar menn leita sér lækninga við
öðrum sjúkdómum. Meðal
einkenna eru bólgnir eitlar á
hálsi, i handarkrika eða nára.
Einnig getur miltað orðið svo
stórt, að finna megi fyrir þvi
efst i kviöarholinu vinstra meg-
in. Afleiðing af bólgnum eitlum
og milta verður stundum aukinn
bruni, þ.e. menn léttast þótt
neyslan haldið óbreytt eða sé
jafnvel aukin.
Ein af afleiðingum langvar-
andi hvitblæðis er m.a. sú, að
meiri þvagsýra myndast i lik-
amanum en áður, og þá er hætt
við nýrnasteinum og gigt.
Að losna við einkennin
Þeir, sem þjást af langvar-
andi hvitblæði, fá ekki fullan
bata. Sjúkdómurinn hverfur
aldrei til fullnustu en unnt er að
halda honum svo niðri, að engra
einkenna verði vart svo að árum
skiptir. Samter ráðlegt að fara
reglulega i blóðrannsókn, efna-
skipta- og þvagsýrumælingar.
Stöðva má þyngdar-
missi
Með lyfjagjöf má koma i veg
fyrir, að menn missi þyngd,
svitni óeðlilega eða „blóðpró-
sentan” lækki. Eins eru til lyf,
sem hindra að menn fái gigt af
völdum þvagsýrunnar.
Verði efnaskipti óeðlilega
hröð, er ráðlegt að borða fjöl-
breyttan mat, auðugan af hita-
einingum. Einnig er nauðsyn-
legt að drekka mikið, svo að
þvagframleiðslan aukist, þvi að
þá minnka likurnar fyrir þvi að
þvagsýran nái að mynda föst
efni