Vísir - 22.06.1978, Blaðsíða 10

10
VISIR
Utgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Reykjaprent h/f
Daviö Guömundsson
Þorsteinn Pálsson ábm.
Olafur Ragnarsson _4
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri eriendra fréfta: Guðmund-
ur Pétursson. Umsjón meö helgarblaöi: Árni Þórarinsson. Blaðamenn: Berglind
Ásgeirsdóttir. Edda Andrésdóttir. Elías Snæland Jónsson. Guðjón Arngrímsson,
Jón Einar Guðjónsson, Jónina Mikaelsdóttir, Katrin Pálsdóttir, Kjartan Stefáns-
son, Oli Tynes, Sæmundur Guðvinsson, Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L.
Pálsson. Ljósmyndir: Björgvin Pálsson, Jens Alexandersson. Útlit og hönnun: Jón
Oskar Hafsteinsson, Magnús Ólafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétprsson
Auglýsingarog skrifstofur: Siöumúla 8.
sima r 86611 og 82260
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611
Jtitstjóm: Siöumúla 14 sjmi 86611 7 finur
Áskriftargjald er kr. 2000 á
mánuöi innanlands. ,
Verð í lausasölu
kr. 100 eintakið.
Prentun
Blaðaprent h/f.
Gróði eða pólitísk
ölmusugœði
Arðlaus f járfesting er ein af höf uðmeinsemdum efna-
hagslífsins. Meðan þjóðartekjunum er í jafn ríkum mæli
og raun ber vitni varið til f járfestingar, sem ekki skilar
gróða, verður svigrúmið til raunhæfra kjarabóta þeim
mun minna. Takist ekki að snúa við blaðinu í þessu efni
verður verðbólgan ekki upprætt.
í tíð núverandi ríkisstjórnar hefur tekist að hægja á
f járfestingaræðinu, sem hófst í tíð vinstri stjórnarinnar.
Til f járfestingar fer nú heldur minni hlutur en þegar æð-
iðstóð sem hæst. Samt sem áður er enn ríkjandi tilhneig-
ing í landinu, að eðlilegt sé að verja fé til f járfestingar
(einkanlega þó skattpeningum almennings) án þess að
gera kröfur til arðsemi.
Kosningarnar á sunnudaginn munu ráða því, hvort
þessi arðlausa f járfestingarstefna verður ofan á. Mál-
flutningur tveggja frambjóðenda Sjálfstæðisflokksins
og Alþýðubandalagsins, í Norðurlandskjördæmi vestra
varpar skýru I jósi á það sem máli skiptir í þessu ef ni.
Formaður þingflokks Alþýðubandalagsins, Ragnar
Arnalds, byggir kosningabaráttu sína á því, að
Byggðasjóðsframlög til Reykjavíkur séu andstæð til-
gangi sjóðsins. Framkvæmdastof nunin var á sínum tíma
settá fót í því skyni að skapa landsbyggðarþingmönnum
aðstöðu til þess að úthluta f jármagni til f járfestingar
með tilliti til atkvæða, en án tillits til arðsemi. Hún var
hugsuð sem atkvæðaveiðivél.
Þó að Framkvæmdastofnunin sé enn sama marki
brennd hefur þó orðið sú stefnubreyting, að viðurkennt
hefur verið að Byggðasjóður megi einnig lána til at-
vinnufyrirtækja á þéttbýlissvæðinu við Faxaflóa. For-
maður þingflokks Alþýðubandalagsins vill hins vegar
halda atvinnufyrirtækjum á þéttbýlissvæðinu í f jársvelti
án tillits til arðsemismöguleika, en láta atvinnulffið í
sinu eigin kjördæmi byggjast á ölmusugæðum úr mið-
stýrðum flokksræðissjóðum í Reykjavík.
Þannig er unnt að lifa um stundarsakir, en þegar til
lengdar lætur er þetta helstefna í atvinnu- og efnalegu
tilliti. Kjarni málsins er sá, að atvinnufyrirtækin hvar
sem er á landinu þurfa að skila arði, því að menn lifa
ekki á loftinu.
Jón Ásbergsson, einn af frambjóðendum Sjálfstæðis-
flokksins í Norðurlandskjördæmi vestra, hefur i blaða-
grein lýst þeim sjónarmiðum, er liggja að baki
uppbyggingarstefnu án verðbólgu: „Oarðbær f járfest-
ing gef ur ekki af sér neinn gróða, hún stendur ekki undir
hækkandi launagreiðslum og leggur ekkert af mörkum
til velferðarauka meðal þegnanna. Ef gróðinn er enginn,
þá er engu að skipta milli launþega og atvinnuveitenda.
Verðbólgan er að gera ísland að láglaunalandi"
Endurreisn atvinnulífsins á Norðurlandi vestra hefur
á allra síðustu árum byggst í ríkari mæli en áður á
sjónarmiðum þeim, sem Jón Ásbergsson hef ur lýst, enda
á kjördæmið þrátt fyrir allt þingmenn, sem fylgja
arðsemisstefnu í atvinnumálum.
Pólitísk hrossakaup í Reykjavík um úthlutun
ölmusugæða útá land megna engu að lyfta í atvinnumál-
um, þegar til lengdar lætur. Það eru arðsemis-
kröfurnar sem máli skipta. Þess vegna er nauðsynlegt
að varpa Ijósi á pólitíska f járfestingarhugarfarið, þótt
öllum sé ekki gefið að skilja það.
En svo haldið sé áfram með dæmið um Norðurlands-
kjördæmi vestra, þá lif a íbúarnir þar ekki á því að svelta
arðsöm fyrirtæki í Reykjavík í pólitískum hrossakaupa-
sjóðum, heldur á því að byggja upp eigin fyrirtæki, sem
græða, eins og markvisst hefur verið unnið að. Það eru
arðsemiskröf ur, sem eiga að ráða þeirri f járfestingu en
ekki pólitísk hrossakaup í Framkvæmdastofnuninni.
Þess vegna á að kjósa menn með lífsviðhorf Jóns
Ásbergssonar á þing.
Fimmtudagur 22. júni 197S
VÍSIR
ORYGGIISLANDS
FER EFTIR ÞVÍ,
HVER FÆR STYRK
TIL AÐ STJÓRNA
Glapræöi væri aB gera sér ekki
grein fyrir þvl, aö kosningarnar á
sunnudaginn kemur snúast ekki
slst um öryggi landsins, hvort
sem talaö er um þaö eöa ekki.
A meöan deilurnar risa sem
hæst um innlend efnahagsmál,
takast á úti I hinum stóra heimi
öfl mannúöarogfrelsis, lýöræðis-
öflin annars vegar og hins vegar
öfl ófrelsis og kdgunar, alræöis-
öflin. En alræöisöflin eru rikjandi
I löndum, sem stýrt er eftir hug-
myndakerfinu sem Alþýöubanda-
lagiö hefur aö leiöarljósi.
Sj álf stæðisflokkurinn
hefur einn afl gegn
Alþýðubandalaginu
Island er hluti af hinum stóra
heimi. Viö getum ekki leitt hjá
okkur þaö, sem þar fer fram. Þá
gætu deilur um innanlandsmálin
oröiö til lítils , óöar en okkur var-
ir.
Ýmsir flokkar vilja sem minnst
um utanrikfsmálin tala nú. Þeir
óttast þá staöreynd, sem réöi
úrslitum seinustu kosninga. Þaö
er ótviræöur vilji almennings um
utanrikismál. Almenningur geröi
sér vel ljóst aö Sjálfstæöisflokk-
urinn einn haföi stefnu og styrk,
sem gat sveigt utanrikismál
landsmanna af þeirri ógæfubraut,
sem vinstristjórnin fór.
En fái ancjstæöingar Sjálf-
stæðisflokksins verulegt fylgi i
kosningunum nú munu þeir
breyta utanrikismálastefnunni á
ný til þess sem þeir höföu orðið
frá aö hverfa 1974.
Þaö skyldi þó ekki vera, aö
Alþýöubandalaginu væri þaö
Það eitt gerir
smáþjóð stóra
Laugardaginn 3. júni hófst i
Reykjavik listahátiö, hin fimmta
i röðinni frá þvi sú fyrsta hljóp af
stokkunum 1970. Ég hafi ráögert
aö sækja þá tónleika sem lista-
hátiöinheföi uppá aöbjóöa að svo
miklu leyti sem aöstæöur leyföu,
en geröi mér strax ljóst eftir aö
hafa rennt augum yfir dag-
skrána, aö 17 konserta gæti ég
ekki sótt á 14 dögum. Ég fór þvi
meö tiltölulega rólega samvizku
austur fyrir fjall laugardaginn 3.
júni, fyrstu frihelgina eftir langan
vetur og annasaman prófmánuö.
þ.e.a.s. maimánuö, sem er venju-
lega bezti mánuður ársins i
Reykjavik hvaö snertir veðurfar,
og þykir þvi vafalaust af þeim or-
sökum vænlegasti tlminn aö bka
langþreytta nemendur og
kennara inni og gera úttekt á
undangengnu átta mánaöa skóla-
striti. Og veöurguöirnir létu ekki
aö sér hæöa fremur en vanalega,
mai var liöinn. Viö erum komin
upp á Sandskeiö. Þaö er slagviöri,
skýfall og slydda, vinnukonurnar
á fúllu.
„Menning” og „alþýða”
Ég fletti Visi, sem ég keypti i
sjoppunni um leiö og gosiö. 1
grein um listahátiö i Reykjavik
stendur, aö menn eigi i vændum
list sem er þrungin andagift, og
að fyrri hátfliir hafi glætt menn-
ingarlegan áhuga fólks um landið
þvert og endilangt. Aö viö höfum
meö þessum hætti fengiö út
hingaö margt af þvi sem telst til
hámenningar I heiminum. Aö
ástæöulaust sé aö fá ofbirtu i
augun þó menn eins og Rostro-
povitch og fleiri stjörnur sæki
okkur heim. Og greininni lýkur
svo: Listahátiöin er til aö auöga
mannlifiö og efla menningar-
legan þroska fólksins I landinu.
Ég skammast min. Af hverju hefi
ég svona mikið ofnæmi fyrir orö-
inu „menning”? Þaö jaörar viö
aö vera álika hvimleitt og orðið
„alþýöa”. Hvorugtveggja oröin
eru tizkuorö i dag. Alþýöa þýöir
almúgi, almúgi þýöiralþýöa. Þvi
(A listaháti£ Þuríður A
Pálsdóttir skrifar: J
1 .
ekki almúgabandalagið, almúga-
flokkurinn, almúgablaöiö
o.s.framvegis,þaö væriþó svolitil
tilbreytni.l Olfusinuhima ærnar I
rigningunni meö nýborin lömbin.
Kærkomin sjón á hverju vori.
„Listamaöurinn lengi þar viö
undi” syngur innra meö mér.
Eftirvæntingin gripur um sig, til-
hlökkunin aö fá aö sjá og heyra
fremstu listamenn heimsins,
kannski fæ ég ofbirtu i augun
þrátt fyrir allt.
Ég finn til hlýju með
listamönnunum
Fyrstu tónleikar sem ég heyri
er Grieg-duo i Norræna húsinu 5.
júni. Salurinn er þéttsetinn og
tónleikunum útvarpaö beint. Ég
kannast viö flest alla áheyrendur,
tónlistarfólk er i meiri hluta. Ég
er ein á báti og nýt tónleikanna.
Listamennirnir eru ungir og
drengilegir báöirfærir listamenn,
samspiliö mjög gott. Þeir spila
þrjár sónötur fyrir fiölu o g pianó.
Eftir Jón Nordal, Edv. Gieg og
Beethoven. Nokkurrar varkárni
gætti I meöferö sónötu Jóns Nor-
dal, en i G-dúr sónötu Giegs voru
þeir í essinu sinu. 1 Beethoven*
sónötunni brá fyrir taugaóstyrk
sem orsakaöi um tima ofspennu i
spilamennskunni, en jafnaði sig
aftur. Ég finn til hlýju meö lista-
mönnunum, og hugsa eitthvaö á
þessa leið: Skyldi þaö fólk sem
aldrei hefur sjálft staöiö i þeim
sporum aöflytja og túlka tónlist,
geta skiliö þaö átak og þá tauga-
spennu sem fylgir slikri þolraun.
Svarið kom óþvegið
Ég fékk svariö óþvegiö daginn
eftir. Þeir félagar Jón Asgeirsson
og Leifur Þórarinsson notuöu
ekki veikari lýsingarorö en
hrossaleg, rosaleg og hrottaleg
spilamennska. „Fiölan var meö
flensu”, helzt vildi Leifur foröa
sér i' Kreuzer sónötunni og Jón
haföi aldrei heyrt jafn hrottalegt
samspil. Ég veit ekki á hvaöa
ljúflingartónlist þeir Jón Asgeirs-
son og Leifur Þórarinsson eru
vanir aöhlýöa.enþaösvona flaug
i gegnum huga minn setning sem
ég mundi úr einni af sögum
Damon Runyon um vesalings
leikritagagnrýnandann, sem
þurftiaösjá „every show in town,
and sure did not get much plea-
sureoutof life”.
Náði ekki samhenginu i
ritdómnum
Ég fór nú aö gerast fórvitin, og
las gagnrýninaum þá þrenna tón-
leika sem ég haföi misst af.
„Peterson” „Halldór og Gisla”
og „Kaupmannahafnarkvartett-
inn”. Jú, Peterson var stórkost-
legur, öllum bar saman um þaö.
Jass hefúr aldrá höföaö sérlega
til min, og nú las ég það hjá Jóni
Asgeirssyni aö sérstök vitsmuna-
leg greiningsé undirstaöa þess aö
upplifa og njóta jasstónlistar. Þá
veit ég þaö. Þaö sem verra var,
ég haföi ekki gáfur til aö lesa rit-
dóminn, las hann tvisvar, og þrátt
fyrir hástemmt oröskrúö, náöi ég
aldrei samhenginu. Halldór og
GIsli voru I náðinni, en Kaup-
mannahafnarkvertettinum varö
þaö á aö leika verk eftir Þorkel
Sigurbjörnsson, og bar ekki sitt