Vísir - 11.07.1978, Blaðsíða 9

9
vism Þriöjudagur 11. júli 1978
Umsjón: Guðmundur Pétursson
„Opnu réttarhöidin
reynast harðlokuð,,
Ofsóknir
Kreml-
stjórnar-
innar ó
Viða um heim hafa
menn fordæmt réttar-
höldin, sem hófust i
gær yfir þeim Anatoly
Scharansky og
Alexander Ginzburg,
sem báðir eru félagar
úr Helsinkimannrétt-
indahópnum.
Báöum mönnunum hefur ver-
ið haldiö i einangrun, en
Scharansky er gefið aö sök aö
hafa gengið erinda erlendra
njósnastofnana ( sem getur
varðað dauöarefsingu), meðan
Ginzburg er ákæröur fyrir
andsovéskt athæfi og áróöur
(sem gæti varðaö hann 10 ára
þrælabúöabist og 5 ára útlegð).
Báöir sakborningar hafa vis-
aö ákærunum á bug, og hvaö
varöar Scharansky.hefur Carter
Bandarikjaforseti persónulega
reynt aö fullvissa sovéskt yfir-
völd um, aö Scharansky hafi
engin samskipti haft vib CIA.
Stjórnin i Washingtonog aörar
stjórnir á Vesturlöndum hafa
lýst þvi yfir, aö þær liti á réttar-
höldin yfir þeim félögum sem
tilraun Kremlar til þess aö
brjóta allt andóf á bak aftur.
Alls sitja yfir 20 félagar úr
Helsinkihópnum i varðhaldi eöa
dæmdir i fangelsi fyrir að hafa
mótmælt vanefndum Sovét-
stjórnarinnar i mannréttinda-
ákvæöum Helsinkisáttmálans.
Þeirra á meðal er Yuri Orlov,
stofnandi og leiötogi hópsins.
Þriöju réttarhöldin hófust
einnig i gær yfir 49 ára gömlum
„Þannig afgreiðum við frjólsu
blaðamennskuna þeirra!,,
John D. Rockefeller
III fórst í bílslysi
John D. Rockefeiler
III, milljónamæringur og
elztur þeirra Rockefeller-
bræðra, fórst í bilslysi
skammt frá sveitabýli
fjölskyldunnar við
Pocatico-hæðir í New
York-riki.
Hinn 72 ára gamli Rockefeller
var faðir John D. (Jay)
Rockefeller IV, rikisstjóra
Vestur-Virginiu og bróöir
Nelson Rockefellers, fyrrum
varaforseta, David
Rockefellers, bankastjóra og
Laurance Rockefellers,
kaupsýslumanns. (Fimmti
bróöirinn, Winston, fyrrum
rikisstjóri i Arkansas, lést af
krabbameini fyrir nokkrum ár-
um.)
Um slysið er ekki vitab i
einstökum atriöum, en
Rocefeller mun hafa veriö i ein-
um af þrem bilum, sem rákust
á. Sextán ára unglingur, David
Low að nafni, mun einnig hafa
beðiö bana. Tvær konur
slösuöust. — Lögreglan segir, að
vettvangsrannsókn hafi leitt i
ljós, aö bifreiö David Lows hafi
veriöekiö á röngum vegarhelm-
ingi, þegar hún rakst á aðra bif-
reið. Af henni kastaðist hún svo
aftur á bifreiö Rockefellers.
John D. Rockefeller III fædd-
ist i New York 21. mars 1906,
elsti sonur auöugustu fjölskyldu
Bandarikjanna. Hann útskrif-
aöist frá Princeton-háskóla 1929
og hóf fljótlega störf i fyrirtækj-
um fjölskyldunnar, en starfaði
einnig mikib að félagsmálum.
Óeirðir ó Spáni
Hinni frægu hátíð naut-
anna sem árlega er haldin i
Pamplona á Spáni hefur
verið aflýst eftir þriggja
daga átök lögreglu við
þjóðernissinna Baska, þar
sem einn maður hefur beð-
ið bana og yfir 150 særst.
Þetta er i fyrsta skipti, sem há-
tiðahöldunum er aflýst, svo aö
menn reki minni til. Hátiðar-
nefndin hafði krafist þess, aö
bráðabirgðarikisstjóri fylkisins
yrði látinn segja af sér, og óeirð-
arlögreglan yröi á burt. Þegar þvi
var synjað, var hátiöinni aflýst.
Öeirðirnar brutust út á laugar-
dag. Þá voru komin til Pamplona
um 150 þúsund ferðamenn,
spænskir og erlendir, sem nú eru
flúnir úr bænum. Atökin hófust á
nautaatsleikvangi, þar sem voru
17.000 áhorfendur samankomnir.
Ahorfendur höfðu látiö hendur
skipta, þegar þjóðernissinnaðir
Baskar trufluðu sýninguna meö
mótmælaaðgerðum. Lögreglan
ætlaöi að stilla til friöar og þá fór
allt í bál og brand.
Götur voru i gærkvöldi auöar og
i myrkri i Pamplona, þar sem
annars heföi verið dansab úti
fram á morgun. Brennd bilhræ
gat að lita hér og þar og gluggar
göptu meö brotnum rúöum.
túík, Viktoras Pyatkus.en þau
fara fram i Vilnius, höfuöborg
Lettlands. Hann er sakaöur um
andsóvéskt atferli og áróöur. —
Eftir þvi sem kvisast hefur
þaðan, hefur Pyatkus neitaö aö
viðurkenna réttarhöldin eöa
taka nokkurn þátt i þeim.
Réttarhöldunum yfir
Scharansky og Ginzburg var
lýst sem „opnum”, en erlendir
diplómatar, sem reyndu aö
senda áheyrnarfulltrúa, var
öllum neitaö um inngöngu, og
fengu ekki einu sinm nánustu
skyldmenni hinna ákæröu aö
vera viöstödd — utan bróöir
Scharanskys, Leonid, og
eiginkona Ginzburgs, Arina.
Arina segir mann sinn fár-
veikan af magasári og berklum,
og aðekki heföi verið sjón aö sjá
hann i réttarsalnum, þar sem
hann fékk aldrei aö tylla sér. —
Frá fangelsislækni hefur hins-
hendur
andófs-
mönnum
fordœmdar
víða um
heim
vegar komi tilkynning um, aö
Ginzburg sé aö visu meö of háan
blóðþrýsting en aö ööru leyti viö
góöa heilsu.
Vance tekur
réttarhöldin
upp í SALT-
viðrœðum
við Gromyko
Cyrus Vance, utan-
ríkisráðherra USA, fer til
Genfar ídag til nýrra við-
ræðna Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna um tak-
markanir kjarnorku-
vopna (SALT).
Fyrir brottförina sagði
hann blaðamönnum, að
Olíuskip
strandar
með 60
þúsund sml.
af hráolíu
við Chile
Oliuskip frá Chile strandaöi
úndan Talscahuang skammt
suður af Santiago, höfuöborg
Chile. Oliufarmur skipsins er
þegar tekinn aö leka i sjóinn.
Skipið, sem heitir Cabo Tomar,
barst upp á sker á San Vicente-
flóa á föstudaginn i miklu hvass-
viöri. Þaö var með 60 þúsund
smálestir af oliu um borö. Hvass-
viðrið hefur hindraö björgunar-
störf, og ætla menn að 10% af
oliufarminum sé nú komin I sjó-
inn.
sambúð þessara risa-
velda hefði nú stórlega
versnað með réttarhöld-
unum í Moskvu yfir and-
ófsmönnunum
Scharansky og Ginzburg.
Auðheyrt var á bandariska
utanrikisráöherranum, aö hann
ætlaði aö taka réttarhöldin til
umræöu á fundi slnum viö
sovésku samningamennina, en
hann hittir á morgun aö máli
Andrei Gromyko, starfsbróður
sinn.
„SALT-viöræöurnar eru hins-
vegar þær mikilvægustu ”, sagöi
Vance. „Þaö mál veröur aö taka
allt öðrum tökum en margt
annað og láta þaö hafa for-
gang”.
Frést hefur, aö innan
Washingtonstjórnarinnar hafi
komiö upp ágreiningur milli
Vance og Brezezinskis, ráögjafa
forsetans i öryggismálum, en
hinn siðarnefndi mun hafa lagt
til viö Vance, aö hann neitaöi
Rússum um tölvur og annan
tækjakost, sem þeir kynnu aö
biðja um — til að sýna vanþókn-
un Bandarikjanna á réttarhöld-
unum. Vance neitaði.
Auk réttarhaldanna yfir and-
ófsmönnum mun Vance færa i
tal við Gromyko gremju Banda-
rikjastjórnar yfir handtökunum
og rógsákærunum á bandarisku
fréttamönnunum tveim, Craig
Whitney og Hal Piper. —
Bandarikjastjórn hefur áður
mótmælt handtökunum viö
Moskvustjórnina, og þykjast
menn sjá ýmis merki þess,
aö Sovétstjórnin ætli ekki aö
fylgja þvi máli eftir af hörku.