Morgunblaðið - 28.02.2001, Blaðsíða 13
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. FEBRÚAR 2001 13
ÍBÚASAMTÖK Grafarvogs,
Fuglaverndarfélagið og
Landssamtök hjólreiða-
manna og Íslenski fjallahjóla-
klúbburinn skiluðu Skipu-
lagsstofnun athugasemdum
vegna mats á umhverfisáhrif-
um mislægra gatnamóta
Vesturlandsvegar, Víkurveg-
ar og Reynisvatnsvegar en
frestur til að skila inn at-
hugasemdum rann út 16.
febrúar sl. Fuglaverndar-
félagið hefur áhyggjur af
áhrifum framkvæmdanna á
fuglalíf við Úlfarsá; Íbúasam-
tök Grafarvogs telja m.a. að
umferðaröngþveiti verði á
álagstíma við hringtorg á
gatnamótunum og hjólreiða-
menn óska m.a. eftir að sam-
ræmi verði í framkvæmda-
tíma við gerð hjólreiðastíga
og akbrauta.
Ráðgert er að byggja mis-
lægu gatnamótin á þessum
stað í fjórum áföngum og er
áætlað að unnið verði við
byggingu 1.–3. áfanga á ár-
unum 2001–2008.
Úlfarsá er á Nátt-
úruminjaskrá
Í bréfi Fuglaverndar-
félagsins segir, að félagið
telji að fyrirhuguð gatnamót
Vesturlandsvegar og Reynis-
vatnsvegar, og þá fyrst og
fremst aðreinar slaufugatna-
móta, verði nær Úlfarsá en
réttlætanlegt sé. Einnig var-
ar félagið við staðsetningu
settjarna og telur flóðamál-
um í ánni séu gerð óviðun-
andi skil í matsskýrslu. Úlf-
arsá og svæði meðfram henni
séu skilgreind sem almennt
útivistarsvæði, samkvæmt
Aðalskipulagi Reykjavíkur
1996–2016. Í sama skipulagi
falli sá hluti Úlfarsár sem er í
landi Reykjavíkur undir
borgarvernd. Úlfarsá, ásamt
200 metra breiðum bakka
báðum megin árinnar, sé á
Náttúruminjaskrá. Umrædd
vegarlagning sé aðeins í 50
metra fjarlægð frá ánni þar
sem vegurinn liggi næst
henni. Fuglalíf á þessum
slóðum sé afar fjölbreytt. Á
Úlfarsá séu vetrarstöðvar
gulandar, sem sé á válista
sem fugl í yfirvofandi hættu
vegna stofnsmæðar, og á um-
ræddum stað hafi m.a. sést
nærri 40 gulendur á ánni að
vetrarlagi en það sé rúmlega
4% íslenska gulandarstofns-
ins.
Um settjarnirnar fjórar,
sem ráðgert er að setja norð-
an fyrirhugaðs vegar, segir í
bréfi félagsins að svo virðist
sem tjarnirnar séu meira og
minna á flóðasvæði Úlfarsár.
Því sé ástæða til að hafa
áhyggjur af mengun í Úlf-
arsá út frá þessum tjörnum.
Hvergi komi fram í skýrslu
um mat á umhverfisáhrifum
hvort og hvernig eigi að hafa
áhrif á flóð í ánni en sérfræð-
ingar Náttúrufræðistofnunar
hafi lagt á það þunga áherslu
í skýrslu sinni frá 1996 um
náttúrufar við Úlfarsá og víð-
ar í landi Reykjavíkur að áin
fái að renna frjáls og óháð í
farvegi sínum þegar sá gáll-
inn sé á henni. Niðurstaðan
sé því sú að umhverfisrök
gegn tilfærslu á gatnamótun-
um séu það sterk að hætta
beri við hana og að unnið
verði þess í stað eftir gild-
andi aðalskipulagi. Fugla-
verndarfélagið telji að skoða
beri betur þann valkost sem
nefndur sé punktagatnamót
enda komi fram í matsskýrsl-
unni að þau muni hafa mun
minni áhrif á umhverfi Úlf-
arsár en slaufugatnamót.
Hringtorg munu
bara tefja umferð
Íbúasamtök Grafarvogs
segjast mótmæla fyrirhuguð-
um framkvæmdum vegna
mannvirkja við umrædd
gatnamót eins og þær hafi
verið kynntar og sérstaklega
þeirri ætlun að færa umferð
Grafarholts inn á Víkurveg
og blanda henni saman við
umferðina til og frá Grafar-
vogi. Þá mótmæli samtökin
einnig mannvirkjunum vest-
an Vesturlandsvegar þar sem
hugmyndin sé að gera tvö
hringtorg sem hugsanlega
séu óþörf og tefji umferðina í
stað þess að rýmka fyrir
henni eins og væntanlega
hafi verið tilgangurinn. Jafn-
framt sé fyrirhuguðum flutn-
ingi gatnamótanna mótmælt.
Íbúasamtökin segjast hafa
ákveðnar hugmyndir um
hvernig hægt sé að hanna
þessi mannvirki þannig að
þau nái fyllilega tilgangi sín-
um. Það sé von samtakanna
að ekki verði ráðist í bygg-
ingu þessara mannvirkja
nema að vel athuguðu máli
og tekið verði fullt tillit til at-
hugasemda íbúa Grafarvogs
og fulltrúar samtakanna séu
reiðubúnir hvenær sem er að
taka þátt í umræðum og
vinnu eða til að rökstyðja
skoðanir sínar, verði þess
óskað.
Lagning akbrauta
og stíga fylgist að
Landssamtök hjólreiða-
manna og Íslenski fjallahjóla-
klúbburinn gera athuga-
semdir við göngu- og
hjólastíg við mislæg gatna-
mót Víkurvegar og Vestur-
landsvegar og benda m.a. á
að við hönnun hans þurfi að
huga að ýmsum atriðum, t.d.
þurfi undirlag að vera frost-
þolið, stígurinn a.m.k. 4
metra breiður og með
bundnu slitlagi. Sé litið til ná-
grannalandanna megi gera
ráð fyrir því að í framtíðinni
verði leyfð umferð léttra bif-
hjóla á stígum sem þessum
og honum því skipt milli bif-
hjóla, reiðhjóla og gangandi.
Þá sé mikilvægt að fram-
kvæmdahraði við lagninu
stíga sé í samræmi við fram-
kvæmdahraða akbrauta svo
að ekki skapist hætta og
óvissuástand fyrir hjólandi
og gangandi.
Athugasemdir við mat á umhverfisáhrifum mislægra gatnamóta Vesturlandsvegar og Víkurvegar
Áhyggjur af áhrifum
á fuglalíf við Úlfarsá
!
"#$
%
&'#
!
!
'
(&
#)
!
Grafarholt
ÞAð var þröng á þingi í
Múlakaffi í gær, á sprengi-
dag. Þangað fjölmenntu
menn til að gæða sér á hin-
um þjóðlegu krásum, salt-
kjöti og baunum, þung-
meltu kostafæði sem
margir láta ekki ekki eftir
sér að borða nema þennan
eina dag á ári.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Saltkjöt og baunir ...
Múlahverfi
BEIÐNI hefur verið lögð
fram hjá skipulags- og bygg-
inganefnd borgarinnar um
að leyfi verði veitt til þess að
Vaktarahúsið svonefnda við
Garðastræti verði rifið. Að
sögn Nikuláss Úlfars Más-
sonar, arkitekts hjá Árbæj-
arsafni, er húsið talið frá
tímabilinu 1844–1848 og gæti
verið einstæð heimild um
byggð í Reykjavík fyrir 150
árum. Einnig er það m.a. tal-
ið húsinu til gildis að í því
fæddist Sigvaldi Kaldalóns
tónskáld.
Að sögn Nikuláss eru öll
hús sem byggð eru fyrir
1850 sjálfkrafa friðuð en í
lýsingu á Reykjavík frá 1848
er þessa húss fyrst getið
sem skemmu úr timbri við
bæinn Grjóta sem Grjóta-
þorpið er kennt við en holtið
þótti grýtt og var grjót úr
því m.a. notað við byggingu
Dómkirkjunnar. Byggt hefur
verið við húsið 1860 og aftur
1880 og er það þá komið í
núverandi stærð.
Húsið er talið fyrsta timb-
urhúsið í Grjótaþorpi fyrir
utan hús Innréttinganna í
Aðalstræti.
Fæðingarstaður
Sigvalda Kaldalóns
Guðmundur vaktari Giss-
urarson, sem bjó í Grjóta,
byggði skemmuna en síðan
eignaðist það Stefán Egils-
son, faðir Sigvalda Kaldalóns
og Eggerts Stefánssonar.
Sigvaldi fæddist í húsinu og
bjó þar fyrstu átta ár ævi
sinnar. Að sögn Nikuláss
Úlfars var búið í húsinu
fram á sjöunda áratug nýlið-
innar aldar en síðan hefur
það aðallega verið notað sem
geymsla og nú er komin
fram beiðni frá eigendum
lóðarinnar um að veitt verði
leyfi fyrir niðurrifi þess.
Nikulás Úlfar sagði að
komið hefðu fram hugmynd-
ir um að setja upp safn helg-
að minningu Sigvalda Kalda-
lóns í húsinu. „Þetta er hús
með gífurlega mikið varð-
veislugildi,“ sagði Nikulás
Úlfar.
Varðveislugildi
„Varðveislugildið felst að-
allega í því að þetta er að öll-
um líkindum fyrsta timbur-
húsið í Grjótaþorpi og eina
húsið sem eftir er af Grjóta-
bænum gamla, auk tenging-
arinnar við Sigvalda Kalda-
lóns.“ Hann sagði að með því
að endurgera húsið í upp-
haflegri mynd með tjargaðri
timburklæðningu og hvítum
gluggum yrði húsið líkt því
sem flest hús voru í Reykja-
vík fyrir um 150 árum og
væri því gífurlega góður
vitnisburður um fyrstu var-
anlegu byggð í einkaeign.
Einnig væri hægt að hlúa að
garði aftan við húsið með
gamaldags stakketi. „Það er
engin spurning að þannig
væri þetta hús perla í mið-
borg Reykjavíkur,“ sagði
Nikulás og sagði að nú þegar
niðurrifsbeiðni væri fram
komin þyrfti borgin að taka
afstöðu til hvort það hygðist
friða bæinn og leysa hann til
sín frá núverandi eigendum
eða hvernig hún sæi framtíð
Vaktarahússins fyrir sér.
Sótt um leyfi til að
rífa Vaktarahúsið
Grjótaþorp
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Vaktarahúsið er talið elsta timburhúsið í Grjótaþorpi.
SKÁTAFÉLAGIÐ Vífill
og Garðabær hafa gert
þjónustusamning um
skátastarf í bænum. Sam-
kvæmt honum skuldbindur
bærinn sig til að greiða
skátafélaginu 1–1,4 m.kr.
árlega til að standa straum
af reglulegu skátastarfi í
bænum.
Einnig tekur skátafélag-
ið Vífill að sér hlutverk
varðandi hátíðarhöld í
bænum á sumardaginn
fyrsta og 17. júní. Þá felst
í samningnum að bærinn
greiði 4.000 krónur á
hvern þátttakanda í útilífs-
námskeið sem félagið
heldur á sumrin fyrir börn
á aldrinum 6 til 11 ára og
eru námskeiðin hluti af
tómstundatilboði Garða-
bæjar.
Í fréttatilkynnigu frá
Garðabæ er haft eftir Guð-
mundi Guðmundssyni, for-
manni Vífils að samning-
urinn sé mjög
þýðingarmikill fyrir félag-
ið. Stærsta breytingin sé
að hann gerbreyti rekstr-
argrundvelli sumarnám-
skeiðanna en þar fari
mesta endurnýjunin í
félaginu fram.
Þá segir að af hálfu bæj-
aryfirvalda sé tilgangurinn
með samningnum að
styrkja barna- og ung-
lingastarf í bænum og efla
bæjarbraginn.
Eins og fyrr sagði verð-
ur kostnaður bæjarins af
almenna starfinu minnst 1
m.kr. en mest 1,4 m.kr. og
miðast við 9.000 kr. Við
bætast 4.000 kr. á hvern
þátttakanda í útilífsnám-
skeiði. Einnig er samið um
100 þús. kr. greiðslu frá
bænum vegna skrúðgöngu
og flöggunar 17. júní, auk
þess sem bærinn greiði
beinan kostnað vegna há-
tíðarhalda á sumardaginn
fyrsta eins og um semst
milli aðila.
Samið við Skátafélagið
Garðabær